ေဖာ္မလင္ႏွင့္ လူသား အႏၲရာယ္
♦ ေဖာ္မလင္ဓာတုေဆး၀ါးကို အသား ငါး၊ ႏို႕နဲ႕ ႏို႕ထြက္ပစၥည္းေတြ၊ လူေသေကာင္ေတြမပုပ္မသိုးေစဖိ ု႔
အသုံးျပဳရာကေန အခုေနာက္ပိုင္းမွာ မုန္႔တီ၊ မုန္႔ဖတ္နဲ႕ ပဲျပားေတြမွာပါ
ေဖာ္မလင္ေဆးကို အသုံးျပဳထားတာ ေတြ႕လာရပါတယ္။ ဒီလုိေတြ႕ရွိခဲ့ရင္ ၁၉၇၂
ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဥပေဒ၊ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္အမ်ိဳးသား အစားအေသာက္ ဥပေဒ၊
စားသုံးသူကာကြယ္ေရးဥပေဒ သုံးရပ္ပါသတ္မွတ္ထားတဲ့အတို င္း ေထာင္ဒဏ္ သံုးႏွစ္ကေန ငါးႏွစ္အထိ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္းကိုလည္း သိရပါတယ္။ ေဖာ္မလင္ဟာ “လူသားေတြ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ပစ္ၥည္း”လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအမ်ိဳးသား
အဆိပ္အေတာက္ အစီအစဥ္က သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔
တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ေစ်းေပါၿပီး အလြယ္တကူရေနတဲ့ ေဖာ္မလင္ကို
သုံးစြဲေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံေတြမွာ ေခါက္ဆြဲ၊ တိုဟူး၊ ၾကက္သား၊ ဘီယာေတြမွာ ထည့္သြင္းအသုံးျပဳေၾကာင္းသိ ရပါတယ္။ ေဖာ္မလင္ရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာေဒါက္တာ ျမင့္သန္းထြန္း (ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး)နဲ႕ေတြ႕ ဆုံေမးျမန္းခဲ့တာေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ဆိုတာဘယ္လို ဓာတုေဆး၀ါးလဲဆိုတာ ေျပာျပေပးပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဆိုတာ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ ေရာထားတဲ့ ေဆးရည္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ဟာ သက္ရွိတိုင္းကို အဆိပ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ကို သစ္သား၊ စကၠဴနဲ႔ အထည္အလိပ္စက္႐ုံေတြမွာ သုံးပါတယ္။ စက္ေတြက ထြက္တဲ့ အိတ္ေဇာေငြ႕ေတြမွာလည္း ပါရိွပါတယ္။ႀကိတ္သားနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ပစၥည္းေတြကို အပူခ်ိန္ မ်ားမ်ားေပးမိရင္ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ဓာတ္ေငြ႔ ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒါကို ေရနဲ႔ ေရာလိုက္ရင္ မပုပ္မသိုးဘဲ တာရွည္ခံတဲ့ ေဖာ္မလင္ကို ရရိွပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ရဲ႕အစြမ္းသတၱိကို ေျပာျပပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဟာ အသားေတြကို ေတာင့္တင္း ခိုင္မာေစပါတယ္။ သူရဲ႕ ဓာတ္သတၱိက အသားဓာတ္ျဖစ္တဲ့ ပ႐ိုတင္းကိုမပ်က္ေအာင္ အဓိကလုပ္တာ၊ မပုပ္မသိုးေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္တဲ့အစြမ္ းသတၱိလည္းရိွတယ္။
အလြယ္တကူ အေငြ႔ျပန္ႏိုင္ၿပီး ေရထဲမွာ ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္ပါတယ္။
ကာဗြန္ျဒပ္ေပါင္း ျဖစ္ၿပီး ေသြးလွည့္ပတ္မႈထဲမွာ ၀င္ေရာက္
အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ကို အသုံးျပဳခြင့္ ပိတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြေကာ ရိွပါသလားဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ကို အေမရိကန္၊ အဂၤလန္နဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ အသုံးျပဳခြင့္ပိတ္ထားပါတယ္၊ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဆက္လက္သုံးစြဲေနၾကပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ကိုဘယ္လိုေနရာမွာ အသုံးျပဳပါသလဲဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ကို လူေသေကာင္ေတြ မပုပ္မသိုးေအာင္ စီမံတဲ႔ ေနရာမွာ သုံးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္း နမူနာေတြကို မပုပ္မသိုး ေအာင္ ေဆးစိမ္ရမွာလည္း အသုံးျပဳပါ တယ္။
Q ေဖာ္မလင္ကို ျပည္တြင္းမွာ အစားအေသာက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုေနရာေတြအသုံးျပဳေနသလဲ ဆိုတာ သိပါရေစ ဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ကို စားေသာက္ကုန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ မုန္႔ဟင္းခါးဖတ္၊ မုန္႔တီဖတ္၊ နန္းႀကီးဖတ္၊ ပဲျပား၊ ခ်က္ႏို႔ဆီနဲ႔ ႏြားႏို႔ေတြမွာ သုံးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ႏြားႏို႔ေတြကို ခရီးေ၀းပို႔ရာမွာ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ထည့္သုံးတယ္။ အသား၊ ငါးနဲ႔ ပင္လယ္စာေတြ အေအးခန္းမလုံေလာက္တာေၾကာင့္
ေရခဲ႐ိုက္ၿပီး တာရွည္ခံေစတဲ့ ေဖာ္မလင္ကို သုံးတယ္၊ သစ္သီးေတြကို
ၾကာရွည္ခံေအာင္၊ သဘာ၀အတိုင္း မွည့္တယ္လို႔ ထင္ေအာင္ စတဲ့ ေနရာေတြမွာ
သုံးပါတယ္။ အသီးေတြကို အင္းဆက္ပိုးေတြ မကပ္ႏိုင္ေအာင္
စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ အသီးေတြ အေရာင္မြဲေနေပမယ့္လည္း မပုပ္မသိုးေအာင္
ေဖာ္မလင္က ကူညီေပးတယ္။ ေဖာ္မလင္ပါတဲ့ အသီးေတြကို စားသုံးမိရင္
အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း၊ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း၊ ႏွလုံးနဲ႔ အာ႐ုံေၾကာကို
ထိခိုက္ၿပီး ေသဆုံးႏိုင္ပါတယ္။
Q တျခားဘယ္ေနရာေတြမွာေကာ အသုံးျပဳပါသလဲဆရာ။
A စားေသာက္ကုန္ေတြအျပင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမွာလည္း သုံးတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ေ၀းလံေခါင္ပါးတဲ႔ အရပ္ေဒသေတြကေန ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကို ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ သယ္လာရာမွာ ၾကာရွည္ခံေအာင္သုံးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တခ်ိဳ႕ သနပ္ခါးအရည္ဘူးေတြနဲ႔ အႏွစ္ဘူးေတြမွာ ေဖာ္မလင္ထည့္သုံးလို႔ အေရျပားယားယံတာနဲ႔ အေရျပားကင္ဆာကိုျဖစ္ေစပါတယ္ ။ သနပ္ခါးတုံးကို ေက်ာက္ပ်ဥ္မွာ ေသြးလိမ္းတဲ့ ဓေလ့ကပဲ ပိုေကာင္းပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ၾကာရွည္စြာ ပမာဏမ်ားမ်ား စားသုံးမိရင္ က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
A ျပင္းထန္စြာ ဗိုက္ေအာင့္မယ္၊ ေအာ့အန္မယ္၊ သတိလစ္ေမ့ေျမာႏိုင္တယ္။ေက်ာ က္ကပ္ပ်က္စီးမယ္၊ ဒါတင္မက မ်ိဳး႐ိုးဗီဇဆိုင္ရာေရာဂါေတ ြ ျဖစ္ေစၿပီး အသက္အႏၲရာယ္ဆုံး႐ႈံးတဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ကိုအသုံးျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ရိွတဲ့သူေတြကေကာ က်န္းမာေရး ဘယ္လုိထိခိုက္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
A ေဖာ္မလင္အသုံးျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ၾကာရွည္စြာ ႐ွဴ႐ိႈက္မိတာေၾကာင့္ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြနဲ႔ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေလထုအဆိပ္သင့္ၿပီး မ်က္စိနဲ႔ အေရျပား ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေခါင္းကိုက္တာ၊ လည္ ေခ်ာင္းနာတာ၊ အသက္႐ွဴရခက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္အသုံး ျပဳတဲ့အခန္းမွာ ေနထိုင္ရင္ မ်က္ရည္ပူက်တတ္တယ္၊ မ်က္လုံးနီရဲလာတယ္၊ အသက္႐ွဴက်ပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာဆိုရင္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါစြဲကပ္ႏိ ုင္ပါတယ္။
Q ဘယ္လိုကင္ဆာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဟာ ကာစီႏိုဂ်င္လို႔ ေခၚတဲ့ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။အစာအိမ္ကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ အေရျပားကင္ဆာနဲ႔ အသည္းေျခာက္ၿပီး အသည္းကင္ဆာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Q က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေစတဲ့ ေဖာ္မလင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြအတြက္ အၾကံျပဳစကား ေျပာေပးပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္တတ္တာကို လူတိုင္း သိေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးဦးစီးဌာန၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီနဲ႔ တိုင္း၊ ျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရး ပညာေပးတဲ့ အဆင့္ျပဳလုပ္ပါတယ္။ မလိုက္နာရင္ အေရးယူေဖာ္ ထုတ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားေသာက္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ေရာင္းခ်သူေတြ အေနနဲ႔ ေဖာ္မလင္ကို အသုံးမျပဳသင့္ ေၾကာင္းနဲ႔ စားသုံးသူေတြကလည္း သတိ နဲ႔ စားသုံးသင့္ပါတယ္လို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာျမင့္သန္းထြန္း (ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး)
♦ ေဖာ္မလင္ဓာတုေဆး၀ါးကို အသား ငါး၊ ႏို႕နဲ႕ ႏို႕ထြက္ပစၥည္းေတြ၊ လူေသေကာင္ေတြမပုပ္မသိုးေစဖိ
Q ေဖာ္မလင္ဆိုတာဘယ္လို ဓာတုေဆး၀ါးလဲဆိုတာ ေျပာျပေပးပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဆိုတာ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ ေရာထားတဲ့ ေဆးရည္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ဟာ သက္ရွိတိုင္းကို အဆိပ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ကို သစ္သား၊ စကၠဴနဲ႔ အထည္အလိပ္စက္႐ုံေတြမွာ သုံးပါတယ္။ စက္ေတြက ထြက္တဲ့ အိတ္ေဇာေငြ႕ေတြမွာလည္း ပါရိွပါတယ္။ႀကိတ္သားနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ပစၥည္းေတြကို အပူခ်ိန္ မ်ားမ်ားေပးမိရင္ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ဓာတ္ေငြ႔ ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒါကို ေရနဲ႔ ေရာလိုက္ရင္ မပုပ္မသိုးဘဲ တာရွည္ခံတဲ့ ေဖာ္မလင္ကို ရရိွပါတယ္။
Q ေဖာ္မလင္ရဲ႕အစြမ္းသတၱိကို ေျပာျပပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဟာ အသားေတြကို ေတာင့္တင္း ခိုင္မာေစပါတယ္။ သူရဲ႕ ဓာတ္သတၱိက အသားဓာတ္ျဖစ္တဲ့ ပ႐ိုတင္းကိုမပ်က္ေအာင္ အဓိကလုပ္တာ၊ မပုပ္မသိုးေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္တဲ့အစြမ္
Q ေဖာ္မလင္ကို အသုံးျပဳခြင့္ ပိတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြေကာ ရိွပါသလားဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ကို အေမရိကန္၊ အဂၤလန္နဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ အသုံးျပဳခြင့္ပိတ္ထားပါတယ္၊
Q ေဖာ္မလင္ကိုဘယ္လိုေနရာမွာ အသုံးျပဳပါသလဲဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ကို လူေသေကာင္ေတြ မပုပ္မသိုးေအာင္ စီမံတဲ႔ ေနရာမွာ သုံးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္း နမူနာေတြကို မပုပ္မသိုး ေအာင္ ေဆးစိမ္ရမွာလည္း အသုံးျပဳပါ တယ္။
Q ေဖာ္မလင္ကို ျပည္တြင္းမွာ အစားအေသာက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုေနရာေတြအသုံးျပဳေနသလဲ
A ေဖာ္မလင္ကို စားေသာက္ကုန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ မုန္႔ဟင္းခါးဖတ္၊ မုန္႔တီဖတ္၊ နန္းႀကီးဖတ္၊ ပဲျပား၊ ခ်က္ႏို႔ဆီနဲ႔ ႏြားႏို႔ေတြမွာ သုံးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ႏြားႏို႔ေတြကို ခရီးေ၀းပို႔ရာမွာ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ထည့္သုံးတယ္။ အသား၊ ငါးနဲ႔ ပင္လယ္စာေတြ အေအးခန္းမလုံေလာက္တာေၾကာင့္
Q တျခားဘယ္ေနရာေတြမွာေကာ အသုံးျပဳပါသလဲဆရာ။
A စားေသာက္ကုန္ေတြအျပင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမွာလည္း သုံးတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ေ၀းလံေခါင္ပါးတဲ႔ အရပ္ေဒသေတြကေန ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကို ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ သယ္လာရာမွာ ၾကာရွည္ခံေအာင္သုံးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တခ်ိဳ႕ သနပ္ခါးအရည္ဘူးေတြနဲ႔ အႏွစ္ဘူးေတြမွာ ေဖာ္မလင္ထည့္သုံးလို႔ အေရျပားယားယံတာနဲ႔ အေရျပားကင္ဆာကိုျဖစ္ေစပါတယ္
Q ေဖာ္မလင္ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ၾကာရွည္စြာ ပမာဏမ်ားမ်ား စားသုံးမိရင္ က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
A ျပင္းထန္စြာ ဗိုက္ေအာင့္မယ္၊ ေအာ့အန္မယ္၊ သတိလစ္ေမ့ေျမာႏိုင္တယ္။ေက်ာ
Q ေဖာ္မလင္ကိုအသုံးျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ရိွတဲ့သူေတြကေကာ က်န္းမာေရး ဘယ္လုိထိခိုက္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
A ေဖာ္မလင္အသုံးျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ၾကာရွည္စြာ ႐ွဴ႐ိႈက္မိတာေၾကာင့္ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြနဲ႔ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေလထုအဆိပ္သင့္ၿပီး မ်က္စိနဲ႔ အေရျပား ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေခါင္းကိုက္တာ၊ လည္ ေခ်ာင္းနာတာ၊ အသက္႐ွဴရခက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္အသုံး ျပဳတဲ့အခန္းမွာ ေနထိုင္ရင္ မ်က္ရည္ပူက်တတ္တယ္၊ မ်က္လုံးနီရဲလာတယ္၊ အသက္႐ွဴက်ပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာဆိုရင္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါစြဲကပ္ႏိ
Q ဘယ္လိုကင္ဆာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ဟာ ကာစီႏိုဂ်င္လို႔ ေခၚတဲ့ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။အစာအိမ္ကင္ဆာ၊
Q က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေစတဲ့ ေဖာ္မလင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြအတြက္ အၾကံျပဳစကား ေျပာေပးပါဆရာ။
A ေဖာ္မလင္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္တတ္တာကို လူတိုင္း သိေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးဦးစီးဌာန၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီနဲ႔ တိုင္း၊ ျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရး ပညာေပးတဲ့ အဆင့္ျပဳလုပ္ပါတယ္။ မလိုက္နာရင္ အေရးယူေဖာ္ ထုတ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားေသာက္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ေရာင္းခ်သူေတြ အေနနဲ႔ ေဖာ္မလင္ကို အသုံးမျပဳသင့္ ေၾကာင္းနဲ႔ စားသုံးသူေတြကလည္း သတိ နဲ႔ စားသုံးသင့္ပါတယ္လို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
ေဒါက္တာျမင့္သန္းထြန္း (ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး)
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။