Newborn baby and Water ကေလးကို ေရဘယ္ေတာ့တိုက္မလဲ
၁။ ဆရာ သမီးေလးက အသားဝါတာ ေသြးေတာ့မသြင္းရဘူးလုိ႔ေျပာ ပါတယ္။ အခု သမီးေလးက တလနဲ႔တပါတ္ပါ။ ဒီက ဆရာ၀န္ေတြကေတာ့ ၆ လအထိမိခင္ႏို႔တစ္မ်ဳိးတည္ကု ိသာတုိက္ပါလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ေရမတုိက္ရဘူးလုိ႔ေျပာတယ္။ သမီးကေရတုိက္ခ်င္တယ္။ တုိက္လုိ႔ရမလားဆရာ။ ဒီကကေလးဆရာ၀န္ေတြကဘာလုိ႔ ေရမတုိက္ခုိင္းတာလဲ မသိဘူးဆရာ။
၂။ ေရလံုးဝမတိုက္ရလို႔ တခ်ိဳ႕ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ႀကီး ေတြကေျပာတယ္ဆရာ။
၃။ ဆရာခင္ဗ်ာ၊ ကေလးကို ေရပိုတိုက္ေပးပါဆိုတာကို ေမးပါရေစ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပိုစတာေတြနဲ႔ကို ေၾကျငာေနတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ၆ လအထိမိခင္နုိ႔သာ တိုက္ဖို႔၊ ေရလံုးဝမတိုက္ဖို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေရမတိုက္ခိုင္းပါသလဲ၊ ေျဖေပးပါဦးခင္ဗ်ာ။
သည္လိုမ်ိဳးအေမးေတြ ခဏခဏလာပါတယ္။ ေျဖၾကည့္ပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ မဟုတ္ပါ။
သက္ရွိလူေတြနဲ႔ တိရစၧာန္မွန္သမွ် ေရေသာက္မွ အသက္ရွင္တယ္။ ကေလးကို ေမြးလာျပီး ဘယ္ေတာ့ ေရစတိုက္မလဲ ဆိုတာ အရင္ကေတာ့ ေမးစရာမလိုတဲ့ ေမးခြန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးအထူးကု ဆရာဝန္ေတြ မေပၚခင္ကတည္းက လူသန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ ကမာၻမွာ ေမြးလာခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ ကေလးမိဘေတြ၊ အသိမိတ္ေဆြေတြ၊ ဆရာဝန္ေတြအၾကား အျမင္မတူၾကပါ။ ဘယ္ဟာယူမလဲ။ အယူအဆေတြ၊ အေတြးအျမင္ေတြဆိုတာ ကာလေရြ႕ေလ်ာတာနဲ႔ ေျပာင္းတယ္။ သိပၸံပညာ၊ ေဆးပညာမွာလဲ ေျပာင္းတယ္။ က်န္းမာေရး အသိရွိသူေတြက ကေလး ၆ လျပည့္မွ ေရတိုက္ရတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြက မိခင္ႏို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏို႔ဗူးျဖစ္ျဖစ္မွာ ကေလးလိုအပ္တဲ့ေရ အလံုအေလာက္ရတာမို႔ ၆ လေအာက္ကေလးကို ေရအပိုတိုက္စရာ မလိုပါတဲ့။ တခ်ိဳ႕က ၂ လ မျပည့္ခင္ မတိုက္ခ်င္ပါနဲ႔တဲ့။
ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ၾကီးကလ ဲ ကေလး ၆ လအတြင္းမွာ ေရေတာင္မွ တိုက္စရာမလိုပါလို႔ အၾကံျပဳထားပါတယ္။ ဒီအၾကံျပဳခ်က္ဟာ မိခင္ႏို႔ရဲ႕ ျပည့္စံုမႈကို အေလးေပး ေဖၚညႊန္းခ်က္ျဖစ္တာ သတိျပဳပါ။ ေရရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါ။ မေအႏို႔က အဆင္မေျပမွသာ ႏို႔မံႈ႔တိုက္ပါလို႔ ဆက္ေရးထားပါတယ္။
မိခင္ႏို႔ထဲမွာ ေရ ၉ဝ-၉၈% ပါတယ္။ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္ဟာ ကေလးေမြးျပီး ၃၇ စီစီ ထြက္တယ္။ ၅ ရက္သားမွာ တေန႔ကို ႏို႔ရည္ ၅ဝဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ၃-၅ လ ရွိရင္ တေန႔မွာ ၇၅ဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ၆ လ မွာ ၈ဝဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္မွာ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေခၚတဲ့ ေရာဂါခံႏိုင္စြမ္း ပါတယ္။ ႏို႔မံႈ႔မွာ ဒါမပါဘူး။
အေမရိကန္ ကေလးဆရာဝန္မ်ား အကယ္ဒမီကေျပာတာက “အစားမာမစားမခ်င္း ကေလးက ေရအပိုလိုဘူး” တဲ့။ ကေလး ၆ လျပည့္တဲ့ေနာက္ ေရတိုက္ဘို႔ ဘာလို႔လိုသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ (ဖလိုရြိဳက္) ဓါတ္ဆား လိုအပ္လာတာ ျဖစ္တယ္။
Debbi Donovan ဆိုတဲ့ လက္မွတ္ရ ႏို႔တိုက္အတိုင္ပင္ခံကေျပာတ ာက “ေရထဲမွာ ဘာအာဟာရဓါတ္မွ မပါလို႔ ဘာ (ကယ္လိုရီ) မွ မရေစဘူး။ ကယ္လိုရီ မပါတာ တိုက္လို႔ ကေလးကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ေစမယ္။” ဒါေပမဲ့ အိႏၵိယကလူေတြ ေရအေတာ္ေသာက္ၾကတယ္။ ဧည့္သည္လာရင္ ေရအရင္တိုက္ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ဧည့္သည္က ေရတခြက္နဲ႔ အားမရလို႔ ထပ္ေတာင္းေသးတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ ဗိုက္ထြက္ေအာင္ ဝၾကတယ္။
ကေလးအထူးကု တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ကေန ဓါတ္ဆားေတြပါ ထုတ္ေပးရမွာမို႔ ဓါတ္ဆားနည္းေစမယ္။ (ဆိုင္း ဆန္ဂ်ီးဗီနီ ေဖါင္ေဒရွင္း) ကေန ေထာက္ျပထားတာတခု ရွိပါတယ္။ ကေလး ၆ လ မျပည့္ခင္ ေရမတိုက္ပါနဲ႔ဆိုတာ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ျဖစ္တယ္တဲ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲလိုသာ ေရမတိုက္ရင္ ကေလးရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ဟာ ျပန္ျပင္မရတဲ့ ပ်က္စီးမႈ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ကေလးကို ေရခဏခဏတိုင္ရင္ ႏို႔စို႔တာနည္းမယ္၊ ႏို႔ထြက္နည္းမယ္။ ေရတိုက္ရင္ (ဘီလီရူဘင္) တက္ေစျပီး အသားဝါေစမယ္။ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက အေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေထာက္ျပတယ္ (ေျခာက္ၾကတယ္)။ ေရကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ရေစႏိုင္တယ္။ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မယ္။ ဝမ္းပ်က္မယ္။ မ်က္ႏွာတျခမ္း ေလျဖတ္မယ္။ ေသြးထဲ ပိုးေရာက္မယ္။ ဦးေႏွာက္ေမွး ေရာင္မယ္။ ေရအပိုတိုက္လို႔ ေသြးထုထည္တိုးျပီး ႏွလံုးက အလုပ္ပို လုပ္ရမယ္။ ေနာက္ျပီး ေရဆိပ္သင့္တာ ျဖစ္ေစမယ္။ ဒါက (သီအိုရီ) သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္မိဘေတြကမွ အဲေလာက္အထိ ကေလးကို ေရမတိုက္ၾကပါ။ ကေလးကလဲ မေသာက္ပါ။
မိခင္ႏို႔မွာ ေရျပည့္စံုေနျပီးျဖစ္တယ္ဆို တဲ့အခ်က္ကို သတိျပဳရမယ္ ထင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ မိခင္က မအားလပ္၊ ကေလးကဆာ၊ ငိုေနရင္ ဘာလုပ္မလဲ။ မိခင္ႏို႔တိုက္တာမို႔ ႏုိ႔ဗူးလဲအဆင္သင့္မရွိေတာ့ ေရတိုက္တာထက္ ေကာင္းတာ ဘာရွိပါသလဲ။ အဆာလဲေျပေအာင္ အခ်ိဳ (ပ်ားရည္) နည္းနည္းေလးပါေရာတိုက္ျပီး ၾကီးလာခဲ့တဲ့ကေလး သန္းေပါင္း မ်ားစြာရွိတယ္ မဟုတ္ပါလား။ အထက္ကေထာက္ျပထားတဲ့ ေရာဂါေတြ တခုခ်င္းအေၾကာင္းကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ေရ (ေရသန္႔) တိုက္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာ တေနရာမွ မေတြ႔ပါ။
ကေလးေမြးကတည္းက -
• ေနမေကာင္းရင္၊ ကိုယ္ပူရင္ ေရလိုမယ္။
• ရာသီဥတု ပူျပင္းခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေရလိုတယ္။
• ဝမ္းခ်ဳပ္ေနတာဟာ ေရလိုလို႔ျဖစ္တယ္။
• ဝမ္းပ်က္ရင္ ORS ဓါတ္ဆားေရ မလြဲမေသြ တိုက္ရပါမယ္။ ႏို႔နဲ႔မေဖ်ာ္ပါ ေရနဲ႔ေဖ်ာ္ရတာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁။ ဆရာ သမီးေလးက အသားဝါတာ ေသြးေတာ့မသြင္းရဘူးလုိ႔ေျပာ
၂။ ေရလံုးဝမတိုက္ရလို႔ တခ်ိဳ႕ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ႀကီး
၃။ ဆရာခင္ဗ်ာ၊ ကေလးကို ေရပိုတိုက္ေပးပါဆိုတာကို ေမးပါရေစ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပိုစတာေတြနဲ႔ကို ေၾကျငာေနတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ၆ လအထိမိခင္နုိ႔သာ တိုက္ဖို႔၊ ေရလံုးဝမတိုက္ဖို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေရမတိုက္ခိုင္းပါသလဲ၊ ေျဖေပးပါဦးခင္ဗ်ာ။
သည္လိုမ်ိဳးအေမးေတြ ခဏခဏလာပါတယ္။ ေျဖၾကည့္ပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ မဟုတ္ပါ။
သက္ရွိလူေတြနဲ႔ တိရစၧာန္မွန္သမွ် ေရေသာက္မွ အသက္ရွင္တယ္။ ကေလးကို ေမြးလာျပီး ဘယ္ေတာ့ ေရစတိုက္မလဲ ဆိုတာ အရင္ကေတာ့ ေမးစရာမလိုတဲ့ ေမးခြန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးအထူးကု ဆရာဝန္ေတြ မေပၚခင္ကတည္းက လူသန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ
အခုေတာ့ ကေလးမိဘေတြ၊ အသိမိတ္ေဆြေတြ၊ ဆရာဝန္ေတြအၾကား အျမင္မတူၾကပါ။ ဘယ္ဟာယူမလဲ။ အယူအဆေတြ၊ အေတြးအျမင္ေတြဆိုတာ ကာလေရြ႕ေလ်ာတာနဲ႔ ေျပာင္းတယ္။ သိပၸံပညာ၊ ေဆးပညာမွာလဲ ေျပာင္းတယ္။ က်န္းမာေရး အသိရွိသူေတြက ကေလး ၆ လျပည့္မွ ေရတိုက္ရတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြက မိခင္ႏို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏို႔ဗူးျဖစ္ျဖစ္မွာ ကေလးလိုအပ္တဲ့ေရ အလံုအေလာက္ရတာမို႔ ၆ လေအာက္ကေလးကို ေရအပိုတိုက္စရာ မလိုပါတဲ့။ တခ်ိဳ႕က ၂ လ မျပည့္ခင္ မတိုက္ခ်င္ပါနဲ႔တဲ့။
ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ၾကီးကလ
မိခင္ႏို႔ထဲမွာ ေရ ၉ဝ-၉၈% ပါတယ္။ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္ဟာ ကေလးေမြးျပီး ၃၇ စီစီ ထြက္တယ္။ ၅ ရက္သားမွာ တေန႔ကို ႏို႔ရည္ ၅ဝဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ၃-၅ လ ရွိရင္ တေန႔မွာ ၇၅ဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ၆ လ မွာ ၈ဝဝ စီစီ ထြက္တယ္။ ႏို႔ဦးရည္ၾကည္မွာ (အင္တီေဘာ္ဒီ) ေခၚတဲ့ ေရာဂါခံႏိုင္စြမ္း ပါတယ္။ ႏို႔မံႈ႔မွာ ဒါမပါဘူး။
အေမရိကန္ ကေလးဆရာဝန္မ်ား အကယ္ဒမီကေျပာတာက “အစားမာမစားမခ်င္း ကေလးက ေရအပိုလိုဘူး” တဲ့။ ကေလး ၆ လျပည့္တဲ့ေနာက္ ေရတိုက္ဘို႔ ဘာလို႔လိုသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ (ဖလိုရြိဳက္) ဓါတ္ဆား လိုအပ္လာတာ ျဖစ္တယ္။
Debbi Donovan ဆိုတဲ့ လက္မွတ္ရ ႏို႔တိုက္အတိုင္ပင္ခံကေျပာတ
ကေလးအထူးကု တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ကေန ဓါတ္ဆားေတြပါ ထုတ္ေပးရမွာမို႔ ဓါတ္ဆားနည္းေစမယ္။ (ဆိုင္း ဆန္ဂ်ီးဗီနီ ေဖါင္ေဒရွင္း) ကေန ေထာက္ျပထားတာတခု ရွိပါတယ္။ ကေလး ၆ လ မျပည့္ခင္ ေရမတိုက္ပါနဲ႔ဆိုတာ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ျဖစ္တယ္တဲ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲလိုသာ ေရမတိုက္ရင္ ကေလးရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ဟာ ျပန္ျပင္မရတဲ့ ပ်က္စီးမႈ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ကေလးကို ေရခဏခဏတိုင္ရင္ ႏို႔စို႔တာနည္းမယ္၊ ႏို႔ထြက္နည္းမယ္။ ေရတိုက္ရင္ (ဘီလီရူဘင္) တက္ေစျပီး အသားဝါေစမယ္။ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက အေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေထာက္ျပတယ္ (ေျခာက္ၾကတယ္)။ ေရကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ရေစႏိုင္တယ္။ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မယ္။ ဝမ္းပ်က္မယ္။ မ်က္ႏွာတျခမ္း ေလျဖတ္မယ္။ ေသြးထဲ ပိုးေရာက္မယ္။ ဦးေႏွာက္ေမွး ေရာင္မယ္။ ေရအပိုတိုက္လို႔ ေသြးထုထည္တိုးျပီး ႏွလံုးက အလုပ္ပို လုပ္ရမယ္။ ေနာက္ျပီး ေရဆိပ္သင့္တာ ျဖစ္ေစမယ္။ ဒါက (သီအိုရီ) သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္မိဘေတြကမွ အဲေလာက္အထိ ကေလးကို ေရမတိုက္ၾကပါ။ ကေလးကလဲ မေသာက္ပါ။
မိခင္ႏို႔မွာ ေရျပည့္စံုေနျပီးျဖစ္တယ္ဆို
ကေလးေမြးကတည္းက -
• ေနမေကာင္းရင္၊ ကိုယ္ပူရင္ ေရလိုမယ္။
• ရာသီဥတု ပူျပင္းခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေရလိုတယ္။
• ဝမ္းခ်ဳပ္ေနတာဟာ ေရလိုလို႔ျဖစ္တယ္။
• ဝမ္းပ်က္ရင္ ORS ဓါတ္ဆားေရ မလြဲမေသြ တိုက္ရပါမယ္။ ႏို႔နဲ႔မေဖ်ာ္ပါ ေရနဲ႔ေဖ်ာ္ရတာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။