၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၄ရက္ေန႔မွာ ပထမကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ႏွစ္ ၁ဝဝျပည့္ခဲ့လို႔ အထိမ္းအမွတ္ပဲြေတြကို ကမာၻ႔ေနရာအႏွံ႔က်င္းပခဲ့တယ္။

Nine Nine Sanay @ ႏိုင္းႏိုင္းစေန

 

၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၄ရက္ေန႔မွာ ပထမကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ႏွစ္ ၁ဝဝျပည့္ခဲ့လို႔ အထိမ္းအမွတ္ပဲြေတြကို ကမာၻ႔ေနရာအႏွံ႔က်င္းပခဲ့တယ္။

အဂၤလန္မွာလည္း ပထမကမာၻစစ္ ႏွစ္၁ဝဝအခမ္းအနားကို က်င္းပခဲ့တယ္။ နာမည္ႀကီး လန္ဒန္ေမွ်ာ္စင္အနီးတစ္ဝိုက္မွာ အဂၤလန္အစိုးရက ေၾကြထည္နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ဘိန္းပန္း ၈၈၈၂၄၆ပြင့္ကို စိုက္ထူၿပီး ပထမကမာၻစစ္မွာ က်ဆံုးသြားခဲ့တဲ့ စစ္သား ၈၈၈၂၄၆ဦးကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တယ္။

အဂၤလန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ David Cameron ဟာ ၂ဝ၁ဝခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္ကိုသြားေရာက္ ေလ့လာေမးျမန္းေတာ့ corn poppyကို ရင္ထိုးလုပ္ၿပီး ပန္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕အၾကည့္မွာ ထူးဆန္းၿပီး သံသယေတြ႐ွိခဲ့ၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ တျခားပန္းမဟုတ္ဘဲ လူေတြကိုအညႊန္႔တံုးေစတဲ့ ဘိန္းပန္းျဖစ္ရတာလဲေပါ့။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ဘိန္းေတာ္လွန္ေရးစစ္ပဲြေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတာကိုး။

တကယ္ေတာ့ poppy ဆိုလိုက္တိုင္း ဘိန္းျဖဴလုပ္တဲ့ ဘိန္းပန္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘိန္းျဖဴလုပ္တဲ့ဘိန္းက opium poppy ျဖစ္ၿပီး အဂၤလန္စစ္သားေတြကို ေအာင္းေမ့ရတဲ့ပန္းက corn poppy လို႔ဆိုပါတယ္။ ဘိန္းပန္းမ်ဳိးႏႊယ္စုထဲကပဲျဖစ္ၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ ပြင့္ဖတ္တစ္လႊာတည္း႐ွိတဲ့ အနီေရာင္ပန္းပြင့္ေတြျဖစ္တယ္။ opium poppy ကေတာ့ အေရာင္အေသြးပိုလွပၿပီး အျဖဴ၊ ပန္းေရာင္၊ အနီေရာင္၊ ခရမ္းေရာင္နဲ႔ ေရာင္စံုေတြေရာယွက္ေနတဲ့ ပန္းျဖစ္တယ္လို႔ Nicholas J. Saunders ေရးသားတဲ့ The Poppyဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ ပါ႐ွိပါတယ္။ corn poppyကို အတိုေကာက္ poppy လုိပဲေရးၾကတဲ့အတြက္ ဘိန္းပန္းလိုပဲဘာသာျပန္မိတဲ့အခါ လူေတြကိုအညႊန္႔တံုးေစတဲ့ဘိန္းပန္းလိုပဲ လူေတြထင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အေနာက္ႏိုင္ငံမွာ corn poppy ကို ပန္ဆင္တာဟာ ေသဆံုးသြားသူေတြကို ေအာင္းေမ့သတိရတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္။

ေ႐ွးဂရိဒ႑ရီပံုျပင္ထဲမွာလည္း corn poppyကို ေသဆံုးသြားသူကိုလြမ္းဆြတ္တဲ့ပန္းအျဖစ္ သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကေန စတင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

၁၉၁၈ခုႏွစ္မွာ Moina Michael ဆိုတဲ့အေမရိကန္လူတစ္ေယာက္ဟာ မဂၢဇင္းတစ္ခုမွာ ကေနဒါဆရာဝန္ ကဗ်ာဆရာJohn McCrae ေရးသားခဲ့တဲ့ "In Flanders Fields"ကဗ်ာကို ဖတ္မိၿပီး ရင္ထဲမွာ နက္နက္နဲနဲခံစားမိခဲ့တယ္။ ကဗ်ာနဲ႔အတူေဖာ္ျပထားတဲ့ ေလထဲမွာလွပတင့္တယ္ေနတဲ့ အနီေရာင္ corn poppy ကိုၾကည့္ၿပီး ဒီပန္းနဲ႔ က်ဆံုးသြားတဲ့စစ္သားေတြကို ေအာင္းေမ့မယ္၊ ၿပီးေတာ့ လွဴဒါန္းဖို႔ေဆာ္ၾသမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးကိုရခဲ့တယ္။

၁၉၂၁ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္ျပင္သစ္စတဲ့ "ပထမကမာၻစစ္"မွာ ေအာင္ပဲြရခဲ့တဲ့အေနာက္ႏိုင္ငံကႏိုင္ငံေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ "In Flanders Fields" ကဗ်ာထဲကပါတဲ့ corn poppy ကို စစ္ပဲြရပ္အထိမ္းအမွတ္ပန္းအျဖစ္ ပန္ဆင္အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ျပင္းထန္ရက္စက္တဲ့စစ္ပဲြနဲ႔အသက္အိုးအိမ္ဘဝေတြကိုေသေၾကေစခဲ့တဲ့ ပထမကမာၻစစ္ရဲ႕ကိုယ္စားျပဳပန္းဟာ corn poppyကလဲြၿပီး တျခားပန္းမ႐ွိႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ စစ္ပဲြမွာပါဝင္ခဲ့တဲ့စစ္သည္ေတြက ဆိုခဲ့ၾကတယ္။

"In Flanders Fields

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.

We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved, and now we lie
In Flanders fields.

Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.

by John McCrae, May 1915

*** opium poppy နဲ႔ corn poppy မတူေၾကာင္းေလးပဲ ေရးမလို႔ဟာကို ေရးရင္းမရပ္ႏိုင္ျဖစ္သြားလို႔ စာ႐ွည္သြားတယ္။ ဘိန္းအမ်ားႀကီးစိုက္တဲ့ႏိုင္ငံမွာေနၿပီး ဒါေတြကို မသိခဲ့လို႔ေလ.. 
.