နိဒါန္း
၁။
သိပံၸႏွင့္နည္းပညာ ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္ရွိ နည္းပညာ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္၊ သိပံၸ၊
ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ပညာရည္ျမင့္မားေရး ညႇိႏိႈင္း
အစည္းအေဝးကို ေနျပည္ေတာ္ရွိ ၀န္ႀကီးရံုုးတြင္ က်င္းပ ခဲ့ေၾကာင္းကို ၁၂-၈-၂-၁၂
ရက္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္ အရသိရွိရ ပါသည္။
ထိုသုိ႔
ေဆြးေႏြးရာတြင္ ရန္ကုန္နည္းပညာ တကၠသိုလ္၊ မႏၲေလးနည္း ပညာတကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္
ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ႏွင့္ မႏၲေလး
ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္တို႔ကို အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ား (Centre of Excellence) မ်ားအျဖစ္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္မွ စတင္ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖတ္ရႈလိုက္ရသျဖင့္ ယခုေဆာင္းပါးကို ေရးသားရျခင္းျဖစ္သည္။
ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္တို႔ကို အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ား (Centre of Excellence) မ်ားအျဖစ္ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္မွ စတင္ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖတ္ရႈလိုက္ရသျဖင့္ ယခုေဆာင္းပါးကို ေရးသားရျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုေဆာင္းပါးတြင္
အဆိုပါ အဆင့္ျမင့္ တကၠသိုလ္မ်ား ဖြင့္လွစ္ပါက ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိမႈႏွင့္ လုပ္ငန္း
လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရင္း
၂။
သိပံၸႏွင့္နည္းပညာ ဝန္ႀကီးဌာနကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး
ထိုႏွစ္တြင္ပင္ စက္မႈတကၠသိုလ္မ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္မ်ား၊
စက္မႈလက္မႈ သိပၸံမ်ားကို အဆုိပါ၀န္ႀကီးဌာန၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္တြင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစတင္၍ တကၠသိုလ္မ်ား၊
ေကာလိပ္မ်ား ခ်ဲ႕ထြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ယခုအခါ သိပံၸႏွင့္နည္းပညာ ဝန္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ၃၃ ခု၊
ကြန္ပ်ဴတာတၠသိုလ္ ၂၅ ခု၊ နည္းပညာေကာလိပ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈသိပၸံမ်ားျဖင့္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနၿပီးလွ်င္ ဒုတိယေျမာက္ တကၠသိုလ္
ေကာလိပ္ အမ်ားဆံုး ၀န္ႀကီးဌာနပင္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ပါ သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္မ်ားမွာ အရည္အခ်င္းထက္ အေရအတြက္မ်ားကိုသာ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္လာျခင္းပင္ျ ဖစ္ပါသည္။ ယခုကဲ့သို႔
အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္မ်ား (Centreof Execllence) မ်ား တည္ေထာင္ျခင္း သည္ပင္ ယခင္
စစ္အစိုးရ လက္ထက္က ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ နည္းပညာတကၠသိုလ္မ်ား၊ ကြန္တာတကၠသိုလ္မ်ားသည္
အဆင့္ မမီခဲ့ေၾကာင္းကို ၀န္ခံလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။
စက္မႈလက္မႈ သိပၸံမ်ားကို အဆုိပါ၀န္ႀကီးဌာန၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈေအာက္တြင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစတင္၍ တကၠသိုလ္မ်ား၊
ေကာလိပ္မ်ား ခ်ဲ႕ထြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ယခုအခါ သိပံၸႏွင့္နည္းပညာ ဝန္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ၃၃ ခု၊
ကြန္ပ်ဴတာတၠသိုလ္ ၂၅ ခု၊ နည္းပညာေကာလိပ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈသိပၸံမ်ားျဖင့္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနၿပီးလွ်င္ ဒုတိယေျမာက္ တကၠသိုလ္
ေကာလိပ္ အမ်ားဆံုး ၀န္ႀကီးဌာနပင္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ပါ
သို႔ေသာ္လည္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္မ်ားမွာ အရည္အခ်င္းထက္ အေရအတြက္မ်ားကိုသာ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္လာျခင္းပင္ျ
၃။
ထိုကဲ့သို႔ျဖစ္ရသည္မွာလည္း ထိုအခ်ိန္က အစိုးရအေနျဖင့္ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ရာတြင္
ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေဒသႀကီး ၂၄ ခုတြင္ နည္းပညာ
တကၠသိုလ္တစ္ခု၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္တစ္ခု၊ ၀ိဇၨာသိပၸံ တကၠသိုလ္တစ္ခု ရွိေစရမည္ဟူေသာ မူအရ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ Single Point of View တစ္ခုတည္းမွ စဥ္းစားခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အရည္အေသြးပိုင္းဆိုင္ရာ ခၽြတ္ယြင္း အားနည္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အျပင္ တကၠသိုလ္မ်ားအား မလိုအပ္ပဲ ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ထုတ္ခဲ့ျခင္းကလည္း မလိုလားအပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသနာမ်ားစြာကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္ကို အားလံုး သိရွိၿပီး ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ျပင္ တကၠသိုလ္မ်ားကိုလည္း သြားေရးလာေရး လြယ္ကူမႈ မရွိေသာ ေနရာမ်ားသို႔ ပို႔ထားၿပီး သြားလာ ဆက္သြယ္ေရးကို အဆင္ေျပေအာင္ ဖန္တီး မေပးႏိုင္ျခင္းကလည္း အရည္အေသြး က်ဆင္းရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ေ ပသည္။
တကၠသိုလ္တစ္ခု၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္တစ္ခု၊ ၀ိဇၨာသိပၸံ တကၠသိုလ္တစ္ခု ရွိေစရမည္ဟူေသာ မူအရ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ Single Point of View တစ္ခုတည္းမွ စဥ္းစားခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အရည္အေသြးပိုင္းဆိုင္ရာ ခၽြတ္ယြင္း အားနည္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အျပင္ တကၠသိုလ္မ်ားအား မလိုအပ္ပဲ ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ထုတ္ခဲ့ျခင္းကလည္း မလိုလားအပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသနာမ်ားစြာကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္ကို အားလံုး သိရွိၿပီး ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ျပင္ တကၠသိုလ္မ်ားကိုလည္း သြားေရးလာေရး လြယ္ကူမႈ မရွိေသာ ေနရာမ်ားသို႔ ပို႔ထားၿပီး သြားလာ ဆက္သြယ္ေရးကို အဆင္ေျပေအာင္ ဖန္တီး မေပးႏိုင္ျခင္းကလည္း အရည္အေသြး က်ဆင္းရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ေ
တကၠသိုလ္မ်ား၏ တည္ေနရာႏွင့္ အရင္းအျမစ္မ်ား
၄။
လက္ရွိ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္မ်ား (Centre of Execllence) မ်ားအျဖစ္
တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္မည့္ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ အလားအလာကို အဆိုပါ
တကၠသိုလ္မ်ား၏ တည္ေနရာ၊ အေဆာက္အအံုမ်ား၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္မႈ၊
အျခား လိုအပ္ခ်က္ ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္မႈတို႔အေပၚ အေျခခံ၍ စဥ္းစားၾကည့္မည္
ျဖစ္ပါသည္။
(က)
ရန္ကုန္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ ရန္ကုန္နည္းပညာ တကၠသိုလ္သည္ တစ္ခ်ိန္က နာမည္ေက်ာ္
ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ ေနရာတြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ျခင္း၊ အေဆာက္အဦမ်ား
ျပည့္စံုလံုေလာက္စြာ ရွိၿပီးျဖစ္ျခင္း၊ အရည္အခ်င္း ျပည့္၀ေသာ ဆရာေဟာင္းမ်ားက
ျပန္လည္ ကူညီႏိုင္ျခင္း၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္လည္း ေနထိုင္စရာ အေဆာင္မ်ား
ရွိၿပီးျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အလားအလာေကာင္းမ်ားစြာ
ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ Capus Life Structure ကိုေပးႏိုင္ရန္ အလြန္
ေကာင္းေသာ အေနအထားလည္းျဖစ္ပါသည္။ သင္ၾကားေရး စြမ္းအားျဖစ္ေသာ ဆရာ၊ဆရာမမ်ားလည္း
ျပည့္စံုေသာ အေနအထား
တစ္ခုတြင္ တည္ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနအသီးသီးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အင္အားျပည့္ ျဖည့္တင္းႏိုင္ေသာ
အေနအထားတြင္ ရွိေနပါသည္။
တစ္ခုတြင္ တည္ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနအသီးသီးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အင္အားျပည့္ ျဖည့္တင္းႏိုင္ေသာ
အေနအထားတြင္ ရွိေနပါသည္။
(ခ)
ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္အေနျဖင့္ ယခုလက္ရွိေနရာတြင္
အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of
Execllence) အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုပါက ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းေနမည္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ တည္ေနရာ အေနအထား၊
အေျခခံအေဆာက္အဦလိုအပ္ခ်က္၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတို႔သည္ အဓိက ျပသနာပင္ျဖစ္ေပသည္။ ယခုလက္ရွိအေနအထားအရ
စာသင္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ထရံကာသြပ္မိုးေနထိုင္ရာ တန္းလ်ားသာ ရွိေနေသးသည္ျဖစ္ရာ ရံုး၀န္ထမ္းမ်ား၊
သင္ၾကားေရး၀န္ထမ္းမ်ား ေနထိုင္ရန္ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာမ်ား၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အေဆာင္မ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္
လိုအပ္ ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ Capus Life Structure ကို ေပးႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသးသည္ကို ေတြ႔ရွိရေပသည္။ ထို႔ျပင္ သင္ၾကားေရး
စြမ္းအားျဖစ္ေသာ ဆရာ၊ဆရာမ အင္အားမွာ ျပည့္စံုေသာ အေနအထားတြင္ မရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာ
ဌာန အသီးသီးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အင္အားျပည့္ ျဖည့္တင္းႏိုင္ေသာ အေနအထားတြင္ မရွိေၾကာင္းေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
Execllence) အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္မည္ဆိုပါက ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းေနမည္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ တည္ေနရာ အေနအထား၊
အေျခခံအေဆာက္အဦလိုအပ္ခ်က္၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတို႔သည္ အဓိက ျပသနာပင္ျဖစ္ေပသည္။ ယခုလက္ရွိအေနအထားအရ
စာသင္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ထရံကာသြပ္မိုးေနထိုင္ရာ တန္းလ်ားသာ ရွိေနေသးသည္ျဖစ္ရာ ရံုး၀န္ထမ္းမ်ား၊
သင္ၾကားေရး၀န္ထမ္းမ်ား ေနထိုင္ရန္ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာမ်ား၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အေဆာင္မ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္
လိုအပ္ ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ Capus Life Structure ကို ေပးႏိုင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသးသည္ကို ေတြ႔ရွိရေပသည္။ ထို႔ျပင္ သင္ၾကားေရး
စြမ္းအားျဖစ္ေသာ ဆရာ၊ဆရာမ အင္အားမွာ ျပည့္စံုေသာ အေနအထားတြင္ မရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာ
ဌာန အသီးသီးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အင္အားျပည့္ ျဖည့္တင္းႏိုင္ေသာ အေနအထားတြင္ မရွိေၾကာင္းေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
(ဂ)
မႏၲေလးနည္းပညာတကၠသိုလ္ မႏၲေလးနည္းပညာတကၠသိုလ္သည္ တည္ေနရာအေနအထားအရ မႏၲေလးၿမဳိ႕ႏွင့္
အလွမ္းေ၀းသည့္
ေနရာတြင္ တည္ရွိေနေသာ္လည္း အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား မွာမူ ျပည့္စံလံုေလာက္မႈ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ Capus Life
Structure ကိုေပးႏိုင္ရန္ အလြန္ေကာင္းေသာ အေနအထားလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေသာ အေနအထားတြင္ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ေနရာတြင္ တည္ရွိေနေသာ္လည္း အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား မွာမူ ျပည့္စံလံုေလာက္မႈ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ Capus Life
Structure ကိုေပးႏိုင္ရန္ အလြန္ေကာင္းေသာ အေနအထားလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေသာ အေနအထားတြင္ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
(ဃ)
မႏၲေလးကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ မႏၲေလးကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္သည္ တည္ေနရာအလွမ္းေ၀းေနသည္။
သို႔ေသာ္ အဆိုပါ တကၠသိုလ္သည္ အေျခခံ အေဆာက္အအံု အေနအထားမွာ Semi ျပည့္စံုသည္ဟု ဆုိ၍
ရေပသည္။ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာမ်ား သင့္တင့္စြာ တည္ရွိေနၿပီး ျဖစ္သျဖင့္
ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ရန္သာ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္
သင္ၾကားေရး စြမ္းအားျဖစ္ေသာ ဆရာ၊ဆရာမမ်ားတြင္ ျပည့္စံုမႈ မရွိသည္မွာ
ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ထက္ပင္ ဆိုးရြားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း
ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ရန္ကုန္ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ႏွင့္ မႏၲေလး ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ ႏွစ္ခု
ေပါင္းလွ်င္ပင္ သင္ၾကားေရးဌာနမ်ား အမွန္ အင္အားျပည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုကို
ရရွိႏိုင္မည္မဟုတ္သည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ စုစုေပါင္း ပါေမာကၡ အေရအတြက္မွာ
ဌာနအင္အား၏ ထက္၀က္ခန္႔သာ ရွိေနသည္ျဖစ္ရာ ပညာရွင္ ခါးဆက္ျပတ္ေနသည္ကို
ေတြ႔ရပါသည္။
သတိထား ခ်ဥ္းကပ္သင့္ေသာ အခ်က္မ်ား
၅။
တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ Capus Life Structure ကို ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိပါက
ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ားအေနျဖင့ ္ နံနက္ ေက်ာင္းလာတက္၊ ညေနေက်ာင္းက
ျပန္ေသာ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားဘ၀ႏွင့္ ထူးျခား သာလြန္မႈမရွိေသာ အေျခအေနေၾကာင့္
တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား စိတ္ဓာတ္ကို ရရွိေစရန္ခက္ခဲမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ Campus Life
Structure ကို မေပးႏုိင္ပါက ေက်ာင္းသား၊
ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ သြားလာေရး အတြက္ အခ်ိန္ ကုန္ေနမည္မွာလည္း
မလိုလားအပ္ေသာ အခ်ိန္ကို ျဖဳန္းတီးေနျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။
၆။
ထို႔ျပင္ အထူးသတိျပဳရန္လိုအပ္ေသာအခ်က္မွာ ဤ Centre of Excellence မ်ားကို
မည္မွ်အခ်ိန္ယူ၍ ျပင္ဆင္ခဲ့သနည္း ဆိုသည့္
အခ်က္ကလည္း ေမးခြန္းထုတ္ရန္ လိုအပ္ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ယခု ပညာႏွစ္တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ကို တကၠသိုလ္၀င္ စာေမးပြဲ ေအာင္စာရင္းမ်ားထုတ္ျပန္ၿပီး တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ေလွ်ာက္လႊာတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ နည္းပညာ တကၠသိုလ္မ်ားဆိုလွ်င္ ေနာက္ဆက္တြဲ စာရြက္ျဖင့္ ထည့္ရျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ားဆိုလွ်င္ စာအုပ္တြင္ပင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိဘဲ ေနာက္ဆက္တြဲ ေလွ်ာက္လႊာ ေခၚယူ ရျခင္းမ်ားသည္လည္း အဘယ္ေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမရွိေသာ အစီအစဥ္အေပၚ လက္ခံ ယံုၾကည္ရန္မွာ ခက္ခဲမည္ ျဖစ္သည္။
အခ်က္ကလည္း ေမးခြန္းထုတ္ရန္ လိုအပ္ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ယခု ပညာႏွစ္တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ကို တကၠသိုလ္၀င္ စာေမးပြဲ ေအာင္စာရင္းမ်ားထုတ္ျပန္ၿပီး တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ေလွ်ာက္လႊာတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ နည္းပညာ တကၠသိုလ္မ်ားဆိုလွ်င္ ေနာက္ဆက္တြဲ စာရြက္ျဖင့္ ထည့္ရျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ားဆိုလွ်င္ စာအုပ္တြင္ပင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိဘဲ ေနာက္ဆက္တြဲ ေလွ်ာက္လႊာ ေခၚယူ ရျခင္းမ်ားသည္လည္း အဘယ္ေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမရွိေသာ အစီအစဥ္အေပၚ လက္ခံ ယံုၾကည္ရန္မွာ ခက္ခဲမည္ ျဖစ္သည္။
၇။
ထို႔ျပင္ အဆိုပါ Centre of Excellence တကၠသိုလ္မ်ားတြင္
အထူးျပဳဘြဲ႔မ်ားကိုေပးအပ္မည္ကို ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားရွိရာ ထိုကဲ့သို႔ အထူးျပဳ
ဘြဲ႔မ်ားေပးအပ္ႏိုင္ရန္ လံုေလာက္ေသာ သင္ၾကားေရး၀န္ထမ္းအင္အား၊
ျပည့္စံုေသာကၽြမ္းက်င္မႈ၊ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေသာ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္
လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္းမ်ား ရွိမရွိမွာလည္း အထူးေမးျမန္းရန္ လိုအပ္ေနသည္။ ထိုသို႔
မဟုတ္ပဲ လံုေလာက္ေသာ အရင္းအျမစ္ မရွိပဲေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါက အက်ဳိးမဲ့ျဖစ္မည္သာ
ျဖစ္သည္။ သင္ၾကားေရးဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ားကို အထူးျပဳသင္ၾကားမည့္ ဘာသာရပ္ အလိုက္
ကၽြမ္းက်င္အရည္အခ်င္း မည္မွ် ရွိသည္ကို မည္ကဲ့သို႔ အကဲျဖတ္မည္။ သင္ၾကားေရးဆိုင္ရာ
သင္ရိုးၫႊန္းတမ္းမ်ား၊ သင္ၾကားမည့္ ျပ႒ာန္းစာအုပ္မ်ား၊ ရည္ၫႊန္း စာအုပ္မ်ားကို
မည္ကဲ့သို႔ေသာ စံမ်ားျဖင့္ ျပဳစုခဲ့ၾကသည္ကလည္း တက္ေရာက္မည့္ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား
သိရွိလိုေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ေနသည္။ ထုိေမးခြန္း၏အေျဖကို တိက်စြာ ေပးႏိုင္မည္ဆိုပါက
အမွန္တကယ္ အရည္အခ်င္းရွိေသာ Centre of Excellence
တကၠသိုလ္မ်ားျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မည္ျ ဖစ္သည္။ ယခု လက္ရွိသင္ၾကား ေပးေနေသာ
ဘာသာရပ္ကိုပင္ ထိေရာက္ေအာင္ သင္ၾကား ေပးႏုိင္ျခင္းမရွိေသးပဲ အထူးျပဳဘာသာရပ္မ်ားကို
ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕သင္ၾကားမည္ ဆိုသည္မွာ လက္ေတြ႔မည္မွ်ျဖစ္ႏိုင္သည္ ဆိုသည္ကို စဥ္းစား
ဆင္ျခင္ဖြယ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ လက္ရွိ အဆိုပါ တကၠသိုလ္မ်ားသည္ အစိုးရ
တကၠသိုလ္မ်ားပင္ျဖစ္ရာ အထူးျပဳဘာသာရပ္ တိုးခ်ဲ႕သင္ၾကားပါ က လိုအပ္လာမည့္ Facility
အားလံုးကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မႈ ရွိ၊ မရွိ ဆိုသည္မွာလည္း အထူးစဥ္းစားအပ္ေသာ
အခ်က္ျဖစ္သည္။
၈။ ထုိ႔ျပင္ အထူးသတိထားခ်ဥ္းကပ္ရန္မွာ ၂၀၁၀
ျပည့္ႏွစ္တြင္ သတင္းအခ်က္အလက္နည္းပညာဆိုင္ရာ အေကာင္းဆံုး တကၠသိုလ္ အျဖစ္
ရည္ရြယ္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ နည္းပညာတကၠသိုလ္(ရတနာပံုဆိုင္ဘာ စီးတီး) ၏ လက္ရွိ
အဆင့္အတန္း အေျခအေနသည္ လည္း သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္
အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ အရည္အခ်င္းကို ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ ျဖစ္ေနေပသည္။
အဆိုပါ
နည္းပညာတကၠသိုလ္ (ရတနာပံု ဆိုင္ဘာစီးတီး) ပင္ ထူးျခားေသာ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိေသးပဲ ေနာက္ထပ္ Centre of Excellence
တကၠသိုလ္မ်ား တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ျခင္းမွာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း ဆိုသည္ကို သိရွိရန္လိုအပ္ေပသည္။ ထို႔ျပင္ ၁၉-၈-၂၀၁၂ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာ မ်ားတြင္ Centre of
Excellence တကၠသိုလ္မ်ားအေၾကာင္းကို ေဆာင္းပါး ေရးသြင္း ေဖာ္ျပ လာေသာအခါ ၁၉၉၇
ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ကို စတင္ဖြင့္လွစ္စဥ္က ငါးႏွစ္မွေလးႏွစ္သို႔
ေလ်ာ့ခ်ၿပီး ဖြင့္လွစ္ရန္ ေခၚဆိုစဥ္က ထိုအခ်ိန္က ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္
ငါးႏွစ္မွ ေလးႏွစ္သို႔ ေလ်ာ့ခ်ေသာ္လည္း စာသင္ခ်ိန္မ်ား ပိုမိုလာေၾကာင္းကို
တြက္ခ်က္ကာ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္ကို သတိရ မိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္တစ္ႏွစ္ ၁၉၉၈ တြင္မူ
ေလးႏွစ္မွ သံုးႏွစ္သို႔ေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရ
ကြန္ပ်ဴတာေကာလိပ္မ်ား ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံဘြဲ႔ (B.C.Sc) ႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာဘြဲ႔ (B.C.Tech)
မ်ားကို သံုးႏွစ္ျဖင့္ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္ကို သမိုင္းမွတ္တမ္း အျဖစ္ ေဖ်ာက္ဖ်က္မရဘဲ
ရွိေနသည္။ ယခုတစ္ဖန္ ယခင္ပံုစံ အတိုင္းပင္ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ေနသည္ကို
ေတြ႔ရွိရသည္ျဖစ္ရာ စိတ္ခ် ယံုၾကည္ႏိုင္ရန္မွာ အလြန္ပင္ ခက္ခဲေနမည္ ျဖစ္သည္။
နည္းပညာတကၠသိုလ္ (ရတနာပံု ဆိုင္ဘာစီးတီး) ပင္ ထူးျခားေသာ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိေသးပဲ ေနာက္ထပ္ Centre of Excellence
တကၠသိုလ္မ်ား တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ျခင္းမွာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း ဆိုသည္ကို သိရွိရန္လိုအပ္ေပသည္။ ထို႔ျပင္ ၁၉-၈-၂၀၁၂ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာ
၉။
ထို႔အျပင္ နည္းပညာတကၠသိုလ္၊ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ ေျမာက္မ်ားစြားကို ေနရာအႏွံ႔
ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္း၏ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို
ျပည္ေထာင္ စု ရာထူး၀န္အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္သူက “ယခုအခ်ိန္၌ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ (၁၄)ခုစလံုးတြင္ တကၠသိုလ္၊
နည္းပညာတကၠသိုလ္၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ဒီဂရီေကာလိပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက ဖြင့္လွစ္တည္ေထာင္ ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘ႑ာ ေငြေၾကးမ်ားစြာအကုန္အက်ခံၿပီး တကၠသိုလ္/ ေကာလိပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံတစ္၀န္း ဖြင့္လွစ္ေပးရသည့္ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ နယ္ေျမေဒသ အသီးသီးတြင္ အၾကားအလပ္မရွိ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ႐ွိေစရန္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္အႏွံ႔မွ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား အေနျဖင့္ မိမိ ရပ္႐ြာေဒသအတြင္း၌ပင္ မိဘေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ မခြဲမခြာ ပညာ ဆက္လက္ ဆည္းပူးႏိုင္ၾကေစရန္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း” ျဖင့္ ၂၁-၉-၂၀၁၁ ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဒုတိယပံုမွန္ အစည္းအေ၀း (၂၂) ရက္ ေျမာက္ေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁၁) မွ ဦးေအာင္ခ်စ္လြင္၏ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ရာ ယခု Centre of Excellence ေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ဤ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိကိုလည္း ျပန္လည္ဆန္းစစ္ သင့္ေပသည္။
ျပည္ေထာင္ စု ရာထူး၀န္အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္သူက “ယခုအခ်ိန္၌ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ (၁၄)ခုစလံုးတြင္ တကၠသိုလ္၊
နည္းပညာတကၠသိုလ္၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ဒီဂရီေကာလိပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက ဖြင့္လွစ္တည္ေထာင္ ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္က ဘ႑ာ ေငြေၾကးမ်ားစြာအကုန္အက်ခံၿပီး တကၠသိုလ္/ ေကာလိပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံတစ္၀န္း ဖြင့္လွစ္ေပးရသည့္ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ နယ္ေျမေဒသ အသီးသီးတြင္ အၾကားအလပ္မရွိ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ႐ွိေစရန္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္အႏွံ႔မွ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား အေနျဖင့္ မိမိ ရပ္႐ြာေဒသအတြင္း၌ပင္ မိဘေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ မခြဲမခြာ ပညာ ဆက္လက္ ဆည္းပူးႏိုင္ၾကေစရန္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း” ျဖင့္ ၂၁-၉-၂၀၁၁ ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဒုတိယပံုမွန္ အစည္းအေ၀း (၂၂) ရက္ ေျမာက္ေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁၁) မွ ဦးေအာင္ခ်စ္လြင္၏ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ရာ ယခု Centre of Excellence ေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ဤ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိကိုလည္း ျပန္လည္ဆန္းစစ္ သင့္ေပသည္။
၁၀။
ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တတိယ ပံုမွန္အစည္းအေဝး စတုတၴေန႔ (၁၅-၂-၂၀၁၂) တြင္
ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ (ေျမာက္ပိုင္း) မဲဆႏၵနယ္မွ ေဒၚတင္ႏြယ္ဦး က ျပည္ေထာင္စု
သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး က႑၏ တကၠသိုလ္မ်ားအား သီးျခားလြတ္လပ္သည့္
ကိုယ္ပိုင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Autonomony) ရွိေသာ အစိုးရတစ္ပိုင္း အဖြဲ႕အစည္း (Agency)
မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မည့္ ဥပေဒ (Statute Law) ျပ႒ာန္းေပးရန္
ဤလႊတ္ေတာ္က တိုက္တြန္းေၾကာင္း အဆိုကိုတင္သြင္းခဲ့ၿပီး ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန
ေဒါက္တာျမေအးက အဆိုရွင္ တင္သြင္းသည့္ Statute Law ျပ႒ာန္းရန္ အခ်ိန္ေစာလြန္း
ေသးပါေၾကာင္းျဖင့္ တင္ျပခဲ့သျဖင့္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာ ကန္႔ကြက္မဲ မ်ားသည့္အတြက္
အဆိုအတည္မျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုတင္သြင္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္တြင္
မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရျခင္း၊ ကန္ပက္လက္မဲဆႏၵနယ္မွ
သူရဦးေအာင္ကိုက အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္ (National University ) ဥပေဒျပ႒ာန္း
တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ရန္ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း ကန္႔ကြက္ဆႏၵမဲ မ်ားသည့္အတြက္ အဆို
အတည္မျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္က အဆိုကို မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း
ဆံုးျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စတုတၳ
ပံုမွန္အစည္းအေဝး (၁၈) ရက္ ေျမာက္ေန႔ (၃၁-၇-၂၀၁၂) တြင္
တကၠသိုလ္ပညာေရးဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္
(ေျမာက္ပိုင္း) မဲဆႏၵနယ္မွ ေဒၚတင္ႏြယ္ဦး က ကန္႔ကြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ကန္ပက္လက္
မဲဆႏၵနယ္မွ သူရဦးေအာင္ကိုက ကန္႔ကြက္မႈကို ေထာက္ခံခဲ့ကာ ေကာ့မွဴး မဲဆႏၵနယ္မွ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေဆြးေႏြးရာတြင္လည္း တကၠသိုလ္မ်ားကို ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ ၾသဇာအာဏာ
ေအာက္တြင္ ထားရွိျခင္း မရွိမွသာ ေခတ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီေသာ လြပ္လပ္သည့္ တကၠသိုလ္မ်ား
ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ သဃၤန္းကြ်န္းမဲဆႏၵနယ္မွ ဦးသိန္းၫြန္႔က “၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ တကၠသိုလ္ ပညာေရးဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းအား ေရႊ႕ဆိုင္းေပးရန္”
အဆိုကို တင္သြင္းခဲ့ရာ ဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းကို ေရႊ႔ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏
ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအရ ဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းကို ေရႊ႕ဆိုင္းၿပီး ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ၊ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္၊ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ စိတ္ဝင္စားသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ညႇိႏိႈင္းေရးဆြဲကာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ထံ တင္ျပရန္ႏွင့္ တင္ျပခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး လႊတ္ေတာ္၏ ဆႏၵ ရယူ၍ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္ျဖစ္ရာ အဆိုပါ တကၠသိုလ္ဥပေဒ ေပၚထြက္လာပါက လက္ရွိအေနအထားႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည္ကိုလည္း ႀကိဳတင္စဥ္းစားစီစဥ္ထားျခင္း ရွိ၊မရွိ ဆိုသည္ကလည္း အေရးပါေပသည္။
ထို႔ျပင္ သဃၤန္းကြ်န္းမဲဆႏၵနယ္မွ ဦးသိန္းၫြန္႔က “၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ တကၠသိုလ္ ပညာေရးဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းအား ေရႊ႕ဆိုင္းေပးရန္”
အဆိုကို တင္သြင္းခဲ့ရာ ဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းကို ေရႊ႔ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏
ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအရ ဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးျခင္းကို ေရႊ႕ဆိုင္းၿပီး ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ၊ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္၊ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ စိတ္ဝင္စားသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ညႇိႏိႈင္းေရးဆြဲကာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ထံ တင္ျပရန္ႏွင့္ တင္ျပခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး လႊတ္ေတာ္၏ ဆႏၵ ရယူ၍ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္ျဖစ္ရာ အဆိုပါ တကၠသိုလ္ဥပေဒ ေပၚထြက္လာပါက လက္ရွိအေနအထားႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည္ကိုလည္း ႀကိဳတင္စဥ္းစားစီစဥ္ထားျခင္း ရွိ၊မရွိ ဆိုသည္ကလည္း အေရးပါေပသည္။
၁၁။
ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စတုတၳ ပံုမွန္အစည္းအေဝး (၂၂) ရက္ေျမာက္ေန႔
(၈-၈-၂၀၁၂)ကမာရြတ္မဲဆႏၵနယ္မွ ေဒါက္တာစိုးရင္က ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တကၠသိုလ္အသီးသီးတြင္
ဘြဲ႕လြန္၊ ဘြဲ႕ႀကိဳ ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ား ဖြင့္လွစ္
ထားရွိၿပီး အေဆာင္ေနခြင့္ စနစ္ကို က်င့္သံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္အတြက္
ဤလႊတ္ေတာ္မွ တိုက္တြန္းေၾကာင္း အဆိုကိုတင္သြင္းရာ ယင္းအဆိုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ပညာေရးျမႇင့္တင္မႈ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာခ်မ္းၿငိမ္းက ႏိုင္ငံတကာ
တကၠသိုလ္မ်ားတြင္လည္း တကၠသိုလ္တိုင္း၌ အေဆာင္မ်ား မရွိပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၌
အဆင္ေျပမည့္ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ အဆင္ေျပမည့္ အခ်ိန္၌ အေဆာင္မ်ားထားရွိရန္
သင့္ေလ်ာ္ပါေၾကာင္းျဖင့္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသျဖင့္ ယင္းအဆိုအား လႊတ္ေတာ္က
မွတ္တမ္းတင္ထားရွိရန္ ဆံုးျဖတ္ ခဲ့သည္။
ထိုမွ်သာမက
ပထမအႀကိမ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ စတုတၳ ပံုမွန္အစည္းအေဝး (၂၈) ရက္ေျမာက္ေန႔ (၁၆-၈-၂၀၁၂)
တြင္ မေကြးတိုင္း
ေဒသႀကီး မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၂) မွ ဦးေအာင္ျငိမ္းက “ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလံုး၌ ပညာေရးက႑တြင္
ဟန္ခ်က္ညီစြာ တစ္ေျပးညီ ပညာသင္ၾကား ေလ့လာသင္ယူခြင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေစေရး အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္ အျဖစ္ခံယူၿပီး
ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ပါရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း” အဆိုကို တင္သြင္းထားသည္ျဖစ္ရာ ယခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား သည္ ျပည္သူကုိကိုယ္စားျပဳေသာ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္ခံႏိုင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုသည္မွာလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။
ေဒသႀကီး မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၂) မွ ဦးေအာင္ျငိမ္းက “ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလံုး၌ ပညာေရးက႑တြင္
ဟန္ခ်က္ညီစြာ တစ္ေျပးညီ ပညာသင္ၾကား ေလ့လာသင္ယူခြင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေစေရး အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္ အျဖစ္ခံယူၿပီး
ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ပါရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း” အဆိုကို တင္သြင္းထားသည္ျဖစ္ရာ ယခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား သည္ ျပည္သူကုိကိုယ္စားျပဳေသာ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္ခံႏိုင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုသည္မွာလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။
၁၂။
အဓိကစဥ္းစားရန္ လိုအပ္သည့္အခ်က္မွာ (Centre of Excellence) အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္
လုပ္ငန္းစဥ္အားျဖင့္ ေကာင္းမြန္သည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္လည္း မိမိတို႔၏ လက္ရွိပကတိ
အရွိတရား အေျခအေနကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေနသည္ မွာလည္း အမွန္ပင္
ျဖစ္ေနသည္မွာ မည္သို႔မွ ျငင္းဆို၍ မရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါတကၠသိုလ္မ်ားတြင္
တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ အရ ေက်ာင္းသားမ်ားကို လက္ခံ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သျဖင့္
ရပ္ေ၀းေဒသမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အေဆာင္ စီစဥ္ေပးႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ၊
မည္ကာမတၱ အေဆာင္ေပးျခင္းကိုေတာ့ မည္သို႔မွ် လက္ခံ၍ ရမည္မဟုတ္ေသာ္လည္း
လက္ရွိအေနအထားအရ ယခင္ကကဲ့သုိ႔ေသာ ေဘာ္ဒါေဆာင္မ်ား ထားေပးရန္မွာလည္း လြယ္ကူေပမည္
မဟုတ္ေသးသည္ကိုလည္း လက္ခံရမည္ျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးက ပညာေရး ျပဳျပင္
ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ အားသြန္ခြန္စိုက္စီစဥ္ေနခ်ိန္တြ င္ ၀န္ႀကီးဌာန
အေနျဖင့္ မိမိသေဘာဆႏၵ တစ္ခုတည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းမွာလည္း သင့္ေတာ္ျခင္း ရွိ၊
မရွိ စဥ္းစားျခင့္ခ်ိန္ရန္လိုအပ္ ေနေပသည္။ ရြာလြန္ရြက္တိုက္ မျဖစ္ေစရန္မွာ
ယခုအခ်ိန္တြင္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ အခ်ိန္ ျဖစ္ေပသည္။
၁၃။
Hote News ဂ်ာနယ္ အတြဲ-၃ အမွတ္-၁၀၂ ပါ ေဆာင္းပါးရွင္ သေျပညိဳ (မိန္းမလွကၽြန္း) ၏
သဲထဲေရသြန္ ျဖစ္ၾကေတာ့မွာလား
ေဆာင္းပါးကလည္း ပညာေရးကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ စဥ္းစားစရာ အခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပထားပါသည္။
ေဆာင္းပါးကလည္း ပညာေရးကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ စဥ္းစားစရာ အခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပထားပါသည္။
နိဂံုး
၁၄။ သို႔ျဖစ္ရာ ယခု သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္မည့္ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္မ်ား (Centre of Excellence) စီမံကိန္းမ်ား မည္မွ်အထိ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိမည္ဆိုသည္ကို ယင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ ယခင္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္သမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ား၊ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ေနာင္ေဆာင္ရြက္မည့္ အေနအထားမ်ားကို ေအာက္ပါ အေျခအေနမ်ားအေပၚ
• သင္ၾကားေရးအတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမအင္လား လံုေလာက္ေနၿပီလား၊ သင္ၾကားရန္ အသင့္အေနအထားျဖစ္ရဲ႕လား။
• သင္ၾကားမႈအတြက္လိုအပ္သည့္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည့္ အေထာက္အကူပစၥည္းမ်ား ျပည့္စံုစြာရရွိရန္ စီမံထားရွိၿပီးၿပီလား။
• သင္ၾကားရမည့္အေၾကာင္းအရာ၊ သင္ရုိးမ်ား မည္မွ်အထိ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးၿပီလဲ။
• မူ၀ါဒမ်ားေကာ ခိုင္မာစြာခ်မွတ္မႈရွိသလား။
• သင္ယူမႈအေပၚသက္ေရာက္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မည္မွ်ရွိႏိုင္မည္နည္း။
• စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ မည္သို႔ စီမံေဆာင္ရြက္ထားသလဲ။
• ရန္ပံုေငြ သံုးစြဲမႈႏွင့္ ေထာက္ပံ့ ျဖည္းဆည္းေပးႏိုင္မႈေကာ ေသခ်ာရဲ႕လား။
• ယခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ပြဲၿပီးမီးေသလား၊ Sustainable ျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ေဆာင္ရြက္မည္နည္း ဟူေသာအခ်က္မ်ားကို
အေျခခံကာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာရန္သာ ျဖစ္ေတာ့သည္ကို ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။
၁၄။ သို႔ျဖစ္ရာ ယခု သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္မည့္ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္မ်ား (Centre of Excellence) စီမံကိန္းမ်ား မည္မွ်အထိ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိမည္ဆိုသည္ကို ယင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ ယခင္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္သမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ား၊ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ေနာင္ေဆာင္ရြက္မည့္ အေနအထားမ်ားကို ေအာက္ပါ အေျခအေနမ်ားအေပၚ
• သင္ၾကားေရးအတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမအင္လား လံုေလာက္ေနၿပီလား၊ သင္ၾကားရန္ အသင့္အေနအထားျဖစ္ရဲ႕လား။
• သင္ၾကားမႈအတြက္လိုအပ္သည့္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည့္ အေထာက္အကူပစၥည္းမ်ား ျပည့္စံုစြာရရွိရန္ စီမံထားရွိၿပီးၿပီလား။
• သင္ၾကားရမည့္အေၾကာင္းအရာ၊ သင္ရုိးမ်ား မည္မွ်အထိ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးၿပီလဲ။
• မူ၀ါဒမ်ားေကာ ခိုင္မာစြာခ်မွတ္မႈရွိသလား။
• သင္ယူမႈအေပၚသက္ေရာက္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မည္မွ်ရွိႏိုင္မည္နည္း။
• စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ မည္သို႔ စီမံေဆာင္ရြက္ထားသလဲ။
• ရန္ပံုေငြ သံုးစြဲမႈႏွင့္ ေထာက္ပံ့ ျဖည္းဆည္းေပးႏိုင္မႈေကာ ေသခ်ာရဲ႕လား။
• ယခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ပြဲၿပီးမီးေသလား၊ Sustainable ျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ေဆာင္ရြက္မည္နည္း ဟူေသာအခ်က္မ်ားကို
အေျခခံကာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာရန္သာ ျဖစ္ေတာ့သည္ကို ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။
နိဒါန္း
၁။ မိမိ အေနျဖင့္ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Execllence)
ဘာလဲ၊ ဘယ္လဲ (အပိုင္း ၁) တြင္ “အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence) မ်ား
တည္ေထာင္ျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္း လိုအပ္ခ်က္မ်ား” အေၾကာင္းတို႔ကို ပထမအပိုင္း အေနျဖင့္
တင္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ အဆိုပါ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ပထမေဆာင္းပါးပါ
ေမးခြန္းမ်ားကို ဆက္လက္ ေလ့လာသံုးသပ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ေရး
ေဆာင္ရြက္ရန္ ကိစၥမ်ားကိုပါ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
မိမိအေနျဖင့္ -
-
သင္ၾကားေရးအတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမအင္လား လံုေလာက္ေနၿပီလား၊ သင္ၾကားရန္ အသင့္ အေနအထားျဖစ္ရဲ႕လား
-
သင္ၾကားမႈအတြက္လိုအပ္သည့္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည့္ အေထာက္အကူ ပစၥည္းမ်ား ျပည့္စံုစြာ ရရွိရန္ စီမံထားရွိၿပီးၿပီလား
-
သင္ၾကားရမည့္အေၾကာင္းအရာ၊ သင္ရုိးမ်ား မည္မွ်အထိ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးၿပီလဲ
-
မူ၀ါဒမ်ားေကာ ခိုင္မာစြာ ခ်မွတ္မႈရွိသလား
-
သင္ယူမႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မည္မွ်ရွိႏိုင္မည္နည္း
-
စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္မည္သို႔ စီမံေဆာင္ရြက္ထားသလဲ
-
ရန္ပံုေငြသံုးစြဲမႈႏွင့္ ေထာက္ပံ့ျဖည္းဆည္း ေပးႏိုင္မႈေကာ ေသခ်ာရဲ႔လား
-
ယခုေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ပြဲၿပီးမီးေသလား၊ Sustainable ျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္နည္း ဟူေသာ အခ်က္မ်ားကို အေျခခံကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနမည္ျဖစ္ေၾကာ
င္း ပထမေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
၂။
မူလ ပထမ ေဆာင္းပါးေရးစဥ္ကပင္ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence)
ဖြင့္လွစ္လိုပါက Campus Life ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ယခုအခါ မိမိ သိရွိရသေလာက္မွာ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence)
အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္မည့္ ရန္ကုန္ နည္းပညာတကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္၊ မႏၲေလး
နည္းပညာတကၠသိုလ္ႏွင့္ မႏၲေလး ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ ေလးခုလံုးတြင္ ေက်ာင္းသား
ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အေဆာင္ေပးရန္ အစီအစဥ္ မရွိေၾကာင္းကို သိရွိရေပသည္။ ရန္ကုန္
နည္းပညာ တကၠသိုလ္(အဆင့္ျမင့္) သင္တန္းမ်ားကို အင္းစိန္ (ႀကိဳ႕ကုန္း) ရွိ
ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္၀င္း ေနရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဴတာ
တကၠသိုလ္(အဆင့္ျမင့္) ကို ေရႊတိဂံုဘုရားအနီး အင္းလ်ားလမ္းရွိ ယခင္ အဆင့္ျမင့္
သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ သင္တန္းေက်ာင္း ေနရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ မႏၲေလးနည္းပညာ တကၠသိုလ္
(အဆင့္ျမင့္) ကို ပုသိမ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ေရတံခြန္ ေတာင္ေျခ ေရၾကည္ရြာအနီးရွိ္
မႏၲေလးစက္မႈ တကၠသိုလ္ ေနရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ မႏၲေလးကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ (အဆင့္ျမင့္)
ကို မႏၲေလး-မတၱရာ ကားလမ္းေဘး ပုသိမ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ဒဟတ္ေတာရြာ အနီးရွိ မႏၲေလး
ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္တြင္လည္းေကာင္း ဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဥ္ ထားရွိေၾကာင္းလည္း
သိရွိရပါသည္။
တကၠသိုလ္အသီးသီး၏
တည္ေနရာကို မူတည္ စဥ္းစားမည္ဆိုပါက လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရွိေသာ တကၠသိုလ္မွာ
ရန္ကုန္နည္းပညာတကၠသိုလ္ တစ္ခုသာ တည္ရွိေန သည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္
ဆုိေသာ္ က်န္ တကၠသိုလ္ သံုးခုမွာ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အလွမ္း ေ၀းလြန္းျခင္းျဖင့္
ေက်ာင္းသားတစ္ဦး တစ္ရက္လွ်င္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ႏွစ္နာရီခန္႔ အခ်ိန္ေပးရန္
လိုအပ္ေနမည္ျဖစ္ သည္။ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ
အခ်ိန္မ်ားကို အလဟသ ျဖဳန္းတီးရာ ျဖစ္ေနသည့္အျပင္ မလိုအပ္ေသာ စြမ္းအား
စိုက္ထုတ္ရမႈမ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေနေစသည္။
မူလေမးခြန္းမ်ားကို သံုးသပ္ျခင္း
၃။
ပထမ ေမးခြန္းျဖစ္ေသာ “သင္ၾကားေရးအတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမ အင္လား လံုေလာက္ေနၿပီလား၊
သင္ၾကားရန္ အသင့္ အေနအထား ျဖစ္ရဲ႕လား” အတြက္ အေျဖမွာ စီမံခန္႔ခြဲေရးဆိုင္ရာ
ျပႆနာပင္ ျဖစ္ေပ သည္။ ဤေမးခြန္းတြင္ အပိုင္းႏွစ္ပိုင္းပါ၀င္ရာ ပထမပိုင္းျဖစ္သည့္
သင္ၾကားေရးအတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမအင္လား လံုေလာက္ေနၿပီလား အတြက္ဆိုလွ်င္
သင္ၾကားပို႔ခ်မည္ဟု ေၾကျငာထားေသာ ဘာသာရပ္ အားလံုးအတြက္ ဆရာ၊ဆရာမ Recruitment
မည္ကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ထားသည္ ဆိုသည္ကိုလည္း ဆန္းစစ္ရန္ လိုအပ္ေပမည္။ ထိုဘာသာရပ္မ်ားကို
သင္ၾကားရန္ တာ၀န္ေပး အပ္မည့္ ဆရာဆရာမမ်ားသည္ မိမိတို႔ သင္ၾကားပို႔ခ်မည့္
ဘာသာရပါအေပၚ မည္မွ် ကၽြမ္းက်င္ ပိုင္ႏိုင္သည္ကို မည္ကဲ့သို႔ေသာ စံႏႈန္းမ်ားျဖင့္
တိုင္းတာၾက မည္နည္း။ အရည္အခ်င္းကို မည္သို႔ သတ္မွတ္ၾကမည္နည္း။ တာ၀န္ေပးအပ္မည့္
ဆရာ၊ဆရာမမ်ား၏ အရည္အခ်င္းကို အကဲျဖတ္မည့္သူမ်ားသည္ အရည္အခ်င္းကို အကဲျဖတ္ႏုိင္စြမ္း
အမွန္တကယ္ ရွိမည့္သူမ်ားျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေပမည္။ မခြ်န္ေသာ မမြန္ေသာ ကိုယ့္လူမ်ားႏွင့္
ေမာင္းႏွင္ ေနမည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ယခုႀကံဳေတြ႔ေနရသည့္ အရည္အခ်င္း ျပည့္၀ေရး ျပသနာကို
ေျပလည္ေစမည္ မဟုတ္ေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ တာ၀န္ေပးအပ္မည့္ ဆရာ၊ဆရာမမ်ား၏ အရည္အခ်င္းကို
အကဲျဖတ္မည့္ သူမ်ားသည္ အရည္အခ်င္းကို အကဲျဖတ္ႏုိင္စြမ္း အမွန္တကယ္ ရွိ-မရွိမွာ
အျခားသူမ်ားကို လိမ္ညာ ႏုိင္ေသာ္လည္း မိမိကိုယ္ မိမိ လိမ္ညာႏုိင္ မည္ မဟုတ္ေပ။
ဒုတိယ အပိုင္းျဖစ္ေသာ သင္ၾကားရန္ အသင့္ အေနအထားျဖစ္ရဲ႕လား ကိစၥမွာလည္း
အလြန္အေရးႀကီးေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ဆရာေျပာတာ နားေထာင္၊ ဆရာ ခိုင္းတာသာ
လုပ္တတ္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲရန္လည္း လိုအပ္ေနသည္။ သင္ၾကားမည့္
ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳရွိေသာ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားျဖစ္သင့္သည္။ ဤေနရာတြင္
ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ားသို႔ ေရာက္ဖူးသည္ဆိုရုံ သြားခဲ့ၿပီး ဓာတ္ပံုရိုက္
ျပန္လာေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေျပာျခင္းမဟုတ္ပါ။ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ား၏ ပညာေရးစနစ္
အေၾကာင္းကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာႏိုင္ခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။
၄။
ဒုတိယေမးခြန္း “သင္ၾကားမႈအတြက္ လိုအပ္သည့္ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မည့္ အေထာက္အကူ
ပစၥည္းမ်ား ျပည့္စံုစြာ ရရွိရန္ စီမံ ထားရွိၿပီးၿပီလား” အတြက္မွာမူ ေျဖဆိုရန္ပင္
မလိုဟု ယူဆ မိပါသည္။ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ား၊
လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္းသံုးပစၥည္းမ် ားကို ေခတ္ႏွင့္အညီ ေခတ္ကို ရင္ေဘာင္
တန္းႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရေပမည္။ သင္ၾကားမည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ႀကိဳတင္စမ္းသပ္
အသံုးျပဳႏုိင္ေစရန္ စီမံေဆာင္ရြက္ ေပးရပါမည္။ ထို႔ျပင္ ေက်ာင္းသား အေရအတြက္ႏွင့္
လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိသည့္ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္းသံုး ပစၥည္းမ်ားကို အခ်ိန္မီ
ရရွိႏိုင္ရန္လည္း လိုအပ္ေပသည္။ ဤအတြက္ မည္မွ် ျပင္ဆင္ထားသည္ကို အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္
(Centre of Excellence) ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီမ်ားကို ေမးခြန္း ထုတ္ရေပမည္ျဖစ္သည္။
၅။
တတိယေမးခြန္းျဖစ္ေသာ “သင္ၾကားရမည့္အေၾကာင္းအရာ၊ သင္ရုိးမ်ား မည္မွ်အထိ ခ်မွတ္
ေဆာင္ရြက္ ၿပီးၿပီလဲ” ကိစၥသည္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းအရာပင္ျဖစ္သည္။ မိမိတို႔
သင္ၾကားပို႔ခ်မႈသည္ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္အတန္းကို မည္မွ်အထိ အမီလိုက္ႏိုင္ မည္နည္း။
မိမိတို႔ တကၠသိုလ္၏ ဘြဲ႔ လက္မွတ္သည္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ မည္မွ်အထိ
၀င္ဆံ့မည္နည္းဆိုသည္မွာ ဤ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းႏွင့္ သင္ရိုးမာတိကာတို႔ အေပၚတြင္
မူတည္ေနေပသည္။ NUS က တစ္ခ်ဳိ႕ယူ၊ NTU မွ တစ္ပိုင္းကူး၊ MIT က တစ္၀က္၊ AIT က
သင္ရိုးတစ္မ်ဳိးျဖင့္ အၿမီးျဖတ္-ေခါင္းျဖတ္ ျဖတ္ညွပ္ကတ္ သင္ရိုးမ်ဳိးျဖင့္ ေရရွည္
ရပ္တည္ႏုိင္ မည္ မဟုတ္သည္ကို ပညာေရးမူ၀ါဒခ်မွတ္ၿပီး သင္ရိုးညႊန္းတမ္း
ေရးဆြဲမည့္သူမ်ား သိသင့္ေပ သည္။ တကၠသိုလ္တစ္ခုတြင္ သင္ၾကားမည့္ ဘာသာရပ္ကို
မည္ကဲ့သို႔သတ္မွတ္ၿပီး မည္ကဲ့သို႔ အရည္အခ်င္း စစ္ေဆးသင့္သည္တို႔ကိုပါ တပါတည္း
စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ ၾကရမည္ျဖစ္သည္။
၆။
စတုတၳေမးခြန္း “မူ၀ါဒမ်ားေကာ ခိုင္မာစြာခ်မွတ္မႈရွိသလား” ကိုလည္း ေသခ်ာ
ဆန္းစစ္သင့္ေပသည္။ အဆင့္ျမင့္ တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence)
ဖြင့္လွစ္ေရးကိစၥရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အပိုင္းမွ မည္ကဲ့သိုေသာ
မူ၀ါဒမ်ားရွိသည္၊ မည္သည့္ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္၊ မည္သည့္ နည္းဥပေဒႏွင့္ အညီ
ေဆာင္ရြက္မည္တို႔ကို တိတိက်က် ခ်ျပသင့္သည္။ စာေမးပြဲစစ္ေဆးျခင္းမ်ားႏွင်ား၊
္သက္၍လည္း ယခုလက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေန ေသာ နည္းပညာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္မ်ား အတုိင္း
ဗဟုိခ်ဳပ္ကိုင္ စစ္ေဆးျခင္းကိုပင္ ဆက္လက္ျပဳလုပ္မည္လား၊ မိမိ တကၠသိုလ္အလိုက္
သီးျခားလြတ္လပ္စြာ စစ္ေဆးျခင္း ျပဳလုပ္မည္လား စသည္ျဖင့္ မူ၀ါဒ ေသခ်ာစြာ ခ်မွတ္ရန္
လိုအပ္ေပမည္။ ထို႔ျပင္ လိုအပ္ပါက ဤ အဆင့္ျမင့္ တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence)
ေလးခုကို သီးျခား လြတ္လပ္သည့္ ကိုယ္ပိုင္စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Autonomy) ရွိေသာ
အစိုးရတစ္ပိုင္း အဖြဲ႔အစည္း (Agency) မ်ားအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းရန္ကိုပါ စဥ္းစားသင့္ေပသည္။
Assessment ျပဳလုပ္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကိုလည္း မည္သို႔ေဆာင္ရြက္မည္တို႔ကို
တိက်ေသခ်ာေသာ မူ၀ါဒမ်ား စဥ္းစား စီစဥ္ထားရွိရန္ လိုအပ္ေပသည္။
၇။
ပဥၥမေမးခြန္းျဖစ္သည့္ “သင္ယူမႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈမည္မွ်
ရွိႏိုင္မည္နည္း” ဟူေသာ အခ်က္သည္ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence)
ဖြင့္လွစ္ျခင္းျဖင့္ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ နည္းပညာ၊ ကြန္ပ်ဳတာပညာရပ္မ်ား
သင္ၾကားေရးအေပၚ မည္ကဲ့သို႔ေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိမည္၊ ထိုအခ်က္မ်ားကို မည္ကဲ့သုိ႔
ေျဖရွင္းမည္၊ ဤ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈ၊ က်ရႈံးမႈမ်ားကို မည္သူက တာ၀န္ခံမည္
စသည့္ အခ်က္မ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔၏
အာမခံခ်က္ကို တန္ဖိုးထားရပါမည္။ Yale, Harvard, Oxford, Cambridge တကၠသိုလ္မ်ားမွ
ရရွိေသာ ဘြဲ႔ကို တစ္ကမၻာလုံးက ယုံၾကည္ စိတ္ခ်သကဲ့သို႔ ဤ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre
of Excellence) မ်ားက ေပးအပ္လိုက္ေသာ ဘြဲ႔မ်ားကို ပထအဆင့္အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတြင္း
အစိုးရ၊ ပုဂၢလိုကအားလံုးမွ အသိအမွတ္ျပဳ ႏုိင္ေစရမည္ျဖစ္သည္။ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္
(Centre of Excellence)မွ ဘြဲ႔လက္မွတ္ျဖင့္ အလုပ္ လာေလွ်ာက္သူကို အစိုးရဌာနႏွင့္
ပုဂၢလိက ကုမၸဏီတုိ႔မွ စိတ္ခ်လက္ခ် အလုပ္ ခန္႔ထား၀ံ့ရမည္ျဖစ္သည္။ [ဤအေၾကာင္းကို
ေျပာဆိုရျခင္းမွာ ယခုအခါ အေ၀းသင္တကၠသိုလ္မွ ရရွိေသာ ဘြဲ႔မ်ားကို အခ်ဳိ႕ေသာ
အစိုးရဌာနမ်ား (ဥပမာ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန) မွ အလုပ္ ခန္႔ထားျခင္း
မရွိသျဖင့္ ျဖစ္ပါသည္။] ဒုတိယအဆင့္ အာဆီယံ အသိုက္အ၀န္းမွသည္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္
ကမာၻ႔အဆင့္အထိ တက္လွမ္းႏိုင္ရမည္ ျဖစ္သည္။
၈။
ဆ႒မဆန္းစစ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ “စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ မည္သို႔စီမံ
ေဆာင္ရြက္ထားသလဲ” ၊ သတၱမ အခ်က္ “ရန္ပံုေငြ သံုးစြဲမႈႏွင့္ ေထာက္ပံ့ ျဖည္းဆည္း
ေပးႏိုင္မႈေကာ ေသခ်ာရဲ႕လား”၊ အ႒မအခ်က္ “ယခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္သည္ ပြဲၿပီးမီးေသလား၊
Sustainable ျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္နည္း” ဆိုေသာ အခ်က္မ်ားသည္
တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနေပသည္။ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္လည္း
က်င့္သုံးေနသည့္ စနစ္ကို္ပင္ က်င့္သံုးျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မူ၀ါဒအားျဖင့္ မွန္ကန္ေန
ပါေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရာ၌မူ လြဲေခ်ာ္ေနသည့္
ကိစၥရပ္မ်ားကို စနစ္တက် စိစစ္ ျပင္ဆင္သည့္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။
၉။
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တကၠသိုလ္မ်ားမွ အပ္ႏွင္းေပးေနေသာ အေျခခံဘြဲ႕မ်ား၊ မဟာဘြဲ႕မ်ား၊
ပါရဂူဘြဲ႕မ်ား၏ အရည္အေသြး၊ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကမၻာႏွင့္
ရင္ေဘာင္တန္း ႏုိင္ေရးတြက္ကိုလည္း The Voice သတင္းဂ်ာနယ္ အတြဲ(၇)၊ အမွတ္(၄၆)
စာမ်က္ႏွာ (၈) ပါ 'ျမန္မာ ေက်ာင္းသားတစ္ဦး' မွ ေရးသားထားသည့္ အယ္ဒီတာထံ
ေပးစာမွာလည္း အဆင့္ျမင့္ပညာအတြက္ သတိခ်ပ္ဖြယ္ကိစၥမ်ား ပါရွိသည့္ အမွန္တရားမ်ား
ပါ၀င္ေနပါသည္။
၁၀။
ရန္ပံုေငြအေနျဖင့္ အစိုးရ ပံ့ပိုးမႈတစ္ခုတည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။
ပုဂၢလိက အလွဴရွင္မ်ားမွ လည္း ႏွစ္စဥ္ပံ့ပိုးေနမည္မဟုတ္ရာ ရန္ပံုေငြ ေရရွည္
ရရွိႏိုင္ေရးကိုလည္း အေလးထား စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။ ပေရာဂ်က္မ်ား လက္ခံေဆာင္ရြက္ျခင္း
နည္းလမ္းျဖင့္လည္း ရန္ပံုေငြ ရရွိေရးကို ေဆာင္ရြက္ သင့္ေပသည္။ ထို႔ျပင္
သင္ၾကားပို႔ခ်မည့္ ဆရာ၊ဆရာမမ်ား အရည္အခ်င္း ေရရွည္ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္
ျပည္တြင္းျပည္ပ Training မ်ားေပးျခင္း၊ ျပည္ပမွ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား
ဖိတ္ေခၚပို႔ခ်ေပးျခင္း၊ internship program မ်ား စီစဥ္ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပး
သင့္ေပသည္။
အႀကံျပဳခ်က္
၁၁။
တကၠသိုလ္မ်ားကို ပိုမို ထိေရာက္ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ေစလိုလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာ
စံႏႈန္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေပမည္။ အစိုးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္ကို
မီွခိုေနရမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ကာ တကၠသိုလ္တစ္ခု၏ လြတ္လပ္စြာ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္
(Autonomy) ကို ေပးအပ္သင့္ေပသည္။ 7 Day News Journal အတြဲ-၁၁၊ အမွတ္-၃၀ စာမ်က္ႏွာ
၃၁ ပါေဆာင္းပါးရွင္ ေမာင္သာခ်ဳိ၏ “ေခါင္းၿမီးၿခံဳအိပ္ေန တစ္ေရးႏိုးေတာ့
ပ႐ိုမိုးရွင္း” ေဆာင္းပါးပါ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း အေလးထား
စဥ္းစားေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။
၁၂။
ဘြဲ႔လက္မွတ္ ဆိုသည္မွာ လက္မွတ္ပိုင္ရွင္ ပုဂၢိဳလ္အား ဘြဲ႔လက္မွတ္ပါ ပညာကုိ
တတ္ကြ်မ္းသည့္ အရည္အေသြး ရွိေၾကာင္းကုိ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အေပၚ အာမခံေပးရျခင္း
သေဘာျဖစ္ေပသည္။ တကၠသိုလ္သည္ ဘြဲ႔လက္မွတ္ ပိုင္ရွင္၏ သက္ဆုိင္ရာ ပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ တာ၀န္ယူသည့္ အာမခံခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ရန္
လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္သင့္ေပသည္။ အဆိုပါလိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္း
ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိပါက အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence) ဆိုသည့္
စကားလံုးသည္ အဓိပၸါယ္ ျပည့္၀စြာ ရပ္တည္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းကို Stakeholder
အားလံုးသေဘာေပါက္ၾကရန္လိုအပ္ပါ သည္။
၁၃။
အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of Excellence) မ်ားအေနျဖင့္ တကၠသိုလ္တစ္ခု၏
ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေသာ သုေတသနမ်ား ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း (Research)၊
သင္ၾကားပို႔ခ်ျခင္း (Teaching)၊ မိမိတို႔ သုေတသန ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကို ျဖန္႔ေ၀ျခင္း
(Publishing) တို႔ကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ေရးမွာလည္း အလြန္
အေရးႀကီးေပသည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္မွာ လိုအပ္ေသာ လက္ေတြ႔ စမ္းသပ္ခန္း
အသံုးအေဆာင္မ်ား (Lab Facalities) မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးကာ ဆရာ၊ဆရာမမ်ားႏွင့္
ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား အတြက္ အခ်ိန္ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိ ၂၄နာရီ အသံုးျပဳ
ႏိုင္ေစရန္ကို စီမံေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၄ နာရီ မီးလင္း
အလုပ္လုပ္ေနေသာ လက္ေတြ႔ စမ္းသပ္ခန္းမ်ား ရွိေနရန္ လိုအပ္ေနေပသည္။
နိဂံုး
၁၄။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ စာေရးသူေျပာလိုသည္မွာ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ (Centre of
Excellence) ဖြင့္လွစ္ ေရးကိစၥရပ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္း
တစ္ခုျဖစ္သျဖင့္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္ရာ လုပ္သေလာက္
မၿပီးေျမာက္၊ သြားသေလာက္ ခရီးမတြင္၊ အႀကီးႀကီးေတြ ေျပာၿပီး အခ်ည္းႏွီး မျဖစ္ေစရန္
ေဘးမွ ရပ္ၾကည့္သူ တစ္ဦးအျမင္ကို တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။
စံပယ္မ
ေမာကၡပညာေရးမဂၢဇင္း
(ပညာရပ္စာတမ္းက႑)
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။