လီကြမ္ယု နဲ့ Singapore
-------------------------- -----
၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ သူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာတဲ့အခါ စင္ကာပူဟာ ျခင္ေပါတဲ့ ႏြံေတာၾကီး အဆင့္ပဲ ရွိပါတယ္။ လူေတြဟာ လယ္ေတာအိမ္မွာ ၀က္ေတြ၊ ၾကက္ေတြနဲ႔ ျဖစ္သလို ေနထိုင္ေနတုန္းပဲ ရွိပါတယ္။ သဘာ၀သယံဇာတ မရွိတဲ့ တုိင္းျပည္၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ ဘာမွ မတည္ေဆာက္ရေသးတဲ့ တုိင္းျပည္၊ ပညာေရး စနစ္ အားမေကာင္းတဲ့ တုိင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။ျမိဳ႔တျမိဳ႔စာ ႏိုင္ငံေလး ျဖစ္လုိ႔ တျခား ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြ လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္လို႔ မျဖစ္၊ တျခား စက္မႈႏုိင္ငံေတြကို အတုယူေအာင္ကလည္း သူတို႔လို စက္မႈကုန္ၾကမ္းလည္း မရွိ၊ ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္ကလည္း ေသးငယ္။ စက္မႈလက္မႈ ကြ်မ္းက်င္မႈလည္း မရွိ။ ဘယ္က စကိုင္ရမယ္မွန္း မသိေအာင္ ခက္ခဲခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လီက ျပည္သူေတြဟာ တုိင္းျပည္အတြက္ အေကာင္းဆံုး သယံဇာတေတြ ဆုိတာကို နားလည္ခဲ့တယ္။ အေျပာင္းအလဲကို အားသန္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုကို ယံုၾကည္တယ္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူ အစိုးရရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္က လူတုိင္းအလုပ္အကိုင္ရရွိေရး
ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာလည္း ဟုတ္ဟုတ္ျငားျငား မရွိေသးလို႔ အေျခခံက်က်က
စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြမွာ ေစ်းေပါတဲ့ အလုပ္သမားေတြ ျဖစ္ဖို႔ပါပဲ။ ဒီၾကားထဲမွာ
မေလးရွားက စြန္႔ပစ္လုိက္တဲ့ ႏိုင္ငံသစ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြကလည္း
ေရတပ္စခန္းေတြကို ပိတ္ပစ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္က စင္ကာပူ
စီးပြားေရးမွာ ေလးပံုတပံုေလာက္ က်သြားခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၅ ေလာက္က်ေတာ့မွ စင္ကာပူ စီးပြားေရး နလံထစျပဳလာပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္မွာပဲ စင္ကာပူနဲ႔ အျပိဳင္ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ကလည္း ေစ်းေပါတဲ့လုပ္သားေတြနဲ႔ ဆြဲေဆာင္လာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စင္ကာပူမွာ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ဥေရာပကတို႔က စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ ေစ်းေပါတဲ့လုပ္သားေတြ အိမ္နီးခ်င္းေတြက အျပိဳင္ဆြယ္လာတဲ့အခါ စင္ကာပူက ေနာက္တဆင့္ကို တက္လွမ္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ လုပ္အားကဲတဲ့ စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြကေန အရင္းအႏွီးကဲျပီး နည္းပညာအဆင့္ျမင့္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ တန္ဖိုးျမွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈေတြ ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
၁၉၈၀ ျပည္လြန္ႏွစ္ေတြ အေရာက္မွာေတာ့ စင္ကာပူဟာ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးေလာကမွ ာ ဖန္တီးသူ ျဖစ္လာတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီၾကီးေတြဟာ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားေတြရွိရာ၊
လာဘ္ေပး လာဘ္ယူကင္းရာ အလုပ္လုပ္ရတာ တြင္က်ယ္တဲ့ စင္ကာပူမွာ ဌာနခ်ဳပ္ေတြ၊
သုေတသန ဌာနေတြကို ေျပာင္းေရႊ႔လာၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူက ဒီအဆင့္ေလာက္နဲ႔
မရပ္ဘဲ ေနာက္တဆင့္ကို ရည္မွန္းျပန္ပါတယ္၊ ပညာအေျခခံတဲ့ စီးပြားေရး
(Knowledge Economy) အဆင့္ကို တက္လွမ္းဖို႔ ၾကိဳးစားပါတယ္။
ဒီေန႔ စင္ကာပူဟာ ကြန္ျပဴတာ Hardware အဓိက တင္ပို႔တဲ့ ႏုိင္ငံ၊ ကမၻာက အားထားရတဲ့ ဇီ၀နည္းပညာရဲ႔ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေနပါျပီ။႔ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ေလာက္က စင္ကာပူရဲ ႔ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီဟာ ေဒၚလာ ၅၀၀ ပဲ ရွိခဲ့ရာက ဒီေန႔ ၆၅၀၀၀ ျဖစ္လို႔ အဆေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တုိးတက္သြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈတခုတည္းကို တဖက္ေစာင္းနင္းလညး္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘက္ေပါင္းစံု ဖြံ႔ျဖိဳးေရးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားတြက္ခ်က္တဲ ့
ကုလသမဂၢ လူသားဖြံ႔ျဖိဳးေရး အညြန္းကိန္းမွာ စင္ကာပူဟာ ထိပ္ဆံုး ၁၀ ႏုိင္ငံ
စာရင္းမွာ ပါ၀င္ပါတယ္၊ အာရွမွာ ဒီလို ထိပ္ဆံုးက ပါ၀င္တာ စင္ကာပူ တႏိုင္ငံပဲ
ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူု ပညာေရးဟာလည္း တကမၻာလံုးက ေလးစားရတဲ့ အဆင့္မွာ
ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူ ကေလးေတြ သင္ေနတဲ့ သခ်ၤာသင္ရိုးကို ကယ္လီဖုိးနီးယား၊
ေတာင္အာဖရိက၊ နယ္သာလန္တို႔က ေက်ာင္းသားေတြလည္း သင္ေနၾကတယ္။ စင္ကာပူမွာ
ရွိတဲ့ ေနရွင္နယ္ ယူနီဗာစတီဟာ အာရွမွာ ထိပ္ဆံုး တကၠသိုလ္ ျဖစ္ပါတယ္။
စင္ကာပူ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္ လူထုေရးရာမူဝါဒ လီကြမ္ယုေက်ာင္းက အာရွ ထိပ္တန္း ေတြးေခၚပညာရွင္ ပါေမာကၡ Kishore Mahbubani ကစင္ကာပူ ေအာင္ျမင္ရျခင္း အေၾကာင္း ၇ ခ်က္ရွိတယ္လို႔ ဆုိတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ (၁) ေစ်းကြက္စီးပြားေရး (၂) သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၊ (၃) လူေတာ္လူေကာင္းကို ေနရာေပးျခင္း (၄) လက္ေတြ႔က်ျခင္း (၅) ျငိမ္းခ်မ္းေရး ယဥ္ေက်းမႈ၊ (၆) တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ (၇) ပညာေရး တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္က လီကြမ္ယုဟာ သူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ စင္ကာပူမွာ ပညာေရးစနစ္ကို အားသြန္ခြန္စိုက္ အားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းျပည္ ဆင္းရဲတြင္းကေန ကင္းလြတ္ဖို႔ ဆုိရင္ ျပည္သူေတြ ပညာတတ္မွ ျဖစ္မယ္လုိ႔ သူက နားလည္ခဲ့တယ္။ “တုိုင္းျပည္ရဲ႔ ကံၾကမၼာဆုိတာ တုိင္းသူျပည္သားေတြရဲ႔ အရည္အခ်င္းအေပၚ မူတည္တယ္။ လူေတြကို ဘယ္လုိ ေရြးခ်ယ္မလဲ၊ ဘယ္လိုေလ့က်င့္မလဲ၊ ဘယ္လို စုဖြဲ႔မလဲ၊ ဘယ္လို စီမံခန္႔ခြဲမလဲဆုိတဲ့အေပၚမွ ာ မတူတဲ့ ရလဒ္ေတြ ေပၚထြက္လာတာပါပဲ” လို႔ လီကြမ္ယု ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။
တိုငး္ျပည္အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး အေျခခံ အခ်က္သံုးခ်က္ဟာ အေရးၾကီးတယ္လုိ႔ လီကြမ္ယုက ျမင္တယ္။ (၁) ကမၻာၾကီးနဲ႔ အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္၊ (၂) ပညာေရးကို ျမွင့္တင္ (အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာ)၊ (၃) သဟဇာတျဖစ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို တည္ေဆာက္၊ ဒီအခ်က္ သံုးခ်က္ပါပဲ။
လီကြမ္ယုဟာ စင္ကာပူကို အႏွစ္ ၃၀ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ စံႏႈန္းနဲ႔ တုိင္းတာရင္ အျပစ္ေျပာ စရာေတြ ရွိေပမယ့္ ကင္းဘရစ္တကၠသိုလ္က ဥပေဒပညာနဲ႔ ဘြဲ႔ရခဲ့တဲ့ လီကြမ္ယုကို “အၾကင္နာရွိျပီး ဉာဏ္ရည္ျမင့္တဲ့” အာဏာရွင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ေတြက သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူ႔ အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြရဲ႔ အက်ဳိးကို ဦးစားေပးတာ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ေလးစားတာေတြ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကင္းတာေတြဟာ တျခား အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မိုးနဲ႔ ေျမလို ကြာျခားပါတယ္။
သမၼတ ႏုိင္ငံေတာ္ က်မ္းမွာ ပေလတိုက“ဖီေလာ္ဆိုဖာက တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္၊ သတၱိ ဗ်တၱိနဲ႔ တုိက္ခ်င္ခိုက္ခ်င္စိတ္ ရွိသူက စစ္တပ္ထဲကိုသြား၊ စည္းစိမ္ဥစၥာနဲ႔ ေလာဘ ကာမဂုဏ္မွာ ခံုမင္သူကေတာ့ ကုန္သည္ လယ္လုပ္ အလုပ္ေတြနဲ႔ စီးပြားရွာ”သင့္တယ္လို႔ လမ္းညြန္ထားပါတယ္
ဖတ္သမၽွ ေတြသမၽွ Share လုပ္တာပါ
မူရင္း-Ko Tint Mtz
--------------------------
၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ သူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာတဲ့အခါ စင္ကာပူဟာ ျခင္ေပါတဲ့ ႏြံေတာၾကီး အဆင့္ပဲ ရွိပါတယ္။ လူေတြဟာ လယ္ေတာအိမ္မွာ ၀က္ေတြ၊ ၾကက္ေတြနဲ႔ ျဖစ္သလို ေနထိုင္ေနတုန္းပဲ ရွိပါတယ္။ သဘာ၀သယံဇာတ မရွိတဲ့ တုိင္းျပည္၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ ဘာမွ မတည္ေဆာက္ရေသးတဲ့ တုိင္းျပည္၊ ပညာေရး စနစ္ အားမေကာင္းတဲ့ တုိင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။ျမိဳ႔တျမိဳ႔စာ ႏိုင္ငံေလး ျဖစ္လုိ႔ တျခား ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြ လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္လို႔ မျဖစ္၊ တျခား စက္မႈႏုိင္ငံေတြကို အတုယူေအာင္ကလည္း သူတို႔လို စက္မႈကုန္ၾကမ္းလည္း မရွိ၊ ျပည္တြင္း ေစ်းကြက္ကလည္း ေသးငယ္။ စက္မႈလက္မႈ ကြ်မ္းက်င္မႈလည္း မရွိ။ ဘယ္က စကိုင္ရမယ္မွန္း မသိေအာင္ ခက္ခဲခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လီက ျပည္သူေတြဟာ တုိင္းျပည္အတြက္ အေကာင္းဆံုး သယံဇာတေတြ ဆုိတာကို နားလည္ခဲ့တယ္။ အေျပာင္းအလဲကို အားသန္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုကို ယံုၾကည္တယ္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူ အစိုးရရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္က လူတုိင္းအလုပ္အကိုင္ရရွိေရး
၁၉၆၅ ေလာက္က်ေတာ့မွ စင္ကာပူ စီးပြားေရး နလံထစျပဳလာပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္မွာပဲ စင္ကာပူနဲ႔ အျပိဳင္ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ကလည္း ေစ်းေပါတဲ့လုပ္သားေတြနဲ႔ ဆြဲေဆာင္လာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စင္ကာပူမွာ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ဥေရာပကတို႔က စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ ေစ်းေပါတဲ့လုပ္သားေတြ အိမ္နီးခ်င္းေတြက အျပိဳင္ဆြယ္လာတဲ့အခါ စင္ကာပူက ေနာက္တဆင့္ကို တက္လွမ္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ လုပ္အားကဲတဲ့ စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြကေန အရင္းအႏွီးကဲျပီး နည္းပညာအဆင့္ျမင့္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ တန္ဖိုးျမွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈေတြ ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
၁၉၈၀ ျပည္လြန္ႏွစ္ေတြ အေရာက္မွာေတာ့ စင္ကာပူဟာ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးေလာကမွ
ဒီေန႔ စင္ကာပူဟာ ကြန္ျပဴတာ Hardware အဓိက တင္ပို႔တဲ့ ႏုိင္ငံ၊ ကမၻာက အားထားရတဲ့ ဇီ၀နည္းပညာရဲ႔ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေနပါျပီ။႔ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ေလာက္က စင္ကာပူရဲ ႔ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီဟာ ေဒၚလာ ၅၀၀ ပဲ ရွိခဲ့ရာက ဒီေန႔ ၆၅၀၀၀ ျဖစ္လို႔ အဆေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တုိးတက္သြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈတခုတည္းကို တဖက္ေစာင္းနင္းလညး္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘက္ေပါင္းစံု ဖြံ႔ျဖိဳးေရးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားတြက္ခ်က္တဲ
စင္ကာပူ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္ လူထုေရးရာမူဝါဒ လီကြမ္ယုေက်ာင္းက အာရွ ထိပ္တန္း ေတြးေခၚပညာရွင္ ပါေမာကၡ Kishore Mahbubani ကစင္ကာပူ ေအာင္ျမင္ရျခင္း အေၾကာင္း ၇ ခ်က္ရွိတယ္လို႔ ဆုိတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ (၁) ေစ်းကြက္စီးပြားေရး (၂) သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၊ (၃) လူေတာ္လူေကာင္းကို ေနရာေပးျခင္း (၄) လက္ေတြ႔က်ျခင္း (၅) ျငိမ္းခ်မ္းေရး ယဥ္ေက်းမႈ၊ (၆) တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ (၇) ပညာေရး တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္က လီကြမ္ယုဟာ သူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ စင္ကာပူမွာ ပညာေရးစနစ္ကို အားသြန္ခြန္စိုက္ အားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းျပည္ ဆင္းရဲတြင္းကေန ကင္းလြတ္ဖို႔ ဆုိရင္ ျပည္သူေတြ ပညာတတ္မွ ျဖစ္မယ္လုိ႔ သူက နားလည္ခဲ့တယ္။ “တုိုင္းျပည္ရဲ႔ ကံၾကမၼာဆုိတာ တုိင္းသူျပည္သားေတြရဲ႔ အရည္အခ်င္းအေပၚ မူတည္တယ္။ လူေတြကို ဘယ္လုိ ေရြးခ်ယ္မလဲ၊ ဘယ္လိုေလ့က်င့္မလဲ၊ ဘယ္လို စုဖြဲ႔မလဲ၊ ဘယ္လို စီမံခန္႔ခြဲမလဲဆုိတဲ့အေပၚမွ
တိုငး္ျပည္အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး အေျခခံ အခ်က္သံုးခ်က္ဟာ အေရးၾကီးတယ္လုိ႔ လီကြမ္ယုက ျမင္တယ္။ (၁) ကမၻာၾကီးနဲ႔ အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္၊ (၂) ပညာေရးကို ျမွင့္တင္ (အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာ)၊ (၃) သဟဇာတျဖစ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို တည္ေဆာက္၊ ဒီအခ်က္ သံုးခ်က္ပါပဲ။
လီကြမ္ယုဟာ စင္ကာပူကို အႏွစ္ ၃၀ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ စံႏႈန္းနဲ႔ တုိင္းတာရင္ အျပစ္ေျပာ စရာေတြ ရွိေပမယ့္ ကင္းဘရစ္တကၠသိုလ္က ဥပေဒပညာနဲ႔ ဘြဲ႔ရခဲ့တဲ့ လီကြမ္ယုကို “အၾကင္နာရွိျပီး ဉာဏ္ရည္ျမင့္တဲ့” အာဏာရွင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ေတြက သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူ႔ အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြရဲ႔ အက်ဳိးကို ဦးစားေပးတာ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ေလးစားတာေတြ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကင္းတာေတြဟာ တျခား အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မိုးနဲ႔ ေျမလို ကြာျခားပါတယ္။
သမၼတ ႏုိင္ငံေတာ္ က်မ္းမွာ ပေလတိုက“ဖီေလာ္ဆိုဖာက တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္၊ သတၱိ ဗ်တၱိနဲ႔ တုိက္ခ်င္ခိုက္ခ်င္စိတ္ ရွိသူက စစ္တပ္ထဲကိုသြား၊ စည္းစိမ္ဥစၥာနဲ႔ ေလာဘ ကာမဂုဏ္မွာ ခံုမင္သူကေတာ့ ကုန္သည္ လယ္လုပ္ အလုပ္ေတြနဲ႔ စီးပြားရွာ”သင့္တယ္လို႔ လမ္းညြန္ထားပါတယ္
ဖတ္သမၽွ ေတြသမၽွ Share လုပ္တာပါ
မူရင္း-Ko Tint Mtz
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။