■ စင္ကာပူနုိင္ငံ အေကာက္ခြန္ ■

 

ေမာင္(စြယ္စံုက်မ္း)

 

■ စင္ကာပူနုိင္ငံ အေကာက္ခြန္ ■

(၁)

ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ေရာက္ၿပီဆိုလွ်င္ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ ၀င္ေငြခြန္ေၾကညာလႊာ တင္သြင္းရသည့္ကာလမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္သူတို႔က တစ္ႏွစ္အတြင္း မိမိ၏၀င္ေငြ မည္မွ် ရရွိေၾကာင္း အစိုးရသို႔ အသိေပး တင္ျပၾကရပါသည္။ ယခင္က အစိုးရ႐ုံးသို႔ အေရာက္သြား၍ တင္ၾကရေသာ္လည္း ယခုအခါ ဘယ္ကိုမွသြားစရာ မလိုေတာ့ပါ။ အင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ မိမိ၏ဘာသာ စာေၾကာင္းေလးေၾကာင္းပါ ေၾကညာလႊာ တင္သြင္းျခင္းစနစ္ကို အသုံးျပဳေနသည္မွာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွ စတင္ခဲ့ပါသည္။ ယခုႏွစ္တြင္မူ မိမိမိုဘိုင္းလ္ဖုန္းမွပင္ တင္သြင္း၍ရေနပါၿပီ။

ျပည္သူတို႔ထံမွ ၀င္ေငြခြန္ ေကာက္ရာ၌ ႏႈန္းထား အနည္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စင္ကာပူ ပါ၀င္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ႐ုံးလုပ္ထုံးလုပ္နည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ စာ႐ြက္စာတမ္း ကိစၥမ်ားတြင္လည္း ႐ိုးရွင္းလြယ္ကူလွပါသည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ သက္တမ္းငါးႏွစ္ ရွိေသာ အစိုးရအဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ၀င္ေငြႏွင့္သုံးေငြကို ညီမွ်ေစရမည္၊ သို႔မဟုတ္ ညီမွ်ေသာ ဘတ္ဂ်က္ (Balanced Budget)ကို ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ တင္ျပႏိုင္ရမည္ဆိုေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္္ ပါဝင္ပါသည္။

၁၉၆၅ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့ရာမွစတင္၍ အခြန္ေကာက္ျခင္းကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဦးဆုံး ေကာ္မရွင္နာတစ္ဦး (Commissioner)ကို ခန္႔ထားၿပီး အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ ကိစၥအရပ္ရပ္ကို ေဆာင္႐ြက္ေစသည္။ IRAS - Inland Revenue Authority of Singapore အဖြဲ႕ကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ အခ်က္အလက္ ေဒတာမ်ားကို အစဦးတြင္ စာ႐ြက္ ေဖာင္တိန္မ်ားႏွင့္ စတင္မွတ္သားၾကရာမွ မိုကၠ႐ိုဖလင္မ်ားျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္သည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွစ၍ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကို စတင္ အသုံးျပဳၾကသည္။

(၂)

အစိုးရ၀န္ထမ္း ပ႐ိုက္ဗိတ္ ကုမၸဏီဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ လစာဝင္ေငြကို ကြန္ပ်ဴတာ မွတ္တမ္းမ်ား ထားရွိရၿပီး အေကာက္ခြန္ဌာနသို႔ အလုပ္ရွင္ ကုမၸဏီမ်ားက တိုက္႐ိုက္ တင္သြင္းၾကရသည္။ အေကာက္ခြန္ဌာနက စိစစ္ၿပီး ကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားႏုတ္ခါ ေပးေဆာင္သင့္သည့္ အခြန္ေငြပမာဏကို အေၾကာင္းၾကားသည္။ ေပးသြင္းရမည့္ေငြကို တစ္လုံးတစ္ခဲတည္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ဘဏ္စာရင္းမွ အရစ္က်ေသာ္လည္းေကာင္း ေပးသြင္းႏိုင္သည္။

မိမိဘာသာ ကုမၸဏီေထာင္သူမ်ား (Self Employ)မ်ားအတြက္မူ တစ္ဦးခ်င္းစီက မိမိ၏၀င္ေငြႏွင့္ ထြက္ေငြအတြက္ စာေၾကာင္း ၄ ေၾကာင္းပါ ေၾကညာလႊာ တင္သြင္းရသည္။ အေကာက္ခြန္႐ုံးသို႔ သြားပါလွ်င္ ကြန္ပ်ဴတာတြင္ တင္သြင္းရန္ ကူညီေပးသူမ်ား ရွိသည္။ မိမိဘာသာ ေနအိမ္မွလည္း တင္သြင္းႏိုင္သည္။ မိမိထည့္သြင္းခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ မူတည္ၿပီး မိမိေပးသြင္းရမည့္ အခြန္ေငြပမာဏကို ခ်က္ခ်င္း သိရွိႏိုင္သည္၊ အေကာက္ခြန္ဌာနမွလည္း ရက္အနည္းငယ္အတြင္း မိမိ၏အဆိုတင္သြင္းလႊာ ရရွိေၾကာင္း စာေရးအေၾကာင္းၾကားသည္။

အိမ္ေထာင္ရွိေသာ လုပ္သားတစ္ဦးအဖို႔ ဇနီးသည္အတြက္၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားအတြက္၊ မိမိကို မွီခိုေနသူ မိဘမ်ားအတြက္ စသည့္ ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳသည့္ ေငြေၾကး ပမာဏမ်ား ရွိသည္။ ထိုကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားကို ႏုတ္ပယ္ၿပီး ၀င္ေငြမွာ ေဒၚလာ ၂ ေသာင္း (၂၀,၀၀၀) အထိ အခြန္ေငြ ေပးေဆာင္ရန္ မလိုေပ။ ထိုပမာဏကို ေက်ာ္လြန္သြားမွသာ ေက်ာ္လြန္သည့္အေလ်ာက္ အခြန္ေပးရသည္။ ၀င္ေငြ ၃ သိန္း ၂ ေသာင္းအထိ အဆင့္ ၁၀ ဆင့္မွ် ခြဲထားၿပီး အခြန္ေငြ ေပးေဆာင္ရမည့္ရာႏႈန္းမွာ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ အဆင့္ဆင့္ တက္သြားသည္။

ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အျမတ္ေငြမွာ ေဒၚလာ ၃ သိန္းေအာက္တြင္ ၈ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံၿပီး ေဒၚလာ ၃ သိန္းအထက္ဆိုပါက ၁၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံသည္။ ၀င္ေငြ ထြက္ေငြ ရွင္းတမ္းကို လည္ပတ္ေငြ ေဒၚလာ ၅ သန္းေက်ာ္လွ်င္ စာရင္းကိုင္မ်ားက တင္ျပရၿပီး လည္ပတ္ေငြ မမ်ားေသာ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ကိုယ္တိုင္ဝန္ခံခ်က္ျဖင့္ တင္ျပရသည္။

GST - Government Services Tax စနစ္ကို ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ က်င့္သုံးခဲ့ၿပီး ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ စတင္ခဲ့သည္။ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း စသည္ျဖင့္ တစ္ဆင့္စီ တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံခဲ့ၿပီး ၂၀၀၇ ဇူလိုင္လတြင္ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ျဖစ္လာသည္။ ပစၥည္းအားလုံးအတြက္ အေကာက္ခြန္ တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ေကာက္ခံသည့္စနစ္ ျဖစ္ပါသည္။ ဇိမ္ခံပစၥည္း စသည္ျဖင့္ ပစၥည္းအမ်ဳိး အမည္ ခြဲျခားထားျခင္း မရွိ၊ ဥပမာ - ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားအတြက္၊ ျပဳလုပ္သည့္ႏွစ္၊ ေမာ္ဒယ္လ္၊ အင္ဂ်င္ပမာဏ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားမထားဘဲ ဂ်ီအက္စ္တီတစ္မ်ဳိးတည္း (၇ ရာခုိင္ႏႈန္း)ကိုသာ ေကာက္ခံသည္။

အစိုးရ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ တိုင္းျပည္တြင္းသို႔ ဝင္လာခ်ိန္တြင္ အေကာက္ခြန္ကို တစ္ႀကိမ္သာ ေကာက္ခံၿပီးလွ်င္ ထိုပစၥည္းအတြက္ အႀကိမ္မည္မွ် ထပ္မံ ေရာင္းခ်ေစကာမူ အေကာက္ခြန္ကို ထပ္မံ ေပးေဆာင္ရန္ မလိုေတာ့ေပ။ အကယ္၍ ထိုပစၥည္းကို ႏိုင္ငံတြင္းမွျပင္ပသို႔ တင္ပို႔လွ်င္လည္း ထိုေကာက္ခံထားေငြကို ျပန္လည္ အမ္းေပးသည္။

ကုမၸဏီမ်ားမွာ GST Merchant အျဖစ္ အစိုးရထံ မွတ္ပုံတင္ထားႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ မွတ္ပုံတင္ထားပါက ႏိုင္ငံျခားမွ တင္သြင္းလာေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္ကို ေပးေဆာင္စရာ မလိုေပ။ မိမိက ထိုပစၥည္းကို ျပည္တြင္း၌ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်လွ်င္သာ အစိုးရကို ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ေပးေဆာင္ရသည္။

ဂ်ီအက္စ္တီ ကုမၸဏီအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ထားလွ်င္ သုံးလတစ္ႀကိမ္ မိမိ၀ယ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ဂ်ီအက္စ္တီေပးရေငြ၊ တစ္ဖန္ မိမိေရာင္းခ်ေသာ ပစၥည္းမ်ားမွ ေကာက္ခံရရွိသည့္အတြက္ အစိုးရကိုေပးရမည့္ ေငြရွင္းတမ္းကို တင္သြင္းရသည္။ မိမိက အစိုးရကိုေပးရန္လိုလွ်င္ ခ်က္စာ႐ြက္ႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ဘဏ္စာရင္းမွျဖစ္ေစ ေပးသြင္းႏိုင္သည္။ အစိုးရက မိမိကိုေပးရမည္ဆိုလွ်င္လည္း မိမိထံ ေငြေပးခ်က္ ေရာက္လာသည္။

ဤနည္းျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ ၀င္လာေသာ ပစၥည္းတစ္ခုအတြက္ အစိုးရကို ၂ ႀကိမ္ ထပ္မံ အခြန္မေပးရေအာင္ စီစဥ္ထားသည္။

ႏိုင္ငံျခားမွ ေရာက္လာေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္ အရာရွိမ်ားက ကုန္သည္တစ္ဦးမွ တင္ျပလာသည့္ေျပစာ (Invoice)မွ တန္ဖိုးကို စိစစ္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ဆြဲထားေလ့ မရွိပါ။ တင္ျပေသာ ေျပစာတန္ဖိုးမွာ မသကၤာဖြယ္ရွိလွ်င္ ပစၥည္းကို ထုတ္ေပးလိုက္ၿပီးမွ သက္ဆိုင္ရာဌာနက လိုက္လံ စစ္ေဆးသည္။ ဤနည္းျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားမွ ေရေၾကာင္းျဖင့္ ေရာက္လာေသာ ကြန္တိန္နာ တစ္လုံးသည္ ဆိပ္ကမ္း၌ အလုပ္ခ်ိန္ သုံးရက္ထက္ ပိုၿပီး ၾကာေလ့ မရွိေပ။ ပိုင္ရွင္လက္ထဲသို႔ အျမန္ဆုံး ေရာက္ရွိေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးသည္။

ထိုနည္းတူ ၀င္ေငြ ထြက္ေငြ စာရင္းေၾကညာလႊာကို ကြန္ပ်ဴတာမ်ားက လက္ခံၿပီး က်သင့္ေသာ အခြန္ေငြကို ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကပင္ တြက္ခ်က္ေပးျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ား၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈမွာ အနည္းဆုံးျဖစ္သည္။

၀င္ေငြေၾကညာသူက အေၾကာင္း တစ္စုံတစ္ရာေၾကာင့္ မွားယြင္းတင္မိလွ်င္ အေကာက္ခြန္အရာရွိထံ သြားေရာက္ တင္ျပပိုင္ခြင့္ရွိၿပီး အမွားအယြင္း လုပ္မိသည္ကို ျပဳျပင္ေပးသည္။

ဂ်ီအက္စ္တီကို မိမိဘာသာ စာရင္းျပဳစုရျခင္းေၾကာင့္ မသမာမႈမ်ားျဖင့္ မကင္းႏိုင္ေပ။ အေကာက္အခြန္ အရာရွိမ်ားက စာရင္းတိုင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးေလ့ရွိသည္။ မသကၤာဖြယ္ရာ ကိစၥမ်ားကို ေသခ်ာ စိစစ္၍ မသမာမႈမ်ားကို ႐ုံးတင္တရားစြဲ အျပစ္ေပးေလ့ရွိသည္။

(၃)

စင္ကာပူႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးမွ ၅ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖင့္ အာဏာရရွိလာေသာ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ား၏ ဘတ္ဂ်က္မ်ားမွာ အ၀င္အထြက္ ညီမွ်ေနေသာေၾကာင့္ သူတို႔၏ အေကာက္ခြန္စနစ္သည္ ေကာင္းမြန္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းေခၚ ကမ႓ာ့ႏိုင္ငံအားလုံး၏ ကုန္သြယ္မႈ တစ္စတစ္စ တိုးတက္လာေသာအခါ စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီမွ ေကာက္ခံရရွိေသာ အခြန္ေငြမ်ားမွာ တိုင္းျပည္၏ လည္ပတ္ေနေသာ ဘတ္ဂ်က္အတြက္ အေရးႀကီးလာၾကပါသည္။ ဥပမာအေနႏွင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ လည္ပတ္ေငြ ၆၅ ဘီလီယံ ေဒၚလာရွိေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္တြင္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးမ်ားမွ ေကာက္ခံရရွိေသာ အေကာက္ခြန္က ၂၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ တစ္ဦးခ်င္းစီက ေပးေငြမ်ားက ၁၄ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ဂ်ီအက္စ္တီအေပၚမွ ရသည့္၀င္ေငြက ၁၆ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ် ရွိပါသည္။

စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေကာက္ခြန္စနစ္၏ ေအာင္ျမင္ရျခင္းမွာ -

(၁) အေကာက္ခြန္ႏႈန္းထား သင့္တင့္မွ်တမႈ ရွိျခင္း၊
(၂) အေကာက္ခြန္စနစ္ကို ကြန္ပ်ဴတာနက္ဝပ္မ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊
(၃) ထိုစနစ္ကို ႀကီးၾကပ္ေနၾကေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားမွာ စနစ္တက် ရွိျခင္း၊

တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ားတြင္ မည္သည့္ ပစၥည္းအတြက္ အခြန္ မည္မွ် ခ်မွတ္ရမည္ဟု ဆုံးျဖတ္ေပးရေသာ အခြင့္အေရး ေပးမထားပါ။ ဂ်ီအက္စ္တီ စနစ္ေၾကာင့္ ပစၥည္းမွန္သမွ် ႏႈန္းထား တစ္ခုတည္းကိုသာ ေပးရပါသည္။ တစ္ကမ႓ာလုံးတြင္ ဤစနစ္ကို အသုံးျပဳေသာ ႏိုင္ငံ ၁၆၀ မွ်ရွိရာ ၎တြင္ အားသာခ်က္ မ်ားစြာ ရွိသည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ အခြန္ႏႈန္းထား တိုးေကာက္ျခင္းအစား အခြန္ေကာက္ယူျခင္းစနစ္ကို ပို၍စနစ္က်ေအာင္သာ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။

အေကာက္ခြန္ အရာရွိမ်ားအဖို႔ စနစ္တက် လည္ပတ္ေနေသာ စနစ္ႀကီးအတြင္းမွ မသမာမႈ၊ မ႐ိုးသားမႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ ေနရာတို႔ကို ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ေပးရန္သာ တာဝန္ရွိသျဖင့္ ျခစားမႈ အနည္းဆုံးျဖစ္ေသာ စနစ္တစ္ခုအျဖစ္ ယူဆႏိုင္ပါသည္။

ကိုသန္းလြင္
Source: The Voice News