Tinea Versicolor ညွင္း

Andrew Myo Aung

 

Tinea Versicolor ညွင္း
=================

Pityriasis Versicolor ညွင္းဆိုတာ Malassezia furfur ေၾကာင့္ျဖစ္ျပီး၊ အျဖဴ-ပန္းေရာင္ ကတၱီပါလို ႏူးညံ့တယ္။ ခႏၶာကိုယ္အေပၚပိုင္းမွာ ျဖစ္တယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ အစစအရာရာ အလြန္ရွားပါးတဲ့ (မဆလ) ေခတ္မွာ ေဆးရွာရတာ အေတာ္ခက္ခဲခဲ့တယ္။ ညွင္း ေပါက္ေနသူေတြကို အခုေရးမဲ့ေဆးေတြ မေပးႏိုင္ဘူး။ နည္းပညာကလဲ ဖလင္နဲ႔ရိုက္တဲ့ ကင္မရာေခတ္မို႔၊ ဖလင္ေဆးတဲ့ (ဟိုက္ပို) ေဆးရည္အက်ကို ဓါတ္ပံုဆိုင္ကေတာင္းျပီး အလိမ္းခိုင္းခဲ့ရဘူးတယ္။

ေနာက္ျပီး Sodium thiosulfate ေဆးရည္ လိုက္ရွာျပီး ေပးခဲ့ရေသးတယ္။ ဒီေဆးရည္က ေဆးပညာမွာလဲ အေတာ္အသံုးက်တယ္။ Cyanide poisoning (စိုင္းယာႏိုက္) အဆိပ္သင့္တာ၊ Sulfur mustard poisoning မံုညင္းအဆိပ္သင့္တာေတြမွာလဲ သံုးတယ္။ Calciphylaxis ေက်ာက္ကပ္ေဆးေနရသူေတြ အေျခအေနဆိုရင္လဲ ေပးတတ္တယ္။ Ringworm ေပြး၊ Tinea versicolor ညွင္းအတြက္လဲ ေပးတယ္။

ေခတ္ေပၚလိမ္းေဆးေတြ -
• Clotrimazole 1% solution တေန႔တခါ၊ တပါတ္ၾကာလိမ္းပါ။ Clotrimazole (1%) + Selenium sulfide (2.5%) (Candid-TV) ေတြကို ေရာသံုးႏိုင္တယ္။ Clotrimazole (Lotrimin, Mycelex) and Miconazole (Lotrimin) လိမ္းေဆးကို တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၁ဝ-၁၄ ရက္ၾကာ လိမ္းပါ။ Clotrimazole, Miconazole or Terbinafine လိမ္းေဆးေတြက ခံစားရတာကို သက္သာေစတယ္။
• Fluconazole 150-300-400 mg ကို ၂ ပါတ္ျခားျပီး ၂ ခါေပးတာနဲ႔ ထိေရာက္တယ္။
• Hydrogen peroxide ကလဲ အတူတူဘဲ။ ဒါေပမဲ့ အမာရြတ္ျဖစ္မွာ စိုးရတယ္။
• Ketoconazole (Nizoral ointment and shampoo) လိမ္းေဆးဆိုရင္ ၁ဝ မိနစ္ၾကာ၊ ေန႔စဥ္၊ ၂ ပါတ္လိမ္းပါ။ Ketoconazole shampoo 1% or 2% လဲ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ၃ပါတ္ၾကာေအာင္ လိမ္းပါ။
• Selenium sulfide 2.5% lotion or Shampoo လိမ္းေဆး ၇-၁၄ ရက္ လိမ္းပါ။ Selenium sulfide shampoo 1% (Selsun Blue) or 1% Ketoconazole shampoo (Nizoral) လိမ္းေဆးကို ၁၅ မိနစ္ၾကာ၊ တပါတ္မွာ ၂ ၾကိမ္၊ ၂-၄ ပါတ္ၾကာလိမ္းပါ။ Selsun Blue ထဲမွာ 1% Selenium sulfide သာပါလို႔ တခ်ိဳ႕ကိုသာ ေပ်ာက္ေစတယ္။
• Terbinafine 1% solution တေန႔ႏွစ္ခါ တပါတ္ၾကာလိမ္းပါ။

ေခတ္ေပၚေသာက္ေဆးေတြ -
• Fluconazole 400 mg (၁) ၾကိမ္တည္းေသာက္ပါ၊
• Itraconazole (Sporanox) ၅ ရက္ေသာက္ပါ။ Itraconazole 200-400 mg တရက္ျခား ၇ ရက္ေသာက္ပါ။ Itraconazole 400 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၃-၇ ရက္ေသာက္ပါ။ သတိထားဘို႔က Atorvastatin (Lipitor) ေခၚတဲ့ (ကိုလက္စေထာ) က်ေဆးနဲ႔ တြဲမေပးသင့္ပါ။
• Ketoconazole 200 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ေသာက္ပါ။ Ketoconazole 400 mg (၁) ၾကိမ္တည္းေသာက္ပါ၊ (၁) ၾကိမ္တည္းေသာက္ေဆးေသာက္ျပီးေနာက္ ၁-၂ နာရီအၾကာမွာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္လို႔ ေခြ်းထြက္ရင္ ပိုေကာင္းတယ္။
• Ciclopirox (Ciclopirox olamine) ေဆးကိုလဲ အစားထိုးသံုးႏိုင္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
============