အမ်ိဳးသမီးလိင္လုပ္သားႏွင့္ HIV
************************** ****************
ခ်စ္မင္းထြန္း
အက်ႌအဝါေရာင္ႏွင့္ ထဘီအနီ၊ နက္အက်ား ကို ဝတ္ဆင္ထားေသာ
အသက္ ၄ဝ ဝန္းက်င္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးသည္ ထုိင္ခံုေလးတစ္လံုးေပၚတြင္ ထုိင္လ်က္ၿပံဳးေနသည္။ သူ၏အျပံဳးသည္ ဟန္ေဆာင္ အျပံဳးမဟုတ္ဘဲ ပကတိအျပံဳး သာျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူသည္ဟန္ ေဆာင္အၿပံဳးမ်ားႏွင့္ ဟန္ေဆာင္စကားမ်ား ၾကားမွာ ႏွစ္အေတာ္အတန္ၾကာ ျဖတ္သန္း လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဟန္ေဆာင္မႈကို လုိလား ႏွစ္သက္ပုံမရေပ။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ ထုိအမ်ဳိးသမီး ႏွင့္ကြၽန္ေတာ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ထုိင္လုိက ္ခ်ိန္ မွအစျပဳ၍ သူ႔ႏႈတ္ဖ်ားမွ စကားစတခ်ဳိ႕ထြက္ ၾကလာခဲ့ေလသည္။
''ကြၽန္မအခု အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သား ေတြကို အသိပညာေပးစြမ္းရည္ျမႇင့္သင္ တန္း
ေတြကို ေပးေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အသိ ပညာအရမ္းနည္းတယ္။ ဥပမာ ကြန္ဒံုးကို
အသံုးမျပဳရင္ ဘယ္လုိေရာဂါပုိးေတြျဖစ္လာ ႏုိင္တယ္။
သံုးရင္ဘယ္လုိကာကြယ္ႏုိင္တယ ္ဆုိတဲ့ ပံုစံေလးေတြေပါ့''ဟု သူ(ေတာ္ဝင္ခေရလူမႈကြန္ရက္)အ ဖြဲ႕တြင္ စူပါဗိုက္ဆာအျဖစ္ တာဝန္ယူ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနေသာ မသက္(အမည္လႊဲ)က ေျပာသည္။
ေတာ္ဝင္ခေရ လူမႈကြန္ရက္အဖြဲ႕သည္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္တြင္ သူအပါအဝင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၃၁ ဦးျဖင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၿပီ း
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ သူတုိ႔အဖြဲ႕သည္ အမ်ဳိး သမီးလိင္လုပ္သားမ်ားအား အသိပညာေပး
စြမ္းရည္ ျမႇင့္သင္တန္းမ်ားကို ေပးအပ္ေနၿပီး HIV ပုိး မရွိေအာင္
ေနထုိင္သင့္ေသာ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း မသက္က
သူတုိ႔၏လုပ္ငန္းစဥ္
မ်ားကိုရွင္းျပေနသည္။
မသက္သည္ ေတာ္ဝင္ခေရလူမႈကြန္ရက္ အဖြဲ႕ထဲသို႔မေရာက္ခင္ အခ်ိန္အခါက မည္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကုိင္ေဆာင္ ရြက္ခဲ့သလဲဆုိသည္ကို ေမးျမန္းၾကည့္စဥ္ မွာေတာ့ သူ၏ျဖစ္စဥ္ကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပရန္အတြက္ ႀကိဳးစားေနစဥ္မွာပဲ မ်က္ရည္ မ်ားဝဲက်လာသည္။
ထုိအခ်ိန္မွာပဲ မသက္က သူသည္ အ သက္ ၂ဝ ဝန္းက်င္ေလာက္ က အမ်ဳိးသမီး လိင္ လုပ္သားအျဖစ္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳ ခဲ့ရေၾကာင္း ယင္းအခ်ိန္ကဘဝတြင္ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံမႈမ်ားခံခဲ့ရသလို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား လည္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း မ်က္ရည္မ်ားဝဲကာ ညာ ဘက္လက္ညိႇဳးႏွင့္ ဘယ္ဘက္လက္မတုိ႔ တုိ႔ ထိကာ သူ၏ဘဝေနာက္ေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပေနသည္။
အဆုိပါ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကို ခံေန ရေသာ္လည္း တစ္ဖက္တြင္စားဝတ္ေနေရး အတြက္ ေငြရွာရမည္ဆုိသည့္ အသိတစ္ခု ကစိတ္ထဲ၌ သိျမင္လာျခင္းေၾကာင့္ ဆက္ လက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ ယခုေနရာသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
ထုိအဖြဲ႕အစည္းထဲသို႔မေရာက္ခ င္အခ်ိန္ မွာ သူသည္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္၏အကူ အညီျဖင့္ ေသြးစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ ေၾကာင္း၊ ယင္းေသြးစစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ ္ရာ
မွာ သူ႔အတြက္ အရမ္းကို ထိတ္လန္႔စရာျဖစ္ ရပ္တစ္ခုကို
ၾကားလုိက္ရသည့္အခ်ိန္တြင္ စိုး ရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရေၾကာင္း
ဆုိ သည္။
''သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ႕အကူ အညီ
နဲ႔ ေသြးစစ္ခဲ့တယ္။ ကြၽန္မကေတာ့ မရွိ ေလာက္ဘူးလို႔ပဲ ထင္ထားတာ။ ဒါေပမဲ့
ေသြးစစ္ခ်က္ အေျဖထြက္လာတဲ့အခါမွာ အရမ္းပဲခံစားခဲ့ရတယ္။ ဒီအေျခအေနကို
ေရာက္လာဖုိ႔ သံုးလေလာက္ အခ်ိန္ယူခဲ့ရ တယ္'' ဟု မသက္က သူ၏အတိတ္ကို ျပန္
ေျပာင္းေျပာျပသည္။
မသက္၏ ေသြးစစ္ခ်က္အေျဖမွာ သူ႔ တြင္HIV ပုိးရွိေနေၾကာင္း ဆရာဝန္က ေျပာ ျပခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ မသက္သည္ လက္ရွိအ ခ်ိန္မွာေတာ့ ARV ဆိုေသာ HIV တား ဆီးေပးသည့္ ေဆးတစ္မ်ဳိးအား ေသာက္ေန ျခင္းေၾကာင့္ သာမန္လူအတုိင္း က်န္းမာ သန္စြမ္းေနလ်က္ရွိၿပီး သူ လက္ရွိလုပ္ကိုင္ ေနေသာ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားက ို လည္း အသိပညာေပးသင္တန္းမ်ားေပးအပ္
ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္က လက္ေတြ႕ သာဓကတစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မသက္သည္ HIV ပိုးရွိလာ ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မည္သည့္အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးရွိလာသနည္းဆုိ တာကို သူကိုယ္တုိင္ပင္ မသိျခင္းက ဝမ္း နည္းစရာေကာင္း ေန သည္။
''ကြၽန္ မ ေသြးစစ္တဲ့ အခါမွာ ေရာဂါပိုးရွိ ေနတာကို သိရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူ႔ဆီကေရာဂါ ပိုးေရာက္လာလဲ ကြၽန္မ မသိခဲ့ဘူး။ ကြၽန္မဆီကပဲရွိတာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား သူဆီကလား မသိခဲ့ဘူး။ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳမႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္လား ကြၽန္မ ေတြးေနမိတယ္''ဟု အမ်ဳိးသမီးလိင္ လုပ္သားဘဝတြင္ HIV ပိုးရွိခဲ့သူ မသက္က ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားသ ည္ လိင္လုပ္သားမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ရာတြင္ ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈမ်ားကိ ု ခံ ရသလုိ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကိုလည္း ခံေနရ ေၾကာင္း၊ ၿပီးပါက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ မႈ အကူအညီမ်ားလည္းရရွိျခင္းမရွ ိဘဲ အဘက္ ဘက္က ဆံုး႐ႈံးေနရေၾကာင္း သူက ေျပာ သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သား မ်ားအား အစိုးရအေနျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကာအကြယ္ေပးေစလိုေၾကာင္းႏွင ့္ က်န္း မာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား
ေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသမီးလိင္ လုပ္သားမ်ားကို တရား
ဝင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ျပဳေပးေစလို ေၾကာင္း မသက္ က သူ၏ဆႏၵကို ေျပာျပ သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ အစုိးရတာဝန္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဆုိပါက လိင္
လုပ္သားမ်ားအၾကား HIV ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ေရးလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ထိေရာက္ႏုိင္
မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မသက္က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ARV ေဆးသည္ HIV ပိုးရွိ သူတုိင္း ေသာက္သံုးရန္မလိုဘဲ ပုိးေကာင္ေရမ်ားျခင္းနည္းျခ င္းအေပၚ
မူတည္ၿပီးမွသာ ေသာက္သံုးရမည္ျဖစ္ၿပီး HIV ပိုးေကာင္ေရ နည္းပါးသူမ်ားသည္
ARV ဆးကို ေသာက္ရန္မလုိဘဲ ARV ကုထံုးျဖင့္ ကုသျခင္းျဖင့္
တားဆီးႏုိင္ေၾကာင္း HIV ပိုးရွိသူမ်ားကို ေဆး ကုသေပးေနေသာ
ဆရာဝန္မ်ားကေျပာသည္။
ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အသိုင္းအဝုိင္းၾကားရွိ တခ်ဳိ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ HIV ပုိးရွိလာ ရျခင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားထ ံမွ
ကူးစက္ခံလာရျခင္းျဖစ္သည္ဟု စြဲမွတ္မႈမ်ား ရွိေနေသးၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ကို
ႏႈိင္းယွဥ္ျခင္းျဖင့္ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ေလ့မွာ အလြန္နည္းလွ သည္။
ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္လည္း အမ်ဳိးသမီး လိင္လုပ္သားမ်ားၾကား HIV ကာကြယ္ကုသ ႏုိင္ေရး အသိပညာေပးေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပ ဳ လုပ္ရာတြင္ ပါဝင္မႈမ်ားအားနည္းေနၾကျခင္ း ျဖစ္ေၾကာင္း HIV ပိုးရွိသူမ်ားအား ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနေသာ ဖီးနစ္အဖြဲ႕မွ ဦးခင္ဝင္းကေျပာသည္။
ဦးခင္ဝင္းသည္လည္း HIV ပိုးရွိသူတစ္ ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႔တြင္ HIV ပိုး ရွိလာရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းအရာမွာ မည္သည့္အရာ မွ ကူးစက္လာျခင္းျဖစ္သနည္းဆုိတ ာကို
သူ ကိုယ္တုိင္လည္း သိရွိျခင္းမရွိဘဲ လက္ရွိအ ခ်ိန္တြင္ သူသည္ ARV
ေဆးကိုေသာက္သံုး ၿပီး သာမန္လူတစ္ေယာက္အျဖစ္ ရပ္တည္ ေနကာ HIV
ပိုးမကူးစက္ႏုိင္ရန္ ေနထုိင္သင့္ သည့္ နည္းနာမ်ားကို အသိပညာေပးသင္ တန္းမ်ား
ေပးအပ္သည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာ သည္။
ထုိ႔အျပင္ မသက္၏ ေျပာျပခ်က္မ်ား သည္ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒအရ လည္း ဖိႏွိပ္ခံေနရၿပီး ေခါင္းဆိုသူမ်ားက လည္း လုပ္အားခမ်ားကို ေခါင္းပံုျဖတ္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ လိင္လုပ္ငန္းကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္းျဖင့္ ယင္းဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ ႏုိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ လိင္လုပ္သားမ်ားမွတစ္ ဆင့္ HIV ပိုးရွိလာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရးလုပ္ ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရာမွာလည္ း ထိေရာက္လာႏုိင္ေၾကာင္း HIV ပိုးရွိသူမ်ား အား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ် ားေပး ေနေသာ ဖီးနစ္အဖြဲ႕မွ ကိုခင္ဝင္းကဆိုသည္။
''အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားေတြ ကို တရားဝင္ လုပ္ကုိင္ခြင့္ျပဳလုိက္မယ္ဆ ုိရင္ HIV ပုိး ရွိလာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မယ္လုိ႔ယံုၾကည ္တယ္။
ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေပၚမွာ ေခါင္းပံုျဖတ္ေန တာေတြကိုလည္း ကာကြယ္ႏုိင္မယ္။
ဘာလို႔ လဲဆုိေတာ့ ဥပေဒအရ အကာအကြယ္ေပး ထားမယ္ဆုိေတာ့ ဘယ္သူမွ အျပစ္မလုပ္ရဲ
ေတာ့ဘူးေလ''ဟု ဖီးနစ္အဖြဲ႕မွ ကိုခင္ဝင္းက ေျပာသည္။
ထုိသို႔ တရားဝင္ခြင့္ျပဳရာတြင္ အစုိးရ ဘက္မွ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားအျဖစ္
လုပ္ ကိုင္မည္ဆုိသူမ်ားအား တစ္လ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္လတစ္ႀကိမ္ ေသြးစစ္ရမည္။
လိင္ဆက္ ဆံရာတြင္ ကြန္ဒံုးကို မျဖစ္မေနအသံုးျပဳရ မည္။ လိင္ဆက္ဆံမည့္
အမ်ဳိးသားမ်ားကို လည္း လိင္ဆက္ဆံမည္ဆုိပါက ေသြးစစ္ရ မည္။ HIV ပိုးရွိေနပါက
မိမိတြင္ရွိေနေသာ ပိုးေကာင္အေရေပၚမူတည္ၿပီး ART ကုထံုး ျဖင့္ ကုသရမည္
စသည့္အခ်က္မ်ားပါဝင္ေသာ လုိက္နာရမည့္အခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းကာ
ဥပေဒတစ္ရပ္ေရးဆြဲ၍ အတည္ျပဳျခင္းျဖင့္ HIV ပိုးရွိလာႏုိင္သည့္
အေျခအေနမ်ားကို တားဆီးထိန္းသိမ္းႏုိင္မည္ျဖ စ္ေၾကာင္း ဖီးနစ္ မွ ကိုခင္ဝင္းကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရား ဥပေဒသည္ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ား အား ကာကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ ေႏွာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ လိင္ လုပ္သားမ်ားအၾကား ံႈဠ ကာကြယ္ကုသ ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းမ်ားျပဳလု ပ္ရာမွာ အဟန္႔အတားမ်ားျဖစ္ေနေၾကာင္း UNAIDS အဖြဲ႕အစည္းမွ ေျပာသ
ည္။
အဆုိပါ ကိစၥရပ္မ်ားေၾကာင့္ လိင္လုပ္ သားမ်ားအၾကား HIV ကာကြယ္ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ စိန္ေခၚမႈမ်ားရွိေန ေၾကာင္း UNAIDS မွ Mr.Marphy က ေျပာျပသည္။
လိင္လုပ္သားမ်ားအၾကား HIV ကာကြယ္ႏုိင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနေသာ စိန္ ေခၚမႈမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒေဘာင္သည္ လိင္လုပ္သားမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ ကုသျခင္းမ်ားကိုပ်က္ျပားေစ ၿပီး HIV ေလ်ာ့က်ႏုိင္ရန္ အႀကီးမားဆံုးအခက္အခဲျဖစ္ေန ေၾကာင္း၊ အရွက္သိကၡာမ်ားက်ဆင္းေစမႈႏွ င့္
ခြဲျခားဆက္ ဆံမႈမ်ားသည္ လိင္လုပ္သားမ်ားအတြက္ HIV မွ မိမိကိုယ္ ကိုယ္
ကာကြယ္ရန္ ထိခုိက္ေစေၾကာင္း၊ လိင္လုပ္သားမ်ား အၾကား HIV
ကာကြယ္ကုသျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းမ်ား မွာ ဥပေဒေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရဲဖမ္းဆီးျခင္းစီမံကိန္းမ်ာ း
ေၾကာင့္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး ဌာနမွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္က
ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဥပေဒ ရွိေသာ္လည္း ကြန္ဒံုးမ်ားကို ယခုအထိ
လိင္မႈကိစၥ၏ သက္ ေသအေနျဖင့္ ထင္ျမင္သံုးစြဲေနၾကေၾကာင္း၊ လိင္လုပ္သား မ်ားသည္ သင့္ေတာ္ေသာ ဥပေဒဆိုင္ရာဝန္ေဆာင္မႈမ်ားက ို အသံုးျပဳခြင့္မရွိၾကေၾကာင္း စသည့္အခ်က္မ်ားက လိင္လုပ္ သားမ်ားအၾကား ံႈဠ ကာကြယ္ကုသျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ အဟန္႔အတားမ်ားျဖစ္ေနေၾကာင္း UNAIDS ႏွင့္ UNFPA တုိ႔က မွတ္ခ်က္ခ်ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အမ်ဳိးသမီးလိင္ လုပ္သားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ၁၉၄၉ ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒ ကို
အသံုးျပဳ၍ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ ေႏွာင္ျခင္းႏွင့္ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံမႈမ်ားသာ
ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေတာ္ဝင္ခေရလူမႈကြန္ရက္တြင္ မေရာက္ရွိခဲ့ခင္ အမ်ဳိးသမီး
လိင္လုပ္သားအျဖစ္လုပ္ကိုင္ခ ဲ့ဖူးသူ မသက္က သူ၏ အေတြ႕ အႀကံဳကို ျပန္လည္ေျပာျပသည္။
အဆုိပါျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သ က္ၿပီး မည္သို႔ပင္ဆုိေစ ကာမူ လိင္လုပ္သားမ်ားသည္ အျခားေသာႏုိင္ငံသားမ်ား ကဲ့သို႔ ဥပေဒ၏ေစာင့္ေရွာက္မႈကိုခံယူ ႏုိင္ရန္
အခြင့္အေရး ရွိေၾကာင္း၊ လိင္လုပ္သားမ်ားသည္ အျခားေသာ ႏုိင္ငံသား
မ်ားကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ခံယူႏုိင္ရန္ အခြင့္ အေရးရွိေၾကာင္း၊
က်န္းမာေရးေထာက္ပံ့သူမ်ားကလ ည္း
လိင္လုပ္သားမ်ား က်န္းမာေရးခံယူမႈအေပၚတြင္ အရွက္ သိကၡာမက်ဆင္းေစရဘဲ
အျခားေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ားကဲ့သို႔ ဆက္ဆံရမည္၊ လိင္လုပ္သားမ်ားသည္
အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ေၾကာက္လန္႔မႈ၊ ေထာင္ခ်ခံရမႈ၊ အရွက္ရေစမႈႏွင့္ ခြဲျခား
ဆက္ဆံမႈတုိ႔မရွိေစဘဲ က်န္းမာေရးႏွင့္ အျခားေသာဝန္ ေဆာင္မႈမ်ားကို
သံုးစြဲႏုိင္သင့္ေၾကာင္း၊ ရဲမ်ားႏွင့္ တရားဥပေဒ ဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ားသည္
သင့္ေတာ္ေသာ ဥပေဒမူဝါဒ ႏွင့္ က်င့္ထံုးမ်ားကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရာတြင္
က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအပါအဝင္ လိင္လုပ္သားမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္ဟ ု UNAIDS ႏွင့္ UNFPA အဖြဲ႕အစည္းတို႔က အႀကံျပဳတုိက္တြန္းသည္။
ထုိေၾကာင့္ လူ႔သေဘာသဘာဝအရ ထင္ျမင္ခ်က္ ယူဆခ်က္မ်ား အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေနမည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မည္သည့္လူပုဂၢိဳလ္တြင္ HIV ပိုးရွိပါေစ အားလံုးကပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖင့္
HIV ပိုး ကူးစက္ မႈမ်ားကို တားဆီးႏုိင္မည္ျဖစ္သလို ံႈဠ ပိုးရွိသူမ်ားက
လည္း ART ကုထံုးျဖင့္ ေဆးကုသမႈခံယူကာ သာမန္လူ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္အျဖစ္
ျပန္လည္ေနထုိင္ႏုိင္ရန္ႀကိဳ းစား သင့္ေၾကာင္း UNAIDS မွ Mr.Marphy က အႀကံျပဳသည္။
HIV ပိုး ကူးစက္ျပန္႔ပြားႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားမွာ ေရာဂါပိုးရွိသူ၏ေသြး(သို႔)သ ုက္ေသြး(သို႔)
အမ်ဳိးသမီးအဂၤါ မွ ထြက္ေသာ အရည္မ်ားသည္ အျခားပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏
ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ဝင္ေရာက္သြားျခင္းျဖင့္ ကူးစက္ႏုိင္ပါ သည္။ ထုိေရာဂါသည္
လိင္ဆက္ဆံရာမွ အမ်ားဆံုးကူးစက္ ႏုိင္ၿပီး အမ်ဳိးသားအခ်င္းခ်င္း၊
အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ေယာက်္ားတုိ႔ စသည့္ လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာမွ ာ ကြန္ဒံုးကို အသံုး မျပဳပါက ကူးစက္ႏုိင္ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေဆးထုိးျခင္းျဖင့္လည္း ကူးစက္ႏုိင္သည္ မည္သို႔ကူးစက္ႏုိင္သလဲဆုိပါ က ေဆးထုိးအပ္၊ ေဆးထုိးပိုက္ တစ္ခုတည္းျဖင့္ လူအမ်ားခြဲေဝေဆးထုိးျခင္းႏွ င့္ ေသြးသြင္း ကုသမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွလည္း ယင္းေရာဂါပိုးကို ကူးစက္ ေစႏုိင္သည္။
ယင္းေနာက္ မိခင္၏ႏုိ႔ရည္မွတစ္ဆင့္လည္း ေမြး ကင္းစကေလးငယ္မ်ားကို ကူးစက္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိေၾကာင့္ ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါပိုး(H IV)ကုိ ကာကြယ္ကုသႏုိင္ ရန္အတြက္ အားလံုး ပူးေပါင္း ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မွသာလွ်င္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည့္အ တြက္ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္အသိုင္းအဝုိ င္းမွ
ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေန ျဖင့္ ကူးစက္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနအရပ္ရပ္မွ ကာကြယ္
ႏုိင္ရန္အတြက္ ေရွာင္သင့္သည္ကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ၾကရန္
မီးေမာင္းထုိးတင္ျပလုိက္ရပါ သည္။ ။
(Yangon Times Journal, 11-49)
**************************
ခ်စ္မင္းထြန္း
အက်ႌအဝါေရာင္ႏွင့္ ထဘီအနီ၊ နက္အက်ား ကို ဝတ္ဆင္ထားေသာ
အသက္ ၄ဝ ဝန္းက်င္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးသည္ ထုိင္ခံုေလးတစ္လံုးေပၚတြင္ ထုိင္လ်က္ၿပံဳးေနသည္။ သူ၏အျပံဳးသည္ ဟန္ေဆာင္ အျပံဳးမဟုတ္ဘဲ ပကတိအျပံဳး သာျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူသည္ဟန္ ေဆာင္အၿပံဳးမ်ားႏွင့္ ဟန္ေဆာင္စကားမ်ား ၾကားမွာ ႏွစ္အေတာ္အတန္ၾကာ ျဖတ္သန္း လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဟန္ေဆာင္မႈကို လုိလား ႏွစ္သက္ပုံမရေပ။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ ထုိအမ်ဳိးသမီး ႏွင့္ကြၽန္ေတာ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ထုိင္လုိက
''ကြၽန္မအခု အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သား ေတြကို အသိပညာေပးစြမ္းရည္ျမႇင့္သင္
ေတာ္ဝင္ခေရ လူမႈကြန္ရက္အဖြဲ႕သည္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္တြင္ သူအပါအဝင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၃၁ ဦးျဖင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၿပီ
မ်ားကိုရွင္းျပေနသည္။
မသက္သည္ ေတာ္ဝင္ခေရလူမႈကြန္ရက္ အဖြဲ႕ထဲသို႔မေရာက္ခင္ အခ်ိန္အခါက မည္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကုိင္ေဆာင္ ရြက္ခဲ့သလဲဆုိသည္ကို ေမးျမန္းၾကည့္စဥ္ မွာေတာ့ သူ၏ျဖစ္စဥ္ကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပရန္အတြက္ ႀကိဳးစားေနစဥ္မွာပဲ မ်က္ရည္ မ်ားဝဲက်လာသည္။
ထုိအခ်ိန္မွာပဲ မသက္က သူသည္ အ သက္ ၂ဝ ဝန္းက်င္ေလာက္ က အမ်ဳိးသမီး လိင္ လုပ္သားအျဖစ္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳ ခဲ့ရေၾကာင္း ယင္းအခ်ိန္ကဘဝတြင္ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံမႈမ်ားခံခဲ့ရသလို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား လည္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း မ်က္ရည္မ်ားဝဲကာ ညာ ဘက္လက္ညိႇဳးႏွင့္ ဘယ္ဘက္လက္မတုိ႔ တုိ႔ ထိကာ သူ၏ဘဝေနာက္ေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပေနသည္။
အဆုိပါ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကို ခံေန ရေသာ္လည္း တစ္ဖက္တြင္စားဝတ္ေနေရး အတြက္ ေငြရွာရမည္ဆုိသည့္ အသိတစ္ခု ကစိတ္ထဲ၌ သိျမင္လာျခင္းေၾကာင့္ ဆက္ လက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ ယခုေနရာသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
ထုိအဖြဲ႕အစည္းထဲသို႔မေရာက္ခ
''သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ႕အကူ
မသက္၏ ေသြးစစ္ခ်က္အေျဖမွာ သူ႔ တြင္HIV ပုိးရွိေနေၾကာင္း ဆရာဝန္က ေျပာ ျပခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ မသက္သည္ လက္ရွိအ ခ်ိန္မွာေတာ့ ARV ဆိုေသာ HIV တား ဆီးေပးသည့္ ေဆးတစ္မ်ဳိးအား ေသာက္ေန ျခင္းေၾကာင့္ သာမန္လူအတုိင္း က်န္းမာ သန္စြမ္းေနလ်က္ရွိၿပီး သူ လက္ရွိလုပ္ကိုင္ ေနေသာ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားက
ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္က လက္ေတြ႕ သာဓကတစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မသက္သည္ HIV ပိုးရွိလာ ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မည္သည့္အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးရွိလာသနည္းဆုိ တာကို သူကိုယ္တုိင္ပင္ မသိျခင္းက ဝမ္း နည္းစရာေကာင္း ေန သည္။
''ကြၽန္ မ ေသြးစစ္တဲ့ အခါမွာ ေရာဂါပိုးရွိ ေနတာကို သိရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူ႔ဆီကေရာဂါ ပိုးေရာက္လာလဲ ကြၽန္မ မသိခဲ့ဘူး။ ကြၽန္မဆီကပဲရွိတာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား သူဆီကလား မသိခဲ့ဘူး။ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳမႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္လား ကြၽန္မ ေတြးေနမိတယ္''ဟု အမ်ဳိးသမီးလိင္ လုပ္သားဘဝတြင္ HIV ပိုးရွိခဲ့သူ မသက္က ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားသ
ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သား မ်ားအား အစိုးရအေနျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကာအကြယ္ေပးေစလိုေၾကာင္းႏွင
သို႔ေသာ္ ARV ေဆးသည္ HIV ပိုးရွိ သူတုိင္း ေသာက္သံုးရန္မလိုဘဲ ပုိးေကာင္ေရမ်ားျခင္းနည္းျခ
ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ အသိုင္းအဝုိင္းၾကားရွိ တခ်ဳိ႕ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ HIV ပုိးရွိလာ ရျခင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ားထ
ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္လည္း အမ်ဳိးသမီး လိင္လုပ္သားမ်ားၾကား HIV ကာကြယ္ကုသ ႏုိင္ေရး အသိပညာေပးေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပ
ဦးခင္ဝင္းသည္လည္း HIV ပိုးရွိသူတစ္ ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႔တြင္ HIV ပိုး ရွိလာရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းအရာမွာ မည္သည့္အရာ မွ ကူးစက္လာျခင္းျဖစ္သနည္းဆုိတ
ထုိ႔အျပင္ မသက္၏ ေျပာျပခ်က္မ်ား သည္ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒအရ လည္း ဖိႏွိပ္ခံေနရၿပီး ေခါင္းဆိုသူမ်ားက လည္း လုပ္အားခမ်ားကို ေခါင္းပံုျဖတ္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ လိင္လုပ္ငန္းကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳျခင္းျဖင့္ ယင္းဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ ႏုိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ လိင္လုပ္သားမ်ားမွတစ္ ဆင့္ HIV ပိုးရွိလာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရးလုပ္ ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရာမွာလည္
''အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားေတြ
ထုိသို႔ တရားဝင္ခြင့္ျပဳရာတြင္ အစုိးရ ဘက္မွ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားအျဖစ္
သို႔ေသာ္ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရား ဥပေဒသည္ အမ်ဳိးသမီးလိင္လုပ္သားမ်ား အား ကာကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ ေႏွာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ လိင္ လုပ္သားမ်ားအၾကား ံႈဠ ကာကြယ္ကုသ ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းမ်ားျပဳလု
ည္။
အဆုိပါ ကိစၥရပ္မ်ားေၾကာင့္ လိင္လုပ္ သားမ်ားအၾကား HIV ကာကြယ္ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ စိန္ေခၚမႈမ်ားရွိေန ေၾကာင္း UNAIDS မွ Mr.Marphy က ေျပာျပသည္။
လိင္လုပ္သားမ်ားအၾကား HIV ကာကြယ္ႏုိင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနေသာ စိန္ ေခၚမႈမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒေဘာင္သည္ လိင္လုပ္သားမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ ကုသျခင္းမ်ားကိုပ်က္ျပားေစ ၿပီး HIV ေလ်ာ့က်ႏုိင္ရန္ အႀကီးမားဆံုးအခက္အခဲျဖစ္ေန ေၾကာင္း၊ အရွက္သိကၡာမ်ားက်ဆင္းေစမႈႏွ
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အမ်ဳိးသမီးလိင္ လုပ္သားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ၁၉၄၉ ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒ
အဆုိပါျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သ
ထုိေၾကာင့္ လူ႔သေဘာသဘာဝအရ ထင္ျမင္ခ်က္ ယူဆခ်က္မ်ား အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေနမည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မည္သည့္လူပုဂၢိဳလ္တြင္ HIV ပိုးရွိပါေစ အားလံုးကပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္
HIV ပိုး ကူးစက္ျပန္႔ပြားႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားမွာ ေရာဂါပိုးရွိသူ၏ေသြး(သို႔)သ
ထုိ႔အျပင္ ေဆးထုိးျခင္းျဖင့္လည္း ကူးစက္ႏုိင္သည္ မည္သို႔ကူးစက္ႏုိင္သလဲဆုိပါ
ယင္းေနာက္ မိခင္၏ႏုိ႔ရည္မွတစ္ဆင့္လည္း
(Yangon Times Journal, 11-49)
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။