စစ္ေငြ႕ၾကားက အနာဂတ္မ်ား

၀ါးထရံကာတဲတန္းရွည္အတြင္းရွိ စာသင္ခန္းမွ ေက်ာင္းသူ၊ေက်ာင္းသားကေလးမ်ား (ဓာတ္ပုံ−ၿငိမ္းၿငိမ္းျပည့္)

၀ါးထရံကာ၊ ၀ါးတန္းလ်ားရွည္ကေလးထဲ မွ  ျမန္မာသံမပီမသ ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ သံၿပိဳင္  ဟစ္သံကို ၾကားရသည္။

အေရွ႕႐ိုးမ၏ ေတာင္ခိုးမိုး ေငြ႕မ်ားအၾကား၊ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ အထက္ အျမင့္ေပသံုး ေထာင္နီးပါး (၈၃၇ မီတာ) တြင္ တည္ရွိေနသည့္ အဆိုပါ ၀ါးတန္း လ်ားအတြင္းမွ ကေလးငယ္ ႏွစ္ရာ နီးပါး စာေအာ္က်က္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

အသက္ ဆယ္ႏွစ္မွ ဆယ့္ ရွစ္ႏွစ္ၾကားရွိ ကေလးငယ္ စုစု ေပါင္း ၁၇၂ ဦးရွိေသာ ထိုေက်ာင္း တြင္ ကေလးငယ္အားလံုး တ ေအာင္း(ပေလာင္)ႏွင့္ တိုင္းရင္း သားမ်ားခ်ည္း ျဖစ္ၾကသည္။ ရွမ္း ျပည္နယ္တစ္နံတစ္လ်ားမွလာ သည့္ သူတို႔တစ္ေတြသည္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တေအာင္းလက္ နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕ TNLA ၾကား တိုက္ ပဲြဒဏ္သင့္သူမ်ားလည္း ျဖစ္၏။ ေဒသတြင္း တိုက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ ၎တို႔ မူလတက္ေရာက္ခဲ့ေသာ အစိုးရေက်ာင္းမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ ပံုမွန္ ဖြင့္၍ မရဘဲ အခ်ိဳ႕က ပိတ္ထား သည္။ ၀ါးျဖင့္ ခင္းကာသည့္ ထိုတန္းလ်ားရွည္ အေဆာက္အ အံုေလးသည္ ကေလးငယ္မ်ား ပၪၥမတန္းမွ တကၠသိုလ္၀င္တန္း အထိ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရႏိုင္ သည့္ ခိုလံႈအားကိုးေနရာ ကေလး

ျဖစ္ေနသည္။ ဤပရဟိတ တ ေအာင္းပညာေရး ေဘာ္ဒါေဆာင္ (TEC) မွာ တေအာင္းေက်ာင္းသား မ်ားအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ေဘာ္ဒါေဆာင္ဟုဆိုသည္။

ဤေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ရေရးအတြက္ ဆယ္မိုင္ခန္႔ေ၀းသည့္ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ နယ္၊ မန္႔မိုင္မိန္းကြမ္းရြာမွာေန၍ လာေရာက္ခဲ့ရပါသည္ဟု အ သက္ (၁၃) ႏွစ္အရြယ္ ဆ႒မတန္း ေက်ာင္းသား မိုင္းေအာင္ခမ္းက ေျပာသည္။

‘‘ရြာကေက်ာင္းမွာတက္ တုန္းက စစ္တပ္ေတြ ရြာေအာက္ ဘက္ကေန တိုက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္ တို႔ေက်ာင္းဘက္တက္လာတာ ျမင္ဖူးတယ္။ ဆရာမေတြက ေက်ာင္းပိတ္ၿပီး အိမ္ကိုျပန္ေျပး ခုိင္းတယ္။ အခု ဒီမွာက မေၾကာက္ ရဘူး’’ ဟု မိုင္းေအာင္ခမ္းက ေျပာ ျပသည္။

သူတို႔ရြာတြင္ အစိုးရတပ္မ ေတာ္ႏွင့္ TNLA တို႔ ပစ္ခတ္မႈ ေၾကာင့္ ရြာသားငါးဦး ဒဏ္ရာရ ခဲ့သည့္အနက္ မိုင္းေအာင္ခမ္း၏ အဘိုးအဘြားမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ့ သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေနာက္ သူ႔ ကို ေက်ာင္းပညာဆက္လက္ သင္ ယူႏိုင္ေစခ်င္သည့္ မိဘမ်ားက လား႐ႈိးၿမိဳ႕ရွိ ဤတေအာင္းပညာ ေရး ေဘာ္ဒါေဆာင္သို႔ မေရာက္ ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾက သည္။

တေအာင္းေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး (TSYO) က တည္ေထာင္ထားသည့္ တ ေအာင္းပညာေရး ေဘာ္ဒါေဆာင္ မွာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ရွိ နမ့္ပါခ်ီးရြာ၊ ေရႊ ေက်ာက္ဂူလမ္းၾကားထဲတြင္ တည္ ရွိသည္။ မိုင္းေအာင္ခမ္းလိုပင္ အျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားျဖစ္သည့္ သီ ေပါ၊ ေက်ာက္မဲ၊ နမၼတူ၊ နမ့္ ဆမ္၊ မန္တံု၊ ကြတ္ခုိင္၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္း၊ မိုးမိတ္၊ မုန္းကိုး၊ ၾကဴကုတ္၊ ပန္ဆိုင္းစသည့္ ေျမာက္ပိုင္း ေဒသ မ်ား အပါအ၀င္  ရပ္ေစာက္၊ မိုင္း ကိုင္စသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ ပိုင္းမွလာသည့္ တေအာင္း (ပ ေလာင္) တိုင္းရင္းသားမ်ား ေဘာ္ ဒါေဆာင္ေလးမွာ ရွိသည္။

TSYO က ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ေကာက္ယူခဲ့သည့္ စာရင္းအရ နမ့္စမ္၊ မန္တံု၊ နမ့္ခမ္း၊ ကြတ္ခုိင္ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ေလးၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ၆၇၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့သည္။ ယင္းအနက္ ေက်ာင္း မေနႏိုင္သူေပါင္း သံုးေသာင္း ေက်ာ္ရွိသည္။ ယခု ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တြင္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလး ငယ္ေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိေန ၿပီး ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္မွာ ေက်ာင္း တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိဟု TSYO ၏ ခန္႔မွန္းစာရင္းအရ သိရသည္။ တြက္ၾကည့္လွ်င္မူ ႏွစ္ရာနီးပါး သာရွိေသာ ဤေဘာ္ဒါေဆာင္မွ ေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ေက်ာင္း တက္ႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ ေက်ာင္းေန အရြယ္ ကေလးငယ္မ်ား အေရအ တြက္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လိုက္လွ်င္ တစ္ ရာပံု၊ တစ္ပံုမွ်သာ ရွိပါ၏။

ေဒသတြင္း ေက်ာင္းတက္ရန္ အခက္အခဲႀကံဳေနသည့္ ကေလး ငယ္မ်ားအား ကူညီရန္ လား႐ႈိး ရွိ ေဘာ္ဒါေဆာင္ကို ေက်ာင္းသား ၉၂ ဦးျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၌ TSYO က စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ သည္။ ယခု ၂၀၁၄- ၁၅ ပညာ သင္ႏွစ္အတြက္ ေဘာ္ဒါေဆာင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူ ေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့သည့္အ နက္ ၁၇၂ ဦးသာ လက္ခံႏိုင္ခဲ့ သည္ဟု TSYO က ဆုိသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ဘတ္ဂ်က္ အခက္အခဲေရာ၊ ေနရာအခက္အ ခဲေရာ မတတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ’’ ဟု TSYO အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴး မိုင္းမ်ိဳးေအာင္က ေျပာ သည္။

ေဘာ္ဒါေဆာင္ေျမေနရာမွာ တေအာင္းတိုင္းရင္းသားတစ္ဦးက လွဴထားသည့္ေျမဟု ဆိုသည္။ ေဘာ္ဒါေဆာင္၏ တစ္လကုန္က် စရိတ္မွာ က်ပ္သိန္း ၅၀ ေက်ာ္ရွိ ေနသည္။ လက္ရွိတြင္ ပညာသင္ ၾကားစရိတ္ႏွင့္ ေကြၽးေမြးစရိတ္ကို ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားက တတ္ႏိုင္ သေလာက္ မွ်ေ၀ထည့္၀င္ေနရသ ကဲ့သုိ႔ ျပည္ပေရာက္ တေအာင္းတိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ တေအာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း အဓိက ကူညီေထာက္ပံ့ ေနသည္ဟုဆိုသည္။

‘‘လား႐ိႈးမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္း တက္ေနတဲ့ ကေလးငယ္ေတြေရာ၊ တျခားလူမႈေစတနာ့၀န္ထမ္းအဖဲြ႕ ေတြေရာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ ဘာမွမကူႏိုင္ ေသးပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ဘ႑ာေရး အခက္အခဲအရ ကြၽန္ ေတာ္တို႔တပ္မေတာ္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ ငန္းနဲ႔ အထူးသျဖင့္ စစ္ေရးလုပ္ ငန္းကို လည္ပတ္ေအာင္ မနည္း ႐ုန္းကန္ႀကိဳးစားလႈပ္ရွားေနရ တယ္’’ ဟု တေအာင္းလြတ္ေျမာက္ ေရးတပ္မေတာ္ (TNLA) အတြင္း ေရးမွဴး ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး တာ ဘုန္းေက်ာ္က ေျပာသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ လူထု ေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ ထိခိုက္ နစ္နာတယ္ဆိုတဲ့ဟာကို ကြၽန္ ေတာ္တို႔ နားလည္ႏိုင္တယ္။ လက္ခံတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ကူညီႏိုင္တဲ့ အပိုင္းေတာ့ ေတာ္ေတာ္အားနည္း ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မလုပ္ႏုိင္ ေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္မွာ ေတာ့ ဒါကြၽန္ေတာ္တို႔တာ၀န္ပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လို တယ္။ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားသြား မွာျဖစ္တယ္’’ ဟု ၎က ဆက္ လက္ေျပာၾကားသည္။

လက္ရွိဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္ ဒုတိယသမၼတ တစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ ခမ္းမွာ TEC တည္ရွိရာ လား႐ိႈး မဲဆႏၵနယ္မွေန၍ ၂၀၁၀ အေထြ ေထြေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ေရြး ေကာက္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။ လား႐ႈိး သည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ ေျမာက္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၂၀၀ (မိုင္ ၁၂၀) ခန္႔ အကြာတြင္ တည္ ရွိသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ ပိုင္းတြင္ အႀကီးဆံုးခ႐ိုင္ၿမိဳ႕ျဖစ္ သည္။ အစိုးရတပ္ဖဲြ႕ႏွင့္ TNLA တပ္ဖဲြ႕တုိက္ပဲြမ်ား ဆက္တုိက္ ျဖစ္ပြားေနရာ ေက်ာက္မဲ၊ သီေပါ၊ နမ့္ဆမ္၊ ကြတ္ခုိင္၊ နမ့္ခန္းစသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ဆိုလွ်င္ လား႐ႈိးက လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး၊ ပညာေရး အခ်က္အခ်ာက် ေသာ ေနရာ၌ တည္ရွိေန၏။

TEC ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တေအာင္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ပညာ ေရးျမင့္မားဖို႔အျပင္ တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္းၾကား ယံုၾကည္မႈ တည္ ေဆာက္ေရးလည္း ပါ၀င္သည္ဟု TEC ေဘာ္ဒါအုပ္ ဆရာမိုင္းတင္ ေအာင္က ဆုိသည္။

ကေလးငယ္မ်ားသည္ TEC ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ ေနထိုင္စား ေသာက္ခြင့္၊ စာက်က္ခြင့္ရၾကၿပီး လား႐ႈိးၿမိဳ႕ရွိ အ.မ.က (၂၁) မူလ တန္းလြန္ေက်ာင္း၊ အ.ထ.က (၄) ႏွင့္ အ.ထ.က (၈) စသည့္ အစိုးရ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေန႔ေက်ာင္းသား မ်ားအျဖစ္ ေဘာ္ဒါေဆာင္က ေက်ာင္းအပ္ႏွံတက္ေရာက္ေစ သည္။

‘‘ဒီေက်ာင္းက ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား ေတြနဲ႔ အတူတက္ရေတာ့ ၀မ္းသာ တယ္။ သူတို႔က ကြၽန္ေတာ္တို႔အ ေပၚ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆက္ ဆံတယ္’’ ဟု အ.မ.က (၂၁) မူလ တန္းလြန္ေက်ာင္းတြင္ ဆ႒မတန္း တက္ေနသည့္ မိုင္းေအာင္ခမ္းက ဆိုသည္။

ေဘာ္ဒါေဆာင္ စတင္ဖြင့္ခဲ့ သည့္ ၂၀၁၃-၁၄ ပညာသင္ႏွစ္ က ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ တက္ ေရာက္၍ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ေျဖ ဆိုသူ ၁၉ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ခုနစ္ဦးေအာင္ ျမင္ခဲ့၏။ ယခု ၂၀၁၄-၁၅ ပညာ သင္ႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္တန္း ၄၃ ဦး တက္ေရာက္ေနသည္။ အ စိုးရသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္း ျပ႒ာန္းစာ အုပ္ အပါအ၀င္ တေအာင္းဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ေဘာ္ဒါေဆာင္ တြင္ လက္ရွိ ဆရာ၊ ဆရာမ ၁၅ ဦးက သင္ၾကားေပးေနသည္။

စစ္ေဘးဒဏ္သင့္ ေဒသမ်ား မွလာသည့္ ကေလးအခ်ိဳ႕တြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားေပးမႈလိုအပ္ သည့္ အေနအထားမ်ိဳးကိုလည္း  ေတြ႕ရေလ့ရွိေၾကာင္း ယင္းေဘာ္ ဒါတြင္ စာသင္ေနသည့္ ဆရာမအ ခ်ိဳ႕က ဆုိသည္။

‘‘တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားေတြက မိႈင္ေနတတ္တယ္။ သြားေမးရင္ ေျဖေလ့မရွိဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆို ေတာ့ သူတို႔က လူေတြနဲ႔ေတြ႕တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳ မရိွဘူးေလ’’ ဟု ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ ကြၽဲကုန္းရြာ ဇာတိ ဆရာမ ေလြး၀င္းသီရိေက်ာ္  က သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပ သည္။ ၎မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ တကၠ သိုလ္၀င္တန္းကို ေဘာ္ဒါေဆာင္မွ ေန၍ ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး ယခု ႏွစ္တြင္ ေဘာ္ဒါ၌ လုပ္အားေပး ဆရာမအျဖစ္ ျပန္လည္စာသင္ ေပးေနသူမ်ားထဲမွ  တစ္ဦးျဖစ္ သည္။ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ လက္နက္ ကိုင္အဖဲြ႕မ်ား၏ တိုက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ ပြားရာ အမည္းေရာင္နယ္ေျမ ရွမ္း ကုန္းျပင္ျမင့္ေဒသမွာ ယခုအရပ္ သားအစိုးရဟုဆုိသည့္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္လည္း အ ျဖဴေရာင္နယ္ေျမ ျဖစ္မလာေသး ေပ။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိး ထားၿပီး အဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ တိုက္ပဲြမ်ား ျပန္ျဖစ္ေနၿပီး TNLA တစ္ဖဲြ႕တည္း ႏွင့္ပင္ ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီမွ ၾသ ဂုတ္လအတြင္း တိုက္ပဲြေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ဤကဲ့သို႔ ေဒသတြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာသူ မ်ား ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ တ ေအာင္းေက်ာင္းသားမ်ားက ၎တို႔ ၏ ရြာထဲ အစိုးရစစ္သားေတြ ၀င္ လာလိုက္၊ တိုင္းရင္းသားစစ္သား ေတြ ၀င္လာလိုက္ကို ႀကံဖူးျမင္ဖူး ၾကသည္ဟု ဆို၏။

တကၠသိုလ္၀င္တန္းအထိ ဤ TEC ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ပင္ ဆက္လက္တက္ေရာက္မည္ဟု ဆိုသည့္ ဆ႒မတန္းေက်ာင္းသား မိုင္းေအာင္ခမ္းက  ဆရာ၀န္ျဖစ္ ေအာင္ ယခုစာႀကိဳးစားက်က္ေန ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္မွ လူနာေတြကို ကုသေပးမည္ဟု တက္တက္ႂကြႂကြ ဆုိလာသည္။ ရွမ္း႐ိုးမေတာင္ စဥ္ေတာင္တန္းမ်ား၏ ေျခရင္းရွိ၀ါးတန္းလ်ား ရွည္ေဘာ္ဒါေဆာင္ အမိုးေအာက္တြင္  ဆ႒မတန္း ေက်ာင္းသားမ်ား ကမၻာ့သမိုင္းကို ေအာ္က်က္ေနၾက၏။

ဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ သူ ေကာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ အာ ဏာရွင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ ဒီမိုက ေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ႏွင့္ လူနည္း စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္တို႔ ရွိခဲ့သည့္ ဂရိၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအ ေၾကာင္း က်က္မွတ္ေနသည့္ ဆယ့္ သံုးႏွစ္သား မိုင္းေအာင္ခမ္းက ရွမ္း ျပည္နယ္တြင္ တိုက္ခိုက္ေနေသာ စစ္တပ္မ်ားကို အခုလို ေျပာခ်င္ သည္ဟု ဆိုလာသည္။

‘‘စစ္တိုက္ရင္ ရြာသူရြာသား ေတြကို ဒုကၡေပးရင္ မေကာင္းပါ ဘူး’’

7daydaily