အစာအိမ္ေရာဂါ
သိေကာင္းစရာ
၁။ အစာအိမ္ ေရာဂါ ဆိုတာ ဘာလဲ။ အစားအိမ္ႏွင့္ အူသိမ္ ဦးပိုင္းရွိ အတြင္းနံရံ အေျမႇးပါးတြင္း ျဖစ္ပြားေသာ အနာေရာဂါႏွင့္ အဆိုပါ ေနရာမ်ားရွိ အေျမႇးပါးမ်ား ေရာင္ရမ္း ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစာမေၾကျခင္း၊ ရင္ဘတ္ ေအာင့္ျခင္း ေရာဂါ ေ၀ဒနာကို ဆိုလုိပါတယ္။ ယခင္အခါ မ်ားက အစာအိမ္ အတြင္း အက္စစ္ဓာတ္ လြန္ကဲျခင္းေၾကာင့္ အစာအိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုခဲ့ၾကေပမယ့္ ယခုအခါ H.pylori ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ အက္စစ္ဓာတ္ လြန္ကဲကာ အစာအိမ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး၊ ထုိးေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံသံုးစြဲမႈ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။
၂။ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိၿပီး အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အုပ္စုက ဘယ္သူေတြလဲ။
လူတုိင္းမွာ အစာအိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၀% အထိ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။
၃။ ဒီေရာဂါ ျဖစ္မွန္း ဘယ္လုိသိမလဲ။
၀မ္းဗိုက္ အထက္ပိုင္း ရင္ၫြန္႔ ေနရာမွ ေအာင့္ျခင္း၊ တစ္ခါတစ္ရံ အစာအိမ္ ေပါက္သြား ျခင္းေၾကာင့္ ၀မ္းဗုိက္ အထက္ပိုင္း အလြန္ အမင္းေအာင့္ျခင္း၊ အစာအိမ္ အနားမွ ေသြးယို စီးတဲ့အတြက္ ေသြးအန္ျခင္း၊ ေသြး၀မ္း သြားျခင္းစတဲ့ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚ ခံစားရပါတယ္ အစာအိမ္ နာေရာဂါ ျဖစ္တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလာတဲ့ အခါ၊ အစာအိမ္ ထြက္ေပါက္ က်ဥ္းၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ တတ္ေသာေၾကာင့္ စားၿပီးေသာ အစာမ်ား မၾကာခဏ ျပန္အန္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားမွာ အစာအိမ္ ကင္ဆာေရာဂါ အျဖစ္နဲ႔ လာတတ္ ပါတယ္။ အစာအိမ္ ေရာဂါျဖစ္မွန္း ေသခ်ာေအာင္ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္၏ အဆံုးအျဖတ္ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဓာတ္မွန္ ႐ုိက္ျခင္း၊ အစာအိမ္ လမ္းေၾကာင္း မွန္ေျပာင္းႏွင့္ ၾကည့္႐ႈ ေလ့လာျခင္း၊ H.pylori ပိုးရွိမရွိ မွန္ေျပာင္းႏွင့္ၾကည့္ျခင္း
၄။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး ဘာေတြရွိသလဲ။
ဆိုဒါမႈန္႔ ေဆး၀ါးႏွင့္ ေခတၱခဏ ေ၀ဒနာ သက္သာ ေစႏိုင္ပါတယ္။ ATACID ေဆးျပားမ်ား ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အေတာ္အတန္ အစာအိမ္နာေရာဂါကို ဖံုးကြယ္ ေပးထား ႏုိင္ပါတယ္။ CIETIDINE,RANITIDINE စတဲ့ ေဆးမ်ားႏွင့္ အစာအိမ္ အနာ အမ်ားအျပားကို အနာက်က္ ေစႏုိင္ပါတယ္။ OMEPRAZOLE ေဆးႏွင့္ အစာအိမ္နာ မ်ားကို အလ်င္အျမန္ ေပ်ာက္ကင္း ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစာအိမ္ေရာဂါမ်ားဟာ သဘာ၀အေလ်ာက္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ၈၀%မွာ ေရာဂါ ျပန္ေပၚ တတ္ပါတယ္။ H.pylori ပိုးလံုး၀ ကင္းစင္ႏုိင္ ေသာကုသမႈ စတင္အသံုးျပဳလာခဲ့တဲ့ ၁၉၈၀-၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အစာအိမ္နာေရာဂါကို လံုး၀ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
၅။ အစာအိမ္ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သိရင္ဘာလုပ္ရမလဲ။
သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တုိင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီး လုိအပ္ေသာ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈမ်ား၊ ကုသမႈမ်ား ခံယူရပါမယ္။
၆။ အမ်ားျပည္သူအား မွာၾကားခ်င္ေသာ အဓိကအႀကံေပးခ်က္။
အစာအိမ္နာ ေရာဂါဟာ ယခု ၂၁ ရာစုေက်ာ္ႏွစ္တြင္ ေဆး၀ါးႏွင့္ လံုး၀ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏုိင္ေသာ ေရာဂါ တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္မ်ားက လက္ခံ ထားၾကပါၿပီ။ သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တုိင္ပင္ၿပီး ကုသရန္ လုိပါတယ္။
အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးမ်ား ကိုလည္း မိမိသေဘာႏွင့္ မိမိ အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲျခင္းမွ ေရွာင္ ၾကဥ္ သင့္ပါေၾကာင္း မွာၾကား ခ်င္ပါတယ္။
သိေကာင္းစရာ
၁။ အစာအိမ္ ေရာဂါ ဆိုတာ ဘာလဲ။ အစားအိမ္ႏွင့္ အူသိမ္ ဦးပိုင္းရွိ အတြင္းနံရံ အေျမႇးပါးတြင္း ျဖစ္ပြားေသာ အနာေရာဂါႏွင့္ အဆိုပါ ေနရာမ်ားရွိ အေျမႇးပါးမ်ား ေရာင္ရမ္း ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစာမေၾကျခင္း၊ ရင္ဘတ္ ေအာင့္ျခင္း ေရာဂါ ေ၀ဒနာကို ဆိုလုိပါတယ္။ ယခင္အခါ မ်ားက အစာအိမ္ အတြင္း အက္စစ္ဓာတ္ လြန္ကဲျခင္းေၾကာင့္ အစာအိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုခဲ့ၾကေပမယ့္ ယခုအခါ H.pylori ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ အက္စစ္ဓာတ္ လြန္ကဲကာ အစာအိမ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး၊ ထုိးေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံသံုးစြဲမႈ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။
၂။ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိၿပီး အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အုပ္စုက ဘယ္သူေတြလဲ။
လူတုိင္းမွာ အစာအိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၀% အထိ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။
၃။ ဒီေရာဂါ ျဖစ္မွန္း ဘယ္လုိသိမလဲ။
၀မ္းဗိုက္ အထက္ပိုင္း ရင္ၫြန္႔ ေနရာမွ ေအာင့္ျခင္း၊ တစ္ခါတစ္ရံ အစာအိမ္ ေပါက္သြား ျခင္းေၾကာင့္ ၀မ္းဗုိက္ အထက္ပိုင္း အလြန္ အမင္းေအာင့္ျခင္း၊ အစာအိမ္ အနားမွ ေသြးယို စီးတဲ့အတြက္ ေသြးအန္ျခင္း၊ ေသြး၀မ္း သြားျခင္းစတဲ့ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚ ခံစားရပါတယ္ အစာအိမ္ နာေရာဂါ ျဖစ္တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလာတဲ့ အခါ၊ အစာအိမ္ ထြက္ေပါက္ က်ဥ္းၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ တတ္ေသာေၾကာင့္ စားၿပီးေသာ အစာမ်ား မၾကာခဏ ျပန္အန္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားမွာ အစာအိမ္ ကင္ဆာေရာဂါ အျဖစ္နဲ႔ လာတတ္ ပါတယ္။ အစာအိမ္ ေရာဂါျဖစ္မွန္း ေသခ်ာေအာင္ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္၏ အဆံုးအျဖတ္ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဓာတ္မွန္ ႐ုိက္ျခင္း၊ အစာအိမ္ လမ္းေၾကာင္း မွန္ေျပာင္းႏွင့္ ၾကည့္႐ႈ ေလ့လာျခင္း၊ H.pylori ပိုးရွိမရွိ မွန္ေျပာင္းႏွင့္ၾကည့္ျခင္း
၄။ ေခတ္မီေရာဂါကုထံုး ဘာေတြရွိသလဲ။
ဆိုဒါမႈန္႔ ေဆး၀ါးႏွင့္ ေခတၱခဏ ေ၀ဒနာ သက္သာ ေစႏိုင္ပါတယ္။ ATACID ေဆးျပားမ်ား ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အေတာ္အတန္ အစာအိမ္နာေရာဂါကို ဖံုးကြယ္ ေပးထား ႏုိင္ပါတယ္။ CIETIDINE,RANITIDINE စတဲ့ ေဆးမ်ားႏွင့္ အစာအိမ္ အနာ အမ်ားအျပားကို အနာက်က္ ေစႏုိင္ပါတယ္။ OMEPRAZOLE ေဆးႏွင့္ အစာအိမ္နာ မ်ားကို အလ်င္အျမန္ ေပ်ာက္ကင္း ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစာအိမ္ေရာဂါမ်ားဟာ သဘာ၀အေလ်ာက္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ၈၀%မွာ ေရာဂါ ျပန္ေပၚ တတ္ပါတယ္။ H.pylori ပိုးလံုး၀ ကင္းစင္ႏုိင္ ေသာကုသမႈ စတင္အသံုးျပဳလာခဲ့တဲ့ ၁၉၈၀-၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အစာအိမ္နာေရာဂါကို လံုး၀ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
၅။ အစာအိမ္ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သိရင္ဘာလုပ္ရမလဲ။
သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တုိင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီး လုိအပ္ေသာ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈမ်ား၊ ကုသမႈမ်ား ခံယူရပါမယ္။
၆။ အမ်ားျပည္သူအား မွာၾကားခ်င္ေသာ အဓိကအႀကံေပးခ်က္။
အစာအိမ္နာ ေရာဂါဟာ ယခု ၂၁ ရာစုေက်ာ္ႏွစ္တြင္ ေဆး၀ါးႏွင့္ လံုး၀ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏုိင္ေသာ ေရာဂါ တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္မ်ားက လက္ခံ ထားၾကပါၿပီ။ သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တုိင္ပင္ၿပီး ကုသရန္ လုိပါတယ္။
အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးမ်ား ကိုလည္း မိမိသေဘာႏွင့္ မိမိ အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲျခင္းမွ ေရွာင္ ၾကဥ္ သင့္ပါေၾကာင္း မွာၾကား ခ်င္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။