No Caffeine for kids

 

Yu Nge

 

�No Caffeine for kids
________________________

ကေလးေတြကို Chocolate၊ Chocolate ပါတဲ့ မုန္႕၊ ကြ်ဲုရိုင္း၊ ကိုကာကိုလာ၊ သဘာဝမဟုတ္တဲ့ အေအးဘူးေတြ၊ gas ပါတဲ့ carbonated drinks ေတြ တိုက္ေနၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္နွစ္၊ နွစ္နွစ္ ေလာက္ထိ ငယ္တဲ့ ကေလးေတြကို တိုက္ေနတာ ၾကတာပါ။ ဒါေတြဟာ အရမ္းကို အႏၱရာယ္ မ်ားပါတယ္။

ကေလးဆုိတာကေတာ့ ခ်ိဳေတာ့ ထမင္းေကြ်းရတာထက္ ပိုလြယ္တာေပါ့။ အလြယ္တကူ စားတယ္... ေသာက္တယ္.... အမ်ားႀကီး စားတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီအစားအစာေတြထဲမွာ ပါတဲ့ သၾကားဓါတ္နဲ႕ အေအးဘူးေတြမွာ ပါတတ္တဲ့ caffeine ဓါတ္ေတြဟာ ကေလးေတြအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ေရွာင္ရပါမယ္။

Chocolate က cocoa အသီးကေန ထုတ္ထားတယ္။ Cocoa သီးမွာ caffeine ပါတယ္။ Cocoa သီးမွာ တျခား antioxidant တို႕ ဘာတို႕ ပါေပမယ့္လည္း caffeine က ကေလးေတြအတြက္ ဆိုးက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတယ္။ Caffeine အေၾကာင္းေတာ့ သိၿပီးသားျဖစ္ၾကမွာေပါ့။ သူက Psychoactive_drug တစ္မ်ိဳးပဲ။(wiki မွာ သြားဖတ္ၾကည့္ပါ။)

Caffeine မွာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေကာင္းက်ိဳးေရာ ဆိုးက်ိဳးေရာ ရွိတယ္။ ေဆးပညာအရ ကုထုံးအျဖစ္ သုံးတဲ့ေနရာေတြရွိတယ္။ caffeine သုံးလိုက္ရင္ လန္းဆန္းသြားတယ္။ တက္ႂကြ သြားတယ္။ အားအင္ရွိသလိုခံစားရေစတယ္။ caffeine မ်ားလြန္းရင္ အိပ္မရတာေတြ၊ ရင္တုန္တာေတြ၊ စိတ္လႈပ္ရွားတာေတြ ျဖစ္တတ္တာကေတာ့ က်မတို႕ သာမန္လူူေတြ နားလည္နိုု္င္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြေပါ့။

�Caffeine ဟာ ၅-နွစ္ေအာက္ ကေလးေတြ အတြက္ေတာ့ ပမာဏ နည္းနည္းေတာင္ မစားသုံးမိေလ ေကာင္းေလပါပဲ။ ငယ္လြန္းတဲ့ ၂-နွစ္ေအာက္ ကေလးေတြအတြက္က formula ႏို႕မႈန္႔နဲ႕ မိခင္နို႕သာ ေသာက္စရာအျဖစ္ေပးတာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။�

Caffeine ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ Milo, ovaltine မွာ Chocolate ပါတယ္။ chocolate ပါရင္ caffeine ပါမယ္။ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ကေတာ့ caffeine ပါတာ ေသခ်ာတယ္။ ကြ်ဲရိုင္း စတဲ့ အခ်ိဳရည္ဘူးေတြ ကေတာ့ caffeine အျပင္ သၾကားဓါတ္ပါပါတယ္။ အသီးအနွံေတြက ရတဲ့ အခ်ိဳဓါတ္မဟုတ္တဲ့ လူလုပ္ သၾကား/ အခ်ိဳမႈန္႕ေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ မေကာင္းဘူး။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္ခႏၶာ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈ/ ဥာဏ္ရည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ခုမွတည္ေဆာက္ေနတဲ့ ကေလးေတြ အတြက္ အႏၱရာယ္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္အစားအေသာက္တိုင္းရဲဲ ႔ပါဝင္ပစၥည္းကို ၾကည့္သင့္တယ္။#နီတိုးေလးေမေမ

ကေလးေရာ လူႀကီးေရာ caffeine စားသုံးမိတာ မ်ားရင္

�ဂနာမၿငိမ္ စိတ္လႈပ္ရွားေနတာ
� ေခါင္းကိုက္တာ
� အစာအိမ္ မေကာင္းတာ
� အာရုံစူးစိုက္ဖို႕ ခက္တာ
� အိပ္မရနိုင္တာ
� နွလုံးခုန္နႈန္းျမင့္တာ
� blood pressure ေတြ ျမင့္တာေတြ ျဖစ္နိုုင္ပါတယ္။

ကေလးငယ္ေတြ သၾကားဓါတ္ပါေနတဲ့ caffeine ေတြ စားသုံးတာကို တားျမစ္သင့္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ ရွိပါေသးတယ္။

� ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ေန႔တိုင္း သၾကားပါတဲ့ ပုံမွန္ အေအးဘူး တစ္ဘူး( ၃၅၅ မီလီလီတာ) ေသာက္ေနရင္ အဝလြန္ဖို႕ ျဖစ္နိုင္ေျခမ်ားပါတယ္။

�caffeine ပါတဲ့ အေအးဘူးေတြဟာ empty calories သာပါၿပီး ကေလးအတြက္ အက်ိဳးျပဳမယ့္ calories ေတြ မပါဝင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးဟာ တျခား အာဟာရျဖစ္ေစမယ့္ အစားအစာ စားနိုင္တဲ့ ပမာဏ ေလ်ာ့သြားနိုင္တဲ့ အတြက္ �အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တာ ျဖစ္နိုင္တယ္။ သုံးတန္းကေန ၈ တန္း အ႐ြယ္ေလာက္မွာ caffeine ပါတဲ့ အေအးဘူးေတြ စေသာက္ရင္ေတာင္ ကေလးဟာ အစားအစာမွာ ပါတဲ့ calcium ကို မစုပ္ယူနိုု္င္ေတာ့တဲ့ အတြက္ �အရိုးနဲ႕သြား ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ထိခိုက္ပါတယ္။ ဒါဆို အရပ္ရွည္ သန္မာဖို႕ရာ အခက္အခဲ ျဖစ္နိုု္င္တာေပါ့။

� Caffeine က ဆီးသြားျခင္းကိုလည္း အားေပးတာမို႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေရဓါတ္ဆုံးရႈံးတာကို ျဖစ္ေစနိုင္တယ္။ အေအးတစ္ဘူးမွာပါတဲ့ caffeine ပမာဏဟာ ေရဓါတ္ ဆုံးရႈံးေစနိုင္သလားဆိုတာ အတိအက် မသိရေပမယ့္ တစ္ေန႕တာမွာ တျခားအစားအေသာက္( ဥပမာ- ေခ်ာကလက္လည္း စားထားတယ္ဆိုရင္) ေတြကေနလည္း caffeine က ပါေနနိုင္တာမို႕ ကိုယ္ထဲမွာ caffeine ပမာဏက မ်ားသြားနိုင္ပါၿပီ။

�caffeine ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို စားျခင္းျဖင့္ ကိုယ္လက္နာတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ မအီမသာ၊ ကေလးေတြ စိတ္မၾကည္တာ ခံစားရတာေတြလည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

�caffeine ဟာ နွလုံးရာဂါ၊ အာရုံေၾကာဆိုု္င္ရာ ေရာဂါေတြကိုလည္း ျဖစ္နို္င္ၿပီး တခိ်ဳ႕ ကေလးေတြဟာ ဒီလို အႏၱရာယ္ ျဖစ္နိုင္ေျခ မ်ားေနတာကိုေတာင္ သတိမထားမိ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

�ဒါေၾကာင့္ကေလးေတြကို carbonated drink၊gas ပါတဲ့ အေအးဘူးေတြ၊ caffeine ပါတဲ့ အေအး၊ အစားအေသာက္ေတြကို ျဖတ္ေတာက္ၿပီး ေရ၊ နို႕၊ သဘာဝသစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ားကိုသာ တိုက္ရပါမယ္။�

၁၀နွစ္ အထက္ ကေလးေတြေတာင္ caffeine ပါတာ စားသုံးမိတာ မ်ားရင္ အရိုးႀကီးထြားသန္မာမႈကို အားေပးတဲ့ calcium အားနည္းေစတယ္ ဆိုေတာ့ ခုမွ ခႏၶာကိုယ္ေရာ ဦးေႏွာက္ေရာ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ တစ္နွစ္၊ ၂-ႏွစ္ကေလးေတြ အတြက္ေတာ့ ဆိုဖြယ္ရာမရွိနိုင္ပါဘူး။

ျဖည့္စြက္:

တေန႕တာအမ်ားဆုံးစားသုံးနိုင္ေသာ caffeine ပမာဏ( recommended from kidshealth.org)
_______________________________________________

�၄-၆နွစ္ >> > ၄၅ မီလီဂရမ္( သာမန္
အေအးတစ္ဘူးရဲ႕ ပမာဏ ၁၂ ေအာင္စ သာသာေလး)

�၇-၉ နွစ္ >> >၆၂.၅ မီလီဂရမ္

�၁၀-၁၂ နွစ္ >> ၈၅ မီလီဂရမ္( ေကာ္ဖီ ခြက္ တစ္ဝက္စာခန္႕ ပမာဏ)

"ေကြ်းေနတာပဲ တိုက္ေနတာပဲ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး" လို႕ ဆိုခ်င္ဆိုၾကနိုင္ပါတယ္။ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။အခ်ိန္တန္ရင္ သူမ်ား ေျပးနိုင္သေလာက္ မေျပးနိုင္၊ သူမ်ား ခုန္နိုု္င္သေလာက္ မခုန္နိုင္၊ သူမ်ား က်န္းမာသေလာက္ မက်န္းမာ၊သူမ်ား စာတစ္ပုဒ္ ဖတ္ၿပီး နားလည္သေလာက္ နားမလည္နိုင္၊သူမ်ား တီထြင္နိုင္သေလာက္ မတီထြင္နိုု္င္၊ သူမ်ား ျပႆနာ ေျဖရွင္းနိုင္သေလာက္ မေျဖရွင္းနိုင္၊ သူမ်ား ေတြးနိုင္သေလာက္ မေတြးနိုင္တာေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ လူစဥ္မမီ၊ ဥာဏ္စဥ္မမီတဲ့ ကိုယ့္ ေနာင္လာေနာင္သား ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ေမြးေနသလို ျဖစ္ေနရုံေလးပါပဲ။

ယုငယ္( နီတိုးေလးေမေမ)
၂၁/၀၂/၂၀၁၇