ရင္ဘတ္ေအာင့္ရျခင္း

နည္းစနစ္က်က်အေတြးအေခၚ

ရင္ထဲမွာ ေနလို႔မေကာင္းဘူး ေအာင့္ေအာင့္ေနလို႔ပါဆိုျပီး ဆရာ၀န္ဆီကို လာရတဲ႔လူေတြ မနည္းပါဘူး။ ဒီလို ရင္ဘတ္ေအာင့္တာလာျပၾကသူေတြထဲမွာ ၄ ပံု ၃ ပံုေလာက္ကေတာ့ က်ြန္ေတာ္ က်ြန္မ ႏွလံုး ေရာဂါ ျဖစ္ေနျပီလား မသိဘူးလို႔လည္း ေျပာၾကတာ ၾကားရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္ဆိုတဲ့ ျပသနာဟာ မိမိကိုယ္တိုင္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မျဖစ္ဖူးဘူးဆိုရင္ေတာင္ အနည္းအက်ဥ္း တစ္ခါ ႏွစ္ခါေတာ့ ၾကံဳဖူးၾကမဲ့ ျပသနာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ျပန္ေကာင္းသြားလို႔၊ တစ္ခ်ိဳ႔ကေတာ့ မသက္သာလို႔ ဆရာ၀န္ဆီေရာက္လာရတာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္တတ္သူမ်ား ရင္ဘတ္ေအာင့္ရျခင္း အေၾကာင္းေလးမ်ားကို ဘုမသိ ဘမသိ မျဖစ္ရေလေအာင္ ဒီေဆာင္းပါးေလးနဲ႔ အက်ဥ္းခ်ံဳး ရွင္းျပလိုက္ပါတယ္။

ရင္ဘတ္ေအာင့္ရျခင္း လကၡဏာဟာ တစ္ခ်ိဳ႔အတြက္ေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ပဲ ျပန္ေကာင္းသြားတတ္ေပမဲ့ တစ္ခ်ိဳ႔အတြက္ေတာ့ အသက္အႏၲရာယ္ေပးတတ္ပါတယ္။ ဘာမွ မျဖစ္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ေလ။ ျဖစ္ရင္လည္း မလြယ္တဲ့ လကၡဏာမိ်ဳးပါ။

--------------------------------------------------------------
ရင္ဘတ္ေအာင့္ရျခင္း အေၾကာင္းအရာမ်ား
ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္ဆိုတာဟာ အဓိကသက္ဆိုင္ႏိုင္တဲ့ အရာမ်ားကေတာ့ နံပါတ္ ၁ ႏွလံုး၊ နံပါတ္၂ အဆုတ္ပါ။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးမကပဲ ေနာက္ျဖစ္ႏိုင္တာေလးေတြကေတာ့ ၾကြက္သား၊ အရိုး သို႔မဟုတ္ အေၾကာနဲ႔ ဆိုင္ေနႏိုင္ျခင္း နဲ႔ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာနဲ႔ပတ္သတ္ေနႏိုင္ျခင္းပါ။

ႏွလံုး ႏွင့္ဆိုင္ေသာ ျပသနာမ်ား

(၁) ရင္ဘတ္ေအာင့္တယ္ဆိုတာ Angina ေခၚ ႏွလံုး ေသြးငတ္လို႔ ျဖစ္လာတဲ့ ေအာင့္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ အဆီဓာတ္မ်ားတဲ့သူေတြ ပိုျဖစ္တတ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေသြးေၾကာနံရံေတြမွာ အဆီေတြနဲ႔ ေသြးေၾကာအေခါင္းေပါက္ဟာ က်ယ္သင့္သေလာက္ မက်ယ္ေတာ့တဲ့အခါ ႏွလံုးဆီကို ေရာက္တဲ့ ေသြးနဲ႔ oxygen နဲလာတဲ့ အတြက္ျဖစ္တတ္တာမ်ိဳးပါ။ ဒီလို angina ကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲ စရာ သို႔မဟုတ္ စိတ္လွဳပ္ရွားစ၇ာ ၾကံဳလာတဲ့အခါမ်ိဳး၊ ရာသီဥတု ေအးေအးဟာ ေလေအးေအးကို ဆန္တက္ျပီး လမ္းေလ်ွာက္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာရတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုေအာင့္တာဟာ တစ္ခန ၁၅ မိနစ္ မိနစ္ ၂၀ေလာက္ထိေအာင့္တတ္ေပမဲ့ အနားယူလိုက္ရင္ သို႔မဟုတ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာေပ်ာက္ေစတဲ့ Nitrol ပါေသာ ငံုေဆး၊ ဖ်န္းေဆး၊ ေသာက္ေဆး အစရွိသည္တို႔နဲ႔ ျပန္သက္သာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို ျပန္သက္သာတဲ့ အတြက္ ႏွလံုးအတြက္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ရေလာက္ေအာင္ မျဖစ္ပါဘူး။

(၂) ဒီလို မွမဟုတ္ပဲ လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားေတာင္ မလုပ္ရပါပဲနဲ႔ ဒီတုိင္း ထျပီးေအာင့္တတ္ပါတယ္။ ေအာင့္ေတာ့လည္း ဆက္တိုက္ဒီလိုပဲ နာရီနဲ႔ခ်ီျပီး Nitrol နဲ႔လည္း မေပ်ာက္၊ နားလိုက္လည္း မေပ်ာက္ နာရီနဲ႔ ခ်ီျပီး သို႔မဟုတ္ တစ္ေန႔လံုး ရင္ဘတ္ကို ဖိခံထားရသလို ေအာင့္ေအာင့္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အင္မတန္ သတိထားစရာျဖစ္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္ေအာင့္ရံုတင္မဟုတ္ပဲ လက္ေမာင္း အတြင္းဘက္ေတြ ( အထူးသျဖင့္ ဘယ္ဘက္ ) ေအာင့္ေနမယ္။ လည္ပင္းနဲ႔ ေမးရိုးေတြထိပါေအာင့္တတ္တဲ့သူေတြရွိပါတယ္။ ဒီ Angina ကေတာ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျပီး Heart attack (ႏွလံုးၾကြက္သားပုပ္ျခင္း Myocardial infarction) ရတဲ့အထိျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိတဲ့သူ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို ျပင္းထန္စြာ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာဟာ ေခြ်းဆီးမ်ားျပန္လာျခင္း ပ်ိဳ႕အန္ ႏံုးျခင္း စသည္တို႔ပါျဖစ္တတ္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီလို Angina ဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္တာျဖစ္လို႔ အေရးေပၚ ေဆးရံုမွာ စစ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ျပီး ကုသမွဳခံယူဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ပိတ္ေနတဲ့ ေသြးေၾကာကို အခ်ိန္မွီ ျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ Heart attack ရတတ္သူေတြကေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား၊ ေသြးအဆီဓာတ္မ်ားသူမ်ား၊ ဆီးခ်ိဳရွိသူမ်ား၊ အ၀လြန္သူမ်ားနဲ႔ မ်ိဳးရိုးရွိသူမ်ားပါ။ ဒီလူေတြကလြဲ၇င္ တျခားလူေတြမရဘူးလားေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနထုိုင္စားေသာက္ပံု လူေနမွဳစရိုက္နဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။

(၃) ေနာက္ျဖစ္တတ္တဲ့ ႏွလံုးေရာဂါေတြကေတာ့ ႏွလံုး ၾကြက္သားမ်ား ေယာင္ယမ္းျခင္း (Myocarditis)၊ ႏွလံုး ကို အုပ္ေပးထားေသာ အေျမွးပါး ေယာင္ယမ္းျခင္း (Pericarditis)

(၄) ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ား ထူေနေသာ ႏွလံုးေရာဂါမ်ား (cardiomyopathies)

(၅) ႏွလံုး ပံုမွန္အလုပ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းအား က်ဆင္းလာျခင္း (Heart failure)

(၆) နာတာရွည္ ႏွလံုးေရာဂါမ်ား (ဥပမာ ႏွလံုး အဆို႔ရွင္ တစ္ခုခု က်ဥ္းျခင္း) ႏွင့္

(၇) ႏွလံုး ေသြးလြွတ္ေၾကာမၾကီး ကြဲထြက္ျခင္း (Aortic dissection) စသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ႏွလံုနဲ႔ ပတ္သတ္လာတဲ့အခါ အသက္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ စနစ္တက် ေဆးစစ္ျပီး ေဆးကုသမွဳခံယူတာ အေကာင္းဆံုးပါ။
နံပါတ္ (၂) ကေတာ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္ျပီဆိုတာနဲ႔ ႏွလံုး တစ္ခုထဲ ေတြးစရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ျဖစ္ႏိုင္ေျခက အဆုတ္မေကာင္းတာပါ။
- အဆုတ္အေျမွးေယာင္ျခင္း၊ ေရ၀င္ျခင္း၊ ေလ၀င္ျခင္း
- အဆုတ္ေသြးေၾကာေလးမ်ားပိတ္ျခင္း
- အဆုတ္ပိုး၀င္ျခင္း(Infections)၊
- အဆုတ္ထဲတြင္ ျပည္တည္ျခင္း
- ပန္းနာရင္ၾကပ္ျဖစ္ျခင္း အစရွိသည္တို႔ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဒါကေတာ့ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတာပါ။ ေနာက္ အဆုတ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ အျခား အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုး heart attack ေလာက္ အေရးေပၚမဟုတ္ဘူးဆိုေပမဲ့ ဂရုတစိုက္ ေဆးကုသေပးဖို႔လုိပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး ဒီ အဆုတ္နဲ႔ ႏွလံုးလုိ ၾကီးၾကီးမားမား ျပသနာ မဟုတ္ပဲနဲ႔ ရင္ဘတ္ေအာင့္ေအာင့္ေနတာမ်ိဳးေတြကေတာ့ ရံဖန္ရံခါ လူငယ္ေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္တဲ့ နံရိုးကၾကြက္သားမ်ား နာက်င္တဲ့အခါမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ Musculoskeletal pain လို႔ပဲ လြယ္လြယ္ေခၚၾကပါတယ္။ ၾကြက္သားသံုးရတဲ့ exercise အစရွိသည္တို႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း virus ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ Herpes Zoster လို ေရယံုေပါက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ရင္ဘတ္ထဲမွာ နာျပီးေတာ့ ေရယံုဖုမ်ားထြက္လာတာမ်ိဳးလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။
အစာအိမ္နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ႏိုင္တာေလးေတြကေတာ့ အစာေရမ်ိဳျပြန္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အစာအိမ္ အက္စစ္ဓာတ္မ်ားတတ္တဲ့ အစာအိမ္ေရာဂါေတြမွာအထူးသျဖင့္ ပိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာထက္ ရင္ပူတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္။ အစာအိမ္က အက္ဆစ္ေတြဟာ အစာျပြန္ထဲကို ျပန္ဆန္တက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တာပါ။ သက္ဆိုင္ရာ က်ြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပသတိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္ရင္ဘယ္လိုအခါမွာ အေရးၾကီးတယ္၊ မၾကီးဘူးဆိုတာကို ဆင္ျခင္ၾကည့္လို႔ရႏိုင္ျပီလို႔ထင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတအတြက္ရည္ရြယ္လို႔ အားလံုးအျပည့္အစံုမေဖာ္ျပႏိုင္ေပမဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေလးမ်ားကိုပဲ မ်ွေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။
အားလံုးက်န္းမာေပ်ာ္ရြင္ႏိုင္ၾကပါေစ…

Credit to ေန (ေဆး ၁)