#ျမန္မာ့စီးပြားေရး

 

ေက်ာက္သင္ပုန္း

 

#ျမန္မာ့စီးပြားေရး

အရမ္းေကာင္းတဲ့ ပေရာဂ်က္ ရွိတယ္။ သိန္း ၃၀၀ ေတာ့ ၆ လ ရင္းရမွာ။ အျမတ္က ၂ ဆရွိတယ္။ သမာအာဇီဝ အလုပ္ပါ။ ဘယ္လို ပေရာဂ်က္လဲ ဆိုရင္ ေျပာျပလိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းလင္းသြားမယ္။ ေငြရွိတဲ့ လူက ဘာဦးေနာက္မွ သံုးစရာမလိုဘဲ မနက္ျဖန္ ထလုပ္လို႔ ရတယ္။ လြယ္တာမွ တအားလြယ္တယ္။ လူအမ်ားအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ကို အေရအတြက္နဲ႔စားရမယ့္ ပေရာဂ်က္ပါ။ ၁ သိန္းေလာက္နဲ႔ စလို႔ရေပမယ့္ mass product မလုပ္နိုင္ရင္ ေငြရွိတဲ့လူ အုပ္သြားမွာ။ ဒီဟာ လြယ္လြန္းလို႔ ေငြရွိတဲ့လူ ဘယ္သူမ်ားလုပ္ေလမလဲလို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ ၂ နွစ္၊ ၃နွစ္ ရွိေနၿပီ။ ဒီေန႔အထိ တက္မလာ ​ေသးဘူးဗ်။ ​ေငြတတ္​နိုင္​တဲ့ အကိုတစ္ေယာက္​ကို ကြၽန္​​ေတာ္​​ေျပာျပ​ေနမိတယ္​။ သူက ဘာအလုပ္လဲ အတိအက် တြင္​တြင္​​ေမး​ေနတယ္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​ သူ႔ကို မ​ေျပာျဖစ္​ခဲ့​ေတာ့ဘူး။ ကြၽန္​​ေတာ္​ ခဏ ခဏ အ​ေက်ာ္​ခံရတာမ်ား​ေတာ့ စိတ္​ထဲပဲ သိမ္​းထားလိုက္​တယ္​။ ကြၽန္​​ေတာ္​ သူ႔ဆီက လိုခ်င္တဲ့အ​ေျဖက ညီ​ေလး မင္​း​ေသခ်ာရင္​ တို႔ စလုပ္​လိုက္​မယ္ ဆိုတာပါ.....

ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ျပႆနာက ႀကီးတယ္..
ဟိုေန႔က မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာမိတယ္။ သူ အရင္က ၾကက္ဥ ဘဲဥ လုပ္တယ္။ တစ္လံုး ၃ က်ပ္ ျမတ္တယ္။ ဒါ သူ႔လိုပဲ လုပ္ငန္းတူေတြအားလံုး တစ္ညီတည္​း သြားေနတဲ့ အျမတ္ေပါ့။ စစလုပ္ျခင္း ၃ နွစ္ေလာက္ အဆင္ေျပတယ္။ အခု သူ ရႈံးလို႔ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ဘာလို႔လဲ။ သူ ေစ်းေရာင္းမေတာ္လို႔လား။ ၾကက္ဥ ဘဲဥေတြပဲ အရည္ေသြးမမီလို႔လား။ သူ႔လိုပဲ လုပ္ငန္းတူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း မလုပ္ၾကေတာဘူးတဲ့။ ၾကက္ေတြ ဘဲေတြပဲ မဥေတာ့လိုလား ... လားေပါင္း မ်ားစြာေပါ့ ...????

ညီလိုခင္ရတဲ့ ညီငယ္တစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူက ေငြေလးစုလို႔ ၁၆ ဘီးလား၊ ၁၂ ဘီးလား ေထာင္တယ္။ ကုန္ေတြကို တနသၤာရီတိုင္းကေန ျမန္မာျပည္အေပၚ ရန္ကုန္အထိ ကုန္ပို႔တာေပါ့။ တစ္စီးလံုး ၁၃ သိန္း၊ ၁၅ သိန္း ပို႔တယ္။ အတက္ကုန္၊ အဆင္းကုန္နဲ႔ အေတာ္ကို အဆင္ေျပတာေပါ့။ မိသားစုေတြ စိုစိုေျပေျပျဖစ္လာေတာ့ တစ္စီးက နွစ္စီးျဖစ္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ သူနဲ႔ သူ႔လို ကားတစ္စီးက စေထာင္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔လိုက္ရၿပီ။ သူလည္း ကားေတြ ေအာက္ေစ်းနဲ႔ေရာင္းၿပီး ကားေရာင္းရတဲ့ အရင္းအနွီးလည္း တတိတိနဲ႔ ပါးလာေနၿပီေပါ့ .... သူ႔တို႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ညံ့ခဲ့လို႔လား။ ကုန္ေတြ မပို႔ၾကေတာ့လို႔လား။ ကားေတြ မေကာင္းေတာ့လို႔လား ....???????

မိုဘိုင္းဖုန္းေခတ္စက မိုဘိုင္းဖုန္းဆိုင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲမွာ တပည့္တစ္ေယာက္ ဖြင့္တယ္။ ဆိုင္ေလးက သန္႔၊ ပစၥည္းစံုေတာ့ လူအေတာ္ေလး ဝင္တာေပါ့။ အေရာင္းအဝယ္ေတြ ေကာင္းလာေတာ့ လူသိမ်ားလာတာေပါ့။ သူလည္း ပစၥည္းစံုေအာင္ နိုင္ငံျခားကိုယ္တိုင္သြား၊ ဝယ္ျခမ္း ျပန္ေရာင္း။ အလုပ္က တျဖည္းျဖည္းေကာင္းလာလိုက္တာ ဆိုင္ခြဲေနာက္​တစ္ခုဖြင့္ဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါေလေရာ။ အဲ့လို ရည္႐ြယ္တုန္းရွိေသးတယ္ ... လုပ္ငန္းက တျဖည္းျဖည္း ဝင္ေငြေတြ နည္းလာ၊ ပစၥည္းေတြ ေသာင္တင္ၿပီး လံုးပါးပါးလာၿပီး ေနာက္ဆံုး ဆိုင္ပါပိတ္လိုက္ရတယ္ ... သူ႔လိုပဲ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း တက္လာတဲ့ ဆိုင္အခ်ိဳ႕လည္း ပိတ္သြားခဲ့ရတယ္။ သူတို႔ မႀကိဳးစားေတာ့လိုလား။ ဆိုင္က ဝန္ေဆာင္မႈေတြ မေကာင္းလို႔လား ...?????

ကြၽန္ေတာ္ မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ပက္သက္လို႔ မဂၢဇင္းစာအုပ္ ၁၀ နွစ္ေက်ာ္ ထုတ္ခဲ့တယ္။ မိုဘိုင္းဖုန္းအေၾကာင္းသိတဲ့ ဝန္ထမ္းဆိုလို႔ အဲ့ေခတ္ ရွိကိုမရွိတာ။ ဒါေၾကာင့္ ဝန္ထမ္းေတြ အသစ္ေမြးၿပီး သင္ေပးခဲ့ရတယ္။ ပံုနွိပ္ပညာ၊ စာနယ္ဇင္းပညာ၊ ကြန္ျပဴတာပညာ၊ မိုဘိုင္းဖုန္းပညာ၊ မားကတ္တင္းပညာေတြ နွစ္နဲ႔ခ်ီ လုပ္ငန္းအနစ္နာခံၿပီး သင္ေပးခဲ့တယ္။ သူတို႔ နားလည္တတ္ကြၽမ္းတဲ့အခါ ကြၽန္ေတာ့္နားမွာ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူး။ ေနာက္ဆံုး မဂၢဇင္းတိုက္ကို ပိတ္ခဲ့ရတယ္။ ၁၀ နွစ္အတြင္း ဝန္ထမ္း ၃ သုတ္ အလုပ္ခန္႔ခဲ့ရတယ္။ သူတို႔အားလံုး မရွိေတာ့ဘူး။ ကြၽန္ေတာ့္လို လုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔ကုန္တယ္ ... ကြၽန္ေတာ္တို႔ ညံ့ခဲ့တာလား...???

ကြၽန္ေတာ့္မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူက ျမန္မာနိုင္ငံ စူပါမားကတ္ေလာကမွာ ပထမဆံုးပဲ။ သူအခု ေနာက္ဆံုးေရာက္ခဲ့ၿပီး ရွိတဲ့စူပါမားကတ္ေတာင္ အနိုင္နိုင္ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေန ေရာက္ေနၿပီေပါ့။ သူက လူေတာ္ပါ။ ဘာေၾကာင့္ က်ဆံုးေနရတာလဲ။
အခုေျပာျပတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြက တစ္ခု နွစ္ခု မကဘူး။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ SME စီးပြာေရးလုပ္ငန္းနယ္ပယ္စံုမွာ ျဖစ္ေနတာေတြေပါ့။

ၾကက္ဥ ေရာင္းတဲ့လူေတြ ဘာလို႔ မလုပ္ေတာ့လဲ။ တိရိစာၦန္အစာ ေရာင္းတဲ့ကုမၸဏီႀကီးက သူ အစာေရာင္းလို႔ရတဲ့အျမတ္​ ၅ က်ပ္ကို ၃ က်ပ္အရႈံးခံၿပီး ၾကက္ဥ ဘဲဥ ေလာကထဲ ဝင္သမတယ္။ ၃ က်ပ္ အျမတ္ေလးနဲ႔လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ကြဲကုန္တယ္။ ဒီၾကားထဲ ၾကက္ဥကို နိုင္ငံျခားကုမၸဏီက ဝင္ေရာင္းေတာ့ လုပ္ငန္းရပ္လိုက္ရေတာ့တာေပါ့။

ကုန္ကားႀကီး ေထာင္စားတဲ့ ေလာကထဲ သေဌးခရိုနီႀကီး ဝင္လာၿပီး ကုန္ကားႀကီးေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ဝင္ရင္းၿပီး ကုန္ပို႔ခကို ၅၀% ေက်ာ္အထိ ေလ်ာ့ခ်လိုက္ေတာ့ က်န္တဲ့ ကုန္ကားသမားေတြ လုပ္ငန္းရပ္တန္​႔ကုန္တာေပါ့။

မိုဘိုင္းဖုန္းဆုိင္ေလး စဖြင့္ခဲ့တဲ့ တပည့္ဆိုင္ေဘးမွာ ေနာက္ဆိုင္တစ္ဆိုင္ လာဖြင့္တယ္။ သူတို႔က အရင္းသိန္း ၁၅၀၀ ရင္းၿပီး သိန္း ၅၀၀ အရႈံးခံၿပီး လုပ္ငန္းစၾကတယ္။ ေဘးက တပည့္ဆိုင္က ဘယ္ခံနိုင္ေတာ့မလဲ။ ေနာက္ဆံုး ဆိုင္ပါ ပိတ္လိုက္ရတာပဲ။ မိုဘုင္းဖုန္းေလာကလည္း ေနာက္ပိုင္း ေငြနိုင္တဲ့လူေတြ နိုင္ငံျခားစက္ရံုေတြအထိေျပးၿပီး reject ေတြ ဝယ္၊ ဒီမွာ လကၠားေတြ ျဖန္႔၊ ဒိုင္ေတြ လုပ္ ျဖန္႔၊ သူတို႔ ပစၥည္းမွ မေရာင္းနိုင္ရင္ ဆိုင္ပါပိတ္ရတဲ့ အေျခအေနေတြ ေရာက္ကုန္တာပါပဲ။
မိုဘိုင္းဖုန္းမဂၢဇင္းနွင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းကို ၂၀၀၄ မွာ ကြၽန္ေတာ္ စထုတ္ခဲ့တယ္။ ၁၀ နွစ္တိတိ ထုတ္ေဝနိုင္ခဲ့ေပမယ့္ လုပ္ငန္းသက္တမ္းတေလ်ာက္ ဝန္ထမ္း သံုးခါလဲခဲ့ရတယ္။ အခ်ိန္ေတြသာ ကုန္သြားတယ္ ... မဂၢဇင္းက ေအာင္ျမင္ေပမယ့္ ေငြေၾကးမွာေတာ့ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။ ဝန္ထမ္းေတြကို မိုဘိုင္းဖုန္းနည္းပညာအေၾကာင္း အစကေန သင္ေပးခဲ့ရတယ္။ သူတို႔တတ္ကြၽမ္းသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေငြပိုေပးၿပီးေခၚသြားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ျပန္ေမြးရျပန္တယ္။ ေနာက္ဆံုး Telenor၊ Oreedo တို႔မွာ လစာအရမ္းေကာင္းလို႔ ကူးသြားၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္လို လုပ္ငန္းေလးေတြ ရပ္တန္႔သြားခဲ့တယ္။ ေငြထုပ္ ခုထိုင္ၿပီး ေစ်းကြက္ထဲ ဝင္ေမႊၾကတာ ေစ်းနႈန္းအျပင္ ဝန္ထမ္းေတြပါ ဆြဲစိၾကေတာ့တယ္။

ကြၽန္ေတာ့္မိတ္ေဆြက စူပါမားကတ္ကို ျမန္မာျပည္မွာ စခ်ျပခဲ့တာေပါ့။ သူ စလုပ္ေတာ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုင္ခြဲေတြဖြင့္မယ့္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ေျမေစ်းႀကီးတာေၾကာင့္ တိုးခ်ဲ႕တာေတြ မလုပ္နိုင္ဘဲ ဒီအတိုင္း ေနေနခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ေငြေၾကးခ်မ္းသာၿပီး အာဏာပိုင္ အသိုင္းအဝိုင္းေတြက စူပါမားကတ္ ထလုပ္ေတာ့တယ္။ ဘယ္သူမွ မပိုင္ဆိုင္နိုင္တဲ့ ေနရာေကာင္းေတြ အလကားနီးပါး ရၾကတယ္။ ေငြကလည္း ေတာင့္၊ အာဏာကလည္း ရွိေတာ့ စူပါမားကတ္ေတြ နိုင္ငံအနွံ႔ ေနရာေကာင္းေတြမွာ ဖြင့္ၾကေတာ့တယ္။ တကယ္ႀကိဳးစားၿပီးလုပ္ေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ့မိတ္ေဆြလည္း လက္မႈိင္ခ်ၿပီး ရပ္တန္႔လိုက္ရေတာ့တယ္။ စူပါမားကတ္ႀကီးအုပ္စုဆိုရင္ ေကာင္းေပ့၊ နာမည္ႀကီး ဆိုတဲ့ နိုင္ငံျခားကစားေသာက္ကုန္ေတြ၊ လူသံုးကုန္ေတြကို ေအာက္လမ္းကေန ကြန္တိန္နာနဲ႔ကို သြင္းနိုင္ၾကတယ္။
သူတို႔ဆီမွာ လာတင္တဲ့ local supplier ေတြဆို အျမတ္ ၂၀% ကေန ၃၅% အထိ ယူၿပီး တင္ၾကတယ္။ local supplier ေတြကလည္း ပစၥည္းေရာင္းရဖို႔ကိုပဲ လုပ္ေနရရွာေတာ့ မ်က္နွာငယ္နဲ႔ ဆက္လုပ္ေနၾကရတာေပါ့။ တိုင္းျပည္မွာ အေကာင္းဆံုေဂါင္ လုပ္ငန္းေတြအကုန္လံုးဟာ ေငြေၾကးခ်မ္းသာၿပီး အာဏာရွိတဲ့လူတန္းစား ခရိုနီေတြ လက္ထဲမွာ အကုန္ေရာက္ေနတာေပါ့။ လုပ္ငန္းအသစ္တစ္ခု အေျခအေနေကာင္းရင္ သူတို႔ ေငြနဲ႔အာဏာ သံုးၿပီး အရင္လုပ္ေနသူေတြကို အျမန္​ေမာင္းထုတ္နိုင္ခဲ့တယ္။
ေငြနဲ႔အာဏာ ရွိတာေၾကာင့္ ဘယ္လို လုပ္ငန္းအတြက္ျဖစ္ျဖစ္ ေျမေတြ၊ လုပ္ငန္းစက္ရံုေတြ၊ ဝန္ထမ္းေတြဟာ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီးသားေပါ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္အနည္းငယ္က ကမ႓ာေက်ာ္ အခ်ိဳရည္ ကုမၸဏီႀကီးက ျမန္မာျပည္ျပန္လာတဲ့အခါ ကိုယ္စားလွယ္ကို ခရိုနီထဲကပဲ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ သူ႔ဆီမွာပဲ လုပ္နိုင္တဲ့ အေျခအေနအျပည့္ရွိတာေၾကာင့္ပါ။ ယေန႔ ထိုခရိုနီက သူ႔ထုတ္ကုန္ေတြမွာပါ ကမ႓ာ့နံပတ္ ၁ တံဆိပ္ကို တပ္ဆင္ၿပီး ေရာင္းခ်တဲ့အထိ ေစ်းကြက္ေနရာ ထိပ္ဆံုးေရာက္ေနၿပီေပါ့။ ဒီေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံသားပိုင္ အခ်ိဳရည္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕ ရပ္တန္႔ခဲ့ရေတာ့တယ္။ ဒီရက္ပိုင္း ေၾကာ္ျငာတစ္ခုမွာ အသီးအ႐ြက္ေတြကို အဆင့္ျမင့္စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ျပန္လည္​ေရာင္းခ်ေပးေနတဲ့ ခရိုနီလုပ္ငန္းတစ္ခုကို ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ အသီးအ႐ြက္ကို အသန္႔ရွင္းဆံုး အဟာရဓာတ္ေတြ အျပည့္အဝနဲ႔ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မွာကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ေငြနိုင္လို႔ ထုတ္လုပ္ၾကတဲ့အခါ အျပင္က ေငြေၾကးအနည္းငယ္နဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္သူေတြ ေစ်းကြက္ကို တိုက္ရိုက္ထိခိုက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ သူတို႔စူပါမားကတ္ထဲ ယခင္က ကုန္စိမ္းသြင္းေပးတဲ့ လုပ္ငန္းကေတာ့ အထိနာမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုဆိုးတာက နိုင္ငံျခားသားဝင္ၿပီးလုပ္တဲ့ SME လုပ္ငန္းေတြေပါ့။ အခုဆိုရင္ တိုင္းျပည္ထဲ ေငြေၾကးခ်မ္းသာတဲ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ ဝင္လာၿပီ။ အခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘီယာေတာင္ ျမန္မာျပည္ထဲထုတ္ေနတာ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္​ေနၿပီေပါ့။ သူတို႔ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လာလုပ္ေနတာ အေတာ္ေတာင္မ်ားေနပါၿပီ။ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္း၊ ဖက္​ရွင္​လုပ္​ငန္​း၊ ပစၥည္းပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္း၊ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္း စတဲ့ SME လုပ္ငန္းေတြမွာ ျမန္မာျပည္သားအမည္ခံၿပီး လုပ္ကိုင္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ နိုင္ငံျခားသားေတြဟာ ျမန္မာေတြထက္ ပိုျမင္ ပိုသိတာေၾကာင့္ သူတို႔စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ သူတို႔တိုင္းျပည္မွာ တိုးမရေပမယ့္ ဒီမွာ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ဥပမာ - Yangon အမည္​ တပ္​ထားတဲ့ ဖက္​ရွင္​လုပ္​ငန္​းဆိုရင္​ ျမန္မာတို႔ရဲ႕​ေရွးကဓာတ္​ပံု​ေတြ အသံုးျပဳၿပီး အဝတ္​အထည္​အိတ္​ အကုန္​ထုတ္လုပ္​​ေရာင္​းခ်​ေနတာ ယ​ေန႔ဆို ထိုင္​း၊ စကၤာပူအထိ​ေတာင္​ ျဖန္႔ခ်ိနိုင္​​ေနၿပီ။ နိုင္ငံျခားသားေတြ ဝင္လုပ္ေတာ့ အခြန္ေတြ တိုင္းျပည္ကရတာေပါ့လို႔ ေတြးထင္ေနၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔က ဝင္ေငြျပတာ တစ္​ျပား နွစ္ျပားေလာက္ေပၚမွာသာ အခြန္ေဆာင္သြားတာပါ။ က်န္တာ သူ႔တိုင္းျပည္ကို ပို႔ေတာ့တာပါပဲ။ ဥပမာ - ေအာက္လမ္းကေန အဝတ္အထည္ေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ အခြန္မေပးဘဲ ယူလာတယ္။ ရန္ကုန္၊ မန္းေလးနဲ႔ နယ္အစံုမွာ ႀကိဳက္တာယူ ၃၀၀၀၊ ၅၀၀၀ ဆိုုၿပီး လိုက္ေရာင္းတယ္။ သူေရာင္းတဲ့ေစ်းက အင္မတန္ခ်ိဳတယ္။ ပစၥည္းေတြက အရည္ေသြးလည္း ေကာင္းတာေတြလည္းရွိေတာ့ ဝယ္ၾကအားေပးၾကတယ္။ သူေရာင္းတဲ့ပစၥည္းက တရုတ္ျပည္မွာ သြားဝယ္​တာထက္ေတာင္ ေစ်းသက္သာေနေတာ့ ေအာင္ျမင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူသံုးကုန္ပစၥည္းဆိုတာ သိပ္မၾကာခင္မွာ အမႈိက္ျဖစ္ၿပီး လႊင့္ပစ္ရမယ့္ပစၥည္းေတြပါ။ သူတို႔ကေတာ့ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ေငြေတြကို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ သယံဇာတေတြဝယ္ၿပီး သူ႔တိုင္းျပည္ ျပန္ပို႔ေပးလိုက္တယ္။ အခ်ိဳ႕ နိုင္ငံျခားသားပိုင္ ခရီသြားလုပ္ငန္းေတြဆိုရင္ သူတို႔တိုင္းျပည္ကလူေတြကို ေခၚတယ္။ လာလည္ပတ္တယ္။ အခ်ိဳ႕ ခရီးစဥ္ေတြဆို ေဒၚလာ ေသာင္းခ်ီတန္တယ္။ တကယ္တန္း အခြန္ရေတာ့ တစ္ျပားနွစ္ပဲ အျပင္ သူတို႔က အစစအရာရာ တတ္နိုင္ေတာ့ နိုင္ငံသားပိုင္ လုပ္ငန္းေတြက အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ဆီကအလုပ္ ျပန္ေမွ်ာ္​ရတဲ့ဘဝေတြ ျဖစ္ကုန္တာပါပဲ။

အဲ့ဒီလို မမွ်တတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြထဲကို နိုင္ငံသားစီးပြားေရးလုပ္လိုသူေတြက ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္သူမွ လက္ဝင္မလွ်ဳိရဲေအာင္ ျဖစ္လာရေတာ့တယ္။ ဒီေတာ့ သိပ္ၿပီးမပြန္းပဲ့တဲ့ ကား ဘက္မွာ ဝင္ေရာက္ျမႇဳပ္နွံၾကေတာ့တယ္။ ကားမွာျမႇဳပ္နွံတဲ့အခါ မတည္ၿငိမ္တဲ့ လိုတစ္မ်ိဳး မလိုတမ်ိဳး ကားမူဝါဒေတြေၾကာင့္ သာမာန္ ကားဝယ္ေရာင္းေတြ စီးပြားပ်က္သြားခဲ့ရပါတယ္။

စီးပြားေရးလုပ္ၾကတယ္ဆိုတာ ပင္လယ္ေရလိုပဲ ဘယ္သူသံုးသံုး ဘယ္လိုသံုးသံုး အေရးမႀကီးပါဘူး။ ကိုယ္ႀကိဳးစားရင္ ကိုယ္ရမွာ။ ခရိုနီႀကီးေတြ၊ အာဏာပိုင္ႀကီးေတြလည္း ႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။ နိုင္ငံျခားသားေတြလည္း ႀကိဳးစားခဲ့တာပဲ။ ဒါ​ေပမယ္​့ စီးပြားေရးဆိုတာ ပင္လယ္ေရ ဆိုေပမယ့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ တိုင္းျပည္အစိုးရမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။

စီးပြားေရး လက္ဝါးႀကီးအုပ္မႈ၊ ေစ်းကြက္ဖ်က္စီးမႈ၊ မတရားေသာ ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမ်ား တားဆီးအ​ေရးယူျခင္​း၊ ​ေငြေၾကးခဝါခ်မႈ ​ေဖာ္​ထုတ္​အ​ေရးယူျခင္​း၊ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း၊ SME အစစ္အမွန္မ်ားကို အားေပးျခင္း၊ ခရိုနီနွင့္ နိုင္ငံသားအမည္ခံ နိုင္ငံျခားသားလုပ္ငန္းေတြကို စိစစ္ျခင္း၊ နိုင္ငံတကာက​ေထာက္ပံ့တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေထာက္ပံ့ေငြေတြကို ေသခ်ာစိစစ္အသံုးခ်ျခင္း၊ ပို႔ကုန္ဖြံၿဖိဳးေရးအပိုင္းေတြမွာ ပိုမိုအားထည့္ျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းငယ္နွင့္ အလတ္စားမ်ားကို အစိုးရမွ ကူညီေထာက္ပံ့ျခင္း စသည္တို႔ကို ထိေရာက္စြာ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါတယ္။ ဘာလုပ္ငန္းမဆို အၿပိဳင္ဆိုတာ ေပၚလာစၿမဲပါ။

ဒါေပမယ့္ မိမိနိုင္​ငံသားလုပ္​ငန္​းရွင္​​ေတြကို အကာကြယ္ေပးမယ့္ ဥပေဒေတြနဲ႔ တရားမွ်တစြာသာ ယွဥ္ၿပိဳင္နိုင္ဖို႔သာ လိုအပ္ပါေၾကာင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရး ႀကီးမားေသာျပႆနာမ်ား၏ အစိတ္​အပိုင္​းအခ်ိဳ႕အား ေရးသားတင္ျပလိုက္ရပါတယ္ ...။

25.5.2017
Written By Zaw Phyo Li