သီေပါမင္း - အတၳဳပၸတၱိ
သီေပါမင္း (၁၈၇၈-၁၈၈၅ - နန္းသက္)သည္
ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာဘုရင္စနစ္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းလည္းျဖစ္သည္။ ဘြဲ႕ေတာ္မွာ သိရီပ၀ရ ၀ိဇယာနႏၱ ယသတိေလာကာ ဓိပတိ ပ႑ိတ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇာ ျဖစ္ၿပီး နန္းသက္ ခုႏွစ္ႏွစ္ျဖစ္သည္။
မင္းတုန္းမင္း ႏွင့္ ေလာင္းရွည္မိဖုရားတို႕၏ သားေတာ္ျဖစ္ၿပီး နံေတာ္ စေနသား၊ ငယ္မည္ ေမာင္ေရစက္ ျဖစ္ေလသည္။ ငယ္စဥ္အခါက ဘာသာေရးႏွင့္ စာေပအရာ၌ ထူးခၽြန္သူျဖစ္သည္။ ထီးနန္းဆက္ခံရန္ အလားအလာအလြန္နည္းေသာ္လည္း မိဖုရားေခါင္ၾကီး ဆင္ျဖဴမရွင္၏ သမီးေတာ္ စုဖုရားလတ္ႏွင့္ ရည္ငံေနျခင္းေၾကာင့္၎၊ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ကို အသက္သြင္းလိုသည့္ ကင္း၀န္မင္းႀကီးဦးေကာင္းက ၄င္း၏ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈကို လိုလားသည္ေၾကာင့္၎ အျခားမင္းညီမင္းသားမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ကာ ထီးနန္းဆက္ခံခြင့္ရခဲ့သည္။ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးရတနာပုံေနျပည္ေတာ္သို
နန္းတက္စ အေျခအေန
စုဖုရားလတ္ႏွင့္ သီေပါမင္း
ကုန္းေဘာင္ ထီးနန္းကို ဆက္ခံေသာ သီေပါမင္းသည္ နန္းစည္းစိမ္ ခုိင္ၿမဲေရး အတြက္ အစဥ္အလာ အတုိင္း ျပဳလုပ္ရာတြင္ ထီးနန္းကို လုပ္ၾကံမည္ဟု သကၤာမကင္းသူ မွန္သမွ်တုိ႔ကုိ သတ္ျဖတ္ သုတ္သင္ရေလသည္။ ၾသဇာ အာဏာ ရွိသူတို႔၏ ၫြတ္ကြင္း ေထာင္ေခ်ာက္မွ လြတ္သူ အခ်ဳိ႕ တုိ႔သည္လည္း ၿဗိတိသွ်တုိ႔ထံ ေျပးလႊား ခုိဝင္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ အရ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ စနစ္ကဲ့သုိ႔ ျမန္မာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ ျဖစ္ေပၚ လာလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ေသာ ၿဗိတိသွ် ကုိယ္စားလွယ္ ေရွာသည္၊ အဆုိပါ သတ္ျဖတ္မႈ အျခင္းအရာတုိ႔ကုိ ျမင္ေသာ အခါ သက္ဦးဆံပုိင္ ဘုရင္စနစ္ လုိလား စြဲလမ္းၾကေသာ ျမန္မာတုိ႔၏ စိတ္ဓာတ္ကို အတြက္မွားခဲ့ေၾကာင္း သိနားလည္ လာေလသည္။ သီေပါ မင္းသား ဘုရင္ အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္၍ ေနျပည္ေတာ္ကို သိမ္းလုိက္ ၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ သီေပါမင္းႏွင့္ အေပါင္းအပါ တစုတုိ႔သည္ ထားခဲ့ေသာ ကတိသစၥာကို ထိန္းသိမ္းရန္ မလုိေတာ့ဘဲ အရာရွိ အရာခံ မွဴးမတ္မ်ားကုိ ဘုရင့္ သစၥာေတာ္ခံ လုံးဝ ျဖစ္ေစေရး အတြက္ သစၥာေရ တုိက္ရန္သာ အားသစ္ ေနၾကသည္။ ေရွာ မူကား မေက်မနပ္ ျဖစ္၍ ျမန္မာ ထီးနန္းကို ေဒါမာန္ပြားကာ၊ မင္းညီမင္းသား ေဆြေတာ္ မ်ဳိးေတာ္တုိ႔အား သတ္ျဖတ္ျခင္းကို အေၾကာင္းျပ၍ ထုိသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို မရပ္စဲလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္မွ သူ ထြက္ခြာ သြားမည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ေတာ့သည္။ ႏုိင္ငံျခားသား ကုန္သည္စုကလည္း ေရွာႏွင့္ တသံတည္း ထြက္ၾကေလသည္။ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံရွိ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ လတ္မင္းႀကီး လစ္တန္သည္ ဤျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ လုိသည္ဟု အဂၤလန္သို႔ အေၾကာင္းၾကား တုိက္တြန္း၍ ျမန္မာ နယ္စပ္သုိ႔ စစ္တပ္မ်ား ပို႔ေစေလသည္။
ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းျဖစ္ေသာ သီေပါမင္း၏ မ်ိဳး႐ုိးစဥ္ဆက္ႏွင့္ မိဖုရားမ်ား၊ သားေတာ္ သမီးေတာ္ ေျမးေတာ္မ်ားအေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္အက်ဥ္း ....
မိဘမ်ိဳး႐ုိးစဥ္လာ
=========
(၁) ဖခင္ မင္းတုန္းမင္းသည္ တတိယႏုိင္ငံတည္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးမွ တုိက္႐ုိက္ဆင္းသက္လာေသာ မင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အေလာင္းမင္းတရား+ (မိဖုရားေခါင္ႀကီး) ခင္ယြန္းစံ (တုိ႔၏သားေတာ္) - ဗဒုံမင္း + (ေျမာက္နန္းမိဖုရား-၁) ေဒၚလြန္းသူ (တုိ႔၏သားေတာ္) - အိမ္ေရွ႕မင္းသား ဦးေပၚ + (ဗဒုံမင္း၏ မိဖုရားေခါင္ႀကီး ေဒၚလြန္းမယ္ မွ ေမြးဖြားေသာ) မိဖုရား ေဒၚေက (တုိ႔၏သားေတာ္) - သာယာ၀တီမင္း + (ပုဂံၿမိဳ႕သူႀကီးသမီး) ပေဒသာတုိက္စား မိဖုရား (ေက်ာက္ေမာ္ၿမိဳ႕စား) တုိ႔မွ ၅-၇-၁၈၁၄ ေန႔တြင္ မင္းတုန္းမင္းအား ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁-၁၀-၁၈၇၈ ေန႔ အသက္(၆၄)ႏွစ္ အရြယ္တြင္ နတ္ရြာစံသည္။ မင္းတုန္းမင္း (ဦးလြင္)တြင္ မိတူဖတူ ေမြးခ်င္းအရင္းအျဖစ္ ညီေတာ္ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား (ဦးေကာက္) တစ္ဦးတည္းသာ ရွိသည္။ ကေနာင္မင္းသားမွာ ၅-၉-၁၈၁၉ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ၂-၈-၁၈၆၆ ေန႔ ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတုိင္ ပုန္ကန္မႈ အေရးတြင္ ေသဆုံးခဲ့သည္။
(၂) သီေပါမင္း၏ မိခင္မွာ (သီရိမဟာမဂၤလာသုပဘာေဒ၀ီဘြဲ႕
ေလာင္းရွည္မိဖုရား၏ မိခင္ မယ္အိ မွာ ဟံသာ၀တီဆင္ၾကားရွင္၏ အဆက္အႏြယ္ျဖစ္သည္။ ေျမဒူးမင္း ဇင္းမယ္ကုိ တုိက္ခုိက္ေအာင္ျမင္သည့္အခါ
သီေပါမင္း၏ေမြးခ်င္းေမာင္ႏွ
=================
(၁) (သုသီရိပဘာ၀တီဘြဲ႕ခံ) ခၽြန္းေတာင္းမင္းသမီး (အခ်ိဳ႕ေဖာ္ျပခ်က္တုိ႔တြင္ ခၽြန္းေတာင္းမင္းသမီး မပါ၀င္ပဲ သီေပါမင္း၏ေမြးခ်င္းကုိ ၃-ဦးသာ ေရတြက္ျပသည္။)
(၂) (သုသီရိရတနာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) မုိင္းခုိင္းမင္းသမီး (ပခန္းႀကီးစုုဖုရား) - ၁၉၅၇ ခုတြင္ ေမြးဖြားသည္။ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူၿပီးေနာက္ အဂၤလိပ္တုိ႔ ခန္႔အပ္ေသာ သီေပါေစာ္ဘြား ေစာခြန္ဆုိင္ႏွင့္ စုံဖက္ခဲ့သည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ဆုိင္းတန္းရပ္တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ၿပီး ၇-၃-၁၉၁၁ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။ (သာသမီး မထြန္းကားဟု ဆုိသည္။)
(၃) (သီရိမဟာဓမၼရာဇာဘြဲ႕ခံ) သီေပါမင္းသား - ၁-၁-၁၈၅၉ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး အမည္ရင္းမွာ ေမာင္ေရစက္ ျဖစ္သည္။ စာေပထူးခၽြန္၍ အေနအထုိင္ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္သည္။ အသက္(၁၆)ႏွစ္အရြယ္တြင္ ရွင္သာမေဏ ၀တ္ခဲ့ၿပီး ပထမေက်ာ္စာေမးပြဲကုိ ေျဖဆုိေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၂-၁၀-၁၈၇၈ ေန႔တြင္ ရတနာပုံထီးနန္းအား ဆက္ခံခဲ့ၿပီး နန္းစံသက္ (၇)ႏွစ္ခန္႔တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အၿပီးတုိင္သိမ္းယူခဲ့သျဖင့္
(၄) (သီရိသု႐ုဇာ၀တီဘြဲ႕ခံ) ေျပာင္းျပာမင္းသမီး (မိတၳီလာစုဖုရားေလး) - ၁၉-၅-၁၈၆၀ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ဦးေက်ာ္လိမ္းေမာင္ေမာင္ ႏွင့္စုံဖက္ကာ သမီးတစ္ဦးေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁-၆-၁၈၉၆ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။
သီေပါမင္း၏မိဖုရားမ်ား
============
သီေပါမင္း၏ မိဖုရား(၃)ပါးလုံးမွာ မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ အလယ္နန္းမိဖုရား ဆင္ျဖဴမရွင္တုိ႔မွ ေမြးဖြားေသာ သမီးမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
(၁) (သီရိသုရတနာ မဂၤလာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) မုိင္းေနာင္စုဖုရားႀကီး - ၂၆-၂-၁၈၅၄ ေန႔ တြင္ ေမြးဖြားသည္။ သီေပါမင္းပါေတာ္မူၿပီးေနာက္
(၂) (သီရိသုပသာရတနာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ - ၁၃-၁၂-၁၈၅၉ ေန႔ တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ပါေတာ္မူစဥ္ သီေပါမင္းႏွင့္အတူ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ရတနာဂီရီသုိ႔ လုိက္ပါခဲ့ရၿပီး သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ခ်ာခ်ီလမ္း (ကုိယ့္မင္းကိုယ္ခ်င္းလမ္း)
(၃) ရမည္းသင္းစုဖုရားေလး - ၁၈၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားၿပီး သီေပါမင္း ပါေတာ္မူခါနီး၌ မိဖုရားျဖစ္လာ ခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ရတနာဂီရိ၌ သီေပါမင္းႏွင့္အတူ လုိက္ပါေနထုိင္ရင္း ၂၅-၁-၁၉၁၂ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။ (သားသမီး မထြန္းကားေပ။)
သီေပါမင္းသည္ ရတနာပုံထီးနန္းကုိ ဆက္ခံၿပီးေနာက္ မၾကာမီပင္ ဆင္ျဖဴမရွင္မိဖုရားႀကီး ႀကိဳတင္စီစဥ္ ထားသည့္အတုိင္း မုိင္းေနာင္ စုဖုရားႀကီးကုိ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအရာထားလ်က္
မုိင္းေနာင္ စုဖုရားႀကီးသည္ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအျဖစ္ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္ သည့္အတြက္ အဂၢမေဟသီ မိဖုရားေခါင္ႀကီးစံရာ နန္းမေတာ္ေဆာင္တြင္ ေနထုိင္ရသည္။ မိဖုရားေခါင္ႀကီး အျဖစ္ ဘိသိက္ ခံယူၿပီးျဖစ္သည့္ ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ မွာမူ ေနစရာ အေဆာင္ မရွိသျဖင့္ သီေပါမင္းစံရာ ဘမရာသန မွန္နန္းေဆာင္သုိ႔ တက္ေရာက္ေန ထုိင္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စုဖုရားလတ္အတြက္ မွန္နန္းေဆာင္အနီးတြင္ ေရႊေဆာင္ေတာ္ အသစ္ကုိ အလွ်င္အျမန္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ရသည္။
ပေဒသရာဇ္ မင္းဧကရာဇ္တုိ႔မည္သည္ ေတာင္ညာစံ အဂၢမေဟသီ မိဖုရားေခါင္ႀကီး (နန္းမေတာ္)၊ ေျမာက္နန္းမိဖုရား၊ အေနာက္နန္းမိဖုရား၊ အလယ္နန္းမိဖုရား ဟူေသာ နန္းရ မိဖုရားႀကီး(၄)ပါးႏွင့္ ေတာင္ေဆာင္ေတာ္၊ ေျမာက္ေဆာင္ေတာ္၊ ေတာင္ေရႊေရးေဆာင္၊ ေျမာက္ေရႊေရးေဆာင္ ဟူေသာ အေဆာင္ရ မိဖုရား (၄)ပါး စသည့္ မိဖုရားႀကီး(၈)ပါးကုိ ထားၿမဲျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၿမိဳ႕စားနယ္စား၊ ေစာ္ဘြား၊ အျခားေသာ တုိင္းျပည္ မင္းဧကရာဇ္တုိ႔မွ ဆက္သလာသည့္ သမီးကညာတုိ႔အားလည္း မိဖုရား ကုိယ္လုပ္ေမာင္းမမိႆံ အျဖစ္ထားရွိ၍ ၿမိဳ႕စား ရြာစားအေဆာင္အေယာင္မ်ား သင့္ေလ်ာ္သလုိ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ျပဳၿမဲ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ စုဖုရားလတ္ အေနျဖင့္ သီေပါမင္းအား မိဖုရားအမ်ားအျပား ထားခြင့္မျပဳခဲ့သည့္အျပင္ အစ္မရင္းျဖစ္သူ မုိင္းေနာင္စုဖုရားႀကီး ထံသုိ႔ပင္ ေဆာင္ေတာ္ကူးခြင့္ မျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အပယ္ခံ မိဖုရားေခါင္ႀကီးသဖြယ္ ျဖစ္ေနေသာ စုဖုရားႀကီးလည္း နန္းမေတာ္ေဆာင္ကုိ စြန္႔ခြာ၍ မယ္ေတာ္ ဆင္ျဖဴမရွင္၏ အေဆာင္သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ကာ ရက္ရွည္ဥပုသ္ေစာင့္ေန ခဲ့ရသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ နန္းမေတာ္ေဆာင္ အား စုဖုရားလတ္ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထုိင္ ခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ (ဤအခ်က္ေၾကာင့္ သီေပါမင္းသည္ ေဖာ္ျပပါ မိဖုရား (၃)ပါးမွလြဲ၍ အျခားေသာ မိဖုရား ကုိယ္လုပ္ေမာင္းမ မရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပမည္။)
ထုိသို႔ အရာရာခ်ဳပ္ကုိင္လုိေသာ ျမေတာင္စုဖုရားလတ္၏ သေဘာကုိ မႏွစ္သက္ေသာ သီေပါမင္း၏ လက္သုံးေတာ္ ငယ္ကၽြန္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ (ဘုရင့္ေနာင္ဘြဲ႕ခံ၊ မင္းသား အေဆာင္ရ၊ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား၊ ေျမာက္ဒ၀ယ္ဗုိလ္) ေမာင္ေမာင္တုတ္၊ (စီးေတာ္ျမင္း၀န္၊ ေရႊ တုိက္စုိး၊ ေတာင္သမန္လယ္စား၊ ဖိနပ္ေတာ္ေခါင္း၊ ဘုရင့္စာဆုိေတာ္) ေမာင္ေဖငယ္ (ေမာင္ေမာင္ေဖ) တို႔သည္ သီေပါမင္းအား မိဖုရားမ်ားရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေပးခဲ့ၾကသည္။
ျမေတာင္စုဖုရားလတ္၏ ပထမသားေတာ္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယသမီးေတာ္ ကုိ ေမြးဖြားၿပီးစ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ သီေပါမင္းသည္ ၎ႏွစ္သက္ သေဘာက်ေနေသာ ဒိုင္းအတြင္း၀န္ ဦးဘုိးႀကီး ၏သမီး (ေမြးစား သမီး-တူမ) ဒုိင္းခင္ခင္ (ခင္ခင္ႀကီး) အား (ေျမာက္ေရႊေရးေဆာင္မိဖုရား)
ထုိသုိ႔ သီေပါမင္း၏ အႀကံအစည္အား အခ်ိန္မီ သိရွိခဲ့ေသာ စုဖုရားလတ္သည္ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္တုတ္၊ ၎၏ညီ ပင္းသာၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္ေျဗာင္း၊ ေတာင္ သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္၊ ခန္းပတ္မင္းႀကီး (ဒုိင္း၀န္၏ဖခင္)၊ ေရနံေခ်ာင္း မင္းႀကီး၊ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္၀န္၊ ပဌနဂုိရ္ၿမိဳ႕စား ၀န္ေထာက္၊ မေကြးၿမိဳ႕စား ၀န္ေထာက္၊ ေကာင္ဟန္ ၀န္ ခင္ေမာင္လတ္၊ ဒုိင္းအတြင္း၀န္ႏွင့္ ၀န္ကေတာ္၊ သမီး ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီး စသည့္ ပတ္သက္သမွ် လူအားလုံးအျပင္ လက္သုံးေတာ္ကုိင္မ်ား၊ ၀င္းမွဴးမ်ား၊ စာေရးစာခ်ီမ်ား၊ သံေတာ္ဆင့္ မ်ားပါမက်န္ အားလုံးကုိ ဥပါယ္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ထီးနန္းစည္းစိမ္ကုိ ႀကံစည္သည္ ဟူေသာ စြဲခ်က္ျဖင့္ ရာထူးမွထုတ္ပယ္၍ အက်ဥ္းစီရင္သည္။ (ခန္းပတ္မင္းႀကီးႏွင့္ ေရနံေခ်ာင္းမင္းႀကီးတုိ႔ကုိ
သုိ႔ေသာ္ ဒုိင္းအတြင္း၀န္၊ ၀န္ကေတာ္၊ သမီး ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီးတုိ႔ႏွင့္ ေတာင္သမန္ လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ တုိ႔ကုိ ေသဒဏ္စီရင္ခဲ့သည္။ (ေသဒဏ္စီရင္ခံရစဥ္က ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီးတြင္ သီေပါမင္းႏွင့္ ရေသာ ရင္ေသြး ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။) သီေပါမင္း နန္းတက္စအခ်ိန္က မင္းညီမင္းသားမ်ားကုိ လုပ္ႀကံရာတြင္ အဓိကေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သူ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္တုတ္ မွာမူ ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ခ်မွတ္ခံ ရေသာ္လည္း ေထာင္အတြင္းမွာပင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အဆုံးစီရင္ခဲ့သည္။ (လုပ္ႀကံခံရ၍ ေသဆုံးသည္ ဟုလည္း ဆုိသည္။)
ပင္းအတြင္း၀န္မွာ ေရွ႕ေရးကုိႀကိဳေတြးမိ၍ ၎၏သမီးျဖစ္သူ ပင္းခင္ခင္ႀကီးအား ေမာင္ေမာင္ျဖဴ ဟူေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသားတစ္ဦးႏွင့္
ထုိသုိ႔ ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီး အေရးေပၚေပါက္ၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ မိဖုရားေခါင္ႀကီး စုဖုရားလတ္သည္ ၎၏ ကုိယ္စား သီေပါမင္းအား အခ်ိန္ျပည့္ အနီးကပ္ျပဳစု ႏုိင္ရန္အတြက္ ညီမငယ္ ရမည္းသင္းစုဖုရားေလး အား တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ရာမွ ေနာက္ပုိင္းတြင္ သီေပါမင္း၏ တတိယေျမာက္ မိဖုရားျဖစ္လာသည္။
သီေပါမင္း၏ သားသမီးေျမးမ်ား
================
သီေပါမင္း၏ မိဖုရား (၃)ပါးမွ ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ တစ္ဦးတည္းကသာ သားသမီး ေမြးဖြားခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ပထမဆုံး ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ "ေရႊကုိယ္ေတာ္ေလး"၊ ဒုတိယႏွင့္ တတိယ ေမြးဖြားေသာ "သမီေတာ္" ႏွစ္ပါး၊ ေပါင္း သားေတာ္ သမီးေတာ္(၃)ပါးတုိ႔သည္ လသားအရြယ္ကတည္းက ေက်ာက္ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထပ္မံေမြးဖြားသည့္ သမီးေတာ္(၄)ပါးသာ က်န္ရွိခဲ့သည္။
(၁) ထိပ္စုျမတ္ဘုရားႀကီး - ၂၇-၁၀-၁၈၈၂ ေန႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး၊ ပါေတာ္မူစဥ္က ေလးႏွစ္ အရြယ္မွ်သာရွိေသးသည္။ သီေပါမင္း ရတနာဂီရိ၌ စံေနရစဥ္ အဂၤလိပ္အစုိးရ ခန္႔အပ္ထားေသာ အိမ္ေတာ္ အခုိင္းအေစ မ်ားအား အုပ္ခ်ဳပ္ရသည့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံသား အိမ္ေတာ္ေခါင္း ဂုိပယ္ဘာ႐ုိးဆ၀န္႔ ႏွင့္ စုံဖက္ခဲ့ရာမွ သမီး တုတု ကုိေမြးဖြားခဲ့သည္။ (သီေပါမင္းႏွင့္ မိဖုရားတုိ႔က ေျမးငယ္ တုတုအား အလြန္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသည္ဟု ဆုိသည္။) သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ မယ္ေတာ္ႏွင့္အတူ ရန္ကုန္သုိ႔ လုိက္ပါခဲ့ရေသာ္လည္း ခင္ပြန္း ျဖစ္သူရွိရာ ရတနာဂီရိသုိ႔ ျပန္သြားခဲ့ၿပီး ၃-၆-၁၉၄၇ ေန႔တြင္ ရတနာဂီရိ၌ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ (သမီး တုတု သည္ ရတနာဂီရိမွ စက္ျပင္ဆရာ ရွန္ကာပါ၀ါ ဆုိသူႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး သားသမီး ၇-ေယာက္ ေမြးဖြား သည္။)
(၂) ထိပ္စုျမတ္ဖုရားလတ္ - ၄-၁၀-၁၈၈၃ ေန႔တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ သီေပါမင္းႏွင့္ မိသားစုအား ခ်စ္ခင္ေသာေၾကာင့္ မႏၱေလးမွ ရတနာဂီရိအထိ လုိက္ပါျပဳစုေနေသာ အေျမာက္၀န္ (တုိင္တား မင္းႀကီး၏ သမီး ပတိမ္းသခင္၏သားျဖစ္သူ) ဦးခင္ေမာင္ ႏွင့္ ၀န္ကေတာ္ (မင္းတုန္းမင္း၏ ေျမာက္နန္းမိဖုရား ခင္သဲ၏ ေမာင္အရင္း စီးေတာ္ျမင္း၀န္၏သမီးျဖစ္သူ
(၃) ထိပ္စုျမတ္ဖုရား - သီေပါမင္းပါေတာ္မူစဥ္က စုဖုရားလတ္တြင္ ကုိယ္၀န္ပါရွိခဲ့ၿပီး၊ ၇-၃-၁၈၈၆ ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ မဒရပ္ၿမိဳ႕၌ ထိပ္စုျမတ္ဖုရားကုိ ေမြးဖြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ မဒရပ္စုဖုရား ဟုလည္း အမည္တြင္သည္။ သီေပါမင္းနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္
(၄) ထိပ္စုျမတ္ဖုရားေလး - ၂၅-၃-၁၈၈၇ ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ရတနာဂီရိ၌ ေမြးဖြားခဲ့သျဖင့္ ရတနာဂီရိ စုဖုရားဟု အမည္တြင္သည္။ (သီေပါမင္းႏွင့္ စုဖုရားလတ္တုိ႔၏ အခ်စ္ဆုံးသမီးဟု ဆုိသည္။) သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္သုိ႔ျပန္လည္ေနထုိင္စ
သီေပါမင္း (၁၈၇၈-၁၈၈၅ - နန္းသက္)သည္
ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာဘုရင္စနစ္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းလည္းျဖစ္သည္။ ဘြဲ႕ေတာ္မွာ သိရီပ၀ရ ၀ိဇယာနႏၱ ယသတိေလာကာ ဓိပတိ ပ႑ိတ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇာ ျဖစ္ၿပီး နန္းသက္ ခုႏွစ္ႏွစ္ျဖစ္သည္။
မင္းတုန္းမင္း ႏွင့္ ေလာင္းရွည္မိဖုရားတို႕၏ သားေတာ္ျဖစ္ၿပီး နံေတာ္ စေနသား၊ ငယ္မည္ ေမာင္ေရစက္ ျဖစ္ေလသည္။ ငယ္စဥ္အခါက ဘာသာေရးႏွင့္ စာေပအရာ၌ ထူးခၽြန္သူျဖစ္သည္။ ထီးနန္းဆက္ခံရန္ အလားအလာအလြန္နည္းေသာ္လည္း မိဖုရားေခါင္ၾကီး ဆင္ျဖဴမရွင္၏ သမီးေတာ္ စုဖုရားလတ္ႏွင့္ ရည္ငံေနျခင္းေၾကာင့္၎၊ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ကို အသက္သြင္းလိုသည့္ ကင္း၀န္မင္းႀကီးဦးေကာင္းက ၄င္း၏ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈကို လိုလားသည္ေၾကာင့္၎ အျခားမင္းညီမင္းသားမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ကာ ထီးနန္းဆက္ခံခြင့္ရခဲ့သည္။ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးရတနာပုံေနျပည္ေတာ္သို
နန္းတက္စ အေျခအေန
စုဖုရားလတ္ႏွင့္ သီေပါမင္း
ကုန္းေဘာင္ ထီးနန္းကို ဆက္ခံေသာ သီေပါမင္းသည္ နန္းစည္းစိမ္ ခုိင္ၿမဲေရး အတြက္ အစဥ္အလာ အတုိင္း ျပဳလုပ္ရာတြင္ ထီးနန္းကို လုပ္ၾကံမည္ဟု သကၤာမကင္းသူ မွန္သမွ်တုိ႔ကုိ သတ္ျဖတ္ သုတ္သင္ရေလသည္။ ၾသဇာ အာဏာ ရွိသူတို႔၏ ၫြတ္ကြင္း ေထာင္ေခ်ာက္မွ လြတ္သူ အခ်ဳိ႕ တုိ႔သည္လည္း ၿဗိတိသွ်တုိ႔ထံ ေျပးလႊား ခုိဝင္ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ အရ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ စနစ္ကဲ့သုိ႔ ျမန္မာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ ျဖစ္ေပၚ လာလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ေသာ ၿဗိတိသွ် ကုိယ္စားလွယ္ ေရွာသည္၊ အဆုိပါ သတ္ျဖတ္မႈ အျခင္းအရာတုိ႔ကုိ ျမင္ေသာ အခါ သက္ဦးဆံပုိင္ ဘုရင္စနစ္ လုိလား စြဲလမ္းၾကေသာ ျမန္မာတုိ႔၏ စိတ္ဓာတ္ကို အတြက္မွားခဲ့ေၾကာင္း သိနားလည္ လာေလသည္။ သီေပါ မင္းသား ဘုရင္ အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္၍ ေနျပည္ေတာ္ကို သိမ္းလုိက္ ၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ သီေပါမင္းႏွင့္ အေပါင္းအပါ တစုတုိ႔သည္ ထားခဲ့ေသာ ကတိသစၥာကို ထိန္းသိမ္းရန္ မလုိေတာ့ဘဲ အရာရွိ အရာခံ မွဴးမတ္မ်ားကုိ ဘုရင့္ သစၥာေတာ္ခံ လုံးဝ ျဖစ္ေစေရး အတြက္ သစၥာေရ တုိက္ရန္သာ အားသစ္ ေနၾကသည္။ ေရွာ မူကား မေက်မနပ္ ျဖစ္၍ ျမန္မာ ထီးနန္းကို ေဒါမာန္ပြားကာ၊ မင္းညီမင္းသား ေဆြေတာ္ မ်ဳိးေတာ္တုိ႔အား သတ္ျဖတ္ျခင္းကို အေၾကာင္းျပ၍ ထုိသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို မရပ္စဲလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္မွ သူ ထြက္ခြာ သြားမည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ေတာ့သည္။ ႏုိင္ငံျခားသား ကုန္သည္စုကလည္း ေရွာႏွင့္ တသံတည္း ထြက္ၾကေလသည္။ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံရွိ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ လတ္မင္းႀကီး လစ္တန္သည္ ဤျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ လုိသည္ဟု အဂၤလန္သို႔ အေၾကာင္းၾကား တုိက္တြန္း၍ ျမန္မာ နယ္စပ္သုိ႔ စစ္တပ္မ်ား ပို႔ေစေလသည္။
ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆုံးမင္းျဖစ္ေသာ သီေပါမင္း၏ မ်ိဳး႐ုိးစဥ္ဆက္ႏွင့္ မိဖုရားမ်ား၊ သားေတာ္ သမီးေတာ္ ေျမးေတာ္မ်ားအေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္အက်ဥ္း ....
မိဘမ်ိဳး႐ုိးစဥ္လာ
=========
(၁) ဖခင္ မင္းတုန္းမင္းသည္ တတိယႏုိင္ငံတည္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးမွ တုိက္႐ုိက္ဆင္းသက္လာေသာ မင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အေလာင္းမင္းတရား+ (မိဖုရားေခါင္ႀကီး) ခင္ယြန္းစံ (တုိ႔၏သားေတာ္) - ဗဒုံမင္း + (ေျမာက္နန္းမိဖုရား-၁) ေဒၚလြန္းသူ (တုိ႔၏သားေတာ္) - အိမ္ေရွ႕မင္းသား ဦးေပၚ + (ဗဒုံမင္း၏ မိဖုရားေခါင္ႀကီး ေဒၚလြန္းမယ္ မွ ေမြးဖြားေသာ) မိဖုရား ေဒၚေက (တုိ႔၏သားေတာ္) - သာယာ၀တီမင္း + (ပုဂံၿမိဳ႕သူႀကီးသမီး) ပေဒသာတုိက္စား မိဖုရား (ေက်ာက္ေမာ္ၿမိဳ႕စား) တုိ႔မွ ၅-၇-၁၈၁၄ ေန႔တြင္ မင္းတုန္းမင္းအား ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁-၁၀-၁၈၇၈ ေန႔ အသက္(၆၄)ႏွစ္ အရြယ္တြင္ နတ္ရြာစံသည္။ မင္းတုန္းမင္း (ဦးလြင္)တြင္ မိတူဖတူ ေမြးခ်င္းအရင္းအျဖစ္ ညီေတာ္ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား (ဦးေကာက္) တစ္ဦးတည္းသာ ရွိသည္။ ကေနာင္မင္းသားမွာ ၅-၉-၁၈၁၉ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ၂-၈-၁၈၆၆ ေန႔ ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတုိင္ ပုန္ကန္မႈ အေရးတြင္ ေသဆုံးခဲ့သည္။
(၂) သီေပါမင္း၏ မိခင္မွာ (သီရိမဟာမဂၤလာသုပဘာေဒ၀ီဘြဲ႕
ေလာင္းရွည္မိဖုရား၏ မိခင္ မယ္အိ မွာ ဟံသာ၀တီဆင္ၾကားရွင္၏ အဆက္အႏြယ္ျဖစ္သည္။ ေျမဒူးမင္း ဇင္းမယ္ကုိ တုိက္ခုိက္ေအာင္ျမင္သည့္အခါ
သီေပါမင္း၏ေမြးခ်င္းေမာင္ႏွ
=================
(၁) (သုသီရိပဘာ၀တီဘြဲ႕ခံ) ခၽြန္းေတာင္းမင္းသမီး (အခ်ိဳ႕ေဖာ္ျပခ်က္တုိ႔တြင္ ခၽြန္းေတာင္းမင္းသမီး မပါ၀င္ပဲ သီေပါမင္း၏ေမြးခ်င္းကုိ ၃-ဦးသာ ေရတြက္ျပသည္။)
(၂) (သုသီရိရတနာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) မုိင္းခုိင္းမင္းသမီး (ပခန္းႀကီးစုုဖုရား) - ၁၉၅၇ ခုတြင္ ေမြးဖြားသည္။ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူၿပီးေနာက္ အဂၤလိပ္တုိ႔ ခန္႔အပ္ေသာ သီေပါေစာ္ဘြား ေစာခြန္ဆုိင္ႏွင့္ စုံဖက္ခဲ့သည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ဆုိင္းတန္းရပ္တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ၿပီး ၇-၃-၁၉၁၁ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။ (သာသမီး မထြန္းကားဟု ဆုိသည္။)
(၃) (သီရိမဟာဓမၼရာဇာဘြဲ႕ခံ) သီေပါမင္းသား - ၁-၁-၁၈၅၉ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး အမည္ရင္းမွာ ေမာင္ေရစက္ ျဖစ္သည္။ စာေပထူးခၽြန္၍ အေနအထုိင္ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္သည္။ အသက္(၁၆)ႏွစ္အရြယ္တြင္ ရွင္သာမေဏ ၀တ္ခဲ့ၿပီး ပထမေက်ာ္စာေမးပြဲကုိ ေျဖဆုိေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၂-၁၀-၁၈၇၈ ေန႔တြင္ ရတနာပုံထီးနန္းအား ဆက္ခံခဲ့ၿပီး နန္းစံသက္ (၇)ႏွစ္ခန္႔တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အၿပီးတုိင္သိမ္းယူခဲ့သျဖင့္
(၄) (သီရိသု႐ုဇာ၀တီဘြဲ႕ခံ) ေျပာင္းျပာမင္းသမီး (မိတၳီလာစုဖုရားေလး) - ၁၉-၅-၁၈၆၀ ေန႔တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ဦးေက်ာ္လိမ္းေမာင္ေမာင္ ႏွင့္စုံဖက္ကာ သမီးတစ္ဦးေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁-၆-၁၈၉၆ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။
သီေပါမင္း၏မိဖုရားမ်ား
============
သီေပါမင္း၏ မိဖုရား(၃)ပါးလုံးမွာ မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ အလယ္နန္းမိဖုရား ဆင္ျဖဴမရွင္တုိ႔မွ ေမြးဖြားေသာ သမီးမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
(၁) (သီရိသုရတနာ မဂၤလာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) မုိင္းေနာင္စုဖုရားႀကီး - ၂၆-၂-၁၈၅၄ ေန႔ တြင္ ေမြးဖြားသည္။ သီေပါမင္းပါေတာ္မူၿပီးေနာက္
(၂) (သီရိသုပသာရတနာေဒ၀ီဘြဲ႕ခံ) ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ - ၁၃-၁၂-၁၈၅၉ ေန႔ တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ပါေတာ္မူစဥ္ သီေပါမင္းႏွင့္အတူ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ရတနာဂီရီသုိ႔ လုိက္ပါခဲ့ရၿပီး သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ခ်ာခ်ီလမ္း (ကုိယ့္မင္းကိုယ္ခ်င္းလမ္း)
(၃) ရမည္းသင္းစုဖုရားေလး - ၁၈၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားၿပီး သီေပါမင္း ပါေတာ္မူခါနီး၌ မိဖုရားျဖစ္လာ ခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ရတနာဂီရိ၌ သီေပါမင္းႏွင့္အတူ လုိက္ပါေနထုိင္ရင္း ၂၅-၁-၁၉၁၂ ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သည္။ (သားသမီး မထြန္းကားေပ။)
သီေပါမင္းသည္ ရတနာပုံထီးနန္းကုိ ဆက္ခံၿပီးေနာက္ မၾကာမီပင္ ဆင္ျဖဴမရွင္မိဖုရားႀကီး ႀကိဳတင္စီစဥ္ ထားသည့္အတုိင္း မုိင္းေနာင္ စုဖုရားႀကီးကုိ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအရာထားလ်က္
မုိင္းေနာင္ စုဖုရားႀကီးသည္ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအျဖစ္ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္ သည့္အတြက္ အဂၢမေဟသီ မိဖုရားေခါင္ႀကီးစံရာ နန္းမေတာ္ေဆာင္တြင္ ေနထုိင္ရသည္။ မိဖုရားေခါင္ႀကီး အျဖစ္ ဘိသိက္ ခံယူၿပီးျဖစ္သည့္ ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ မွာမူ ေနစရာ အေဆာင္ မရွိသျဖင့္ သီေပါမင္းစံရာ ဘမရာသန မွန္နန္းေဆာင္သုိ႔ တက္ေရာက္ေန ထုိင္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စုဖုရားလတ္အတြက္ မွန္နန္းေဆာင္အနီးတြင္ ေရႊေဆာင္ေတာ္ အသစ္ကုိ အလွ်င္အျမန္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ရသည္။
ပေဒသရာဇ္ မင္းဧကရာဇ္တုိ႔မည္သည္ ေတာင္ညာစံ အဂၢမေဟသီ မိဖုရားေခါင္ႀကီး (နန္းမေတာ္)၊ ေျမာက္နန္းမိဖုရား၊ အေနာက္နန္းမိဖုရား၊ အလယ္နန္းမိဖုရား ဟူေသာ နန္းရ မိဖုရားႀကီး(၄)ပါးႏွင့္ ေတာင္ေဆာင္ေတာ္၊ ေျမာက္ေဆာင္ေတာ္၊ ေတာင္ေရႊေရးေဆာင္၊ ေျမာက္ေရႊေရးေဆာင္ ဟူေသာ အေဆာင္ရ မိဖုရား (၄)ပါး စသည့္ မိဖုရားႀကီး(၈)ပါးကုိ ထားၿမဲျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၿမိဳ႕စားနယ္စား၊ ေစာ္ဘြား၊ အျခားေသာ တုိင္းျပည္ မင္းဧကရာဇ္တုိ႔မွ ဆက္သလာသည့္ သမီးကညာတုိ႔အားလည္း မိဖုရား ကုိယ္လုပ္ေမာင္းမမိႆံ အျဖစ္ထားရွိ၍ ၿမိဳ႕စား ရြာစားအေဆာင္အေယာင္မ်ား သင့္ေလ်ာ္သလုိ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ျပဳၿမဲ ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ စုဖုရားလတ္ အေနျဖင့္ သီေပါမင္းအား မိဖုရားအမ်ားအျပား ထားခြင့္မျပဳခဲ့သည့္အျပင္ အစ္မရင္းျဖစ္သူ မုိင္းေနာင္စုဖုရားႀကီး ထံသုိ႔ပင္ ေဆာင္ေတာ္ကူးခြင့္ မျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အပယ္ခံ မိဖုရားေခါင္ႀကီးသဖြယ္ ျဖစ္ေနေသာ စုဖုရားႀကီးလည္း နန္းမေတာ္ေဆာင္ကုိ စြန္႔ခြာ၍ မယ္ေတာ္ ဆင္ျဖဴမရွင္၏ အေဆာင္သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ကာ ရက္ရွည္ဥပုသ္ေစာင့္ေန ခဲ့ရသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ နန္းမေတာ္ေဆာင္ အား စုဖုရားလတ္ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထုိင္ ခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ (ဤအခ်က္ေၾကာင့္ သီေပါမင္းသည္ ေဖာ္ျပပါ မိဖုရား (၃)ပါးမွလြဲ၍ အျခားေသာ မိဖုရား ကုိယ္လုပ္ေမာင္းမ မရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပမည္။)
ထုိသို႔ အရာရာခ်ဳပ္ကုိင္လုိေသာ ျမေတာင္စုဖုရားလတ္၏ သေဘာကုိ မႏွစ္သက္ေသာ သီေပါမင္း၏ လက္သုံးေတာ္ ငယ္ကၽြန္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ (ဘုရင့္ေနာင္ဘြဲ႕ခံ၊ မင္းသား အေဆာင္ရ၊ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား၊ ေျမာက္ဒ၀ယ္ဗုိလ္) ေမာင္ေမာင္တုတ္၊ (စီးေတာ္ျမင္း၀န္၊ ေရႊ တုိက္စုိး၊ ေတာင္သမန္လယ္စား၊ ဖိနပ္ေတာ္ေခါင္း၊ ဘုရင့္စာဆုိေတာ္) ေမာင္ေဖငယ္ (ေမာင္ေမာင္ေဖ) တို႔သည္ သီေပါမင္းအား မိဖုရားမ်ားရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေပးခဲ့ၾကသည္။
ျမေတာင္စုဖုရားလတ္၏ ပထမသားေတာ္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယသမီးေတာ္ ကုိ ေမြးဖြားၿပီးစ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ သီေပါမင္းသည္ ၎ႏွစ္သက္ သေဘာက်ေနေသာ ဒိုင္းအတြင္း၀န္ ဦးဘုိးႀကီး ၏သမီး (ေမြးစား သမီး-တူမ) ဒုိင္းခင္ခင္ (ခင္ခင္ႀကီး) အား (ေျမာက္ေရႊေရးေဆာင္မိဖုရား)
ထုိသုိ႔ သီေပါမင္း၏ အႀကံအစည္အား အခ်ိန္မီ သိရွိခဲ့ေသာ စုဖုရားလတ္သည္ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္တုတ္၊ ၎၏ညီ ပင္းသာၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္ေျဗာင္း၊ ေတာင္ သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္၊ ခန္းပတ္မင္းႀကီး (ဒုိင္း၀န္၏ဖခင္)၊ ေရနံေခ်ာင္း မင္းႀကီး၊ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္၀န္၊ ပဌနဂုိရ္ၿမိဳ႕စား ၀န္ေထာက္၊ မေကြးၿမိဳ႕စား ၀န္ေထာက္၊ ေကာင္ဟန္ ၀န္ ခင္ေမာင္လတ္၊ ဒုိင္းအတြင္း၀န္ႏွင့္ ၀န္ကေတာ္၊ သမီး ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီး စသည့္ ပတ္သက္သမွ် လူအားလုံးအျပင္ လက္သုံးေတာ္ကုိင္မ်ား၊ ၀င္းမွဴးမ်ား၊ စာေရးစာခ်ီမ်ား၊ သံေတာ္ဆင့္ မ်ားပါမက်န္ အားလုံးကုိ ဥပါယ္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ထီးနန္းစည္းစိမ္ကုိ ႀကံစည္သည္ ဟူေသာ စြဲခ်က္ျဖင့္ ရာထူးမွထုတ္ပယ္၍ အက်ဥ္းစီရင္သည္။ (ခန္းပတ္မင္းႀကီးႏွင့္ ေရနံေခ်ာင္းမင္းႀကီးတုိ႔ကုိ
သုိ႔ေသာ္ ဒုိင္းအတြင္း၀န္၊ ၀န္ကေတာ္၊ သမီး ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီးတုိ႔ႏွင့္ ေတာင္သမန္ လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ တုိ႔ကုိ ေသဒဏ္စီရင္ခဲ့သည္။ (ေသဒဏ္စီရင္ခံရစဥ္က ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီးတြင္ သီေပါမင္းႏွင့္ ရေသာ ရင္ေသြး ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။) သီေပါမင္း နန္းတက္စအခ်ိန္က မင္းညီမင္းသားမ်ားကုိ လုပ္ႀကံရာတြင္ အဓိကေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သူ ရေနာင္ၿမိဳ႕စား ေမာင္ေမာင္တုတ္ မွာမူ ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ခ်မွတ္ခံ ရေသာ္လည္း ေထာင္အတြင္းမွာပင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အဆုံးစီရင္ခဲ့သည္။ (လုပ္ႀကံခံရ၍ ေသဆုံးသည္ ဟုလည္း ဆုိသည္။)
ပင္းအတြင္း၀န္မွာ ေရွ႕ေရးကုိႀကိဳေတြးမိ၍ ၎၏သမီးျဖစ္သူ ပင္းခင္ခင္ႀကီးအား ေမာင္ေမာင္ျဖဴ ဟူေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသားတစ္ဦးႏွင့္
ထုိသုိ႔ ဒုိင္းခင္ခင္ႀကီး အေရးေပၚေပါက္ၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ မိဖုရားေခါင္ႀကီး စုဖုရားလတ္သည္ ၎၏ ကုိယ္စား သီေပါမင္းအား အခ်ိန္ျပည့္ အနီးကပ္ျပဳစု ႏုိင္ရန္အတြက္ ညီမငယ္ ရမည္းသင္းစုဖုရားေလး အား တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ရာမွ ေနာက္ပုိင္းတြင္ သီေပါမင္း၏ တတိယေျမာက္ မိဖုရားျဖစ္လာသည္။
သီေပါမင္း၏ သားသမီးေျမးမ်ား
================
သီေပါမင္း၏ မိဖုရား (၃)ပါးမွ ျမေတာင္ စုဖုရားလတ္ တစ္ဦးတည္းကသာ သားသမီး ေမြးဖြားခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ပထမဆုံး ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ "ေရႊကုိယ္ေတာ္ေလး"၊ ဒုတိယႏွင့္ တတိယ ေမြးဖြားေသာ "သမီေတာ္" ႏွစ္ပါး၊ ေပါင္း သားေတာ္ သမီးေတာ္(၃)ပါးတုိ႔သည္ လသားအရြယ္ကတည္းက ေက်ာက္ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထပ္မံေမြးဖြားသည့္ သမီးေတာ္(၄)ပါးသာ က်န္ရွိခဲ့သည္။
(၁) ထိပ္စုျမတ္ဘုရားႀကီး - ၂၇-၁၀-၁၈၈၂ ေန႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး၊ ပါေတာ္မူစဥ္က ေလးႏွစ္ အရြယ္မွ်သာရွိေသးသည္။ သီေပါမင္း ရတနာဂီရိ၌ စံေနရစဥ္ အဂၤလိပ္အစုိးရ ခန္႔အပ္ထားေသာ အိမ္ေတာ္ အခုိင္းအေစ မ်ားအား အုပ္ခ်ဳပ္ရသည့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံသား အိမ္ေတာ္ေခါင္း ဂုိပယ္ဘာ႐ုိးဆ၀န္႔ ႏွင့္ စုံဖက္ခဲ့ရာမွ သမီး တုတု ကုိေမြးဖြားခဲ့သည္။ (သီေပါမင္းႏွင့္ မိဖုရားတုိ႔က ေျမးငယ္ တုတုအား အလြန္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသည္ဟု ဆုိသည္။) သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ မယ္ေတာ္ႏွင့္အတူ ရန္ကုန္သုိ႔ လုိက္ပါခဲ့ရေသာ္လည္း ခင္ပြန္း ျဖစ္သူရွိရာ ရတနာဂီရိသုိ႔ ျပန္သြားခဲ့ၿပီး ၃-၆-၁၉၄၇ ေန႔တြင္ ရတနာဂီရိ၌ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ (သမီး တုတု သည္ ရတနာဂီရိမွ စက္ျပင္ဆရာ ရွန္ကာပါ၀ါ ဆုိသူႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး သားသမီး ၇-ေယာက္ ေမြးဖြား သည္။)
(၂) ထိပ္စုျမတ္ဖုရားလတ္ - ၄-၁၀-၁၈၈၃ ေန႔တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ သီေပါမင္းႏွင့္ မိသားစုအား ခ်စ္ခင္ေသာေၾကာင့္ မႏၱေလးမွ ရတနာဂီရိအထိ လုိက္ပါျပဳစုေနေသာ အေျမာက္၀န္ (တုိင္တား မင္းႀကီး၏ သမီး ပတိမ္းသခင္၏သားျဖစ္သူ) ဦးခင္ေမာင္ ႏွင့္ ၀န္ကေတာ္ (မင္းတုန္းမင္း၏ ေျမာက္နန္းမိဖုရား ခင္သဲ၏ ေမာင္အရင္း စီးေတာ္ျမင္း၀န္၏သမီးျဖစ္သူ
(၃) ထိပ္စုျမတ္ဖုရား - သီေပါမင္းပါေတာ္မူစဥ္က စုဖုရားလတ္တြင္ ကုိယ္၀န္ပါရွိခဲ့ၿပီး၊ ၇-၃-၁၈၈၆ ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ မဒရပ္ၿမိဳ႕၌ ထိပ္စုျမတ္ဖုရားကုိ ေမြးဖြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ မဒရပ္စုဖုရား ဟုလည္း အမည္တြင္သည္။ သီေပါမင္းနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္
(၄) ထိပ္စုျမတ္ဖုရားေလး - ၂၅-၃-၁၈၈၇ ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ရတနာဂီရိ၌ ေမြးဖြားခဲ့သျဖင့္ ရတနာဂီရိ စုဖုရားဟု အမည္တြင္သည္။ (သီေပါမင္းႏွင့္ စုဖုရားလတ္တုိ႔၏ အခ်စ္ဆုံးသမီးဟု ဆုိသည္။) သီေပါမင္း နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္သုိ႔ျပန္လည္ေနထုိင္စ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။