Ago‬၊ for နဲ႔ since စကားလုံးေတြကို သုံးဖို႔ ေခါင္းရႈပ္ေနလား

 ဆရာဦးေဇာ္ေဝ

‪#‎Ago‬၊ for နဲ႔ since စကားလုံးေတြကို သုံးဖို႔ ေခါင္းရႈပ္ေနလား
…
အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို ေလ့လာေနၾကသူ အေတာ္မ်ားမ်ား ago၊ for နဲ႔ since ဆိုတဲ့ စကားလုံး သုံးလုံးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မွန္မွန္ကန္ကန္ ဘယ္လိုသုံးရ မယ္ဆိုတာကို ေ၀ခြဲမရ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သိသလိုလိုနဲ႔ အခုထိမွားၿပီး သုံးမိေနတုန္းပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြန္ေတာ့လို မျဖစ္ရေအာင္ ေလ့လာထားၿပီးသမွ်ထဲက တတ္ႏိုင္သေလာက္ အလြယ္ ဆုံးနဲ႔ အရွင္းဆုံး ျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးပါ့မယ္။ ဥပမာမ်ားမ်ားေပးၿပီး ရွင္းျပေပးပါမို႔လို႔ ဖတ္ၿပီးရင္ေတာ့ ဒီစကားလုံးသုံးလုံးကို ဘယ္လို မွန္ေအာင္သုံးၾကမလဲဆိုတာ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ သိသြားၾကမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

…
မေဆြးေႏြးခင္ အရင္ဆုံး မွတ္ထားရမွာက ဒီစကားလုံးသုံးလုံးကို အတိတ္ကာ လက စတင္ၿပီး ျဖစ္ပ်က္လာခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အရာတစ္ခုခုကို ေျပာရာမွာ သုံးတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ေျပာၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီကိစၥဟာ ၿပီးခ်င္လည္း ၿပီးေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆက္ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္ေနမယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ေျပာပါရေစ။ ဒါကိုေတာ့ အေျခခံအခ်က္အျဖစ္ နားလည္ထားရမွာပါ။ ဒါဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ေရွ႔ဆက္လိုက္ရေအာင္။
…
တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခုခုလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ကို ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ ‘ago’ ကို သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ၊ “ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္ က ျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ေျပာခ်င္ရင္” “It happened two weeks ago.” လို႔ ေျပာႏိုင္ပါ တယ္။ ေဖာ္ျပခ်င္တဲ့ ‘ၾကာျမင့္ခ်ိန္ အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခား’ အလိုက္ ‘two weeks ago’ ေနရာမွာ ‘a year ago’၊ ‘five minutes ago’ နဲ႔ ‘a long time ago’ အစရွိသျဖင့္ အစားထိုၿပီးေတာ့လည္း သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ‘ago’ ကို သုံးရာမွာ အခ်ိန္ကာလအပိုင္း အျခားကို ေဖာ္ျပတဲ့ a week၊ a month၊ 10 minutes အစရွိတဲ့ စကားလုံးတြဲေတြနဲ႔ တြဲသုံးေပးရတယ္ဆိုတာကို သတိျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။
…
ပိုရွင္းေအာင္ ေျပာျပပါအုံးမယ္။ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ခုခုလုပ္ခဲ့တာ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ တာကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ ‘for’ ကိုလည္း သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ၊ ‘for about a week’၊ ‘for 10 years’၊ ‘for a short time’ အစရွိတဲ့ အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခားကို ေဖာ္ျပတဲ့ စကားလုံးတြဲေတြ ကို သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ အေသအခ်ာ မွတ္ထားရမွာက ‘for’ နဲ႔ ‘ago’ ကို ‘ၾကာျမင့္တဲ့ အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခား’ (period of time) ကို ေဖာ္ျပေပးတဲ့ စကားလုံး တြဲေတြနဲ႔ တြဲၿပီး သုံးရတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒီစကားလုံးတြဲ ဥပမာေတြကေတာ့ 30 minutes၊ one hour၊ two days၊ three weeks၊ four months၊ five years အစရွိသျဖင့္ မိမိႀကိဳက္သလို ထည့္သြင္းၿပီး အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
…
အထူးသတိျပဳရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ ‘ago’ ကို ၾကာျမင့္ခ်ိန္ကာလေဖာ္ျပတဲ့ စကားလုံးတြဲေတြရဲ့ အေနာက္မွာ ထားသုံးၿပီး၊ ‘for’ ကိုေတာ့ ဒီစကားလုံးတြဲေတြ ရဲ့ အေရွ႔မွာ ထားသုံးတဲ့ အခ်က္ပါ။ မွတ္မိသြားေအာင္ ဥပမာေလးေတြ နဲ႔ ေလ့လာၾကည့္ လိုက္ရေအာင္ပါ။ I arrived here 30 minutes ago. ဒါကို ‘for’ နဲ႔ ေရးမယ္ဆိုရင္ I arrived here for 30 minutes. ဒီေနရာမွာ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ အခ်ိန္အပိုင္းအျခားအလိုက္ စိတ္ႀကိဳက္ ေလ့က်င့္မယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီး မွတ္မိသြား မွာပါ။ ေလ့က်င့္ၾကပါလို႔လည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။
…
ago နဲ႔ for ကို ဘယ္လိုသုံးရမယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးအၿပီးမွာ ‘since’ ကို ဘယ္လိုသုံးရမယ္ဆိုတာကိုလည္း ေျပာျပ ပါအုံး မယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ‘since’ ကလည္း ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘာလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ဒါမွမဟုတ္ ဘာျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပရာမွာသုံးတဲ့ စကားလုံး ျဖစ္ပါတယ္။
...
ဒါေပမယ့္ ago နဲ႔ for စကားလုံးေတြကိုသုံးတာနဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္ကေတာ့ since ကို ‘ဘယ္အခ်ိန္က စျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ တိက်တဲ့အခ်ိန္’ (point in time) ကို ေဖာ္ျပတဲ့ စကားလုံးေတြနဲ႔ တြဲသုံးရပါတယ္။ ဒါေတြရဲ့ ဥပမာ တစ္ခ်ဳိ႔ ကေတာ့ since Monday၊ since Thingyan၊ since morning၊ since winter၊ since 2014 တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
…
ဂရုတစိုက္ သတိျပဳရမယ့္အခ်က္ကေတာ့ အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခားကိုေဖာ္ျပ တဲ့ စကားလုံးတြဲေတြနဲ႔ေတာ့ since ကို လုံး၀ တြဲမသုံးပါဘူး။ ဥပမာ၊ since a week၊ since two months၊ since 10 minutes၊ since 3 years ဆိုၿပီး ဘယ္ေတာ့မွ မသုံး ပါဘူး။ သတိမျပဳပဲ သုံးခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လုံး၀မွားပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ အေသအခ်ာ မွတ္ထားၾကပါ။
…
since ကိုသုံးတဲ့ ဥပမာႏွစ္ခုေလာက္ကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ “ငါ တနလၤာေန႔ထဲက ဖ်ားေနတာ” ကို ‘I have been ill since Monday.’ လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာေနာက္တစ္ခုကိုလည္း ၾကည့္လိုက္ပါ။ ‘He left for work since I got up this morning.’ “ငါမနက္ ႏိုးလာကတည္းက သူ အလုပ္ကိုသြားၿပီ”။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ago၊ for နဲ႔ since ကို ဘယ္လိုသုံး ရမယ္ဆိုတာ သိေလာက္ပါၿပီ။
…
အခုေဖာ္ျပလိုက္တဲ့ ဥပမာေလးေတြကို ၾကည့္လိုက္ပါအုံး။ ပိုမွတ္မိသြားတာေပါ့။

It rained 3 hours ago. (လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးနာရီက မိုးရြာတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္)
It has rained for 3 hours. (မိုးရြာတာ သုံးနာရီရွိၿပီ၊ ဆက္ၿပီးရြာရင္လည္း ရြာေနအုံးမွာပါ)
It has rained since 9 a.m. (မနက္ ၉ နာရီကတည္းက မိုးရြာတယ္၊ ရြာခ်င္လည္း ဆက္ရြာေနမွာပါ)
I have known how to read since grade three. (သုံးတန္းကတည္းက စာဖတ္တတ္တာလို႔ ေျပာတာပါ)
She’s been waiting for 45 minutes. (သူေစာင့္ေနတာ ၄၅ မိနစ္ ရွိၿပီ)
I have lived here for seven years. (ဒီမွာ ေနတာ ၇ ႏွစ္ရွိၿပီ)
…
ပိုၿပီး မွတ္မိသြားေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ နည္းနည္းလွ်ာရွည္လိုက္ပါအုံးမယ္။ ago၊ for နဲ႔ since စကားလုံးေတြကို သုံးၿပီး ဥပမာေလးေတြ ေပးမွာျဖစ္လို႔ စိတ္ရွည္ ရွည္နဲ႔ ဖတ္ေပးၾကပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။
…
ေမာင္ဟန္စိန္တို႔ဇနီးေမာင္ႏွံ အားလပ္ရက္ေလးရတုန္း ခရီးထြက္ဖို႔ တိုင္ပင္ေန ၾကပါတယ္။ ေမာင္ဟန္စိန္က မႏၱေလးသြားဖို႔ ေျပာေတာ့ သူ႔မိန္းမက “We went to Mandalay two years ago. Let’s go somewhere different.” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေမာင္ဟန္စိန္က ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႔ကိုသြားဖို႔ ေျပာ ပါတယ္။ သူ႔မိန္းမက လည္း “We went to Mawlamyine a year ago. It rained for the whole week.”
…
ဒါေၾကာင့္ ေမာင္ဟန္စိန္က “Well, how about Pyin Oo Lwin, I haven’t been there since I was at the university?” လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ သူ႔မိန္းမ သေဘာက်လို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ျပင္ဦးလြင္သြားဖို႔ ကားလက္မွတ္၀ယ္လိုက္ပါတယ္။
…
သြားမယ့္ေန႔ေရာက္ေတာ့ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ အေ၀းေျပးကားကြင္းကို တကၠစီငွားၿပီး သြားပါတယ္။ ဒါကို “They go to highway bus terminal in the taxi.” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ကားေတြပိတ္ၿပီး လမ္းမွာ အခ်ိန္တစ္နာရီ ၾကာသြား လို႔ ကားဂိတ္ကို ေနာက္က်မွ ေရာက္ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း “There have been traffic jams on the road for one hour and they get to bus terminal late.” လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
…
ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေရာက္တဲ့အခ်ိန္က ဘတ္စ္ကားထြက္ဖို႔ တစ္နာရီလိုေသး လို႔ ေအးေအးေဆးေဆး လဘက္ရည္ေသာက္ၿပီး ဘတ္စ္ကားထြက္ခ်ိန္ ကို ေစာင့္ေနပါတယ္။ ဒါကိုလည္း “For the next hour, they relax with a cup of tea until the bus leaves.” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေမာင္ဟန္စိန္တို႔ ဇနီး ေမာင္ႏွံအတြက္ အားလပ္ရက္ခရီးစဥ္မွာ ရာသီဥတုက လည္းေကာင္း ၿပီး ေပ်ာ္စရာအတိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ျပန္ေရာက္လာခ်ိန္ မွာေတာ့ ေမာင္ဟန္စိန္က သူ႔မိန္းမကို “The weather was nice for the whole of our holiday. So, we totally relaxed and enjoyed.” လို႔ ေျပာလိုက္ပါေတာ့ တယ္။
…
အဂၤလိပ္စာကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေလ့လာႏိုင္ၾကပါေစ။
...
Credit
ေမာင္ဟန္စိန္