မဟတၱမဂႏၵီ

ဆန္းစေသာ္တာ

 

မဟတၱမဂႏၵီ

မဟတၱမဂႏၵီသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကို စြမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ၂၀ ရာစု၏ ပထမပိုင္း ရာစုႏွစ္တဝက္တြင္ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ တႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကို စတင္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္မ်ားႏွင့္ ၁၉၃၀ တို႔တြင္ မဟတၱမဂႏၵီ၏ ဦးေဆာင္မႈုျဖင့္ အဟႎသေခၚ အၾကမ္းမဖက္ေရး လမ္းစဥ္ေအာက္တြင္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဆႏၵျပသူတို႔သည္ တစုတေဝးတည္းေသာ အာဏာဖီဆန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ဆုံး၌ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လ ၁၅ ရက္တြင္ အိႏၵိယသည္ ၿဗိတိသၽွတို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့သည္။
ငယ္ဘဝ
ဂႏၵီသည္ ငယ္စဥ္က ရာဂ်ကုတ္ႏွင့္ ဘနဂါးၿမိဳ႕တြင္ ပညာသင္ၾကားသည္။ ဂႏၵီသည္ မ်ိဳးရိုး အလိုက္ အသက္ငယ္ငယ္ႏွင့္ပင္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၁၇ ႏွစ္သား အ႐ြယ္တြင္ အဂၤလန္ျပည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ ဝတ္လုံအတတ္ကို သင္ၾကားရန္ အိႏၵိယမွ ထြက္ခြာသြားေသာ အခါ သားသည္ အေဖပင္ ျဖစ္၍ေနေခ်ၿပီ။ ဥပေဒပညာကို ၄ ႏွစ္ခန႔္ သင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၈၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဝတ္လံုျဖစ္၍ အိႏၵိယျပည္သို႔ ျပန္လာၿပီးလၽွင္ မုံဘိုင္းၿမိဳ႕၌ စတင္ ေရွ႕ေနလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္� ေကာင္းစြာ အက်ိဳးမေပးေသးေခ်။ ၁၈၉၃ ခုႏွစ္၌ ကားတိအာဝါးရွိ ကုန္သည္တဦးက ငွားရမ္းသျဖင့္ ေတာင္အာဖရိကသို႔ သြားေရာက္ကာ ထိုကုန္သည္၏ အမႈအတြက္ ေရွ႕ေနလိုက္သည္။ ဂႏၵိသည္ ေတာင္အာဖရိက၌ ၾကာၾကာေနရန္ စိတ္မကူးခဲ့ေခ်။ သို႔ေသာ္ ၾကာၾကာေနရန္ အေၾကာင္းတရပ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး လွုပ္ရွားမႈ (ေတာင္အာဖရိက)
ထိုအေၾကာင္းမွာ လူျဖဴလူမဲ ခြဲျခားေသာစနစ္ေၾကာင့္ ေတာင္အာဖရိက၌ ထာဝရေနေသာ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ နိုင္ငံသား အခြင့္အေရးႏွင့္ အျခားအခြင့္အေရးမ်ား မရျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂႏၵီသည္ နာတဲျပည္၌ အေျခစိုက္ကာ နာတဲအႏၵိယ ကြန္ဂရက္ကို တည္ေထာင္ၿပီး အိႏၵိယသားတို႔၏ အခြင့္အေရးကို စဆင္ တိုက္ယူေလသည္။ ဂႏၵီသည္ ေတာင္အာဖရိက၌ အိႏၵိယျပည္သားတို႔၏ နိုင္ငံေရးကို ႀကိဳးပမ္းရင္း ဝတ္လုံအျဖစ္ျဖင့္ ၁၇ ႏွစ္တိုင္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ရာမွ ကမၻာတြင္ ဥဒါန္းတြင္ရစ္ေသာ သူ၏ နိုင္ငံေရး ႀကိဳးပမ္းမႈဝါဒကို ႀကံစည္ေတြးေတာကာ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးခဲ့ေလသည္။
ေတာင္အာဖရိကတြင္ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ တနယ္မွ တနယ္သို႔ ျဖတ္ေက်ာ္ ကူးေျပာင္းခြင့္ မရၾကေခ်။ ဂႏၵီသည္ ထိုအခြင့္အေရးရရန္ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသား ၃၀၀၀ တို႔ကို ဦးစီး၍ ျပည္နယ္၏ နယ္နိမိတ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ေလသည္။ ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ မတရား ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေသာ ဥပေဒကို တိုက္ဖ်က္ရာ၌ ေတာင္အာဖရိက အစိုးရက အိႏၵိယတိုင္းရင္းသား အမ်ားစုကို ဖမ္းဆီးျခင္းအားျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိ သူ၏ အမ်ိဳးသားအားလုံး ႏိုးၾကားလာေစရန္ ျဖစ္သည္။
ဤအာဏာဖီဆန္ေရး တိုက္ပြဲကို သစၥာျဂဟဟု ဂႏၵီက အမည္ေပးသည္။ သစၥာျဂဟ၏ နည္းပရိယာယ္မွာ အၾကမ္းမဖက္ေသာ အႏုနည္း သက္သက္ျဖင့္ အာဏာဖီဆန္ ေတာ္လွန္ ရန္ အဓိ႒ာန္ တည္ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းပရိယာယ္ကို အေျခခံေသာ ဂႏၵီ၏ ဝါဒမွာ အဟႎသဝါဒ ျဖစ္သည္။ အဟႎသဟူသည္ကား ပါဏာတိပါတကံကို ၾကဥ္ေရွာင္ ျခင္းတည္း။ ဂႏၵီသည္ အဟႎသ၏ သေဘာတရားကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ၾကည့္ၿပီးလၽွင္ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလုံး သုံးပါးစလုံးျဖင့္ အၾကမ္းမဖက္မႈကို သူ၏ ႏိုင္ငံေရးဝါဒ အေနျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
ဂႏၵီသည္ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္မွသည္ သစၥာျဂဟတည္ေဆာက္ေသာ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္အထိ ဝင္ေငြအလြန္ေကာင္းေသာ ေရွ႕ေနအလုပ္ကို စြန႔္ကာ ေတာင္အာဖရိကအေရးကို ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံး၌ ေတာင္အာဖရိကဘုရင္ခံ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး စမတ္သည္ အိႏၵိယသားတို႔ကို ပညတ္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ စည္းၾကပ္ေသာ တႏွစ္လၽွင္ ၃ ေပါင္က် အခြန္ေတာ္တို႔ကို ပလပ္လိုက္ရသည္။
အိႏၵိယလြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ
၁၉၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယနိုင္ငံသို႔ ျပန္လာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္၌ ပထမ ကမၻာစစ္ျဖစ္၍ ေနၿပီ။ ထိုစစ္ကိုမွီ၍ လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံမ်ားသည္ ႏိုးၾကားလာခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အိႏၵိယ၌ ဂႏၵီသည္ ေတာင္အာဖရိက အေရးထက္ ႀကီးက်ယ္ေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံေရး ႀကိဳးပမ္းမွုႀကီးကို စတင္ေဆာင္႐ြက္သည္။ အိႏၵိယသို႔ ျပန္ေရာက္လၽွင္ပင္ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ကြန္ဂရက္၏ ဥကၠ႒ျဖစ္လာသည္။ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသားစိတ္ဓာတ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးရာျဖစ္ေသာ သတင္းစာတို႔ကိုလည္း တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ဂႏၵီ၏ ‘ယန္းအိႏၵိယ သတင္းစာ’ (Young India)� မွာ အထူးေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။
ဂႏၵီသည္ ႐ုရွားစာေရးဆရာႀကီး လီယို ေတာ္စတြိဳင္းအား အလြန္ၾကည္ညိဳသည္။ ေတာ္စတြိဳင္း၏ အေတြးအေခၚတို႔သည္ ဂႏၵီအား လႊမ္းမိုးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတာ္စတြိဳင္း၏ ၿခိဳးၿခံမႈကို အတုယူကာ ေတာင္အာဖရိက၊ ဒါဗန္ၿမိဳ႕၌ ဖီးနစ္ဟုေခၚေသာ ဓမၼသာလာယံ ေက်ာင္း၊ ဂ်ိဳဟႏၷက္စဘတ္အနီး၌ ’ေတာ္စတြိဳင္းယာေတာ’ ဟုေခၚေသာ ဓမၼသာလာယံေက်ာင္း တို႔ကို တည္ေထာင္သည္။ ၿခိဳးၿခံမႈ၊� စည္းကမ္းႀကီးမႈ၊ ေၾကာက္႐ြံ႕ျခင္းကင္းမႈစေသာ အက်င့္တို႔ကို ထိုေက်ာင္းမ်ားမွ ျပဳစုေပးခဲ့သည္။
စင္စစ္ ေတာ္စတြိဳင္းယာေတာကို တည္ေထာင္သည္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံေရး ႀကိဳးပမ္းမႈုႀကီးအတြက္ သစၥာျဂဟတည္ေဆာက္ရာတြင္ အေျခခံ စာရိတၱဗလ ျပည့္စုံေစရန္ ရည္႐ြယ္သည္။ ဤရည္႐ြယ္ရင္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္အခါမွာ အိႏၵိယ၌ ေပၚလာခဲ့ျပန္သည္။ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အာမာဒဘတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေတာ္စတြိဳင္းယာေတာနည္း သူေက်ာင္းသင္ခန္းတခု တည္ေထာင္ေလသည္။ ထိုေက်ာင္းသင္ခန္း၏ ပရိဝုဏ္မွေန၍ ဇာတ္နိမ့္သူ လယ္သမား၊ အလုပ္သမားတို႔၏ အေရးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ဆဲ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဒိုင္ယာသည္ သူ၏ အဏာကို ဖီဆန္သည္ဟုဆိုေသာ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသား လူထုအစည္းအေဝး တရပ္ကို အမၼရစ္ဆာၿမိဳ႕တြင္ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ေဖာက္၍ လူစုခြဲလိုက္သည္။ ဤအခ်ိန္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံအား ၿဗိတိသၽွ အစိုးရက မြန္ေတဂူႏွင့္ ခ်မ္းစဖို႔တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စီမံကိန္းကို ေပးအပ္ဆဲ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ လူထုကို ေသနတ္ႏွင့္ ခြဲရာ၌ ေသေၾကဒဏ္ရာရသူ မ်ားျပားေလရာ ဂႏၵီ၌ စိတ္အလြန္ထိခိုက္ သြားေလရကား ၿဗိတိသၽွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အျပင္းအထန္ ဆန႔္က်င္ဘက္ျပဳလုပ္သည့္ လမ္းစဥ္ကို ခ်မွတ္လိုက္ေလသည္။
ဂႏၵီသည္ မြန္ေတဂူ၊ ခ်မ္းစဖို႔ျပဳျပင္ေရးကို သပိတ္ေမွာက္သည့္အျပင္ အိႏၵိယ တိုင္းရင္းသား အေပါင္းတို႔သည္ မိမိတို႔ရရွိထားေသာ ရာထူး၊ ဂုဏ္ထူးတို႔ကို စြန႔္�၍� ၿဗိတိသၽွအစိုးရတို႔ တည္ေထာင္ထားေသာ ေက်ာင္းႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမွ ႏုတ္ထြက္ၾကၿပီး အခြန္ေတာ္ကို မေပးေဆာင္ၾကရန္ ေဆာ္ဩေလသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ဂႏၵီ၏ ခါဒါဝတ္ဆင္ေရးဟူေသာ ဝံသာႏုရကၡိတ တရားသည္ ေပၚေပါက္လာျပန္ေလသည္။ ဂႏၵီ၏ ႏိုင္ငံေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေခတ္၌ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း ပင္နီအကၤ်ီကိုသာ ဝတ္ဆင္ရမည္ဟူေသာ ဝံသာႏုအဖြဲ႕အစည္းတို႔ လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္။
၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဂႏၵီသည္ အစိုးရႏွင့္ မဆက္ဆံေရး နည္းပရိယာယ္ကို တႏိုင္ငံလုံး ပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေလသည္။ ထိုမွစ၍ ဂႏၵီကို မဟတၱမ ဂႏၵီဟု အိႏၵိယျပည္သူလူထု တရပ္လုံးက ေခၚေဝၚလာၾကသည္။ ထိုအစိုးရႏွင့္ မဆက္ဆံေရး လုပ္ငန္းတြင္လည္း အေျခခံမွာ အႏုနည္းသက္သက္ျဖစ္ေသာ သစၥာျဂဟပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိသၽွ ဆန႔္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္တို႔ ေပါက္ကြဲသည့္အခါ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္တြင္ ဂႏၵီသည္ ေထာင္ ၇ ႏွစ္ အျပစ္ေပးျခင္း ခံရသည္။ သို႔ပါေသာ္ျငားလည္း ျပည္သူ႔လႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ အျပစ္ဒဏ္ ၆ လ ခံၿပီးေနာက္ လြတ္လာသည္။
၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယျပည္ ဆားခြန္ေတာ္ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္ရန္ လူစုလူေဝးႏွင့္ ပင္လယ္ကမ္း��ေျခတြင္ ဆားခ်က္ေလသည္။ ဤကိစၥေၾကာင့္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ဂႏၵီသည္ ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးခံရျပန္၍ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလတြင္ ေထာင္မွ လြတ္လာသည္။
ဤအခ်ိန္၌ အိႏၵိယျပည္သည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည့္ မ်က္ႏွာစုံညီ အစည္းအေဝး၌ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ အေရးဆိုေနေသာ အခ်ိန္အခါျဖစ္သည္။ အိႏၵိယ ဘုရင္ခံ ေလာ့အာဝင္သည္ ဂႏၵီႏွင့္ ေစ့စပ္ရာတြင္ ဂႏၵီသည္ အာဏာဖီဆန္ေရး လုပ္ငန္းကို ခဏရပ္စဲထား၍ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ မ်က္ႏွာစုံညီ အစည္းအေဝးပြဲသို႔ ကြန္ဂရက္၏ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္သည္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွ ျပန္လာေသာအခါ ဂႏၵီႏွင့္ အာဝင္တို႔၏ ေစ့စပ္ေရးမွာ ပ်က္သြားၿပီျဖစ္၍ ဂႏၵီသည္ အက်ဥ္ခ်ထားျခင္း ခံရျပန္သည္။ ဤတြင္ ဂႏၵီသည္ အစာမစားပဲ အေသခံမည္ဟု အဓိ႒ာန္ျပဳသည္။ ထို႔ေနာက္ လူထု၏ ဆူပူ အေရးဆိုမႈ မ်ားေၾကာင့္ ၿဗိတိသၽွ အစိုးရက သူ႔အား ေထာင္မွ လႊတ္ရျပန္သည္။
ဤအေတာအတြင္း ဂႏၵီသည္ ဇာတ္နိမ့္သူမ်ား၏ အေရးကို စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ရာ ေထာင္က်ခံရေသးသည္။ ဇာတ္နိမ့္သူတို႔၏ အေရးကို ေထာင္အတြင္းမွပင္ ဆက္၍ ေဆာင္ရြက္ရာ ေနာက္ဆုံး၌ ဂႏၵိကို ၿဗိတိသၽွ အစိုးရက ေထာင္မွလႊတ္လိုက္ရျပန္သည္။ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ေရာက္ေသာ္ အိႏၵိယျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအသစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာခ်ိန္ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ကြန္ဂရက္ကို ေခါင္းေဆာင္ရာမွ အနားယူလိုက္သည္။ ကြန္ဂရက္ဝင္တို႔အား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသစ္၌ ရာထူးယူ၍ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ၫႊန္ၾကားသည္။ ထို႔ေနာက္ ေက်းလက္ေတာရြာ ျပဳပင္ေရးစခန္း ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ေဆးဗာဂရံ ရြာကေလးတြင္ ေန၍ ေက်းလက္ျပဳျပင္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေလသည္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္၌ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး ျဖစ္ပြားေသာအခါ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယျပည္ လြတ္လပ္မွသာလၽွင္ မဟာမိတ္တို႔ကို ကူညီပူးေပါင္းႏိုင္မည္ဟု ေၾကျငာခဲ့သည္။ မူလက ဂႏၵီသည္ နာဇီဝါဒႏွင့္ ဖက္ဆစ္ဝါဒကို ဆန႔္က်င္၍ ၿဗိတိသၽွ အစိုးရ အက်ဥ္းက်ပ္ေတြ႕ေစမည့္ အလုပ္ကို ေရွာင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လူထုဆႏၵ ျပင္းျပလာေသာအခါ ဂႏၵီသည္ ဘုရင္ခံ ေလာ့လင္လစ္ဂိုက ပူးေပါင္းကူညီရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္ကို လက္မခံခဲ့ေခ်။ ကြန္ဂရက္၏ သေဘာထားမွာ လုံးဝလြတ္လပ္ေရး မရလၽွင္ မကူညီဟူေသာ သေဘာထား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိသၽွအစိုးရသည္ ဆာစတက္ဖို႔ကရစ္ကို ဂႏၵီႏွင့္ ေစ့စပ္ရန္ ေစလႊတ္ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ေခ်။ ဂႏၵီလည္း အာဏာဖီဆန္ေရးကို စတင္လုပ္ေဆာင္ ျပန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂႏၵီႏွင့္တကြ ကြန္ဂရက္ေခါင္းေဆာင္တို႔ကို စစ္အတြင္း၌ ၿဗိတိသၽွ အစိုးရက ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျပန္သည္။ သို႔ေသာ္ အစာငတ္ခံၿပီးေနာက္ ဂႏၵီသည္ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေထာင္မွ လြတ္လာျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၆ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ေဝေသာ ၿဗိတိသၽွတို႔၏ စကၠဴျဖဴစာတန္းပါ အိႏၵိယျပည္ လြတ္လပ္ေရး စီမံကိန္းကို ဂႏၵီသည္ ပယ္ခ်ခဲ့ျပန္သည္။
သို႔ေသာ္ ဟိႏၵဴႏွင့္ မူဆင္တို႔သည္ အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ခြဲေရး တြဲေရးကိစၥေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ေနၾကသည္။ ထိုအဓိက႐ုဏ္းကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ရန္ ဂႏၵီသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလတြင္ အဂၤလားအေရွ႕ပိုင္းနယ္ဖ်ားသို႔ နယ္လွည့္တရားေဟာ ထြက္ၿပီးလၽွင္ ဟိႏၵဴႏွင့္ မူဆလင္တို႔ သင့္တင့္ေရးအတြက္ အစာငတ္ခံခဲ့သည္။ ဂႏၵီသည္ အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ခြဲေရးကို အလိုမရွိ၊ မႏွစ္သက္ေခ်။ သို႔ေသာ္ ေရွ႕အလားအလာ၌ ဟိႏၵဴ မူဆလင္တို႔ စိတ္ဝမ္းကြဲမႈကိုသာ ျမင္ေနရ၍ ခြဲေရးကို လက္ခံလိုက္ရသည္။
ဟိႏၵဴ မူဆလင္ အဓိက႐ုဏ္း
ဤအတြင္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ကာလကတၱားၿမိဳ႕၌ ဟိႏၵဴ မူဆလင္ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ျပန္ေလရာ ဂႏၵီသည္ အစာငတ္ခံျပန္ေလသည္။ အဓိက႐ုဏ္း ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ပြားေစရပါဟု ေခါင္းေဆာင္တို႔က အာမခံေသာေၾကာင့္ အစာကို ျပန္၍စားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလတြင္ ဟိႏၵဴ မူဆလင္ အဓိက႐ုဏ္း ျပန္၍ ျဖစ္ျပန္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဇႏၷဝါရီ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ အစာငတ္ခံျပန္သည္။ ယင္းသို႔ အစာငတ္ခံ၍� နာရီေပါင္း ၁၇၁ နာရီႏွင့္ ၄၅ မိနစ္ ေစ့ေသာအခါ ဟိႏၵဴ၊ ဆစ္ခ္ႏွင့္ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ သင့္ျမတ္ညီညြတ္ေရး ကတိကို ဂႏၵီအား ေပးၾကသျဖင့္ ဂႏၵီသည္ အစာကို ျပန္၍ စားျပန္သည္။ ဇႏၷဝါရီလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ဟိႏၵဴ လူငယ္တဦးသည္ ဟိႏၵဴ မူဆလင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလိုအားေသာ ဆႏၵကို ျပသည့္အေနႏွင့္ ဂႏၵီ၏ ေနအိမ္အနီး၌ ဗုံးေဖာက္ခြဲသည္။ ဂႏၵီသည္ ထိုသူငယ္အား အျပစ္မွ ခြင့္လႊတ္ပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံေလသည္။
ဂႏၵီလုပ္ႀကံခံရ
ဇႏၷဝါရီလ ၃၀ ရက္ေန႔ ညေန ၅ နာရီ ၁၀ မိနစ္အခ်ိန္တြင္ ဂႏၵီသည္ ေဒလီၿမိဳ႕ရွိ သူ၏ ဗီယာလာေနအိမ္၌ ဘုရားဝတ္ျပဳရန္ အလာတြင္ ဟိႏၵဴ လူငယ္တဦးျဖစ္ေသာ ဂတ္ေဆး ဆိုသူသည္ ဂႏၵီအား ေျခာက္လုံးပူးႏွင့္ သုံးခ်က္ပစ္သည္။ ဂႏၵီသည္ နာရီဝက္ခန႔္အၾကာတြင္ အနိစၥေရာက္ေလသည္။ ေနာက္တေန႔၌ ဂႏၵီ၏ ႐ုပ္ကလာပ္ကို ေနအိမ္မွ ယမုန္နာ ျမစ္ကမ္းေျခသို႔ ပို႔ေဆာင္ၾကၿပီးလၽွင္ မီးသၿဂႋဳဟ္၍ ဂႏၵီ၏ ျပာကို ယမုန္နာေရအယဥ္၌ ေမၽွာလိုက္ၾကေသည္။

ကိုးကား
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း အတြဲ - ၃ အပိုင္း - က ၊ စာ ၉၂