Blood donation rules ေသြးလွဴျခင္းဥပေဒသမ်ား

 

Tint Swe

 

Blood donation rules ေသြးလွဴျခင္းဥပေဒသမ်ား

ဆရာမဂၤလာအေပါင္းနဲ႔ျပည့္စံုပါေစရွင္။ က်မအသက္ ၃၂ ႏွစ္ထဲမွာပါ။ ေသြးလွဴတာ ၄ လ တစ္ႀကိမ္ျခား ၃ ခါဆက္တိုက္ ရွိပါျပီ။ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ၄ လတစ္ႀကိမ္ ေသြးလွဴျခင္းကို ဆက္တိုက္လုပ္သြားမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္မ်ားကို သိခ်င္ပါသျဖင့္ ေလးစားစြာျဖင့္ေမးျမန္းအပ္ပါသည္ဆရာ။

ထိခိုက္ဒဏ္ရာလူနာ၊ အၾကီးစားခြဲစိတ္လူနာ၊ မီးေလာင္လူနာ၊ Haemophilia ေသြးေရာဂါလူနာ၊ ေသြးအားနည္းလူနာ၊ စသူေတြဟာ ၂၄ နာရီမျပတ္ရွိေနတာမို႔ ေဆးရံု-ေဆးခန္းေတြမွာ ေသြးလွဴမဲ့သူဆိုတာ အျမဲလိုအပ္ေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးျပဳျပီး ေသြးလွဴၾကပါ။ ေသြးအုပ္စု (အို) ေတြက လွဴရတာပိုမ်ားတယ္။ လူဦးေရရဲ႕ ၄၅%-၅၁%-၅၇% ရွိတယ္။ ေသြးလွဴျခင္းဥပေဒသေတြဟာ ေသြးလွဴဘဏ္တခုနဲ႔တခု မတူပါ။

အရည္အခ်င္းေတြ
• ရိုးရိုးေသြးလွဴခ်င္ရင္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ျပည့္ျပီးျဖစ္ရမယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြက ၁၆ ႏွစ္ဆိုလဲလွဴႏိုင္တယ္။
• ေသြးဖိအား BP အထက္ဂဏန္း ၁၈ဝ အထက္မေက်ာ္ေစရ၊ ေအာက္ဂဏန္း ၁ဝဝ ထက္မနည္းေစရ။
• ေသြးလွဴမဲ့သူဟာ အသက္ ၅ဝ ထက္မၾကီးေစရ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၄၅ ကီလို (၉၉႕၂ ေပါင္) ထက္ မနည္းေစရ။
• ကိုယ္အပူခ်ိန္ ၉၉႕၅ ဒီဂရီ ဖါရင္ဟိုတ္ထက္ မေက်ာ္ေစရ။
• ေသြးမလွဴခင္ Hemocrit စစ္တဲ့အခါ ပံုမွန္ထက္ ၃၈% နည္းေနရင္ မလွဴရပါ။ Haemoglobin 12.5 g/dl အနည္းဆံုး ရွိေနရမယ္။

အမ်ိဳးသမီးေစတနာရွင္ေတြ
• ရာသီလာေနတံုးမွာလဲ လွဴႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေဆးရံုေတြက ေျပာႏိုင္တယ္ ရာသီလာေနတံုး ေစာင့္ပါအံုး။
• ကိုယ္ဝန္တားေဆး၊ ေသြးဆံုးလို႔ ေဟာ္မုန္း အစားထိုးေဆးသံုးေနရင္လဲ လွဴႏိုင္တယ္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရင္ မလွဴရပါ။ ေမြးဖြါးျပီးေနာက္ ၆ လ ေစာင့္ပါ။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနသူ၊ လတ္တေလာ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ထားသူ မလွဴရေသးပါ။

ေသြးမလွဴႏိုင္သူေတြ
• လိင္ဆက္ဆံေဖၚမ်ားသူေတြ မလွဴရပါ။
• မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူေတြ မလွဴရပါ။
• အသားဝါ၊ Rubella ရူဘဲလားေရာဂါ၊ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ရွိေနသူေတြ မလွဴရပါ။
• ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ အသဲေရာဂါေတြ၊ ေသြးေရာဂါေတြနဲ႔ ပန္းနာမရွိရပါ။

မလွဴခင္ စစ္ေဆးျခင္း
• ေသြးလွဴမဲ့သူမွာ HIV အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ (ဘီ) နဲ႔ (စီ) အသဲေရာင္ေရာဂါ၊ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါမရွိတာကို စစ္ေဆးပါမယ္။

ေသြးမလွဴခင္
• ေနမေကာင္းလို႔ေသာက္ရတဲ့ေဆး ၄၈ နာရီအတြင္း ေသာက္မထားရ။
• အရက္ ေသာက္ျပီးေနာက္ ၄၈ နာရီေစာင့္ပါ။
• ေသြးမလွဴခင္မွာ (၃ နာရီၾကိဳတင္ျပီး) ထမင္းေကာင္းေကာင္းစားခဲ့ပါ။

ေစာင့္ပါအံုး
• အသည္းေရာင္ (ေအ) ျဖစ္ဘူးျပီးေနာက္ ၃ ႏွစ္ၾကာရမယ္။
• ျပီးခဲ့တဲ့ ၆ လ အတြင္း ခြဲစိတ္ကုသမႈအၾကီးစား လုပ္ထားရသူ မလွဴရေသးပါ။
• တက္တူးထိုးထားသူဆိုရင္ တက္တူးထိုးျပီးေနာက္ ၁၂ လ (တႏွစ္) ေစာင့္ရမယ္။ တက္တူးထိုးတံုးက အပ္အေဟာင္း သံုးထားရင္၊ အပ္ကမသန္႔ရင္ အသဲေရာင္ေရာဂါရွိႏိုင္လို႔ျဖစ္တယ္။ အပ္စိုက္ကုသမႈ ခံယူထားသူေတြ။ အလွအပကြင္းေတြ တပ္ဆင္ထားသူက ကိစၥမရွိပါ။
• လူကိုက္တာခံရလို႔ အေရျပားစုတ္ျပဲသြားရင္ ၁၂ လေစာင့္ရမယ္။
• က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးေတြေသာက္ထားတာနဲ႔ေတာ့ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ ေစာင့္စရာမလိုပါ။ ေသြးတိုးေဆး ဆိုရင္ေစာင့္ရမယ္။ ပိုးေသေဆး (ဗက္တီးယားနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြအတြက္) ဆိုရင္ေတာ့ ၂ ရက္ေစာင့္ပါ။ ဆီးခ်ိဳထိုးေဆး (အင္စူလင္) ထိုးထားရင္ ၂ ပါတ္ေစာင့္ပါ။

ေသြးလွဴျပီးရင္
ေသြး ၄၅ဝ စီစီလွဴလိုက္ရင္ ေသြးအရည္ (ပလာစမာ) ထုထည္ ၇-၁၃% က်သြားမယ္။ ၂၄ နာရီေနရင္ ျပန္ျပည့္မယ္။ ခါတိုင္းထက္ ေရ၊ အရည္ (အရက္ကလြဲျပီး) ၄ ခြက္ (၈ ေအင္စ) ပိုေသာက္ပါ။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္၊ အရက္ေသာက္ရင္၊ ပူအိုက္တဲ့အခန္းထဲေနရရင္၊ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း အျပင္းအထံလုပ္ရင္၊ အစာမစားပဲ ဥပုသ္ေစာင့္ရင္၊ မတ္တပ္အၾကာၾကီးရပ္ေနရရင္ ေခါင္းမူးႏိုင္တယ္။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ သြားရည္စာေၾကြးတာ စားေသာက္ပါ။ ပံုမွန္အလုပ္ (ေက်ာင္းတက္၊ ရံုတက္) လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေသြးလွဴရင္ က်န္းမာေရးပိုေကာင္းသလား
မေျပာႏိုင္ပါ။ ေရာင္းကုန္ေၾကာညာေတြလို အေကာင္းခ်ည္း မေျပာသင့္ပါ။ ေျပာႏိုင္တာက ေသြးလက္ခံရယူတဲ့သူမွာ က်န္းမာေရးပိုေကာင္း (အသက္ကယ္) ႏိုင္ျပီး ေသြးလွဴတဲ့သူဟာ စည္းကမ္းနဲ႔အညီလွဴရင္ က်န္းမာေရး မထိခိုက္ပါ။ ေသြးလွဴလိုက္လို႔ AIDS ကူးမလာေစပါ။ ေသြးလွဴဘဏ္စည္းကမ္းအလိုက္ ေသြး ၃၅ဝ-၄၅ဝ စီစီ ထုတ္ယူမယ္။ လူတိုင္းမွာ ေသြး ၅-၆ လီတာ ရွိတယ္။ ေသြးလွဴျပီးေနာက္ ၂၄-၄၈ နာရီမွာ ထုထည္အရျပည့္လာမယ္။ ေသြးနီဥေတြက ေနာက္ ၅၆ ရက္မွာ ျပန္ျပည့္ျပီ။ ေနာက္တခါေသြးလွဴဘို႔ ၃-၄ လ ေစာင့္ရမယ္။ (အေသးစိတ္ကို စာတပုဒ္သပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။)

ဇီဝိတဒါန၊ ပီတိရျပီး ေက်နပ္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ဖတ္လိုက ဖတ္ႏိုင္တဲ့စာေတြ -
1. Anemia (အနီးမီးယား) ေသြးအားနည္းေရာဂါ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/02/hb-gdl-celiac-disease-crohns-syndrome.html
2. Anemia and low Blood pressure ေသြးအားနည္းတာနဲ႔ ေသြးဖိအားနည္းတာ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/anemia-and-low-blood-pressure.html
3. Aplastic anemia ေအပလပ္စတစ္ ေသြးအာနည္းေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/aplastic-anemia.html
4. Blood donation rules ေသြးလွဴျခင္းဥပေဒသမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/02/blood-donation-rules.html
5. Blood Donation ျမတ္ေသာ နီေသာ ေသြး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/blood-donation.html
6. Blood Grouping (A, B, AB, O) ေအ၊ ဘီ၊ ေအဘီ၊ အို ေသြးအုပ္စု ဇယား http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/b-ab-o.html
7. Blood Groups for blood donation ေသြးအုပ္စုဇယား http://doctortintswe.blogspot.com/2015/09/blood-groups.html
8. Blood groups ေသြးအုပ္စုမ်ား အနည္း-အမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2015/09/blood-groups.html
9. Blood Types and Paternity Determination ေသြးအုပ္စုမ်ား ဖခင္စစ္-မစစ္ အျငင္းမပြါး
10. Folic acid ေဖါလစ္-အက္စစ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/folic-acid.html
11. Iron supplements သံဓါတ္အားေဆး http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/iron-supplements.html
12. Low white blood cell count ေသြးျဖဴဥနည္းျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/low-white-blood-cell-count.html
13. Medical check-up before marriage အိမ္ေထာင္မျပဳခင္ ေဆးစစ္ခ်င္ http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/05/medical-check-up-before-marriage.html
14. Microcytic hypochromic Anemia ေသြးအားနည္းေရာဂါမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/microcytic-hypochromic-anemia.html
15. Rh blood group system (အာရ္အိတ္ခ်္) ေသြးအုပ္စုခြဲနည္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/05/rh-blood-group-system.html
16. Thalassemia (သာလာဆီးမီးယား) ေသြးအားနည္းေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/thalassemia.html
17. ေသြးအုပ္စုပေဟဠိ အေျဖညႇိျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/02/blog-post.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ