မွတ္စုၾကမ္း added 4 new photos.
ကေလးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးလြန္းျခင္းေၾကာင့္ တက္ျခင္း
*****************************************
ကေလးမ်ားသည္ လူႀကီးသဘာဝႏွင့္မတူၾကေခ်။ လူႀကီးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးလြန္းႏွင့္ တက္ျခင္းမွာ ဆက္စပ္ေလ့မရွိေသာ္လည္း ကေလးမ်ားမွာမူ အဖ်ားႀကီးသည့္အခါ တက္ေလ့ရွိၾကသည္။ အဖ်ားႀကီး၍တက္ျခင္းကို မိဘမ်ားအေနျဖင့္ အလြန္အမင္းစိုးရိမ္ေနၾကေသာ္လည္း ကေလးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးသည့္အခါ တက္ျခင္းမွာ အေတြ႕ရမ်ားၿပီး ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္မ်ားကို လိုက္နာပါက စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ သိပ္မလိုေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ပါသည္။
ကေလးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးလြန္းျခင္းေၾကာင့္ တက္ျခင္း
*****************************************
ကေလးမ်ားသည္ လူႀကီးသဘာဝႏွင့္မတူၾကေခ်။ လူႀကီးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးလြန္းႏွင့္ တက္ျခင္းမွာ ဆက္စပ္ေလ့မရွိေသာ္လည္း ကေလးမ်ားမွာမူ အဖ်ားႀကီးသည့္အခါ တက္ေလ့ရွိၾကသည္။ အဖ်ားႀကီး၍တက္ျခင္းကို မိဘမ်ားအေနျဖင့္ အလြန္အမင္းစိုးရိမ္ေနၾကေသာ္လည္း ကေလးမ်ားတြင္ အဖ်ားႀကီးသည့္အခါ တက္ျခင္းမွာ အေတြ႕ရမ်ားၿပီး ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္မ်ားကို လိုက္နာပါက စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ သိပ္မလိုေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ အဖ်ားႀကီးလြန္းျခင္းေၾကာင့္တက္ျခင္းကို ေဆးပညာအေခၚအေဝၚအားျဖင့္
febrile convulsions သို႔ febrile seizure ဟု ေခၚဆိုေလ့ရွိၾကသည္။
အမ်ားေသာအားျဖင့္ အဖ်ား ၃၈ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္(38 ံC) တနည္း ၁၀၀.၄ ဒီဂရီ
ဖာရင္ဟိုက္ (100.4 ံF)ေက်ာ္ေသာ ကေလးမ်ားတြင္ျဖစ္ပြားတတ္သည္။
ျဖစ္ပြားႏႈန္းမွာ ကေလးအေယာက္ ၂၀တြင္ ၁ ေယာက္ႏႈန္းျဖစ္သည္။ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၆ လႏွင့္ ၃ ႏွစ္အၾကားတြင္အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ္လည္း အသက္၆ႏွစ္အထိ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။မိန္းကေလးမ်ားႏွင္ယွဥ္လွ်င္ ေယာက်ာ္းေလးမ်ားတြင္ ပိုအျဖစ္မ်ားသည္။ မိဘႏွစ္ပါးထဲမွ တစ္ေယာက္တြင္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကအဖ်ားႀကီးလွ်င္တက္တတ္သည့္ ေရာဂါရာဇဝင္ရွိပါက သာသမီးတြင္ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိတတ္ပါသည္။
စတင္ဖ်ားသည့္အခ်ိန္မွ၍ ၂၄နာရီအတြင္း (စဖ်ားသည့္ပထမရက္တြင္) အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိၾကသည္။ ကေလးမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ အဖ်ားေရာဂါ အမ်ားစုမွာ ဗိုင္းရပ္ပိုးဝင္ျခင္း၊ တုပ္ေကြးျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးဝင္ျခင္း၊အဆုတ္ေရာင္ျခင္း၊ အာသီးေရာင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္အျဖစ္မ်ားပါသည္။
ကေလးသည္ အဖ်ားႀကီးၿပီးတက္လွ်င္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေတာင့္တင္းလာမည္။ ၿပီးလွ်င္သတိလစ္ၿပီး ေျခလက္မ်ားေကြး၍ေသာ္ လည္းေကာင္း ဆန္႔၍ေသာ္လည္းေကာင္း တက္မည္။ တခါတရံ တက္စဥ္ ႐ူးထြက္က်ျခင္း ဝမ္းထြက္က်ျခင္းမ်ား ရွိႏိုင္သည္။ တက္ခ်ိန္သည္ အမ်ားေသာအားျဖင့္ ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္ေလ့မရွိပါ။ ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္ၿပီး တက္ေနပါက ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းသြားရန္လိုအပ္ပါသည္။ ကေလးသည္ အတက္က်ၿပီးသည္ႏွင့္ အလြန္အမင္းအိပ္ျခင္း၊ မွိန္းျခင္းမရွိပဲ သြက္လက္စြာျပန္ေဆာ့ကစားႏိုင္ေလ့ရွိၾကသည္။ တက္ၿပီး အလြန္အမင္းအိပ္ျခင္း၊ မွိန္းျခင္း၊ အဆက္မျပတ္ ေအာ့ထိုးအန္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားပံုမွန္ကဲ့သို႔ မလႈပ္ရွားႏိုင္ရွိခဲ့ေသာ္ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းျပသင့္ပါသည္။
ကေလးတက္ေနစဥ္ ျပဳလုပ္ရမည့္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္အခ်က္မ်ားမွာ
***************************************************
၁) ကေလးကိုပက္လက္အေနအထားမဟုတ္ပဲ ေဘးတေစာင္းထားေပးပါ။ ပက္လက္လွန္ထားျခင္းသည္ ကေလးအန္ဖတ္ဆို႔၍ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းပိတ္ ေသဆံုးႏိုင္သည္။
(၂) တက္ေနသည့္ကေလးပါးစပ္အတြင္းသို႔ မည္သည့္ပစၥည္းမွ် မထည့္ပါႏွင့္။
(၃) ကေလးဝတ္ထားသည့္ အဝတ္မ်ားမွာ ထူထဲေနပါက ခၽြတ္ၿပီး ခပ္ပါးပါးအဝတ္မ်ားသာ ဝတ္ေပးပါ။
(၄) စတက္သည့္အခ်ိန္ကို နာရီျဖင့္မွတ္သားထားပါ။
(၅) ေရပတ္တိုက္ေပးႏိုင္သည္။ ေရပတ္တိုက္သည့္အခါ နဖူးေပၚတြင္သာ ေရပတ္တင္ျခင္းမျပဳလုပ္ပဲ ဂ်ိဳင္းျခား ေပါင္းျခား စသည့္ေနရာမ်ားအထိေရာက္ေအာင္တိုက္ပါ။ တဘက္ႀကီးႀကီးတစ္ခုကို ေရစြတ္၍ကေလးအားပတ္ထားေပးႏိုင္ပါသည္။
(၆) ၿဂိဳလ္တုေတာင့္(သို႔) ဒံုးက်ည္ဟုေခၚေသာ ပါရာစီတေမာ စအိုထည့္ေဆးေတာင့္ကို ထည့္ေပးႏိုင္သည္။
(၆) ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး ကေလးတက္ေနပါက နီးစပ္ရာ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ခ်က္ခ်င္းျပရပါမည္။
(၇) တက္ၿပီး အန္လွ်င္၊ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာအထိ ကေလးအလြန္မွိန္းလွ်င္ အိပ္ေနလွ်င္၊ကိုယ္လက္အဂၤါလႈပ္ရွားမႈမ်ား ခၽြတ္ယြင္းေနလွ်င္၊ တေန႔တည္း မၾကာခဏ အႀကိမ္ႀကိမ္ တက္ေနလွ်င္ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းျပသရပါမည္။
ဖ်ားလွ်င္တက္ေလ့ရွိေသာကေလးမ်ားအတြက္ ျပဳလုပ္ရန္မွာ
***********************************************
(၁) စဖ်ားသည္ႏွင့္ ပါရာစီတေမာ ႀကိဳတင္တိုက္ထားရန္
(ေဆးမေသာက္ပါက ၿဂိဳလ္တုေတာင့္ ထည့္ႏိုင္သည္)
၆နာရီျခားတိုင္း တစ္ႀကိမ္တိုက္/ထည့္ ႏိုင္သည္။
(၂) ထူထဲေသာအဝတ္မ်ားမဝတ္ေပးပဲ ပါးလႊာေသာ ခၽြတ္ရန္လြယ္ကူေသာ အဝတ္မ်ားကိုသာ ဝတ္ေပးထားရန္
(၃)အဖ်ား ၁၀၂ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (102 ံF) ေက်ာ္ပါက ေရပတ္တိုက္ေပးရန္။
(၄) မိဘမ်ာအတြက္ စိုးရိမ္လြန္းျခင္း၊ အိမ္တြင္ လံုျခံဳမႈမရွိျခင္း ကဲ့သို႔ ခံစားေနရပါက သက္ဆိုင္ရာဆရာဝန္ကို အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာ၍ ေဆးရံုတက္ထားႏိုင္ပါသည္။
- မွတ္စုၾကမ္း #nayaung
Ref: NHS Choices UK
Febrile seizure 2015
ျဖစ္ပြားႏႈန္းမွာ ကေလးအေယာက္ ၂၀တြင္ ၁ ေယာက္ႏႈန္းျဖစ္သည္။ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၆ လႏွင့္ ၃ ႏွစ္အၾကားတြင္အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ္လည္း အသက္၆ႏွစ္အထိ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။မိန္းကေလးမ်ားႏွင္ယွဥ္လွ်င္ ေယာက်ာ္းေလးမ်ားတြင္ ပိုအျဖစ္မ်ားသည္။ မိဘႏွစ္ပါးထဲမွ တစ္ေယာက္တြင္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကအဖ်ားႀကီးလွ်င္တက္တတ္သည့္ ေရာဂါရာဇဝင္ရွိပါက သာသမီးတြင္ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိတတ္ပါသည္။
စတင္ဖ်ားသည့္အခ်ိန္မွ၍ ၂၄နာရီအတြင္း (စဖ်ားသည့္ပထမရက္တြင္) အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိၾကသည္။ ကေလးမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ အဖ်ားေရာဂါ အမ်ားစုမွာ ဗိုင္းရပ္ပိုးဝင္ျခင္း၊ တုပ္ေကြးျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးဝင္ျခင္း၊အဆုတ္ေရာင္ျခင္း၊ အာသီးေရာင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္အျဖစ္မ်ားပါသည္။
ကေလးသည္ အဖ်ားႀကီးၿပီးတက္လွ်င္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေတာင့္တင္းလာမည္။ ၿပီးလွ်င္သတိလစ္ၿပီး ေျခလက္မ်ားေကြး၍ေသာ္ လည္းေကာင္း ဆန္႔၍ေသာ္လည္းေကာင္း တက္မည္။ တခါတရံ တက္စဥ္ ႐ူးထြက္က်ျခင္း ဝမ္းထြက္က်ျခင္းမ်ား ရွိႏိုင္သည္။ တက္ခ်ိန္သည္ အမ်ားေသာအားျဖင့္ ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္ေလ့မရွိပါ။ ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္ၿပီး တက္ေနပါက ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းသြားရန္လိုအပ္ပါသည္။ ကေလးသည္ အတက္က်ၿပီးသည္ႏွင့္ အလြန္အမင္းအိပ္ျခင္း၊ မွိန္းျခင္းမရွိပဲ သြက္လက္စြာျပန္ေဆာ့ကစားႏိုင္ေလ့ရွိၾကသည္။ တက္ၿပီး အလြန္အမင္းအိပ္ျခင္း၊ မွိန္းျခင္း၊ အဆက္မျပတ္ ေအာ့ထိုးအန္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားပံုမွန္ကဲ့သို႔ မလႈပ္ရွားႏိုင္ရွိခဲ့ေသာ္ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းျပသင့္ပါသည္။
ကေလးတက္ေနစဥ္ ျပဳလုပ္ရမည့္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္အခ်က္မ်ားမွာ
***************************************************
၁) ကေလးကိုပက္လက္အေနအထားမဟုတ္ပဲ ေဘးတေစာင္းထားေပးပါ။ ပက္လက္လွန္ထားျခင္းသည္ ကေလးအန္ဖတ္ဆို႔၍ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းပိတ္ ေသဆံုးႏိုင္သည္။
(၂) တက္ေနသည့္ကေလးပါးစပ္အတြင္းသို႔ မည္သည့္ပစၥည္းမွ် မထည့္ပါႏွင့္။
(၃) ကေလးဝတ္ထားသည့္ အဝတ္မ်ားမွာ ထူထဲေနပါက ခၽြတ္ၿပီး ခပ္ပါးပါးအဝတ္မ်ားသာ ဝတ္ေပးပါ။
(၄) စတက္သည့္အခ်ိန္ကို နာရီျဖင့္မွတ္သားထားပါ။
(၅) ေရပတ္တိုက္ေပးႏိုင္သည္။ ေရပတ္တိုက္သည့္အခါ နဖူးေပၚတြင္သာ ေရပတ္တင္ျခင္းမျပဳလုပ္ပဲ ဂ်ိဳင္းျခား ေပါင္းျခား စသည့္ေနရာမ်ားအထိေရာက္ေအာင္တိုက္ပါ။ တဘက္ႀကီးႀကီးတစ္ခုကို ေရစြတ္၍ကေလးအားပတ္ထားေပးႏိုင္ပါသည္။
(၆) ၿဂိဳလ္တုေတာင့္(သို႔) ဒံုးက်ည္ဟုေခၚေသာ ပါရာစီတေမာ စအိုထည့္ေဆးေတာင့္ကို ထည့္ေပးႏိုင္သည္။
(၆) ၅မိနစ္ထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး ကေလးတက္ေနပါက နီးစပ္ရာ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ခ်က္ခ်င္းျပရပါမည္။
(၇) တက္ၿပီး အန္လွ်င္၊ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာအထိ ကေလးအလြန္မွိန္းလွ်င္ အိပ္ေနလွ်င္၊ကိုယ္လက္အဂၤါလႈပ္ရွားမႈမ်ား ခၽြတ္ယြင္းေနလွ်င္၊ တေန႔တည္း မၾကာခဏ အႀကိမ္ႀကိမ္ တက္ေနလွ်င္ ေဆးရံုေဆးခန္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းျပသရပါမည္။
ဖ်ားလွ်င္တက္ေလ့ရွိေသာကေလးမ်ားအတြက္ ျပဳလုပ္ရန္မွာ
***********************************************
(၁) စဖ်ားသည္ႏွင့္ ပါရာစီတေမာ ႀကိဳတင္တိုက္ထားရန္
(ေဆးမေသာက္ပါက ၿဂိဳလ္တုေတာင့္ ထည့္ႏိုင္သည္)
၆နာရီျခားတိုင္း တစ္ႀကိမ္တိုက္/ထည့္ ႏိုင္သည္။
(၂) ထူထဲေသာအဝတ္မ်ားမဝတ္ေပးပဲ ပါးလႊာေသာ ခၽြတ္ရန္လြယ္ကူေသာ အဝတ္မ်ားကိုသာ ဝတ္ေပးထားရန္
(၃)အဖ်ား ၁၀၂ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (102 ံF) ေက်ာ္ပါက ေရပတ္တိုက္ေပးရန္။
(၄) မိဘမ်ာအတြက္ စိုးရိမ္လြန္းျခင္း၊ အိမ္တြင္ လံုျခံဳမႈမရွိျခင္း ကဲ့သို႔ ခံစားေနရပါက သက္ဆိုင္ရာဆရာဝန္ကို အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာ၍ ေဆးရံုတက္ထားႏိုင္ပါသည္။
- မွတ္စုၾကမ္း #nayaung
Ref: NHS Choices UK
Febrile seizure 2015
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။