ဦးေႏွာက္ကေလးသံေခ်းခၽြတ္ၾက စို႔
===================
ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးကံေကာင ္းၾကပါတယ္။ သင္ဤစာကိုဖတ္ေနႏိုင္ပါက သင္လည္းကံေကာင္းသည့္အထဲတြင္ ပါပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးမွာပံု မွန္အလုပ္လုပ္ႏိုင္သည့္ဦးေ ႏွာက္တစ္စံုကို
ပိုင္ဆိုင္ထားလို႔ပါပဲ။
ဒီဦးေႏွာက္ကိုအသံုးျပဳၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘ၀တက္လမ္းရွာၾ ကရပါသည္။ ျပႆနာေတြေျဖရွင္းရသည္။ မွတ္သားစရာေတြမွတ္ၾကသည္။ ေျပာင္ေျမာက္သည့္အႏုပညာလက္ရ ာေတြ၊ သီခ်င္းေတြ၊ တီထြင္
ဖန္တီးမႈေတြကမၻာႀကီးအား႐ိုက ္ခတ္လႊမ္းမိုးသည့္အေတြးအေခၚ ေတြ
အားလံုးဟာ သည္လူသားဦးေႏွာက္ကိုအသံုးျ ပဳၿပီး ထြက္ေပၚလာၾကသည္။
တစ္ခ်ိန္တုန္းကထင္ထားခဲ့သည္ ကအရြယ္ေရာက္ၿပီးလူတစ္ေယာက္
ရဲ႕ဦးေႏွာက္ဟာအျပည့္အစံုဖြ ံ႕ၿဖိဳးၿပီးျဖစ္လို႔ေနာက္ထပ ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမရွိေတာ့
ဘူးဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဒါေပမယ့္ေနာက္ပိုင္းေတြ႕ရွိ ခ်က္မ်ားအရ ဥာဏ္ကစားရတဲ့ေလ့က်င့္ခန္းေတ ြဟာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ တည္ေဆာက္ပံုနဲ႔လုပ္ငန္းေဆာင ္တာေတြကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ေၾကာင္းညႊန္ျ ပေနၾကပါတယ္။
မသံုးဘဲၾကာလာလွ်င္ သံေခ်းတက္လာတဲ့ဓါးလို ဦးႏွာက္ဟာလဲ
သံုးေလေလ ထက္ျမက္လာေလေလသေဘာရွိပါတယ္။ အမ်ားတကာသိၿပီးသား ဟာသလို ဦးေႏွာက္ေတြတန္းစီၿပီးေရာင ္း
တဲ့ေနရာမွာ တို႔ျမန္မာဦးေႏွာက္က ေစ်းအႀကီးဆံုး။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တစ္ခါမွမသံုးရေသးတဲ့အသစ္စက္ စက္
မို႔တဲ့ေလ။ အာ႐ံုေၾကာ သုေတသနေလာကမွာေခတ္စားတဲ့
use it or loose it သံုးရင္သံုး၊ မသံုးရင္ ဆံုး ဆိုတဲ့သီအိုရီကလည္း ဒါကိုေထာက္ခံေပးထားပါတယ္။
လူအမ်ားစုႀကီးကေတာ့ဦးေႏွာက ္သံုးရမွာ၀န္ေလးတတ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ စာက်က္ရမယ္၊ သခ်ၤာတြက္ရမယ္၊ စာစီစာကံုးေရးရမယ္ဆိုရင္
မလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ေရတစ္တိုင္ကီသြားထမ္းဆိုထမ္ းလိုက္ခ်င္တယ္။ တစ္အိမ္လံုးတံမ်က္စည္းလွည္း ဆိုရင္လွည္းလိုက္ခ်င္တယ္။
စာမလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ဦးေႏွ ာက္ကိုအသံုးျပဳရတာဟာ ကာယကိုအသံုးျပဳရတာထက္ပင္ပန္ းလို႔ပါပဲ။ တစ္နာရီႏွစ္နာရီေလာက္
ထိုင္ၿပီး စိတ္ကို တစ္စံုတစ္ရာထဲမွာႏွစ္ျမွဳပ္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားရတာ အင္မတန္ပင္ပန္းတယ္လို႔ထင္ၾက ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေၾကာက္ စိတ္ေၾကာင့္ပါ။
အလုပ္တစ္ခုကိုမလုပ္ရေသးဘဲနဲ ႔ စိတ္ကႀကိဳတင္ၿပီး ပင္ပန္းမွာ၊ က်႐ံႈးမွာ စတာေတြကိုပူပန္ေနတတ္လို႔ပါပ ဲ။
Virgil Garnett Thomson ဆိုတဲ့ပုဂၢိဳလ္က ကိုယ္မလုပ္ဖူးတဲ့အရာတစ္ခုကိ ုအနည္းဆံုးသံုးႀကိမ္ေတာ့ စမ္းႀကည့္ပါလို႔ေျပာတယ္။
“အဲဒီအလုပ္ကိုလုပ္ရမွာေၾကာက ္တဲ့စိတ္ကိုေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖ ို႔ပထမ
ဦးဆံုးအႀကိမ္စမ္းလုပ္ၾကည့္ ပါ။ ။ ဒုတိယအႀကိမ္စမ္းလုပ္ၾကည့္တာ
ကေတာ့ အဲဒါကို ဘယ္လိုလုပ္ရသလဲဆိုတာသိေအာင္ ပါ။
တတိယအႀကိမ္လုပ္ရင္ေတာ့ အဲဒါကို ကိုယ္ေရရွည္ႏွစ္သက္ႏိုင္မႈရ ွိမရွိသိေအာင္လို႔လုပ္ပါ” တဲ့။ ဒီစကားေလးဟာ ကၽြန္ေတာ္လူငယ္ဘ၀ကအျဖစ္အပ်က ္တစ္ခုကိုသြားသတိရေစပါတယ္။
တိုက္ေခါင္မိုးေပၚမွာပန္းရံ အလုပ္သမားေတြေနပူႀကီးထဲလုပ္ ေနၾကတာ
ပူလိုက္မယ့္ျဖစ္ခ်င္းလို႔ေတ ြးမိတယ္။ ကိုယ္ကအရိပ္ထဲကေနၿပီးစဥ္းစာ းမိေနတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္တစ္ကယ္လက္ေတြ႕၀င္လုပ္ရ တဲ့အခါမွာေတာ့ ကိုယ္ထင္သေလာက္မပူဘူး ဆိုတာနားလည္လာခဲ့တယ္။
ေနေရာင္ေအာက္ကို၀င္စအခ်ိန္မ ွာသာ အပူဒဏ္ကိုျပင္းျပင္းခံစား
ရေပမယ့္ ၾကာလာတဲ့အခါ ခံႏိုင္ေရတက္လာပါတယ္။ အလုပ္ထဲစိတ္ေရာက္သြားတဲ့အခါ ပူလို႔ပူမွန္းေတာင္သတိမရေတာ ့ပါဘူ။
ဦးေႏွာက္ကိုသံုးၿပီးအလုပ္လ ုပ္မယ့္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ မ်ားအတြက္ ဦးေႏွာက္ကိုစြမ္းရည္တိုးျမ ွင့္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတ ယ္။ ေငြကုန္ေၾကးက်စရာမလိုဘူး။
အနည္းဆံုးေတာ့ အခုေဖာ္ျပသြားမယ့္ အေလ့အထေလးမ်ားဟာ
သင့္ရဲ႕ ပ်င္းရိေနတဲ့စိတ္၊ သမ႐ိုးက် ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ဘ၀ေနနည္းထဲ ခဏတျဖဳတ္လြတ္ေျမာက္သြားေစမယ ္ဆိုရင္ေတာင္အျမတ္ပါပဲေလ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ အခုပဲစၿပီးစမ္းၾကည့္ေနပါၿပီ ။
၁။ ပေဟဠိႏွင့္ဥာဏ္စမ္းေမးခြန္း မ်ားေျဖပါ။ ဒီဥပမာကေတာ့လူတိုင္းသိၿပီးသ ားပါ။ ဒါေၾကာင့္သူတို႔ကို brainteasers လို႔ေခၚတာေပါ့။
၂။ လက္ႏွစ္ဖက္လံုးအသံုးျပဳႏိုင ္စြမ္းကိုပ်ိဳးေထာင္ပါ။
ကိုယ္မသန္တဲ့လက္နဲ႔ သြားတိုက္တာ၊ ဆံပင္ၿဖီးတာ စတာတို႔လုပ္ၾကည့္ပါ။
ဇြန္းခက္ရင္းကိုင္တဲ့အခါ ညာသန္ကဘယ္သန္လိုေျပာင္းကိုင ္ၾကည့္ပါ။
၃။ မေရရာျခင္းကိုခံယူပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ၀ိေရာဓိေတြ paradox နဲ႔ အျမင္အာ႐ံုလွည့္စားတတ္တဲ့အရ ာေတြ optical illusion ေတြကိုႏွစ္သက္ႏိုင္ေအာင္သင္ ယူပါ။
စာဖတ္သူလက္ေတြ႕စမ္းၾကည့္လို ႔ရေအာင္ေအာက္ပါ ၀ိေရာဓိေလး (liar paradox) ကိုစဥ္းစားၾကည့္ပါ။
တစ္စံုတစ္ေယာက္က “ကၽြန္ေတာ္အၿမဲတမ္းလိမ္ေျပာ တတ္ပါတယ္” လို႔ဆိုလာရင္ သူတစ္ကယ္ အမွန္တရားကို ေျပာေနတာလား။ လိမ္ေျပာေနတာလား။ သင္ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္မလဲ။
ေနာက္တစ္ခုက Archer's paradox လို႔ေခၚပါတယ္။ “ေလးသည္ေတာ္တစ္ဦးသည္ ပစ္မွတ္ကိုထိမွန္ေအာင္ပစ္ဖိ ု႔ဆိုပါက ပစ္မွတ္တည့္တည့္ကိုခ်ိန္၍မရ ။ ပစ္မွတ္၏ေဘးဘက္နည္းနည္းေရႊ႕ ခ်ိန္ရ၏”။
ျမန္မာစကားပံု “ဒူးေလာက္တင္မွရင္ေလာက္က်”ဆ ိုတာ ဒီ၀ိေရာဓိနဲ႔တစ္ထပ္တည္းပါပဲ ။ သမ႐ိုးက်က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင ္မယ္
ဆိုရင္ေတာ့ ပစ္မွတ္ကိုတည့္ေအာင္ခ်ိန္မွ ထိမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ႐ူပေဗဒသေဘာတရားေတြ၊ ေလတိုက္ခတ္ႏႈန္း စတာေတြနဲ႔စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္မ ွန္ေနတာေတြ႕ရမယ္။
ဒါေၾကာင့္ဒီလို၀ိေရာဓိေတြကိ ု ဘာေၾကာင့္ ဆိုတာစဥ္းစားၾကည့္ျခင္းဟာ ဦးေႏွာက္အတြက္အမ်ားႀကီးအက် ိဳးရွိေစပါတယ္။ optical illusion ကလည္း မ်က္လံုးကျမင္ရတာဟာအၿမဲတမ္း အမွန္တရားမဟုတ္တတ္ဘူးဆိုတာက ို ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြအၿမဲတမ္းအ မွတ္ရေနေအာင္ပညာေပးေနျပန္ပါ တယ္။
ရွစ္တန္းမွာကတည္းက The standard Hering illusion (1861) ကိုကၽြန္ေတာ္တို႔သိခဲ့ၾကပါၿ ပီ။
သူ႕ေနာက္ကြယ္ကဘာေၾကာင့္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းတရားကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏိုင္တဲ့အခါ ဦးေႏွာက္သန္စြမ္းမွထက္မ်က္ မွ မ်က္လံုးကေျပာတဲ့အာ႐ံုမွားေ တြကိုေခ်ဖ်က္ႏိုင္မွာျဖစ္ေၾ ကာင္းပိုခိုင္
လံုလာပါတယ္။
၃။ သင့္အာ႐ံုငါးပါးထဲက တစ္ခုခုကို ပိတ္ဆို႔ကာအလုပ္လုပ္ၾကည့္ပါ ။
ဥပမာ မ်က္လံုးကိုအ၀တ္စျဖင့္စည္းက ာထမင္းစားၾကည့္ျခင္း၊ နားထဲဂြမ္းဆို႔ထားျခင္း၊ မ်က္လံုးပိတ္ၿပီးေရခ်ိဳးျခင ္း။
စဥ္းစားၾကည့္ရင္ေတာ့ခပ္ေၾကာ င္ေၾကာင္ အေရမရအဖတ္မရအလုပ္ေတြလို႔ထင္ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညဖက္ေရခ်ိဳးေနရင္း ေရခ်ိဳးခန္းမီးကို အျပင္ကတစ္ေယာက္ေယာက္က ပိတ္သြားတာမ်ိဳးႀကံဳဖူးၾကပါ သလား။
မီးေမွာင္ေမွာင္ထဲမွာ စမ္းတ၀ါး၀ါးနဲ႔ တစ္ကိုယ္လံုးမ်က္ႏွာမွာပါ
ဆပ္ျပာတိုက္ထားရင္း ေရခြက္(သို႔) ေရပန္းခလုပ္ကို လိုက္ရွာရတာဘယ္လိုေနပါသလဲ။
ပိုအေရးႀကီးတဲ့ဥပမာျပရရင္ ဓါတ္ေလွကားစီးရင္းမီးပ်က္သြ ားတဲ့အခါ (ဓါတ္ေလွကားထဲမွာအလိုေလ်ာက္ မီးလင္းတဲ့စနစ္မပါဘူးဆိုၾကပ ါစို႔) အေရးေပၚေခၚတဲ့တယ္လီဖုန္းကို ရေအာင္ယူႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ ဒီေလ့က်င့္ခန္းေလးစမ္းၾကည့္ ဖူးတဲ့သူဆိုရင္တုန္လႈပ္စရာမ လိုေတာ့ပါဘူး။
ဒီေလ့က်င့္ခန္းမွာ အဓိကသင္ခန္းစာႏွစ္ခုရွိပါတယ ္။ ပထမတစ္ခုက မွတ္ဥာဏ္ကို ေလ့က်င့္တာ။ ဒုတိယတစ္ခ်က္က စိန္ေခၚမႈကို တုန္႔ျပန္တာ။ သင့္ရဲ႕စြမ္းရည္ေတြကိုကန္႔သ တ္ခံထားရတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ေပၚေပါက္လာ တဲ့စိန္ေခၚမႈကို ေၾကာက္ရြံ႕မႈမွေက်ာ္လႊားႏို င္ရန္၊ အေကာင္းဆံုးတုန္႔ျပန္ႏိုင္စ ြမ္းျမင့္တက္လာေစရန္ ဆိုတဲ့အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ပါပဲ။
ဆိုပါစို႔။ ထမင္းစားပြဲမွာ မစားခင္ ဘယ္ဟင္းကဘယ္ေနရာ ဘယ္ပန္းကန္က ဘယ္ေနရာ၊ ဇြန္းနဲ႔ခက္ရင္းကဘယ္ေနရာ စသည္ျဖင့္ တစ္မိနစ္ႏွစ္မိနစ္ေလာက္ မွတ္မိေအာင္ၾကည့္၊ ၿပီးရင္မ်က္လံုးမွိတ္(သို႔) စည္းၿပီးစားၾကည့္ပါ။ဒါဟာစိန ္ေခၚမႈတစ္ခုေပါ့။
ေဘးကေလွာင္မယ့္သူေတြမရွိေအာ င္ေတာ့ႀကိဳစီစဥ္ထားရပါလိမ့္ မယ္။
၄။ ေန႔စဥ္သံုးေနက်ပစၥည္းတစ္ခုက ို သံုး႐ိုးသံုးစဥ္မဟုတ္ဘဲ ဘယ္လိုမ်ိဳးအသံုးခ်ႏိုင္မလဲ ဆိုတာတီထြင္ ၾကည့္ပါ။ ေရခြက္တစ္ခုရဲ႕မူလအသံုးက ေရေသာက္ဖို႔ပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္သူ႔ကို တျခားဘာေတြအတြက္သံုးႏိုင္ေသ းလဲ။
ဥပမာ ခြက္လွလွေလးကို ႐ံုးမွာ ခဲတံေတြ၊ေဘာပင္ေတြထည့္တဲ့ခြ က္အျဖစ္သံုးႏိုင္တယ္။ အိမ္ခန္းတြင္းအလွဆင္ဖို႔အတြ က္ ပန္းအိုးေသးေသးကေလးအျဖစ္သံု းႏိုင္တယ္။ ေနာက္ဘာေတြမ်ားသံုးႏိုင္ေသး သလဲ စဥ္းစားရင္စဥ္းစားသေလာက္နည္ းလမ္းေတြထြက္လာႏိုင္ပါတယ္။
သင္ေန႔စဥ္သံုးေနက်သြားတိုက္ ေဆးကို လက္အနံ႔အသက္ေပ်ာက္ေအာင္ ဆပ္ျပာလိုမ်ိဳးအသံုးျပဳႏိုင ္မယ္မထင္ဘူးလား။ ပိုးမႊားေလးေတြကိုက္လို႔ယား ယံတဲ့အခါေဆးအျဖစ္လိမ္းႏိုင္ တယ္လို႔
မထင္ဘူးလား။
၅။ ကိုယ့္ယူဆခ်က္ေတြကိုေျပာင္း ျပန္လွန္ၾကည့္ပါ။
Reverse your Assumption
Assumption reversal ဆိုသည္မွာ ဦးေႏွာက္ဘယ္ဖက္ျခမ္းအသံုးျ ပဳတဲ့ စိတ္ကူးသစ္၊ အေတြးအေခၚသစ္၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈအသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ရာမွာအင္မတန္အသံုး၀င ္သည့္နည္းစနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ ္။
ဒါဟာသမ႐ိုးက်စဥ္းစားပံုကေနေ ဖာက္ထြက္ပစ္လိုက္တဲ့ ထူးျခားတဲ့စိတ္ကူးစိတ္သန္းေ တြေပၚထြက္ရာရင္းျမစ္ျဖစ္ပါတ ယ္။
လက္ေတြ႔လုပ္ၾကည့္ဖို႔ကေတာ့ ကိုယ္လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခု၊
လိုလားခ်က္တစ္ခုကို ခ်ေရးၾကည့္ပါ။ ၿပီးလွ်င္ ၄င္းျပႆနာအေပၚမွာ
မိမိရဲ႕ေျဖရွင္းဖို႔ယူဆခ်က္ မ်ားစိတ္ထဲေပၚလာရာခ်ေရးပါ။ အယူအဆတို႔မွာ ဘယ္ေလာက္ကေလးကလားဆန္ေန၊ မျဖစ္ႏိုင္ပါေစကိစၥမရွိပါ။ ၄င္းယူဆခ်က္မ်ားထဲမွတစ္ခုကိ ုက်ပန္းယူၿပီးုေျပာင္းျပန္လ ွန္ေရးၾကည့္ပါ။
ဥပမာ ၁။ လူနာမ်ားသည္ ----------- သို႔သြားၾကသည္။
ယူဆခ်က္ ၁။ -- လူနာမ်ားသည္ ေဆး႐ံုသို႔သြားၾကသည္။
ေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္ ၁။ -- ေဆး႐ံုမ်ားသည္ လူနာမ်ားထံသို႔သြားၾကသည္။
ထိုေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္မွ ဘယ္လိုအရာေတြတီထြင္ႏို္င္မလ ဲဟုစဥ္းစားၾကရင္းမွ ယခု နယ္စည္းမျခားေဆး႐ံုမ်ား “Hospitals without wall” ဟုေခၚသည့္အိမ္တိုင္ယာေရာက္က ်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအင္မတန္ေခတ္စား လာခဲ့သည္မွာအေတာ္ပင္ၾကာခဲ့ပ ါၿပီ။
ေနာက္ဥပမာတစ္ခုကေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ဥပမာျဖစ္ပါတယ္ ။ စားေသာက္ဆိုင္တစ္ခုဖြင့္မည္ ဆိုပါစို႔။ ဘယ္လိုဆန္းသစ္တဲ့စားေသာက္ဆိ ုင္မ်ိဳးျဖစ္လာေအာင္တီထြင္ၾ ကည့္မည္လဲ။
ဥပမာ ၂။ စားေသာက္ဆိုင္တြင္ ------- ရွိသည္။
ယူဆခ်က္ ၁။ -- စားေသာက္ဆိုင္တြင္ စားဖိုမွဴးရွိသည္။
ေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္ ၁။ -- စားေသာက္ဆိုင္တြင္ စားဖိုမွဴးမရွိပါ။ (လာေရာက္စားေသာက္သူမ်ားမွ ကိုယ္တိုင္ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက ္ႏိုင္မည့္ ေပ်ာ္ပြဲစား စားေသာက္ဆိုင္ပံုစံမ်ိဳးျဖစ ္ႏိုင္သည္။)
ဤမွ်ေလာက္ဖတ္လာခဲ့ၿပီဆိုလွ် င္ပင္ မိတ္ေဆြရဲ႕ဦးေႏွာက္ကို ေတာ္ေတာ္အလုပ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္သူျ ပည္သားမ်ားမွာ သမ႐ိုးက်စဥ္းစားဖို႔သာတြန္း အားေပးခံခဲ့ရသည္မွာ ၀မ္းနည္းစရာသမိုင္းတစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ဆန္းသစ္တီထြင္သည့္ သမ႐ိုးက်မွဖယ္က်ဥ္သည့္အရာမ် ားကို နင္းေျခဖ်က္စီးေမာင္း
ထုတ္ခံရသည္။
ေနာက္တစ္ခါထိုသို႔မျပဳမူရဲေ အာင္အေၾကာက္တရားမ်ားအား
သင္ၾကားေပးခံခဲ့ရသည္။ ထိုအရာအားလံုး၏အေျခခံတရားမွ ာ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွပညာသင္ၾ ကားေရးစနစ္ပင္ျဖစ္သည္
ဟုဆိုလွ်င္လြန္အံ့မထင္။ ဒါက်က္။ ဒီလိုေျဖ။ ဒီေဘာင္ထဲ၀င္မွ
အမွတ္ေပးမည္ဆိုသည့္ေဘာင္အတြ င္းမွေက်ာ္၍စဥ္းစားခြင့္
မေပးခဲ့သည့္စနစ္။
ေအာင္ခ်က္ေကာင္းေရးဆိုသည့္ပ န္းတိုင္ေအာက္မွာေက်ာင္းသား
လူငယ္တို႔သာမက ဆရာဆရာမမ်ား၏ဘ၀ေတြပါေလွာင္ပ ိတ္ခံခဲ့ရသည္။
ဆယ္တန္းစာေမးပြဲသည္သာလူတစ္ေ ယာက္ရဲ႕အနာဂါတ္ကိုျပဠာန္း
ေပးႏိုင္သည့္ phobia ႀကီးက ကေလးငယ္တို႔သာမက အုပ္ထိမ္းသူမိဘတို႔ကိုပါဆယ္ စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍အႀကီးအက်ယ္စ ြဲကပ္
လာေသာအခါျမန္မာ့အနာဂါတ္အတြက ္ဦးေႏွာက္ကေလးမ်ားသည္
လည္းမသံုးဘဲပစ္ထားခံရသည့္ သံေခ်းတက္ဓါးေလးမ်ားသဖြယ္ျဖ စ္လာခဲ့ေခ်ၿပီ။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ကိုယ္ႏွင့္အနီးဆံုးမွာရွိေန သည့္ ဓါးကေလးမ်ားကို တစ္လက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သံေခ်းခၽြတ္ဖို႔အားထုတ္မိေန သူတစ္ေယာက္မွ်သာျဖစ္ပါေတာ့သ ည္။
-------------------------- -------------------------- --------------------
ေရးရင္းေရးရင္းနဲ႔ကၽြန္ေတာ္ လည္းေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားလာမိ တယ္။ နည္းလမ္းေတြက တစ္ရာေက်ာ္မွာ တစ္ထိုင္တည္းေရးဖို႔ဘယ္လိုမ ွမျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ နည္းလမ္းငါးခုမိတ္ဆက္ေပးလို က္ပါတယ္။ ဆက္ၿပီးေလ့လာကာေရးေပးပါဦးမ ယ္။
-------------------------- -------------------------- --------------------
Credit to ဇာနည္ (Myanmar-Network)
K.K(ကေနာင္)
===================
ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးကံေကာင
ပိုင္ဆိုင္ထားလို႔ပါပဲ။
ဒီဦးေႏွာက္ကိုအသံုးျပဳၿပီး
ဖန္တီးမႈေတြကမၻာႀကီးအား႐ိုက
အားလံုးဟာ သည္လူသားဦးေႏွာက္ကိုအသံုးျ
တစ္ခ်ိန္တုန္းကထင္ထားခဲ့သည္
ရဲ႕ဦးေႏွာက္ဟာအျပည့္အစံုဖြ
ဘူးဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဒါေပမယ့္ေနာက္ပိုင္းေတြ႕ရွိ
မသံုးဘဲၾကာလာလွ်င္ သံေခ်းတက္လာတဲ့ဓါးလို ဦးႏွာက္ဟာလဲ
သံုးေလေလ ထက္ျမက္လာေလေလသေဘာရွိပါတယ္။
တဲ့ေနရာမွာ တို႔ျမန္မာဦးေႏွာက္က ေစ်းအႀကီးဆံုး။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တစ္ခါမွမသံုးရေသးတဲ့အသစ္စက္
မို႔တဲ့ေလ။ အာ႐ံုေၾကာ သုေတသနေလာကမွာေခတ္စားတဲ့
use it or loose it သံုးရင္သံုး၊ မသံုးရင္ ဆံုး ဆိုတဲ့သီအိုရီကလည္း ဒါကိုေထာက္ခံေပးထားပါတယ္။
လူအမ်ားစုႀကီးကေတာ့ဦးေႏွာက
စာမလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ဦးေႏွ
ထိုင္ၿပီး စိတ္ကို တစ္စံုတစ္ရာထဲမွာႏွစ္ျမွဳပ္
အလုပ္တစ္ခုကိုမလုပ္ရေသးဘဲနဲ
Virgil Garnett Thomson ဆိုတဲ့ပုဂၢိဳလ္က ကိုယ္မလုပ္ဖူးတဲ့အရာတစ္ခုကိ
“အဲဒီအလုပ္ကိုလုပ္ရမွာေၾကာက
ဦးဆံုးအႀကိမ္စမ္းလုပ္ၾကည့္
ကေတာ့ အဲဒါကို ဘယ္လိုလုပ္ရသလဲဆိုတာသိေအာင္
တတိယအႀကိမ္လုပ္ရင္ေတာ့ အဲဒါကို ကိုယ္ေရရွည္ႏွစ္သက္ႏိုင္မႈရ
တိုက္ေခါင္မိုးေပၚမွာပန္းရံ
ပူလိုက္မယ့္ျဖစ္ခ်င္းလို႔ေတ
ေနေရာင္ေအာက္ကို၀င္စအခ်ိန္မ
ရေပမယ့္ ၾကာလာတဲ့အခါ ခံႏိုင္ေရတက္လာပါတယ္။ အလုပ္ထဲစိတ္ေရာက္သြားတဲ့အခါ
ဦးေႏွာက္ကိုသံုးၿပီးအလုပ္လ
အနည္းဆံုးေတာ့ အခုေဖာ္ျပသြားမယ့္ အေလ့အထေလးမ်ားဟာ
သင့္ရဲ႕ ပ်င္းရိေနတဲ့စိတ္၊ သမ႐ိုးက် ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ဘ၀ေနနည္းထဲ ခဏတျဖဳတ္လြတ္ေျမာက္သြားေစမယ
၁။ ပေဟဠိႏွင့္ဥာဏ္စမ္းေမးခြန္း
၂။ လက္ႏွစ္ဖက္လံုးအသံုးျပဳႏိုင
၃။ မေရရာျခင္းကိုခံယူပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ၀ိေရာဓိေတြ paradox နဲ႔ အျမင္အာ႐ံုလွည့္စားတတ္တဲ့အရ
စာဖတ္သူလက္ေတြ႕စမ္းၾကည့္လို
တစ္စံုတစ္ေယာက္က “ကၽြန္ေတာ္အၿမဲတမ္းလိမ္ေျပာ
ေနာက္တစ္ခုက Archer's paradox လို႔ေခၚပါတယ္။ “ေလးသည္ေတာ္တစ္ဦးသည္ ပစ္မွတ္ကိုထိမွန္ေအာင္ပစ္ဖိ
ျမန္မာစကားပံု “ဒူးေလာက္တင္မွရင္ေလာက္က်”ဆ
ဆိုရင္ေတာ့ ပစ္မွတ္ကိုတည့္ေအာင္ခ်ိန္မွ
ဒါေၾကာင့္ဒီလို၀ိေရာဓိေတြကိ
ရွစ္တန္းမွာကတည္းက The standard Hering illusion (1861) ကိုကၽြန္ေတာ္တို႔သိခဲ့ၾကပါၿ
သူ႕ေနာက္ကြယ္ကဘာေၾကာင့္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းတရားကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏိုင္တဲ့အခါ ဦးေႏွာက္သန္စြမ္းမွထက္မ်က္
လံုလာပါတယ္။
၃။ သင့္အာ႐ံုငါးပါးထဲက တစ္ခုခုကို ပိတ္ဆို႔ကာအလုပ္လုပ္ၾကည့္ပါ
ဥပမာ မ်က္လံုးကိုအ၀တ္စျဖင့္စည္းက
စဥ္းစားၾကည့္ရင္ေတာ့ခပ္ေၾကာ
ပိုအေရးႀကီးတဲ့ဥပမာျပရရင္ ဓါတ္ေလွကားစီးရင္းမီးပ်က္သြ
ဒီေလ့က်င့္ခန္းမွာ အဓိကသင္ခန္းစာႏွစ္ခုရွိပါတယ
ဆိုပါစို႔။ ထမင္းစားပြဲမွာ မစားခင္ ဘယ္ဟင္းကဘယ္ေနရာ ဘယ္ပန္းကန္က ဘယ္ေနရာ၊ ဇြန္းနဲ႔ခက္ရင္းကဘယ္ေနရာ စသည္ျဖင့္ တစ္မိနစ္ႏွစ္မိနစ္ေလာက္ မွတ္မိေအာင္ၾကည့္၊ ၿပီးရင္မ်က္လံုးမွိတ္(သို႔)
ေဘးကေလွာင္မယ့္သူေတြမရွိေအာ
၄။ ေန႔စဥ္သံုးေနက်ပစၥည္းတစ္ခုက
ဥပမာ ခြက္လွလွေလးကို ႐ံုးမွာ ခဲတံေတြ၊ေဘာပင္ေတြထည့္တဲ့ခြ
သင္ေန႔စဥ္သံုးေနက်သြားတိုက္
မထင္ဘူးလား။
၅။ ကိုယ့္ယူဆခ်က္ေတြကိုေျပာင္း
Reverse your Assumption
Assumption reversal ဆိုသည္မွာ ဦးေႏွာက္ဘယ္ဖက္ျခမ္းအသံုးျ
ဒါဟာသမ႐ိုးက်စဥ္းစားပံုကေနေ
ဥပမာ ၁။ လူနာမ်ားသည္ ----------- သို႔သြားၾကသည္။
ယူဆခ်က္ ၁။ -- လူနာမ်ားသည္ ေဆး႐ံုသို႔သြားၾကသည္။
ေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္ ၁။ -- ေဆး႐ံုမ်ားသည္ လူနာမ်ားထံသို႔သြားၾကသည္။
ထိုေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္မွ ဘယ္လိုအရာေတြတီထြင္ႏို္င္မလ
ေနာက္ဥပမာတစ္ခုကေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ဥပမာျဖစ္ပါတယ္
ဥပမာ ၂။ စားေသာက္ဆိုင္တြင္ ------- ရွိသည္။
ယူဆခ်က္ ၁။ -- စားေသာက္ဆိုင္တြင္ စားဖိုမွဴးရွိသည္။
ေျပာင္းျပန္ယူဆခ်က္ ၁။ -- စားေသာက္ဆိုင္တြင္ စားဖိုမွဴးမရွိပါ။ (လာေရာက္စားေသာက္သူမ်ားမွ ကိုယ္တိုင္ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက
ဤမွ်ေလာက္ဖတ္လာခဲ့ၿပီဆိုလွ်
ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္သူျ
ထုတ္ခံရသည္။
ေနာက္တစ္ခါထိုသို႔မျပဳမူရဲေ
သင္ၾကားေပးခံခဲ့ရသည္။ ထိုအရာအားလံုး၏အေျခခံတရားမွ
ဟုဆိုလွ်င္လြန္အံ့မထင္။ ဒါက်က္။ ဒီလိုေျဖ။ ဒီေဘာင္ထဲ၀င္မွ
အမွတ္ေပးမည္ဆိုသည့္ေဘာင္အတြ
မေပးခဲ့သည့္စနစ္။
ေအာင္ခ်က္ေကာင္းေရးဆိုသည့္ပ
လူငယ္တို႔သာမက ဆရာဆရာမမ်ား၏ဘ၀ေတြပါေလွာင္ပ
ဆယ္တန္းစာေမးပြဲသည္သာလူတစ္ေ
ေပးႏိုင္သည့္ phobia ႀကီးက ကေလးငယ္တို႔သာမက အုပ္ထိမ္းသူမိဘတို႔ကိုပါဆယ္
လာေသာအခါျမန္မာ့အနာဂါတ္အတြက
လည္းမသံုးဘဲပစ္ထားခံရသည့္ သံေခ်းတက္ဓါးေလးမ်ားသဖြယ္ျဖ
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ကိုယ္ႏွင့္အနီးဆံုးမွာရွိေန
--------------------------
ေရးရင္းေရးရင္းနဲ႔ကၽြန္ေတာ္
--------------------------
Credit to ဇာနည္ (Myanmar-Network)
K.K(ကေနာင္)
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။