ဆရာႏွင့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္

 

ေစာႏြဲ ့ေနဆိုင္- ပူတာအို

 

ဆရာႏွင့္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္

ႏိုင္ငံေက်ာ္ေတးျပဳပုဂၢိဳလ္ အလကၤာေက်ာ္စြာ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ဂီတၾသဇာသည္ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ေလာက အေပၚတေစ့တေစာင္း အရိပ္ထိုးေနခဲ့ပါ သည္။ ဆရာ့သီခ်င္းမ်ားစြာ ေခတ္ ေဟာင္း၊ ေခတ္သစ္႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားတြင္ လႈပ္ရွားဆဲျဖစ္ပါသည္။ ထို့အတူ ၁၉၅၄-၅၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ၾကေသာ မႏၲေလး႐ုပ္ရွင္တြင္၊ စတင္တည္ေထာင္ ကတည္းက ေတးဂီတတာဝန္ခံအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ သာမန္ေတးမ်ိဳး ထက္ အစဥ္အျမဲတီထြင္ဆန္းစစ္ေန တတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး (Musical Picture) မ်ိဳး ဖန္တီးလိုသည္ႏွင့္အမွ် တေယာမ်ားျဖင့္ အိုးစည္သံထြက္ေစ သည့္ ေရႊအိုးစည္ႏွင့္ တိမ္ထိုးမ်ိဳး၊ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ပို့တီးကြက္မ်ိဳးစံုတို့ကို ပင္ပင္ ပန္းပန္း ျပဳစုဖန္တီးခဲ့ပါသည္။

ယေန့တိုင္ ဆရာ့သီခ်င္း မ်ားသည္ ႐ုပ္ရွင္ေနာက္ခံသီခ်င္းမ်ား ျဖစ္႐ံုမက၊ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားအမည္မ်ား အျဖစ္ မွည့္ေခၚယူျခင္း ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ႐ုပ္ရွင္အျဖစ္ မွည့္ေခၚခဲ့ေသာ သီခ်င္း မ်ားမွာ (၁) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္၊ (၂) သခြတ္ပန္း၊ (၃) ႏွစ္ေယာက္ထဲ ေနခ်င္တယ္၊ (၄) ေလခ်ိဳေသြး၊ (၅) ဓာတ္တူနာမ္တူ၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ၊ (၇) ခိုင္းေတာ့ သက္ေဝ၊ (၈) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္၊ (၉) ခ်စ္ျမင္းမိုရ္၊ (၁ဝ) ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုပ္ရွင္မွ ကားတစ္ကား စသည္ ႐ုပ္ရွင္ကားမ်ားမွာ ဆရာၿငိမ္း၏ သီခ်င္းအမည္မ်ား၊ ေတးစာသားမ်ားမွ ႏႈတ္၍ မွည့္ေခၚခဲ့ၾကေသာ ဇာတ္ကား အမည္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

ဆရာၿငိမ္း၏ ႐ုပ္ရွင္သီခ်င္း မ်ားအျဖစ္ ထင္ရွားေသာ သီခ်င္းႏွင့္ ဇာတ္ကားမ်ားမွာ (၁) သခြတ္ပန္း (သခြတ္ပန္းဇာတ္ကား)၊ (၂) ခ်စ္က်ိဳး ေတာ္ေဆာင္ (ဆုထူးငယ္ပန္ရြယ္သြန္း ဇာတ္ကား)၊ (၃) တခ်စ္ထဲခ်စ္ (အပယ္ ရတနာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၄) တိမ္လႊာမို့မို့လြင္ (တိမ္လႊာမို့မို့လြင္႐ုပ္ရွင္)၊ (၅) ႏွစ္ ေယာက္ထဲ (ႏွစ္ေယာက္ထဲေနခ်င္တယ္ ဇာတ္ကား)၊ (၆) ေလထဲက ဖူးစာ (ေလထဲကဖူးစာ႐ုပ္ရွင္)၊ (၇) ကစားစရာ အသည္းမႊာ (တခိုင္လံုးေရႊဇာတ္ကားမွ)၊ (၈) မခို့တ႐ို႔ (သားေရႊေဒါင္းေတာင္ ႐ုပ္ရွင္) (၉) မၿပီးေသးေသာ္ ပန္းခ်ီကား (ေဆာင္းအိမ္မက္႐ုပ္႐ွင္)တု့ိျဖစ္ၾကၿပီး၊ ႐ုပ္ရွင္ထဲပါ၊ မပါ မသိရေသာ္လည္း မင္းသားဝင္းဦး သီဆိုခဲ့ေသာ တံမႊာပၪၨင္၊ ျပံဳးတဲ့ေမ၊ မၿပီးေသးေသာ ပန္းခ်ီကားႏွင့္ သစၥာ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္၍ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး ႏြဲ႔ႏြဲ႔စန္း(ပ်ိဳ႔မွာတမ္းသီခ်င္း)ကို သီဆိုခဲ့ ၾကပါသည္။

အျခားေသာ သီခ်င္းမ်ားကို လည္း ေခတ္ေဟာင္း႐ုပ္ရွင္မင္းသား ျပည္လွေဖ၊ ခင္ေမာင္ရင္၊ မင္းသမီး ေမရွင္တို့ သီဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ မႏၲေလး ႐ုပ္ရွင္ မွ ဇာတ္ကားမ်ားစြာတြင္ ဆရာ၏ ႀကိဳးစားတီထြင္ခဲ့ေသာ ဂီတပညာစြမ္း ရည္ကို အားလံုးအသိျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ ဆရာ႐ႈမဝဦးေက်ာ္ႏွင့္ ဝင္းဦးတို့သည္ သည္ဘက္အကယ္ဒမီေခတ္အထိ ဆရာ ၿငိမ္းသီခ်င္းမ်ားစြာကို ဂုဏ္ယူသီဆို ေဖာ္က်ဴးခဲ့ၿပီး၊ ဒီကေန့ေခတ္အထိ ဆရာ့ ေတးမ်ားကို ၾကားေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။ ျပည့္ဝကံုလံုေသာ အရည္အေသြးႏွင့္ အတိၿပီးသူပီပီ၊ ဆရာၿငိမ္းတစ္ေယာက္ အသက္ထင္ရွားမရွိေတာ့ေသာ္လည္း၊ သူ႔ေတး၊ သူ႔ဂီတ၊ သူ႔အႏုပညာမ်ားမွာ ဘယ္ေသာအခါမွ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားစရာအေၾကာင္း အလ်ဥ္းမရွိႏိုင္ပါ ေခ်။ ဤသည္မွာလည္း ဆရာေလးဇင္ ၏ ေဆာင္းပါးမွ အခ်ိဳ႔အဝက္ကိုးကား ခဲ့ပါသည္။ တဖန္ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ ၏ ကဗ်ာကို ဆရာၿငိမ္းက ဂီတျပဳ၍ ၿမိဳ႔မကိုဘစိန္ သီဆိုအသံလႊင့္ခဲ့ေသာ 'ေငြဇင္ေယာ္သို့' သီခ်င္းမွာလည္း သံစဥ္ ေျပျပစ္နားဝင္ခ်ိဳလွၿပီး နာမည္ႀကီး သီခ်င္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့ပါသည္။

ေငြဇင္ေယာ္

ျမစ္ ယံ သဲ ႏု ကမ္း စ ခ်စ္သံေတးျမ ၾကည္ၾကည္

ငွက္ကေလးေငြဇင္ေယာ္ ပ်ံကာျမဴးရွာ သည္

သူ႔ကိုေခၚပါဘဲနဲ့ ခြန္းေခြ်ႏႈတ္ဆက္ ေဖာ္ေရြသည္

ေမာင္လဲေဖာ္မစံု တကိုယ္ေရတည္း တူညီ

အစားအစာ ေတာင္းသလား သနား ခ်စ္စရာ့ဇင္ေယာ္ညီ ကိုယ့္အလို မျပည့္တဲ့ေတာင္ ေမာင့္ကိုျဖည့္မည္

ခ်စ္ေဖာ္နဲ့ပင္ ကမ္းစပ္၌ တူယွဥ္မွီ

ေမာင္မယ္ မုန့္ကေလးဖဲ့ကာ ဖဲ့ကာ ေကြ်းလိုက္ခ်င္သည္

သု့ိေပမယ့္ ဝဲလက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ရည္

ယာလက္ခ်စ္သူကိုယ္စားတည္ ရည္ရြယ္ ေကြ်းလိုက္မည္

စိတ္ရွိတိုင္းစားေတာ့ ခြင့္လႊတ္သာၾကည္ ကိုယ္စားေပါ့ ေမာင္ သူနဲ့ပင္ ဒီအခ်ိန္ ေဝးေနသည္

ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း၏ ေနာက္ဆံုး မကြယ္လြန္မီ ေရးခဲ့ေသာ သီခ်င္းမွာ 'တိမ္လႊာမို ့မိုလြင္' ျဖစ္ပါသည္။ အေဆြး ႏွင့္ အလြမ္းဓာတ္ခံရွိသူတိုင္း၊ ႏွစ္ၿခိဳက္ ၾကသည့္သီခ်င္းျဖစ္ၿပီး၊ စာေရးသူမွလည္း အထူးႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာ သီခ်င္း အျဖစ္ အျမဲတမ္း ဆိုညည္းခဲ့ဖူးပါသည္။

တိမ္လႊာမို ့မိုလြင္'

ျပာရီမိႈင္းကာမို ့မို ညိဳ႔ညိဳ႔ညိဳလြင္

ညႇင္းေလျပည္ ေသြးလို့သာ ေဖးမကူခ်င္

တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ ယူငင္

ျပံဳးေယာင္ကာ ညႇိဳးဝတ္မႈန္ မိုးပစၥဳန္ရွင္

သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာလိုက္မွာပဲ ဟန္ေတြဆင္

ေဖာ္နဲ့ေဝးတဲ့သူမွာ အေဆြးသာပိုခ်င္

လြမ္းေစကြ်မ္းေစေအာင္ပင္ သည္းကာ ေရႊမိုးညိဳးေတာ့တယ္

တင္စားလို ့ပင္ ၿငိဳျငင္ေျပာလိုက္ခ်င္

ေျဖဆည္မရႊင္ တစ္ကိုယ္တည္းအားႏြဲ ့သည္တြင္

မိုးသက္ေလေလး ေၾကြေလေအာင္ ဖန္ဆင္

တမ္းတကာ ႏြမ္းလ်အင္

မွန္းဆကာ လြမ္းလွသခင္

ျမင္လွည့္ခ်စ္သူရယ္ခင္ မိႈင္းျပာရီညိဳ႔ တိမ္လႊာမို ့မိုလြင္

ဆရာၿငိမ္းသည္ အလြမ္းေတြ ၿပိဳဆင္းလာ၍၊ ဆရာ့စာသားထဲကလိုပင္ တိမ္လႊာေလးေတြေျပးကာ တေရြ႔ေရြ႔ႏွင့္ ဆရာ့ကို ယူငင္ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ေလ ၿပီလား မသိ။ ေဖာ္ႏွင့္ေဝး႐ံုမက၊ ကမၻာ ေျမေလာကတခြင္လံုးကို ထားရစ္ခဲ့ၿပီး၊ ထြက္ခြာသြားေလသူ ဆရာႀကီးသည္ ၁၉၅၅ ခု၊ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ေန့က ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါသည္။ လူသာ ေသေသာ္လည္း၊ နာမည္မေသခဲ့ေသာ အႏုပညာရွင္ထဲတြင္ ဆရာၿမိဳ႔မၿငိမ္း တစ္ ေယာက္အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ ေဟာ သႀကၤန္က်ခဲ့ၿပီ။ ေရေတြ ေရေတြ ရႊဲကုန္ ၿပီ။ ပိေတာက္ေတြ ၾကဴၾကဴသင္းေနၿပီ။ တျပည္လံုး ႏွစ္သစ္ကူးမွာ သႀကၤန္ေရ ႏွင့္ အားလံုးေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးေနၾကေလ ၿပီ။ ႏွစ္စဥ္ မ႐ိုးႏိုင္ေသာ ဆရာၿငိမ္း၏ သႀကၤန္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ . .။

မန္းေတာင္ ရိပ္ခို

ခ်ိဳျပံဳးရႊင္ေသာ ႏွမပ်ိဳရယ္၊ တကိုယ္လံုး ပင္ေခ်ာ အလွပိုတယ္

ၿမိဳ႔မနဲ့တမိတည္း ဖြားလို့ ဆိုေတာ့မယ္ ကြယ္

(အေမာက္ကေလးတသသနဲ့ ေျမႇာက္လု့ိ ေပးတာ မဟုတ္ဘူးကြယ္)၂

ယဥ္စစနဲ့ ျမင္လိုက္ရရင္ အဝတ္အစား မွာပင္ အလြန္တင့္တယ္

ထြန္းသစ္စ လေရာင္ဝယ္ ခိုင္ညႇာတံ ပြင့္လန္း ပန္းသို့ႏွယ္

႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ့ က်ဳပ္တို့ၿမိဳ႔မက ေက်နပ္တယ္။

ျမနႏၵာ ေရညိဳညိဳရစ္ကာသန္းေတာ့

ေရႊမန္းေတာင္ရိပ္ တူတူခိုသူ ပ်ိဳျဖဴ ေတြရယ္

ေပ်ာ္ခင္းေလးသာပါဘိတယ္ နိမိတ္ ေကာင္းယူမယ္

ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္

ခါးေသးႏြဲ႔မူယာၾကြယ္ လွဂုဏ္ဝင့္ထယ္

မာလာရယ္ ခိုင္ညႇာရယ္

တစ္ေယာက္ဆိုတစ္ေယာက္လို့ ေအာက္ ေမ့တယ္

ခင့္ၿမိဳ႔မလာၿပီကြယ္ ဆီးႀကိဳလို့ရယ္

ေမာင္ႏွမအရင္းပင္ ခင္မင္ခ်စ္ေသြး ၾကြမိတယ္

ဇာတိမ်က္ျခယ္ က်န္းမာပါစ သက္လယ္

ေအာ္ ေလာင္းပါေလကြယ္ ဟင္ ပက္ လိုက္ေတာ့ကြယ္

ႏွစ္ကူးေတာ့မယ္ ခင္ခင္ရယ္ လိုက္ခဲ့ ပါလား

အပ်င္းေတာ့ေျပမယ္ ေမာင္တို့လာေခ် ေပါ့ကြယ္ ကညာေမေက်ာ့ရယ္ ေငြငန္း ထြက္လာတယ္

ျမနႏၵာ . . . .ႏွစ္ဦးသႀကၤန္ေတာ္ဝယ္။
ကိုးကား

လူထု ေဒၚအမာ၏ “ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာသည္မ်ား” စာအုပ္။

ဆရာေရႊျပည္ေအး ေဆာင္းပါး
ဦးကိုေလး (အမရပူရ) ေဆာင္းပါး
ရြာစားစိန္ဟန္တင္ေဆာင္းပါး
သန္းေအာင္ခိုင္ေရး - ၿမိဳ႔မၿငိမ္းႏွင့္ သူ႔ အႏုပညာစာအုပ္

Credit : Tin Maung Hlaing