X-ray during pregnancy ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ဓါတ္မွန္

Tint Swe

 

X-ray during pregnancy ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ဓါတ္မွန္

ကုိယ္ဝန္သယ္မိခင္ေတြ ကုိယ္ဝန္ဘယ္ႏွစ္လစျပီး ဓါတ္မွန္ရုိက္ခြင့္မရွိပါသလဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ၾကဳံဖူးတာေလး တစ္ခု ေျပာပါရေစ။ ကုိယ္ဝန္ရွိတဲ့မိခင္တစ္ေယာက္ ရုိးရုိးဓါတ္မွန္ရုိက္တာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ကုိယ္ဝန္ရွိတဲ့မိခင္ရဲ႕ ဗုိက္ေအာက္နားမွာ အဝတ္တစ္ခုလုိပတ္ျပီး (အထဲမွာ သံျပားနဲပတ္ထားတယ္ထင္တယ္) ဆရာဝန္ကေတာ့ အဲဒီ အဝတ္ကုိ ပတ္ထားရင္ ဗုိက္ထဲက ကေလးကုိမထိခုိက္ဘူးလုိ႔ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္သိခ်င္တာေလးက အဲဒီအဝတ္ကုိ ပတ္ျပီး ဓါတ္မွန္ရုိက္ရင္ ကုိယ္ဝန္ကုိ ထိခုိက္နိင္ပါသလား၊၊၊

• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ အထဲကကေလးအတြက္အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ ဗိုက္ကိုမဟုတ္ဘဲ တျခားေနရာေတြကို ဓါတ္မွန္ရိုက္ရင္ အကာအကြယ္ေပးထားရမယ္။ Leaded apron and collar ခဲပါတဲ့ အကာအကြယ္ သံုးရမယ္။ Special film badge နဲ႔ကာကြယ္တာလဲလုပ္ပါမယ္။
• ဓါတ္ေရာင္ျခည္အနည္း-အမ်ားအေပၚမွာလဲမူတည္တယ္။ ကေလးအတြက္အႏၲရာယ္ေတြဆိုတာထဲမွာ Leukemia ေခၚတဲ့ ေသြးကင္ဆာလဲပါတယ္။
• Ultrasound အာလ္ထြာေဆာင္း နဲ႔ Magnetic resonance imaging (MRI) ေတြက ကေလးကိုမထိခိုက္ေစပါ။
• ဓါတ္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ ေမြးလာတဲ့ကေလးမွာ ကိုယ္အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းရတာေတာ့မဟုတ္ပါ။ ဓါတ္မွန္မရိုက္ေပမဲ့ ကေလး ၄-၆% မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းတာရွိတယ္။
• ဓါတ္ေရာင္ျခည္ 10 rads ထက္မ်ားရင္ ေလ့လာမႈနဲ႔ မ်က္စိအားနည္းေစတယ္။ ဓါတ္မွန္အမ်ားစုဟာ ဒိထက္ နည္းပါတယ္။ ဥပမာ သြားအတြက္ရိုက္ရင္ 0.01 millirad သာသံုးတယ္။ ရင္ပတ္ဓါတ္မွန္ = 60 millirads ရွိတယ္။ ဗိုက္ဓါတ္မွန္ = 290 millirads နဲ႔ Computerised tomographic (CT) = 800 millirads ရွိတယ္။

• 'Ten day rule' (၁ဝ) ရက္ဥပေဒသဆိုတာရွိတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို ရာသီစလာတဲ့ေန႔ကေန ၁ဝ ရက္အထိ ဝမ္းဗိုက္နဲ႔ တင္ပါးဆံုေနရာကို ဓါတ္မွန္မရိုက္တာေကာင္းတယ္။ ဒါေတာင္ ၁ဝ ရက္ဆိုတာကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္လိုက္နာဘို႔မလိုဘူးလို႔လဲေျပာလာပါတယ္။ကိုယ္ဝန္မကပ္ႏိုင္တာသာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏိုင္ျပီး ကိုယ္ဝန္ကပ္လို႔သေႏၶသားကို အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းတာမျဖစ္ေစႏိုင္ဘူးလို႔ေထာက္ျပတာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္အဂၤါေတြဟာ မ်ိဳးစပ္မႈျဖစ္ျပီးေနာက္ ၃-၅ ပါတ္ေနမွသာစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကိုယ္ဝန္သိပ္ႏုေနစဥ္မွာ စိုးရိမ္ဘို႔မလိုဘူးလို႔ ေထာက္ျပတာပါ။ ကေလးကို ဓါတ္ေရာင္ျခည္ 100 mGy ထက္ပိုမွသာ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ေစႏိုင္တယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကို ေထာက္ရႈျပီး ကေန႔လက္ခံထားတာက ရာသီမလာတာ ၂၈ ရက္အတြင္း ဓါတ္မွန္ရိုက္တာအတြက္ စိုးရိမ္ဘို႔မလိုပါ။

• ဓါတ္မွန္ဌာနမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရင္လဲ အလုပ္ ဆက္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ သတိထားဘို႔က ဓါတ္ေရာင္ျခည္ 1 mGy ထက္မမ်ားေစရပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၂-၈-၂ဝ၁၄