မလိုခ်င္ဘဲ ကိုယ္၀န္မရေအာင္ သေႏၶတားနည္းမ်ား
===================================
သေႏၶတားျခင္း နည္းလမ္းေပါင္း မ်ားစြာရွိပါသည္။ မည္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ သေႏၶတားမည္ကို ဆံုးျဖတ္ေသာအခါ မိမိ၏ က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ လိင္ဆက္ဆံသည့္ အႀကိမ္ေရႏွင့္ ကေလးလိုခ်င္စိတ္ရွိ/မရွိ စသည့္ အခ်က္ေျမာက္ျမားစြာေပၚ မူတည္၍ ဆံုးျဖတ္ရပါသည္။ သေႏၶတားနည္းတစ္ခုခုကို ေရြးခ်ယ္ေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ မိမိေရြးခ်ယ္မည့္ နည္းလမ္းသည္ ထိေရာက္မႈရွိရဲ႕လားဟု စတင္စဥ္းစားရပါမည္။
===================================
သေႏၶတားျခင္း နည္းလမ္းေပါင္း မ်ားစြာရွိပါသည္။ မည္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ သေႏၶတားမည္ကို ဆံုးျဖတ္ေသာအခါ မိမိ၏ က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ လိင္ဆက္ဆံသည့္ အႀကိမ္ေရႏွင့္ ကေလးလိုခ်င္စိတ္ရွိ/မရွိ စသည့္ အခ်က္ေျမာက္ျမားစြာေပၚ မူတည္၍ ဆံုးျဖတ္ရပါသည္။ သေႏၶတားနည္းတစ္ခုခုကို ေရြးခ်ယ္ေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ မိမိေရြးခ်ယ္မည့္ နည္းလမ္းသည္ ထိေရာက္မႈရွိရဲ႕လားဟု စတင္စဥ္းစားရပါမည္။
မိမိေရြးခ်ယ္မည့္ နည္းလမ္းသည္ ကိုယ္၀န္မရေစရန္ မည္မွ်ကာကြယ္ေပးႏုိင္မည္လဲ။ ဤအခ်က္ကို သိရွိရန္အတြက္ မိမိေရြးခ်ယ္မည့္ သေႏၶတားနည္းကို အသံုးျပဳလ်က္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးဦးေရ (၁၀၀)ကို ေလ့လာ ၾကည့္ရပါမည္။ တစ္ႏွစ္ ၾကာေသာအခါ အမ်ဳိးသမီးဦးေရ (၁၀၀) အနက္ ဦးေရမည္မွ်တြင္ မလိုခ်င္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိသြားသည္ကို သိရွိရန္လိုပါသည္။ မလိုခ်င္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိသူ အေရအတြက္မ်ားလွ်င္ သင္ေရြးခ်ယ္ မည့္ နည္းလမ္းသည္ ထိေရာက္မႈနည္းသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါမည္။ မလိုခ်င္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိသူ အေရအတြက္နည္းလွ်င္ သင္ေရြးခ်ယ္မည့္ နည္းလမ္းသည္ ထိေရာက္မႈ ရွိသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရပါမည္။
အကယ္၍ သင္တို႔စံုတြဲသည္ မရည္ရြယ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိျခင္းကို လံုး၀လက္မခံႏုိင္ေသာ သူမ်ားျဖစ္ပါက ထိေရာက္မႈ အရွိဆံုးေသာ သေႏၶတားနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။ အကယ္၍ သင္တို႔စံုတြဲသည္ ကုိယ္၀န္ ရျခင္းကို ေရွာင္ရွားလိုသည္။ သုိ႔ေသာ္ မရည္ရြယ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိလာပါကလည္း ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ လက္ခံႏုိင္သည္ဆုိပါက ထိေရာက္မႈနည္းၿပီး သက္ေသာင့္သက္သာရွိေသာ သေႏၶတားနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳႏုိင္ ပါသည္။
မိမိအသံုးျပဳလိုသည့္ သေႏၶတားနည္းလမ္းသည္ ထိေရာက္မႈရွိ/မရွိ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ၿပီးေသာအခါ ေနာက္တစ္ဆင့္ အားျဖင့္ ကုန္က်စရိတ္ကို စဥ္းစားရပါမည္။ ကုန္က်စရိတ္သည္ ေရရွည္တြင္ မိမိတတ္ႏုိင္သည့္ ပမာဏအတြင္း ရွိေနရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ စဥ္းစားရန္တစ္ခုမွာ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈ ရွိ/မရွိ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ- အသက္ (၃၅)ႏွစ္ ေက်ာ္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသမီးသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သူ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ပါက သေႏၶတားေသာက္ေဆးမ်ား သံုးစြဲရန္ မသင့္ေလ်ာ္ပါ။
အမ်ဳိးသားျဖစ္သူ၏ အေျခအေနကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။ သင္၏အမ်ဳိးသားသည္ သင္ေရြးခ်ယ္ေသာ သေႏၶတားနည္းလမ္းကို ေက်နပ္လက္ခံသူျဖစ္ပါက သင့္အဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ရ လြယ္ကူေပလိမ့္မည္။ သေႏၶ တားနည္းကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ အသံုးျပဳမည္ဟူေသာ သင္၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ သင္ေရြးခ်ယ္မည့္ သေႏၶ တားနည္းလမ္းအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိပါသည္။ သင္သည္ ယာယီသေႏၶတားလုိပါက ထိေရာက္မႈ နည္းေသာ နည္းလမ္းမ်ား ကို အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္ၿပီး တစ္သက္လံုး သေႏၶတားလိုသည္ဆုိပါက ထိေရာက္မႈအရွိဆံုး သေႏၶတားနည္းမ်ားကို အသံုးျပဳ ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
HIV ကူးစက္ေရာဂါႏွင့္ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူး စက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ားအား ကာကြယ္ႏုိင္မႈ ရွိ/မရွိကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သေႏၶတားနည္း အမ်ားစုသည္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ စြမ္းမရွိပါ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေဖာ္ဟု ေခၚဆုိၾကေသာ ကြန္ဒံုးမ်ားက ကူးစက္ေရာဂါမ်ားကို အထိေရာက္ဆံုး ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါသည္။ အေဖာ္ကို အဖုိသုတ္ေကာင္သတ္ေဆးရည္ (Spermicide) မ်ားႏွင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳပါက လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ရာတြင္ ပိုမိုထိေရာက္မႈရွိပါသည္။
အလြယ္တကူ ရရွိႏုိင္မႈသည္လည္း အေရးႀကီးပါသည္။ မိမိေရြးခ်ယ္သည့္ သေႏၶတားနည္းလမ္းသည္ ဆရာ၀န္ၫႊန္မွ အသံုးျပဳ၍ ရႏုိင္သလား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ အခမဲ့ အလြယ္တကူ ရႏုိင္သလား၊ ၀ယ္ယူ အသံုးျပဳႏုိင္သလား စသည္တို႔ အေပၚမူတည္၍ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားအေပၚ မူတည္၍ မိမိႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ သေႏၶတားနည္းကုိ စနစ္တက် စဥ္းစားေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳျခင္းသည္ မရည္ရြယ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ရရွိျခင္းကို ေရွာင္ရန္အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါသည္။
သေႏၶတားနည္းလမ္းမ်ားစြာကို စုစည္း၍ အဓိကအားျဖင့္ အုပ္စုသံုးစုခြဲ၍ ေျပာႏုိင္ပါသည္။ ၎တို႔မွာ -
၁။ အကာအကြယ္ အသံုးျပဳျခင္း (Barrier Method)
၂။ ဟုိမုန္းဓာတ္ျဖင့္ သေႏၶတားျခင္း (Hormonal Method)
၃။ သားေၾကာျဖတ္ျခင္း (Permanent Method) စသည္တုိ႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ အကာအကြယ္ အသံုးျပဳျခင္း (Barrier Method)
၂။ ဟုိမုန္းဓာတ္ျဖင့္ သေႏၶတားျခင္း (Hormonal Method)
၃။ သားေၾကာျဖတ္ျခင္း (Permanent Method) စသည္တုိ႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ အကာအကြယ္ အသံုးျပဳျခင္း
(က) ကြန္ဒံုး
ကြန္ဒံုးတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ား အသံုးျပဳေသာ ကြန္ဒံုး(အေဖာ္)ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အသံုးျပဳေသာ ကြန္ဒံုးဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိ ပါသည္။ ကိုယ္၀န္ရွိျခင္းကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ လိင္ဆက္ဆံသည့္ အႀကိမ္တုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသား ကြန္ဒံုး (သို႔မဟုတ္) အမ်ဳိးသမီးကြန္ဒံုး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို အသံုးျပဳရပါမည္။ ကြန္ဒံုးကို ေဆးဆုိင္မ်ားတြင္ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္မလုိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းမ်ားတြင္ အခမဲ့ ေပးေ၀ေလ့ ရွိပါသည္။
(က) ကြန္ဒံုး
ကြန္ဒံုးတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ား အသံုးျပဳေသာ ကြန္ဒံုး(အေဖာ္)ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အသံုးျပဳေသာ ကြန္ဒံုးဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိ ပါသည္။ ကိုယ္၀န္ရွိျခင္းကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ လိင္ဆက္ဆံသည့္ အႀကိမ္တုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသား ကြန္ဒံုး (သို႔မဟုတ္) အမ်ဳိးသမီးကြန္ဒံုး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို အသံုးျပဳရပါမည္။ ကြန္ဒံုးကို ေဆးဆုိင္မ်ားတြင္ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္မလုိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေဆးခန္းမ်ားတြင္ အခမဲ့ ေပးေ၀ေလ့ ရွိပါသည္။
(ခ) သားအိမ္ေခါင္းဖံုး
သားအိမ္ေခါင္းဖံုးသည္ ေကြးေခါက္၍ရေသာ သားေရအဖံုးျဖစ္ၿပီး အဖိုသုတ္ပုိးကို ေသေစႏုိင္သည့္ ကရင္မ္ သို႔မဟုတ္ ဂ်ယ္လီ သုတ္လိမ္းထားပါသည္။ အဖုိသုတ္ေကာင္မ်ား သားအိမ္ေခါင္းသုိ႔ မေရာက္ေစရန္ အတြက္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း မျပဳမီတြင္ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို သားအိမ္ေခါင္းတြင္ တပ္ဆင္ ထားရပါသည္။ လိင္ဆက္ဆံၿပီးေသာအခါ ခ်က္ခ်င္း ျပန္မထုတ္ရပါ။ ၆ နာရီမွ ၈ နာရီခန္႔ၾကာေအာင္ ဖံုးထားရပါသည္။ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို အသံုးျပဳမည္ဆုိပါက မိမိႏွင့္သင့္ေတာ္ေသာ အရြယ္အစားႏွင့္ အမ်ဳိးအစားကို ကၽြမ္းက်င္ေသာ သူ၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။ သားအိမ္ေခါင္းဖံုး အသံုးျပဳ ျခင္းေၾကာင့္ သားေရ သို႔မဟုတ္ ဂ်ယ္လီႏွင့္ ဓာတ္မတည့္ျခင္းေၾကာင့္ ေယာင္ယမ္းယားယံျခင္းျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ဆီးလမ္း ေၾကာင္းပိုး၀င္ႏုိင္ရန္ အခြင့္အေရး မ်ားေစပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားတြင္ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ မျဖဳတ္ဘဲ ထားမိပါက (Toxic shock syndrome) ဟုေခၚေသာ အသက္အႏၲရာယ္ရွိသည့္ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
သားအိမ္ေခါင္းဖံုးသည္ ေကြးေခါက္၍ရေသာ သားေရအဖံုးျဖစ္ၿပီး အဖိုသုတ္ပုိးကို ေသေစႏုိင္သည့္ ကရင္မ္ သို႔မဟုတ္ ဂ်ယ္လီ သုတ္လိမ္းထားပါသည္။ အဖုိသုတ္ေကာင္မ်ား သားအိမ္ေခါင္းသုိ႔ မေရာက္ေစရန္ အတြက္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း မျပဳမီတြင္ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို သားအိမ္ေခါင္းတြင္ တပ္ဆင္ ထားရပါသည္။ လိင္ဆက္ဆံၿပီးေသာအခါ ခ်က္ခ်င္း ျပန္မထုတ္ရပါ။ ၆ နာရီမွ ၈ နာရီခန္႔ၾကာေအာင္ ဖံုးထားရပါသည္။ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို အသံုးျပဳမည္ဆုိပါက မိမိႏွင့္သင့္ေတာ္ေသာ အရြယ္အစားႏွင့္ အမ်ဳိးအစားကို ကၽြမ္းက်င္ေသာ သူ၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။ သားအိမ္ေခါင္းဖံုး အသံုးျပဳ ျခင္းေၾကာင့္ သားေရ သို႔မဟုတ္ ဂ်ယ္လီႏွင့္ ဓာတ္မတည့္ျခင္းေၾကာင့္ ေယာင္ယမ္းယားယံျခင္းျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ဆီးလမ္း ေၾကာင္းပိုး၀င္ႏုိင္ရန္ အခြင့္အေရး မ်ားေစပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားတြင္ သားအိမ္ေခါင္းဖံုးကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ မျဖဳတ္ဘဲ ထားမိပါက (Toxic shock syndrome) ဟုေခၚေသာ အသက္အႏၲရာယ္ရွိသည့္ ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
(ဂ) သုတ္ပုိးသတ္သည့္ဂြမ္း
သုတ္ပုိးသတ္သည့္ “ဂြမ္း” ဆုိသည္မွာ ႏူးညံ့ေသာ စက္႐ုံထုတ္ဂြမ္းျဖစ္ၿပီး သုတ္ပိုးသတ္သည့္ ေဆးရည္ျဖင့္စိမ္ထား ပါသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမျပဳမီ သုတ္ပိုးသတ္သည့္ဂြမ္းကို စြတ္စုိေအာင္ျပဳလုပ္၍ အမ်ဳိးသမီး အဂၤါအတြင္းရွိ သားအိမ္ေခါင္း အ၀အနီးသို႔ ထည့္သြင္းထားရပါမည္။
သုတ္ပုိးသတ္သည့္ “ဂြမ္း” ဆုိသည္မွာ ႏူးညံ့ေသာ စက္႐ုံထုတ္ဂြမ္းျဖစ္ၿပီး သုတ္ပိုးသတ္သည့္ ေဆးရည္ျဖင့္စိမ္ထား ပါသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမျပဳမီ သုတ္ပိုးသတ္သည့္ဂြမ္းကို စြတ္စုိေအာင္ျပဳလုပ္၍ အမ်ဳိးသမီး အဂၤါအတြင္းရွိ သားအိမ္ေခါင္း အ၀အနီးသို႔ ထည့္သြင္းထားရပါမည္။
၂။ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ျဖင့္ သေႏၶတားျခင္း
ေဟာ္မုန္းဓာတ္ပါ၀င္ေသာ သေႏၶတားေဆးမ်ားတြင္ ပ႐ိုဂ်က္စတင္ တစ္မ်ဳိးတည္းပါေသာ သေႏၶတားေဆးမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ပ႐ိုဂ်က္စတင္ႏွင့္ အီထ႐ုိဂ်င္ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးပါ၀င္ေသာ ေဆးလည္းရွိၿပီး အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ သားဥ အိမ္မွ သားဥေႂကြက်ျခင္းကို တားဆီးေပးပါသည္။ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ တစ္မ်ဳိးတည္းပါ၀င္ေသာ ေဆးမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီး၏ သားအိမ္ေခါင္း အနီးတစ္၀ုိက္ရွိ သဘာ၀အတုိင္း ထြက္ရွိေသာ အက်ိအခၽြဲမ်ားကို ပိုမို ထူပ်စ္ေစးကပ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အမ်ဳိးသား၏ သုတ္ပိုးမ်ားအား အမ်ဳိးသမီး၏ သားအိမ္အတြင္းသို႔ မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးေပးပါသည္။
ေဟာ္မုန္းဓာတ္ပါ၀င္ေသာ သေႏၶတားေဆးမ်ားတြင္ ပ႐ိုဂ်က္စတင္ တစ္မ်ဳိးတည္းပါေသာ သေႏၶတားေဆးမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ပ႐ိုဂ်က္စတင္ႏွင့္ အီထ႐ုိဂ်င္ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးပါ၀င္ေသာ ေဆးလည္းရွိၿပီး အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ သားဥ အိမ္မွ သားဥေႂကြက်ျခင္းကို တားဆီးေပးပါသည္။ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ တစ္မ်ဳိးတည္းပါ၀င္ေသာ ေဆးမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီး၏ သားအိမ္ေခါင္း အနီးတစ္၀ုိက္ရွိ သဘာ၀အတုိင္း ထြက္ရွိေသာ အက်ိအခၽြဲမ်ားကို ပိုမို ထူပ်စ္ေစးကပ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အမ်ဳိးသား၏ သုတ္ပိုးမ်ားအား အမ်ဳိးသမီး၏ သားအိမ္အတြင္းသို႔ မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးေပးပါသည္။
ပ႐ုိဂ်က္စတင္ ပါ၀င္ေသာကိရိယာ (Implant) ကို ခႏၶာကိုယ္ အေရျပားေအာက္တြင္ ခြဲစိပ္ထည့္သြင္းရသည့္ နည္းလမ္းလည္း ရွိပါသည္။ ၎ကိရိယာမွ ပ႐ိုဂ်က္စတင္ ပမာဏကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ထုတ္လႊတ္ေပးျခင္းျဖင့္ သေႏၶတားေပးပါသည္။ တစ္လခံေဆး၊ သံုးလခံေဆး စသည္ျဖင့္ အလြယ္တကူေခၚၾကေသာ ဒီပို (Depo Injection) ေဆးမ်ားကို ႂကြက္သား ေအာက္သို႔ တစ္လတစ္ႀကိမ္ သို႔မဟုတ္ သံုးလတစ္ႀကိမ္ထိုးျခင္းျဖင့္ သေႏၶတားႏုိင္ပါသည္။ ဒီပိုထိုးေဆးသည္ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ ပါ၀င္ေသာ ထုိးေဆးျဖစ္ပါသည္။
အေရျပားေပၚတြင္ ကပ္ခြာပံုစံျဖင့္ ကပ္ထားႏုိင္သည့္ သေႏၶတားနည္းလည္း ရွိပါသည္။ ၎ကပ္ခြာမွ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ႏွင့္ အီစထ႐ုိဂ်င္ေဟာ္မုန္းဓာတ္မ်ားကို အဆက္မျပတ္ ထုတ္လႊတ္ေပးျခင္းျဖင့္ သေႏၶ တားေပး ပါသည္။ အျခားေသာ ေဟာ္မုန္း တားေဆးမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ကပ္ခြာပံုစံသည္လည္း ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ အသံုးျပဳရပါမည္။ Vaginal Ring ဟုေခၚသည့္ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ပါေသာ ကြင္းငယ္အား အမ်ဳိးသမီး အဂၤါအတြင္းသို႔ ထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္ သေႏၶတားႏိုင္ ပါေသးသည္။ ၎ကြင္းငယ္မွ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ႏွင့္ အီစထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္း ဓာတ္ႏွစ္မ်ဳိးလံုး ထုတ္လႊတ္ေပးျခင္းျဖင့္ သေႏၶတားႏုိင္ပါသည္။ အေရးေပၚတားေဆး ဟုေခၚဆိုသည့္ Emergency Pill မ်ားသည္လည္း ေဟာ္မုန္းဓာတ္ျဖင့္ သေႏၶတားေသာေဆးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
Intra Uterine Device (IUD) ဟုေခၚသည့္ သေႏၶတားပစၥည္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ IUD သည္ ေသးငယ္ေသာ ပလတ္စတစ္ (သို႔မဟုတ္) ေကာ့ပါးကိရိယာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ IUD ကို အမ်ဳိးသမီး၏ သားအိမ္ေခါင္း အား ျဖတ္သန္းကာ သားအိမ္အတြင္းသို႔ေရာက္ေအာင္ ကၽြမ္းက်င္ေသာ ဆရာ၀န္မ်ားမွ ထည့္သြင္းေပးပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ IUD မ်ားတြင္ ပ႐ုိ ဂ်က္စတင္ေဟာ္မုန္း ပမာဏ အနည္းငယ္ထုတ္လႊတ္ေပးေအာင္ ဖန္တီးထားပါသည္။ IUD တစ္ႀကိမ္ထည့္သြင္းထားလွ်င္ ၅ႏွစ္မွ ၁၀ႏွစ္အထိ သေႏၶတားပစၥည္းအျဖစ္ အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။
IUD အသံုးျပဳျခင္းသည္ ထိေရာက္ေသာ သေႏၶတားနည္း တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ IUD နည္းျဖင့္ သေႏၶတားလ်က္ ကိုယ္၀န္ရရွိႏႈန္း တစ္ႏွစ္အတြင္း၌ အမ်ဳိးသမီး (၁၀၀)တြင္ (၁) ေယာက္ ထက္နည္းပါသည္။ ဆုိးက်ဳိး အေနႏွင့္ ဆီးစပ္ကိုက္ျခင္း၊ ေသြးဆင္းျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ေပၚႏုိင္ၿပီး အခန္႔မသင့္လွ်င္ သားအိမ္ေပါက္ ျခင္းမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ပ႐ုိဂ်က္စတင္ေဟာ္မုန္း ထည့္သြင္းထားေသာ IUD မ်ားသည္ သားအိမ္အတြင္း ထည့္သြင္း ၿပီးေနာက္ အခ်ိန္မွန္မဟုတ္ဘဲ ေသြးအနည္းငယ္ ဆင္းႏုိင္ပါသည္။ ၎သေႏၶတားနည္း အသံုးျပဳသူအမ်ဳိးသမီးဦးေရ၏ ထက္၀က္ခန္႔တြင္ IUD ထည့္ၿပီး တစ္ႏွစ္ၾကာေသာအခါ ေသြးေပၚျခင္း လံုး၀မရွိေတာ့ပါ။ IUD ကို ျပန္ထုတ္လိုက္လွ်င္ ေသြးေပၚပါသည္။
၃။ သားေၾကာျဖတ္ျခင္း
အမ်ဳိးသားျဖစ္ေစ၊ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ဦးစလံုးျဖစ္ေစ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ ကေလးမယူေတာ့ရန္ ေသခ်ာေသာအခါ ဤနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။ အမ်ဳိးသား၏ ကပၸါယ္အိတ္အတြင္းမွ သုတ္ႁပြန္ တစ္ခုကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Vasectomy) ျဖင့္ အမ်ဳိးသားအား တစ္သက္လံုး ကေလးမရေစရန္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ အမ်ဳိးသမီး၏ ၀မ္းဗုိက္ကိုဖြင့္၍ သားအိမ္၏ ေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွ သားဥႁပြန္ႏွစ္ေခ်ာင္း ကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား တစ္သက္လံုး ကေလးမရေစရန္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။
အမ်ဳိးသားျဖစ္ေစ၊ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ဦးစလံုးျဖစ္ေစ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ ကေလးမယူေတာ့ရန္ ေသခ်ာေသာအခါ ဤနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။ အမ်ဳိးသား၏ ကပၸါယ္အိတ္အတြင္းမွ သုတ္ႁပြန္ တစ္ခုကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Vasectomy) ျဖင့္ အမ်ဳိးသားအား တစ္သက္လံုး ကေလးမရေစရန္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ အမ်ဳိးသမီး၏ ၀မ္းဗုိက္ကိုဖြင့္၍ သားအိမ္၏ ေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွ သားဥႁပြန္ႏွစ္ေခ်ာင္း ကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား တစ္သက္လံုး ကေလးမရေစရန္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။
၄။ မမွန္ကန္ေသာနည္းလမ္းမ်ား
တခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီး သုတ္လႊတ္ကာနီးတြင္ အမ်ဳိးသမီး အဂၤါတြင္းမွ ထုတ္ကာ သုတ္လႊတ္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဤသုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကေလးမရႏိုင္ဟု မွားယြင္းစြာ မွတ္ယူ တတ္ၾကပါသည္။ သုတ္လႊတ္ျခင္း မျပဳလုပ္မီ အမ်ဳိးသားအဂၤါမွထြက္ေသာ အက်ိအခၽြဲတြင္ သုတ္ေကာင္အနည္းငယ္ ပါ၀င္ႏုိင္ၿပီး ထိုပမာဏသည္ အမ်ဳိးသမီးအား ကိုယ္၀န္ရရွိေစႏုိင္ပါသည္။
တခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီး သုတ္လႊတ္ကာနီးတြင္ အမ်ဳိးသမီး အဂၤါတြင္းမွ ထုတ္ကာ သုတ္လႊတ္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ဤသုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကေလးမရႏိုင္ဟု မွားယြင္းစြာ မွတ္ယူ တတ္ၾကပါသည္။ သုတ္လႊတ္ျခင္း မျပဳလုပ္မီ အမ်ဳိးသားအဂၤါမွထြက္ေသာ အက်ိအခၽြဲတြင္ သုတ္ေကာင္အနည္းငယ္ ပါ၀င္ႏုိင္ၿပီး ထိုပမာဏသည္ အမ်ဳိးသမီးအား ကိုယ္၀န္ရရွိေစႏုိင္ပါသည္။
တခ်ဳိ႕ေသာ စံုတြဲမ်ားတြင္ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီးေသာအခါမွ ၿပီးလွ်င္ၿပီးခ်င္း အမ်ဳိးသမီးအဂၤါဇာတ္ကို ေရေဆးျခင္းျဖင့္ ကိုယ္၀န္မရႏုိင္ဟု မွားယြင္းစြာ မွတ္ယူတတ္ၾကပါသည္။ အမ်ဳိးသားမွ သုတ္လႊတ္ၿပီး စကၠန္႔ (၉၀) အတြင္း၌ သုတ္ေကာင္သည္ သားအိမ္ေခါင္းကိုျဖတ္ကာ သားအိမ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီးျဖစ္သည့္အတြက္ ေရေဆးျခင္းျဖင့္ ကိုယ္၀န္ရရွိျခင္းကို မတားဆီးႏုိင္ပါ။ ကေလးေမြးၿပီး ကေလးအား အေမႏို႔ တုိက္ေနစဥ္ ကာလအတြင္း လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ ကေလးမရႏုိင္ဟု ယူဆသူမ်ား ရွိပါသည္။ ကေလးအား ႏုိ႔တုိက္ေနသည့္ ကာလအတြင္း လိင္ဆက္ဆံပါက ကိုယ္၀န္ရရွိႏုိင္ေျခ ရွိပါသည္။
ကေလးမလုိခ်င္ေသာ ေမာင္ႏွံမ်ား မမွန္ကန္ေသာ အယူအဆမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ကာ စနစ္က်ေသာ သေႏၶတားနည္း မ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ မရည္ရြယ္ဘဲ ကုိယ္၀န္ရရွိျခင္းကို ေရွာင္ရွားသင့္ပါသည္။ အထက္ တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သေႏၶတားသည့္ နည္းလမ္းမ်ားအေၾကာင္း ပိုမုိသိရွိလိုပါက တတ္ကၽြမ္းနားလည္သည့္ သားဖြားမီးယပ္အထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ တုိင္ပင္သင့္ပါသည္။
အကယ္၍ သင္သည္ သေႏၶတားနည္းတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို အသံုးမျပဳဘဲ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမိလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳေသာ္လည္း ကြန္ဒံုးေပါက္ၿပဲျခင္း ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း (၇၂) နာရီထက္ ေနာက္မက်ေစဘဲ တတ္ႏုိင္သမွ် ေဆာလ်င္စြာ ဆရာ၀န္ႏွင့္အျမန္ဆံုး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး သင့္ပါသည္။ စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ား မွန္ကန္ေသာနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ သေႏၶတားႏိုင္ၾကပါေစ။
Credit- Good Health
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။