ျမစ္ဆံုကိစၥ အေမရိကန္ဘာလုပ္ႏိုင္မလဲ
ဦးေက်ာ္ဇံသာ
အေမရိကန္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြဟာ တရုတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမ႔ဲ ေဒသတြင္း တရုတ္တို႔ရဲ႕ဗိုလ္က်စိုးမို းမႈကိုေတာ့ ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ အေမရိကန္ပါေမာကၡ David Steinberg က ဆိုပါတယ္။ ျမစ္ဆံုကိစၥ ကိုလည္း ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵအတိုင ္းျဖစ္ဖို႔ လိုလားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ပါေမာကၡ Steinberg နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာတို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမစ္ဆံုကိစၥ ျပန္လည္စတင္မလားဆိုတာ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတရပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရုတ္အစိုးရက ဘယ္လို သေဘာထား ရွိသလဲဆိုတာကို တရုတ္ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူတေယာက္ကို ေမးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ ႔ သေဘာထား၊ ျမန္မာျပည္က ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ ႔ သေဘာထားကို ေမးခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားကို သိခ်င္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တက္လာခါစ၊ ေနသာတက် မျဖစ္ေသးဘူးလုိ႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အစိုးရသစ္ကို တရုတ္က အႏုိင္က်င့္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ဆံုကိစၥကို တည္ေဆာက္ရမယ္လို႔ အတင္းအၾကပ္ လုပ္လာရင္ အေမရိကန္က ဘယ္လို သေဘာထားမလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ က်ေနာ္က အေမရိကန္အစိုးရထဲမွာ မပါဝင္ပါဘူး။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ အကန္႔အသတ္ အေထာက္အထားေတြကိုလည္း မသိရွိႏိုင္ဘူးဆိုတာကို သိထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ခ်င္ေလာက္တယ္ ထင္တာကို ေျပာျပပါမယ္။ (၁) ျမန္မာျပည္မွာ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ေရကာတာ မွန္သမွ်၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ ဒါဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမစ္ဆံုေရကာတာက မကိုက္ညီဘူးလို႔ တခ်ဳိ ႔က ဆုိၾကပါတယ္။ တရုတ္တို႔က ဒီလို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈေရး ထိခိုက္မႈေတြကို စနစ္တက် မေလ့လာ၊ မသံုးသပ္ဘဲ၊ ဒီ စီမံကိန္းကို အေစာတလွ်င္ အတည္ျပဳခဲ့ၾကတာလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ (၂) ျမစ္ဆံုေရကာတာကိစၥကို ျမန္မာအစိုးရက သေဘာတူခဲ့တာပါ။ ဦးသိန္းစိန္က သူ႔ရဲ ႔ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့တာပါ။ အခု အစိုးရသစ္ တက္လာပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္သူေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးရမယ့္ ကိစၥပါ။ (၃) တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာတုိ႔ သေဘာေပါက္ထားရမွာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြက တရုတ္ႏိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ မဟုတ္ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားတို႔ လုပ္သမွ် သူတို႔ကို ပိတ္စို႔ဖို႔ လုပ္ေနတာႀကီးပဲလို႔ တရုတ္က ထင္ေနပါတယ္။ ဒါက မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အေမရိကန္ကလည္း တရုတ္တို႔ကို နားလည္ေစခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ ခင္မ်ား ေျပာသလို ျမန္မာျပည္သူေတြက ဒီ စီမံကိန္းကို မႀကိဳက္ဘူးဆိုေတာ့ ဒါကို တရုတ္ဘက္က လက္ခံရမွာပါ။ သူတို႔ ကုန္က်ထားၿပီသမွ်ကို ျမန္မာဘက္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပးေလ်ာ္ရဖို႔ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာျပည္ေပၚ တရုတ္ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ျမွင့္မားလာရတာဟာ အဓိကက အေမရိကန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ပစ္ပယ္ထားခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု တရုတ္စက္ကြင္းထဲက ဗမာျပည္ကို လြတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္မွာ Moral Obligation - အသိတရားအရ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ မထင္ဘူးလား။
Prof. Steinberg ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ Moral Obligation အသိတရားအရ ရပ္တည္ခ်က္ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ အစိုးရေတြဟာ ျပည္သူလူထုဆႏၵနဲ႔အညီ ျဖစ္ေစရမယ္။ ေနာက္တခုက ၁၉၄၈ တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ အေမရိကန္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကို လုိက္နာၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြအရ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားရမယ့္ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝင္စြက္ပိုင္ခြင့္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ တရုတ္ဟာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ကုန္တြင္းေဒသကို သူတုိ႔ရဲ ႔ ၾသဇာလႊမ္းမုိးခံနယ္ေျမ Sphere of Influence လို႔ သတ္မွတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ အယူအဆေဟာင္းတရပ္ပါ။ ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ အခု တႏုိင္ငံနဲ႔တႏိုင္ငံ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒဟာ လြတ္လပ္ေရးရတုန္းကစၿပီး ဘက္မလိုက္ေရး ဝါဒ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အုပ္စု ၿပိဳင္ဆိုင္မႈကိုမွ ဝင္မပါခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လဲ ၁၉၆၁ ကေန ၁၉၇၁ ခုႏွစ္အထိ ဦးသန္႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုလိုတာက တရုတ္ေတြက အခုအခါမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို Sphere of Influence ၾသဇာခံနယ္ေျမလို႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲဒီလို ေျပာခ်င္တာလား။
Prof. Steinberg ။ ။ အရင္ေခတ္ေတြတုန္းက ပံုမွန္သေဘာထားလို႔ ဆုိတာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမဲ့ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါမွာ တရုတ္က သူတုိ႔ တႏုိင္ငံတည္းပဲ ပါဝင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔လႊဲရင္ေပါ့။ တျခားအေမရိကန္ အပါအဝင္ က်န္ႏိုင္ငံေတြကို ပါဝင္ခြင့္ မေပးဘူး မဟုတ္ဘူးလား။
Prof. Steinberg ။ ။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ နားလည္ေစခ်င္တာက ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားအပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝါဒပါ။ (၁) နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းရမယ္။ (၂) တရုတ္ျပည္ထဲကို ဘယ္ဒုကၡသည္မွ မဝင္ေစရဘူး။ (၃) တရုတ္ရဲ ႔ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိရမယ္။ (၄) ကုလသမဂၢလို ႏိုင္ငံတကာစင္ျမင္ေပၚမွာ အိမ္နီးခ်င္းေတြဟာ တရုတ္နဲ႔ တဖက္တည္း ရပ္တည္ရမယ္။ (၅) အေရးႀကီးဆံုးကိစၥကေတာ့ တရုတ္နယ္စပ္မွာ အေမရိကန္ မရွိေစရ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုးရီးယားစစ္ပြဲတုန္းကလည္း
ဒါေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek
Mitchell ျမစ္ႀကီးနားကို သြားတုန္းက ဒီသေဘာကို ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္
သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တခ်က္က နယ္စပ္ကလူေတြ ကခ်င္၊ ဝ၊ ရွမ္းတို႔ဆုိတာ
ယူနန္နယ္ထဲမွာလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ ဒီနယ္နမိတ္ဟာ လူမ်ဳိးေရးအရ ခြဲထားတဲ့
Ethinic Border မဟုတ္ပါဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအရ ခြဲထားတဲ့ Political Border
ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း လက္နက္အပါအဝင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔
တရားဝင္၊ တရားမဝင္ပါ ဆက္သြယ္မႈေတြ ရွိေနတာပါ။ တရုတ္တို႔ဘက္က ကိုင္တြယ္ရ
ခက္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ဳိ ႔ကလဲ တရုတ္က နယ္စပ္က တိုင္းရင္းသားသူပုန္ေတြကို ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္ဖို႔၊ ေဈးစစ္ဖို႔ ထိန္းထားတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
Prof. Steinberg ။ ။ တရုတ္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ႏွစ္မ်ဳိးေတာ့ အနည္းဆံုး ခြဲျခားဖို႔ လုိပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားနဲ႔ ယူနန္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားပါ။ ယူနန္ဟာ ေဘဂ်င္းမွာရွိတဲ့ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားကို ဆန္႔က်င္မွာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ယူနန္အတြက္ သီးျခားအက်ဳိးစီးပြား သီးျခားစိတ္ဝင္စားစရာေတြ ရွိပါတယ္။ ကုန္သြယ္စီးပြား အက်ဳိးအျမတ္ပါ။ ယူနန္ရဲ ႔ ထုတ္ကုန္ေတြဟာ အဓိက ျမန္မာျပည္ေပၚ မီွခိုေနပါတယ္။ ဝေဒသမွာ ယူနန္ရဲ ႔ စီးပြားေရး အမ်ားႀကီးပါ။ ေက်ာက္စိမ္း၊ သစ္စတဲ့ တရားဝင္၊ တရားမဝင္ပါ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ သူပုန္ေတြမွာလည္း တခ်ဳိ ႔ စစ္ျဖစ္ေနခဲ့ရင္ သူတုိ႔အတြက္ စီးပြားျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလဲ စစ္မျဖစ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အၿမဲတမ္း မွန္ကန္တဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေပးဖို႔ဆုိတာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ခက္ခဲပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့အထဲမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ေပၚလစီဟာ တရုတ္ႏုိင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္တို႔က ဒီလုိပဲ ထင္ေနၾကတာပါ။ အိႏိၵယဟာ အေၾကာင္းမဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ဟာ သူတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ယူဆထားၾကတာပါ။ ဒါဟာ Perception ေပါ့။ ဒီလို Perception ရွိေနတာကို အေမရိကန္က ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒါဟာ သိပ္ခက္ခဲတဲ့ ျပႆနာပါ။ တရုတ္တုိ႔ဘက္က ဒီလို ယူဆခ်က္ရွိတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ သေဘာတူပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ ႔ အေရွ ႔အာရွေရးရာ မူဝါဒဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅၀) လံုးလံုး တသက္မွတ္တည္း ရွိလာခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ သံုးသပ္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အာရွေဒသအတြင္း ဘယ္လို ဗိုလ္က်စိုးမုိးမႈမ်ဳိးကိုမ ွ
မေပၚေပါက္လာေစဖို႔ အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ (၁၉) ရာစုႏွစ္တုန္းက တရုတ္အေပၚ
အေမရိကန္ရဲ ႔ တံခါးဖြင့္ဝါဒဟာ တရုတ္ေစ်းကြက္ကို ဥေရာပႏိုင္ငံေတြ
ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၂၂-၂၃ က ဝါရွင္တန္
ေရတပ္မူဝါဒဟာ ေဒသအတြင္းမွာ ဂ်ပန္ေရတပ္အင္အားႀကီးႏုိင္င ံ
မျဖစ္လာရေအာင္ ဟန္႔တားခဲ့တာပါ။ ဒုတိယကမာၻစစ္ဟာ အေရွ ႔အာရွ
ဂ်ပန္ႀကီးစိုးေရးကို တုိက္ဖ်က္တာပါ။ ကိုးရီးယားစစ္ပြဲ၊ ဗိယက္နမ္စစ္ပြဲေတြဟာ
ေဒသတြင္းမွာ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ ပ်ံ ႔ႏွံ႔ႀကီးစိုးေရးကို ဟန္႔တားတာ
ျဖစ္ၿပီးေတာ့ စစ္ေရးကာလ ေစာေစာပိုင္း အာရွတလႊား အေမရိကန္
အေထာက္အပံ့ေတြကလည္း ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ထမႈ၊ က်ဴးေက်ာ္မႈေတြကို တားဆီးေရး
ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အေရွ ႔အာရွမွာ တရုတ္ ဗိုလ္က်စိုးမိုးေရးကို က်ေနာ္တို႔
မႀကိဳက္ပါဘူး။ အေမရိကန္ မႀကိဳက္ပါဘူး။ စီးပြားေရးအရ အေမရိကန္
တုိးတက္ထြန္းကားသလို၊ တရုတ္ႏိုင္ငံကိုလည္း တိုးတက္ထြန္းကားေစခ်င္ပါတယ္ ။ တျခားႏုိင္ငံေတြကိုလည္း ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ အေရွ ႔အာရွေဒသအတြင္းမွာ အင္အားခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညီမ်ွေရးကို လိုလားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ျမစ္ဆံုကိစၥကို ျပန္ေကာက္ပါရေစ။ ျမစ္ဆံုကိစၥအတြက္ အေမရိကန္က ရပ္တည္ခ်က္ (၃) ခ်က္ ရွိတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏိုင္ငံတကာစံနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ လူမႈေရးအေျခအေန ႏိုင္ငံတကာစံနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ ႔ ဆႏၵအတိုင္း ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆုိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာ ဒီ (၃) ခ်က္ တခုမွ မကိုက္ညီဘူး။ တရုတ္တုိ႔ လုပ္ေနတာကို က်ေနာ္တုိ႔ သိရပါတယ္။ အေထာက္အထာ အခို္င္အလံုနဲ႔ကို သိရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြကို တရုတ္က ဂရုမစိုက္ဘဲ၊ လက္လိမ္ခ်ဳိး လုပ္လာခဲ့ရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဘာေျပာမလဲ။ ဘာလုပ္မလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ တရုတ္ေတြကို ဆက္မလုပ္နဲ႔ မေျပာဘဲ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြသာ ဆံုးျဖတ္သင့္တယ္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ မလုပ္ဘူးလို႔ ျမန္မာေတြက ဆံုးျဖတ္ရင္ တရုတ္ စိုက္ထားၿပီသမွ် ဘယ္လို လုပ္မလဲ။ တရုတ္နဲ႔ ညိွၾကရမွာပါ။ တကယ္လို႔သာ ဒီလို ညိွႏိႈင္းတာ သေဘာတူညီမႈ မရဘူးဆိုရင္ ကမာၻတရားရံုး၊ ႏိုင္ငံတကာ သမာဓိခံုရံုး၊ ကုလသမဂၢ တို႔ကို တင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ဝင္ပါလိမ့္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူ ျမန္မာအစိုးရကပဲ ဒီျပႆနာမ်ဳိးမွာ တရုတ္နဲ႔ ရင္ဆို္င္ၾကရမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္တို႔က ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းတာ အဆမတန္ ျမင့္မားေနမယ္ဆိုရင္ေကာ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒီအတြက္လည္း ႏုိင္ငံတကာ ခံုရံုး ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ နာမည္ ေမ့ေနပါတယ္။ ဒီခံုရံုးကေန ေငြေၾကးပမာဏကို ဘယ္ေရြ ႔ဘယ္မွ် ေပးေခ်းရမယ္။ ဘယ္အခ်ိန္အတိုင္းအတာနဲ႔ ေပးရမယ္ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ေပးပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေငြေၾကး ပမာဏကို ျမန္မာ မတတ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အေမရိကန္က ေငြေၾကးအရ တနည္းနည္းနဲ႔ ကူညီႏုိင္မယ့္ အလားအလာ ရွိလား။ ဒါလဲ ျမန္မာျပည္သူတခ်ဳိ ႔က စိတ္ဝင္စားလို႔ က်ေနာ္ ေမးတာပါ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒါကေတာ့ အခ်က္အလက္ကို အေျခမခံဘဲ ထင္ေၾကးေတာင္းတဲ့ ေမးခြန္းမ်ဳိးပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဒီလို ေမးခြန္းမ်ဳိးကို ေျဖလိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။voa
ဦးေက်ာ္ဇံသာ
အေမရိကန္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြဟာ တရုတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမ႔ဲ ေဒသတြင္း တရုတ္တို႔ရဲ႕ဗိုလ္က်စိုးမို
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမစ္ဆံုကိစၥ ျပန္လည္စတင္မလားဆိုတာ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတရပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရုတ္အစိုးရက ဘယ္လို သေဘာထား ရွိသလဲဆိုတာကို တရုတ္ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူတေယာက္ကို ေမးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ ႔ သေဘာထား၊ ျမန္မာျပည္က ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ ႔ သေဘာထားကို ေမးခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားကို သိခ်င္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တက္လာခါစ၊ ေနသာတက် မျဖစ္ေသးဘူးလုိ႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အစိုးရသစ္ကို တရုတ္က အႏုိင္က်င့္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ဆံုကိစၥကို တည္ေဆာက္ရမယ္လို႔ အတင္းအၾကပ္ လုပ္လာရင္ အေမရိကန္က ဘယ္လို သေဘာထားမလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ က်ေနာ္က အေမရိကန္အစိုးရထဲမွာ မပါဝင္ပါဘူး။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ အကန္႔အသတ္ အေထာက္အထားေတြကိုလည္း မသိရွိႏိုင္ဘူးဆိုတာကို သိထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ခ်င္ေလာက္တယ္ ထင္တာကို ေျပာျပပါမယ္။ (၁) ျမန္မာျပည္မွာ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ေရကာတာ မွန္သမွ်၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ ဒါဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမစ္ဆံုေရကာတာက မကိုက္ညီဘူးလို႔ တခ်ဳိ ႔က ဆုိၾကပါတယ္။ တရုတ္တို႔က ဒီလို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈေရး ထိခိုက္မႈေတြကို စနစ္တက် မေလ့လာ၊ မသံုးသပ္ဘဲ၊ ဒီ စီမံကိန္းကို အေစာတလွ်င္ အတည္ျပဳခဲ့ၾကတာလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ (၂) ျမစ္ဆံုေရကာတာကိစၥကို ျမန္မာအစိုးရက သေဘာတူခဲ့တာပါ။ ဦးသိန္းစိန္က သူ႔ရဲ ႔ သမၼတသက္တမ္းအတြက္ ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့တာပါ။ အခု အစိုးရသစ္ တက္လာပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္သူေတြက အဆံုးအျဖတ္ေပးရမယ့္ ကိစၥပါ။ (၃) တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာတုိ႔ သေဘာေပါက္ထားရမွာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြက တရုတ္ႏိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ မဟုတ္ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားတို႔ လုပ္သမွ် သူတို႔ကို ပိတ္စို႔ဖို႔ လုပ္ေနတာႀကီးပဲလို႔ တရုတ္က ထင္ေနပါတယ္။ ဒါက မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အေမရိကန္ကလည္း တရုတ္တို႔ကို နားလည္ေစခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ ခင္မ်ား ေျပာသလို ျမန္မာျပည္သူေတြက ဒီ စီမံကိန္းကို မႀကိဳက္ဘူးဆိုေတာ့ ဒါကို တရုတ္ဘက္က လက္ခံရမွာပါ။ သူတို႔ ကုန္က်ထားၿပီသမွ်ကို ျမန္မာဘက္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပးေလ်ာ္ရဖို႔ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာျပည္ေပၚ တရုတ္ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ျမွင့္မားလာရတာဟာ အဓိကက အေမရိကန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ပစ္ပယ္ထားခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု တရုတ္စက္ကြင္းထဲက ဗမာျပည္ကို လြတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္မွာ Moral Obligation - အသိတရားအရ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ မထင္ဘူးလား။
Prof. Steinberg ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ Moral Obligation အသိတရားအရ ရပ္တည္ခ်က္ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ အစိုးရေတြဟာ ျပည္သူလူထုဆႏၵနဲ႔အညီ ျဖစ္ေစရမယ္။ ေနာက္တခုက ၁၉၄၈ တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ အေမရိကန္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကို လုိက္နာၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြအရ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားရမယ့္ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝင္စြက္ပိုင္ခြင့္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ တရုတ္ဟာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ကုန္တြင္းေဒသကို သူတုိ႔ရဲ ႔ ၾသဇာလႊမ္းမုိးခံနယ္ေျမ Sphere of Influence လို႔ သတ္မွတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ အယူအဆေဟာင္းတရပ္ပါ။ ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ အခု တႏုိင္ငံနဲ႔တႏိုင္ငံ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒဟာ လြတ္လပ္ေရးရတုန္းကစၿပီး ဘက္မလိုက္ေရး ဝါဒ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အုပ္စု ၿပိဳင္ဆိုင္မႈကိုမွ ဝင္မပါခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လဲ ၁၉၆၁ ကေန ၁၉၇၁ ခုႏွစ္အထိ ဦးသန္႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုလိုတာက တရုတ္ေတြက အခုအခါမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို Sphere of Influence ၾသဇာခံနယ္ေျမလို႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲဒီလို ေျပာခ်င္တာလား။
Prof. Steinberg ။ ။ အရင္ေခတ္ေတြတုန္းက ပံုမွန္သေဘာထားလို႔ ဆုိတာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမဲ့ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါမွာ တရုတ္က သူတုိ႔ တႏုိင္ငံတည္းပဲ ပါဝင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔လႊဲရင္ေပါ့။ တျခားအေမရိကန္ အပါအဝင္ က်န္ႏိုင္ငံေတြကို ပါဝင္ခြင့္ မေပးဘူး မဟုတ္ဘူးလား။
Prof. Steinberg ။ ။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ နားလည္ေစခ်င္တာက ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားအပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝါဒပါ။ (၁) နယ္စပ္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းရမယ္။ (၂) တရုတ္ျပည္ထဲကို ဘယ္ဒုကၡသည္မွ မဝင္ေစရဘူး။ (၃) တရုတ္ရဲ ႔ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိရမယ္။ (၄) ကုလသမဂၢလို ႏိုင္ငံတကာစင္ျမင္ေပၚမွာ အိမ္နီးခ်င္းေတြဟာ တရုတ္နဲ႔ တဖက္တည္း ရပ္တည္ရမယ္။ (၅) အေရးႀကီးဆံုးကိစၥကေတာ့ တရုတ္နယ္စပ္မွာ အေမရိကန္ မရွိေစရ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုးရီးယားစစ္ပြဲတုန္းကလည္း
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ဳိ ႔ကလဲ တရုတ္က နယ္စပ္က တိုင္းရင္းသားသူပုန္ေတြကို ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္ဖို႔၊ ေဈးစစ္ဖို႔ ထိန္းထားတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
Prof. Steinberg ။ ။ တရုတ္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ႏွစ္မ်ဳိးေတာ့ အနည္းဆံုး ခြဲျခားဖို႔ လုိပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားနဲ႔ ယူနန္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားပါ။ ယူနန္ဟာ ေဘဂ်င္းမွာရွိတဲ့ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားကို ဆန္႔က်င္မွာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ယူနန္အတြက္ သီးျခားအက်ဳိးစီးပြား သီးျခားစိတ္ဝင္စားစရာေတြ ရွိပါတယ္။ ကုန္သြယ္စီးပြား အက်ဳိးအျမတ္ပါ။ ယူနန္ရဲ ႔ ထုတ္ကုန္ေတြဟာ အဓိက ျမန္မာျပည္ေပၚ မီွခိုေနပါတယ္။ ဝေဒသမွာ ယူနန္ရဲ ႔ စီးပြားေရး အမ်ားႀကီးပါ။ ေက်ာက္စိမ္း၊ သစ္စတဲ့ တရားဝင္၊ တရားမဝင္ပါ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ သူပုန္ေတြမွာလည္း တခ်ဳိ ႔ စစ္ျဖစ္ေနခဲ့ရင္ သူတုိ႔အတြက္ စီးပြားျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလဲ စစ္မျဖစ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အၿမဲတမ္း မွန္ကန္တဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေပးဖို႔ဆုိတာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ခက္ခဲပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့အထဲမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ေပၚလစီဟာ တရုတ္ႏုိင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္တို႔က ဒီလုိပဲ ထင္ေနၾကတာပါ။ အိႏိၵယဟာ အေၾကာင္းမဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ဟာ သူတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ယူဆထားၾကတာပါ။ ဒါဟာ Perception ေပါ့။ ဒီလို Perception ရွိေနတာကို အေမရိကန္က ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒါဟာ သိပ္ခက္ခဲတဲ့ ျပႆနာပါ။ တရုတ္တုိ႔ဘက္က ဒီလို ယူဆခ်က္ရွိတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ သေဘာတူပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ ႔ အေရွ ႔အာရွေရးရာ မူဝါဒဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅၀) လံုးလံုး တသက္မွတ္တည္း ရွိလာခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ သံုးသပ္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အာရွေဒသအတြင္း ဘယ္လို ဗိုလ္က်စိုးမုိးမႈမ်ဳိးကိုမ
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ျမစ္ဆံုကိစၥကို ျပန္ေကာက္ပါရေစ။ ျမစ္ဆံုကိစၥအတြက္ အေမရိကန္က ရပ္တည္ခ်က္ (၃) ခ်က္ ရွိတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏိုင္ငံတကာစံနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ လူမႈေရးအေျခအေန ႏိုင္ငံတကာစံနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ ႔ ဆႏၵအတိုင္း ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆုိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာ ဒီ (၃) ခ်က္ တခုမွ မကိုက္ညီဘူး။ တရုတ္တုိ႔ လုပ္ေနတာကို က်ေနာ္တုိ႔ သိရပါတယ္။ အေထာက္အထာ အခို္င္အလံုနဲ႔ကို သိရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြကို တရုတ္က ဂရုမစိုက္ဘဲ၊ လက္လိမ္ခ်ဳိး လုပ္လာခဲ့ရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဘာေျပာမလဲ။ ဘာလုပ္မလဲ။
Prof. Steinberg ။ ။ တရုတ္ေတြကို ဆက္မလုပ္နဲ႔ မေျပာဘဲ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြသာ ဆံုးျဖတ္သင့္တယ္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ မလုပ္ဘူးလို႔ ျမန္မာေတြက ဆံုးျဖတ္ရင္ တရုတ္ စိုက္ထားၿပီသမွ် ဘယ္လို လုပ္မလဲ။ တရုတ္နဲ႔ ညိွၾကရမွာပါ။ တကယ္လို႔သာ ဒီလို ညိွႏိႈင္းတာ သေဘာတူညီမႈ မရဘူးဆိုရင္ ကမာၻတရားရံုး၊ ႏိုင္ငံတကာ သမာဓိခံုရံုး၊ ကုလသမဂၢ တို႔ကို တင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ဝင္ပါလိမ့္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူ ျမန္မာအစိုးရကပဲ ဒီျပႆနာမ်ဳိးမွာ တရုတ္နဲ႔ ရင္ဆို္င္ၾကရမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္တို႔က ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းတာ အဆမတန္ ျမင့္မားေနမယ္ဆိုရင္ေကာ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒီအတြက္လည္း ႏုိင္ငံတကာ ခံုရံုး ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ နာမည္ ေမ့ေနပါတယ္။ ဒီခံုရံုးကေန ေငြေၾကးပမာဏကို ဘယ္ေရြ ႔ဘယ္မွ် ေပးေခ်းရမယ္။ ဘယ္အခ်ိန္အတိုင္းအတာနဲ႔ ေပးရမယ္ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ေပးပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေငြေၾကး ပမာဏကို ျမန္မာ မတတ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အေမရိကန္က ေငြေၾကးအရ တနည္းနည္းနဲ႔ ကူညီႏုိင္မယ့္ အလားအလာ ရွိလား။ ဒါလဲ ျမန္မာျပည္သူတခ်ဳိ ႔က စိတ္ဝင္စားလို႔ က်ေနာ္ ေမးတာပါ။
Prof. Steinberg ။ ။ ဒါကေတာ့ အခ်က္အလက္ကို အေျခမခံဘဲ ထင္ေၾကးေတာင္းတဲ့ ေမးခြန္းမ်ဳိးပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဒီလို ေမးခြန္းမ်ဳိးကို ေျဖလိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။voa
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။