ဦးသန္.

 

ေစာႏြဲ ့ေနဆိုင္- ပူတာအို

 

ဦးသန္.

ဦးသန္႔သည္ ဧရာဝတီတိုင္း ၊ ပန္းတေနာ္ ဇာတိ ျဖစ္ၿပီး ၁၉၀၉ ခုႏွစ္ ၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ တာဝန္ကို ၁၉၆၁ မွ ၁၉၇၁ အထိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ (၂၅) ရက္ေန႔တြင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၌ အဆုတ္ကင္ဆာ ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ဦးသန္႔၏ ရုပ္ကလပ္ကို ေရႊတိဂံုဘုရား ေတာင္ဘက္မုခ္ ကန္ေတာ္မင္ပန္းျခံအနီးတြင္ ဂူသြင္းသၤျဂိဳဟ္ခဲ့သည္။ ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ၊ စုဘုရားလတ္၊ ေဒၚခင္ၾကည္ တို႔၏ အုတ္ဂူမ်ားႏွင့္အတူ တည္ရွိသည္။

ဦးသန္ ့ ( ၁၉၀၉-၁၉၇၄ ) သည္ ကမာၻ ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (General secretary of UN ) အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ပထမဦးဆံုး အာရွတိုက္သား ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၃၀ ရက္ေန ့မွ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၁ရက္ေန ့ အထိ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ရာထူးကို တာ၀န္ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထိုရာထူးသည္ ကမာၻ ့ အျမင့္ဆံုး ရာထူး ဟုသတ္မွတ္ႏုိင္သလို တာ၀န္အၾကီးမားဆံုး ရာထူးလည္းျဖစ္ေပသည္။ ကမာၻ ့ေနရာ အရပ္ရပ္တြင္ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရသည့္ စီမံကြပ္ကဲေရး တာ၀န္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ UN ၏ ဒုတိယေျမာက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဆီြဒင္ ႏုိင္ငံသား ဒက္ဟန္းမားရွိဳး ကြယ္လြန္ခဲ့ျပီးေနာက္ တတိယေျမာက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရန္ တခဲနက္ ေထာက္ခံမဲ အျပည့္ ရရွိခဲ့သူမွာ ကုလသမဂၢ ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္ ့ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ဇာတိ

ဦးသန္ ့ကို ေအာက္ျမန္မာျပည္ ပန္းတေနာ္ ျမိဳ ့တြင္၁၉၀၉ခု ဇန္န၀ါရီလ ၂၂ ရက္ေန ့၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ( ထိုကာလတြင္ ျမန္မာျပည္သည္ ျဗိတိသွ်ဘားမား အျဖစ္ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံဘ၀ က်ေရာက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ေပသည္။)

မိဘ

အဖ ဦးပိုႏွစ္ အမိ ေဒၚ နန္းေသာင္းတို ့မွ ေမြးဖြားသည္။ အဖ ျဖစ္သူ ဦးပိုႏွစ္ သည္ The Sun ( သူရိယ ) သတင္းစာ ကို မတည္ ထူေထာင္ရာ ၌ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဗမာ့သုေတသီမ်ား အသင္း၀င္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေပသည္။

မိသားစု

မိသားစုတြင္ ဦးသန္ ့သည္ အၾကီးဆံုးသားျဖစ္သည္။ ဦးသန္ ့ငယ္စဥ္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္တြင္ ဖခင္ ျဖစ္သူကြယ္လြန္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ဦးသန္ ့တို ့မိသားစု စီးပြားေရး က်ပ္တည္းခဲ့ၾကသည္။

ပညာေရး

ဦးသန္ ့သည္ ပန္းတေနာ္ျမိဳ ့ေက်ာင္းတြင္ ငယ္စဥ္က ပညာသင္ၾကားခဲ့ျပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ သမိုင္းအထူးျပဳေလ့လာသည္။ တကၠသုိလ္ျပီးေနာက္တြင္ ဇာတိျမိဳ ့ပန္းတေနာ္သို ့ျပန္၍ အမိျမန္မာေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာ၀င္လုပ္သည္။ ၎အသက္ ၂၅တြင္ ေက်ာင္းအုပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က ဦးသန္ ့ႏွင့္ ဦးႏု ဆိုသူ ေဒသတြင္းပညာေရးမွဴး တို ့အလြန္ရင္းႏွီးခဲ့ၾကသည္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ထိုပညာေရးမွဴး ဦးႏု ဆိုသူကား ျမန္မာျပည္၏ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာသည္။ ဦးသန္ ့သည္ သီလ၀ အမည္ျဖင့္ စာေစာင္ မဂၢဇင္းတို ့၌ ေရးသားသည္။ ဘာသာျပန္စာအုပ္မ်ားစြာေရးသားခဲ့သည္။ ဦးသန္ ့၏ the league of Nations သည္ေက်ာ္ၾကားသည္။ ဦးသန္ ့သည္ ဗုဒ္ဓ ဘာသာကို စိတ္ႏွလံုးသြင္း ယံုၾကည္ကိုးကြယ္သူ ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္တာ၀န္

ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေနာက္ ဦးႏု သည္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၄၈ တြင္ ဦးႏု သည္ မိတ္ေဆြျဖစ္သူ ဦးသန္ ့အား ရန္ကုန္ သို ့ျပန္လာ၍ မိမိ၏ အဖြဲ ့အစည္း၌ စီမံကြပ္ကဲေရးတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ ဦးသန္ ့သည္ ဤသို ့ျဖင့္ ရန္ကုန္သို ့ျပန္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္(၁၉၄၉)တြင္ ဦးသန္ ့သည္ ျမန္မာျပည္အစိုးရ၏ သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရး၀န္းၾကီးွဌာနတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္အထိ ဦးသန္ ့သည္ ၀န္ၾကီး ဦးႏု၏ အတိုင္ပင္ခံ အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာသည္။ ၀န္ၾကီးဦးႏုအတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ တာ၀န္မ်ားစြာအတြက္ သ၀ဏ္လႊာမ်ားေရးေပးျခင္း၊ ဘာသာျပန္အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မ်ားလုပ္ကိုင္ေပးခဲ့သည္။ ဦးသန္ ့သည္ ဦးႏု၏ အထူး ယံုၾကည္ရသူ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဦးသန္ ့သည္ ႏုိင္ငံတကာ ညီလာခံ မ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၁၉၅၅ခုႏွစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ဘူတန္တြင္ က်င္းပေသာ အာရွ-အာဖရိက လူမ်ိဳးစု ညီလာခံ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ အတြင္းေရးမွဴးတာ၀န္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ေရာက္ေသာအခါ ဦးသန္ ့သည္ UN တြင္ ဗမာျပည္၏ ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္လာ ျပီး အယ္ဂ်ီးရီးယားႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အထူး ပါ၀င္တက္ၾကြ လွဳပ္ရွားခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ အစိုးမွ ဦးသန္ ့အား ျပည္ေထာင္စု စစ္သူ ဘြဲ ့ထူး ေပးအပ္ခဲ့သည္။
ဦးသန္.ထမ္းေဆာင္ခဲ.ေသာတာ၀န္မ်ား

ကမာၻ႔ကုလသမဂၢတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယေန႔လက္ရွိအခ်ိန္ထိ တစ္ဦးတည္းေသာ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္
ျမန္မာကို ကမာၻကသိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသာ သူ
ကမာၻေက်ာ္ အေမရိကန္ ႏွင့္ ရုရွား တို႔၏ က်ဳးဘားဒံုးပ်ံအေရးအခင္းအပါအ၀င္ အျခားကမာၻ႔ျပႆနာမ်ားစြာကို ေျဖရွင္းေပးနိုင္ခဲ့ေသာသူ

Credit to Tin Maung Hlaing