စကားေျပာျခင္း အတတ္ပညာ
-------------------
“စကား (၆) ခြန္း၊ လူ၌ထြန္း၊ (၄) ခြန္းကိုေရွာင္၊ (၂) ခြန္းေဆာင္” တဲ့။
အဓိပၸါယ္ကေတာ့ လူေတြ စကား ေျပာဆိုတဲ့ အခါမွာ စကား (၆) ခြန္း ထြက္က် လာေလ့ ရွိတယ္။ ဒီအထဲက (၄) ခြန္းဟာ အက်ိဳးမရွိတဲ့ အတြက္ မေျပာနဲ႔။ (၂) ခြန္းကေတာ့ အက်ိဳးရွိတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျပာသင့္ပါတယ္လို႔ ဗုဒၶဘုရားရွင္ က ဆိုဆံုးမခဲ့တဲ့ စကားပါ။
ဒီ စကားႀကီး (၆) ခြန္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာ ၾကည့္ရင္ ဘာကို ေတြ႕ရမလဲ ဆိုေတာ့ စစ္ေဆး ခ်က္ ဥပေဒ ၃ မ်ိဳး ေပၚမူတည္ၿပီး ကြဲထြက္ သြား တယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေဆးခ်က္ ဥပေဒ ၃ မ်ိဳး ဆိုတာကေတာ့ -
(၁) တရား (မွန္ျခင္း/ မမွန္ျခင္း)
(၂) အက်ိဳး (ရွိျခင္း/ မရွိျခင္း)
(၃) အမႈ (ေကာင္းျခင္း/ ဆိုးျခင္း)
တို႔ပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ေရွးဦးစြာ စကားတစ္ခြန္းဟာ မွန္လား မွားလား ဆိုတာကို စစ္ေဆး ရပါမယ္။ အမွန္တရား ဟုတ္ မဟုတ္ ဆိုတာကို ေျပာသူ ကိုယ္တိုင္ ေသခ်ာ မသိ တဲ့အခါ ဒီစကား ဟာ ေျပာသင့္တဲ့ စကား မဟုတ္ ပါဘူး။
ဒုတိယ အဆင့္ အေနနဲ႔ မွန္ၿပီဆိုခဲ့ရင္ အက်ိဳးရွိ သလား မရွိဘူးလား ထပ္မံ စစ္ေဆးရပါတယ္။ အက်ိဳးမရွိတဲ့ စကားဆိုရင္လဲ ဒီစကားဟာ ေျပာ သင့္တဲ့ စကား မဟုတ္ပါဘူး။
အကယ္၍ စကားတစ္ခြန္းဟာ အမွန္တရား ေသာ္ လည္း ျဖစ္တယ္။ အက်ိဳးလည္း ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အခါမွာေတာ့ တတိယ တဆင့္ ျဖစ္တဲ့ ေကာင္းျခင္း ဆိုးျခင္း အေပၚ မူတည္ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္ အခါ အလိုက္ ကြဲျပားတဲ့ ပံုစံေလးေတြ နဲ႔ ေျပာဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြဲျပားတဲ့ ပံုစံေလးေတြ ဆိုတာကေတာ့ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥ မွန္ရင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာသင့္ၿပီးေတာ့ အေရး မႀကီး တဲ့ကိစၥေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ဟာသေႏွာၿပီး ေျပာသင့္ ပါတယ္။
မပိုင္ႏိုင္ေသာကိစၥ ေတြမွာေတာ့ ဆင္ဆင္ ျခင္ျခင္ ေျပာသင့္ ၿပီးေတာ့ ပိုင္ႏိုင္ေသာကိစၥ ေတြမွာ အကိုးအကားႏွင့္ ေျပာဆို သင့္ပါတယ္။
ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ကိစၥ ေတြကို အခ်ိန္ႏွင့္ အခါကို ၾကည့္ေျပာရမွာ ျဖစ္ၿပီး မေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ကိစၥ ေတြကို နားေထာင္မယ့္ လူႏွင့္ ေနရာကို ၾကည့္ေျပာ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာတဲ့အခါမွာ သူတစ္ပါးကိစၥ ေရးရာကိုသာ သတိထားၿပီး ေျပာရမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိစၥ ကိုေတာ့ သူမ်ား လာေျပာတာ ေတြကို နားေထာင္ တတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
#kyawnge
-------------------
“စကား (၆) ခြန္း၊ လူ၌ထြန္း၊ (၄) ခြန္းကိုေရွာင္၊ (၂) ခြန္းေဆာင္” တဲ့။
အဓိပၸါယ္ကေတာ့ လူေတြ စကား ေျပာဆိုတဲ့ အခါမွာ စကား (၆) ခြန္း ထြက္က် လာေလ့ ရွိတယ္။ ဒီအထဲက (၄) ခြန္းဟာ အက်ိဳးမရွိတဲ့ အတြက္ မေျပာနဲ႔။ (၂) ခြန္းကေတာ့ အက်ိဳးရွိတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျပာသင့္ပါတယ္လို႔ ဗုဒၶဘုရားရွင္ က ဆိုဆံုးမခဲ့တဲ့ စကားပါ။
ဒီ စကားႀကီး (၆) ခြန္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာ ၾကည့္ရင္ ဘာကို ေတြ႕ရမလဲ ဆိုေတာ့ စစ္ေဆး ခ်က္ ဥပေဒ ၃ မ်ိဳး ေပၚမူတည္ၿပီး ကြဲထြက္ သြား တယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေဆးခ်က္ ဥပေဒ ၃ မ်ိဳး ဆိုတာကေတာ့ -
(၁) တရား (မွန္ျခင္း/ မမွန္ျခင္း)
(၂) အက်ိဳး (ရွိျခင္း/ မရွိျခင္း)
(၃) အမႈ (ေကာင္းျခင္း/ ဆိုးျခင္း)
တို႔ပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ေရွးဦးစြာ စကားတစ္ခြန္းဟာ မွန္လား မွားလား ဆိုတာကို စစ္ေဆး ရပါမယ္။ အမွန္တရား ဟုတ္ မဟုတ္ ဆိုတာကို ေျပာသူ ကိုယ္တိုင္ ေသခ်ာ မသိ တဲ့အခါ ဒီစကား ဟာ ေျပာသင့္တဲ့ စကား မဟုတ္ ပါဘူး။
ဒုတိယ အဆင့္ အေနနဲ႔ မွန္ၿပီဆိုခဲ့ရင္ အက်ိဳးရွိ သလား မရွိဘူးလား ထပ္မံ စစ္ေဆးရပါတယ္။ အက်ိဳးမရွိတဲ့ စကားဆိုရင္လဲ ဒီစကားဟာ ေျပာ သင့္တဲ့ စကား မဟုတ္ပါဘူး။
အကယ္၍ စကားတစ္ခြန္းဟာ အမွန္တရား ေသာ္ လည္း ျဖစ္တယ္။ အက်ိဳးလည္း ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အခါမွာေတာ့ တတိယ တဆင့္ ျဖစ္တဲ့ ေကာင္းျခင္း ဆိုးျခင္း အေပၚ မူတည္ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္ အခါ အလိုက္ ကြဲျပားတဲ့ ပံုစံေလးေတြ နဲ႔ ေျပာဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြဲျပားတဲ့ ပံုစံေလးေတြ ဆိုတာကေတာ့ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥ မွန္ရင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာသင့္ၿပီးေတာ့ အေရး မႀကီး တဲ့ကိစၥေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ဟာသေႏွာၿပီး ေျပာသင့္ ပါတယ္။
မပိုင္ႏိုင္ေသာကိစၥ ေတြမွာေတာ့ ဆင္ဆင္ ျခင္ျခင္ ေျပာသင့္ ၿပီးေတာ့ ပိုင္ႏိုင္ေသာကိစၥ ေတြမွာ အကိုးအကားႏွင့္ ေျပာဆို သင့္ပါတယ္။
ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ကိစၥ ေတြကို အခ်ိန္ႏွင့္ အခါကို ၾကည့္ေျပာရမွာ ျဖစ္ၿပီး မေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ကိစၥ ေတြကို နားေထာင္မယ့္ လူႏွင့္ ေနရာကို ၾကည့္ေျပာ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာတဲ့အခါမွာ သူတစ္ပါးကိစၥ ေရးရာကိုသာ သတိထားၿပီး ေျပာရမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိစၥ ကိုေတာ့ သူမ်ား လာေျပာတာ ေတြကို နားေထာင္ တတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
#kyawnge
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။