အေမရိကန္မွာ ေနထုိင္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တစ္ခ်ိဳ႕ အတြက္ ပထမဦး ဆုံး ရင္ဆုိင္ရတာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ လူ႕အခြင့္အေရး (human right) ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ဥပမာ - အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး( Women's Right ႏွင့္ ကေလး အခြင့္အေရး(Children Right) ႏွင့္ဆုိင္ေသာ ဥပေဒမ်ား ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိလာသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အားလုံး
သိထားသင့္ပါသည္။ အေမရိကန္သည္ Right ဆုိတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ မ်ားလြန္းလုိ႔ သတိႏွင့္ေနထုိင္ရေသာႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာ အိမ္ေထာင္သည္ေယာက္က်ား အခ်ိဳ႕ သည္ ဇနီးသည္ႏွင့္ စကားမ်ားရန္ျဖစ္ သည့္အခါ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ တတ္ သည့္ အက်င့္ေၾကာင္႔ တရားရုံးေရာက္ၿပီး ေထာင္က်ခံရ၊ မိသားစုႏွင့္ တကဲြတစ္ျပားျဖစ္ သြားရတဲ႔ ျမန္မာမိသားစုေတြ ၊ မိမိ မိသားစုႏွင့္ေတြ႕ခ်င္ပါလ်က္ မိန္းမႏွင့္ ၅မုိင္ပတ္လည္ လာေရာက္ခြင့္ပိတ္ ထားခံရသူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနပါၿပီ။အေမရိက န္မွာ ကေလး ႏွင့္ မိန္းမ ကုိ မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္ မွ် ကုိယ္ထိလက္ေရာက္က်ဴးလြန္ျခင ္းအားခြင့္မျပဳပါ။
အထူးသျဖင့္ မိန္းမကုိ ဘာသာ ေရးျဖင့္ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ပိတ္ပင္ ဆက္ဆံတတ္သည္႔ ဘာသာ၀င္တစ္ခ်ိဳ႕သည္ အေမရိကန္ေရာက္သည့္အခါ American Right ႏွင့္ တဲ႔တဲ႔တုိးပါေတာ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္ လုိက္ကူညီေပးေနေသာ သူတစ္ေယာက္ဆုိရင္ သူ႔ဇနီးကုိ စိတ္တုိၿပီး
အမွတ္မထင္ရုိက္လုိက္မိတယ္ ၊ ဇနီကလဲ မခံ ေယာက္က်ားကုိ ျပန္ရုိက္တယ္၊ ေနာက္ ဇနီးကပဲ ရဲကုိေခၚေတာ့ ရဲေရာက္လာၿပီး ေယာက်ၤားကုိ ဖမ္းသြားပါတယ္ ။ အေမရိကန္ထုံးစံအတုိင္းတရားရ ုံးက မၾကာခဏရုံးခ်ိန္းလုပ္ေတာ့ အလုပ္ကလဲပ်က္ ၊ သြားစရာ ကုိယ္ပုိင္ကားလည္းမရွိဆုိေတ ာ့ ဘတ္စကားစီးၿပီးသြားတာ အခ်ိန္ေနာက္က်သြားသည့္အတြက္ အခ်ဳပ္ထဲမွာ အိပ္ လုိက္ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ရုံးခ်ိန္းေရာက္ေတာ့ သူ႕ဇနီးျဖစ္သူမွ မအားလုိ႔ တရားရုံးမလာျဖစ္ခဲ့ဘူး။ ဇနီးျဖစ္သူ မလာႏုိင္လုိ႕ ျပႆနာမရွိပါဘူး သူရုံခ်ိန္းထပ္ပ်က္ရင္ေတာ့ ထပ္ၿပီး အေရးယူခံရမွာပါ။ သူလည္းပဲ ဇနီး ျဖစ္သူကုိကြာရွင္းေပးရသည့္အ ျပင္ ၅မုိင္ ပါတ္လည္ ဧရိယာအတြင္း လာ ေတြ႕လုိ႕မရေတာ့ပါဘူး။
အဲဒီေလာက္ကုိ အေမရိကန္ဥပေဒက မိန္းမေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ေယာက္က်ၤားေတြထက္ မိန္းမေတြက အခြင့္အေရး (right) ပုိရႀကလုိ႔ ၁၉၇၀ ျပည္႔လြန္ႏွစ္ေတြမွာ Men's Right activists (အမ်ိဳးသားအခြင့္အေရး လွဳပ္ရွားမွဳ) ဆုိၿပီး ေတာင္းဆုိမွဳေတြေတာင္ျဖစ္ခဲ ႔ပါေသးသည္။
ထုိ႔အတူပဲ မၾကာေသးခင္က Philadelphia ၿမိဳ႕ မွ ဒုကၡသည္ မိသားစု တစ္စု
အျဖစ္က အေမရိကန္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိလာသည့္ ျမန္မာမိသားစု
တစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ သင္ခန္းစာယူစရာပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ ေယာက္က်ားလုပ္သူက
အလုပ္သြားေနခ်ိန္တြင္ ဇနီးျဖစ္သူသည္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလး (၃)ေယာက္အား ဂရုစုိက္ျခင္းမရွိပဲ ဖဲ၀ုိင္းတြင္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနသျဖင့္ ေန႔စဥ္နံေစာ္ေနေသာ အ၀တ္အစားမ်ားျဖင့္ေက်ာင္းကု ိေရာက္လာေသာကေလးမ်ားအား အတန္း ပုိင္ဆရာမွ ေမးျမန္းၿပီး ရဲကုိတုိင္သျဖင့္ ထုိကေလး(၃)ေယာက္အား အစုိးရ မွ လာေရာက္သိမ္းဆည္းသြားပါတယ္ ။ ေနာက္ေတာ့ ကေလးေတြဟာ မိဘမဲ႔ေဂဟာ ( Foster Home) သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ျခင္းခံလုိက္ရပါသည ္။ မိခင္ ျဖစ္သူမွာ ငုိယုိၿပီး အကူအညီလုိက္ေတာင္းေသာ္လည္း တရားရုံးမွ မိဘမ်ား ကေလးကုိ အုပ္ထိန္းႏုိင္စြမ္းမရွိဟု ဆုံးျဖတ္ၿပီး ကေလးမ်ားအား မိဘအုပ္ထိန္းေစာင့္ေရွာက္ျခ င္းကုိ ခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။
ကေလးကုိရုိက္ထားတာေတြ႕လုိ႔ ၊ ကေလးေတြကုိ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မရွိပဲ အိမ္မွာ ထားခဲ႔လုိ႔ စတဲ႔ ျပသနာေတြေၾကာင့္ လဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လာတဲ႔ ကေလး အခ်ိဳ႕ဟာ မိသားစုႏွင့္ ခဲြၿပီး မိဘမဲ႔ေဂဟာ မွာပဲ ေနၾကရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ Freedom လြတ္လပ္ျခင္းႏုိင္ငံလုိ႔ ေခၚ ၾကေပမဲ႔ စည္းမဲ႔ ကမ္းမဲ႔ လြတ္လပ္လုိ႔မရပါဘူး။
အလုပ္ရွင္က အသား အေရာင္မတူတဲ႔ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္ကုိ ဆဲမိလုိ႔ အသားအေရာင္ ခဲြျခားတယ္ ၊ လူမ်ိဳးေရးခဲြျခားတယ္ဆုိတဲ႔ ဥပေဒနဲ႔ ညိလုိ႔ ေဒၚလာ သိန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးေလ်ာ္လုိက္ရတဲ႔ သတင္းေတြ ၊ အလုပ္ခြင္ထဲမွာ မိန္းခေလးတစ္ေယာက္ကုိ မသင့္ေတာ္တဲ႔စကားေျပာမိလုိ႔ မိန္းခေလး တစ္ေယာက္ ကာအိေၿႏၵပ်က္ျပားေစမွဳ (Sexual harassment) အမွဳနဲ႔ ေထာင္က်သြားသူေတြ ၊ ႏွစ္ပင္လိမ္ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းေတြကုိ အျဖဴမေတြကုိ သြားစမိလုိ႔ အခ်ဳပ္ထဲမွာ အိပ္လုိက္ရသူေတြ ၊ အိမ္မွာ ေမြးထားတဲ႔ တိရိစၦာန္ေလးေတြ ကုိ ရုိက္မိလုိ႔ တိရိစၦာန္ ညွင္းဆဲမွဳ ( Animal Abuse) နဲ႔ အေရးယူခံရတဲ႔သူေတြ မ်ိဳးစုံပါပဲ•••
သိထားသင့္ပါသည္။ အေမရိကန္သည္ Right ဆုိတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ မ်ားလြန္းလုိ႔ သတိႏွင့္ေနထုိင္ရေသာႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာ အိမ္ေထာင္သည္ေယာက္က်ား အခ်ိဳ႕ သည္ ဇနီးသည္ႏွင့္ စကားမ်ားရန္ျဖစ္ သည့္အခါ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ တတ္ သည့္ အက်င့္ေၾကာင္႔ တရားရုံးေရာက္ၿပီး ေထာင္က်ခံရ၊ မိသားစုႏွင့္ တကဲြတစ္ျပားျဖစ္ သြားရတဲ႔ ျမန္မာမိသားစုေတြ ၊ မိမိ မိသားစုႏွင့္ေတြ႕ခ်င္ပါလ်က္
အထူးသျဖင့္ မိန္းမကုိ ဘာသာ ေရးျဖင့္ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ပိတ္ပင္ ဆက္ဆံတတ္သည္႔ ဘာသာ၀င္တစ္ခ်ိဳ႕သည္ အေမရိကန္ေရာက္သည့္အခါ American Right ႏွင့္ တဲ႔တဲ႔တုိးပါေတာ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္ လုိက္ကူညီေပးေနေသာ သူတစ္ေယာက္ဆုိရင္ သူ႔ဇနီးကုိ စိတ္တုိၿပီး
အမွတ္မထင္ရုိက္လုိက္မိတယ္ ၊ ဇနီကလဲ မခံ ေယာက္က်ားကုိ ျပန္ရုိက္တယ္၊ ေနာက္ ဇနီးကပဲ ရဲကုိေခၚေတာ့ ရဲေရာက္လာၿပီး ေယာက်ၤားကုိ ဖမ္းသြားပါတယ္ ။ အေမရိကန္ထုံးစံအတုိင္းတရားရ
အဲဒီေလာက္ကုိ အေမရိကန္ဥပေဒက မိန္းမေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ေယာက္က်ၤားေတြထက္ မိန္းမေတြက အခြင့္အေရး (right) ပုိရႀကလုိ႔ ၁၉၇၀ ျပည္႔လြန္ႏွစ္ေတြမွာ Men's Right activists (အမ်ိဳးသားအခြင့္အေရး လွဳပ္ရွားမွဳ) ဆုိၿပီး ေတာင္းဆုိမွဳေတြေတာင္ျဖစ္ခဲ
ထုိ႔အတူပဲ မၾကာေသးခင္က Philadelphia ၿမိဳ႕ မွ ဒုကၡသည္ မိသားစု တစ္စု
အျဖစ္က အေမရိကန္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိလာသည့္ ျမန္မာမိသားစု
တစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ သင္ခန္းစာယူစရာပင္ျဖစ္ပါသည္
အလုပ္သြားေနခ်ိန္တြင္ ဇနီးျဖစ္သူသည္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလး (၃)ေယာက္အား ဂရုစုိက္ျခင္းမရွိပဲ ဖဲ၀ုိင္းတြင္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနသျဖင့္ ေန႔စဥ္နံေစာ္ေနေသာ အ၀တ္အစားမ်ားျဖင့္ေက်ာင္းကု
ကေလးကုိရုိက္ထားတာေတြ႕လုိ႔ ၊ ကေလးေတြကုိ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မရွိပဲ အိမ္မွာ ထားခဲ႔လုိ႔ စတဲ႔ ျပသနာေတြေၾကာင့္ လဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လာတဲ႔ ကေလး အခ်ိဳ႕ဟာ မိသားစုႏွင့္ ခဲြၿပီး မိဘမဲ႔ေဂဟာ မွာပဲ ေနၾကရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ Freedom လြတ္လပ္ျခင္းႏုိင္ငံလုိ႔ ေခၚ ၾကေပမဲ႔ စည္းမဲ႔ ကမ္းမဲ႔ လြတ္လပ္လုိ႔မရပါဘူး။
အလုပ္ရွင္က အသား အေရာင္မတူတဲ႔ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္ကုိ ဆဲမိလုိ႔ အသားအေရာင္ ခဲြျခားတယ္ ၊ လူမ်ိဳးေရးခဲြျခားတယ္ဆုိတဲ႔
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။