တိုးတက္မႈရဲ႕ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ........ (၂)
================
တိုးတက္မႈ အျမန္ဆုံးျဖစ္ခဲ့တဲ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံျပီးရင္ ေနာက္ထပ္ တိုးတက္မႈ အျမန္ဆုံးႏႈန္းရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ တရုတ္ ႏိုင္ငံပါပဲ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ လမ္းစကိုေတာ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံ လီကြမ္ယုရဲ႕ နည္းလမ္းေတြနဲ႕ပဲ စတင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၇၆ ခု ဥကၠဌၾကီး ေမာ္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ တရုတ္စီးပြားေရး ျခြတ္ျခဳံက် က်န္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၈ တိန္႕ေရွာင္ဖိန္ ဆက္ခံခဲ့ျပီး ဆင္းရဲတဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ရေတာ့မယ္ဆိုတာ သိခဲ့တယ္။ သာတူညီမွ်ေရး ေၾကြးေၾကာ္မႈကို စြန္႕လႊတ္လိုက္ျပီး ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈကို ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြၾကပါလို႕ ဆိုလာတယ္။
ေျပာင္းလဲကာစ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ရွန္ဟုိင္းဆိပ္ကမ္းကို သေဘၤာနဲ႕ ေရာက္ဖူးတယ္။ မိုးထိတိုက္ေတြ မရွိေသး၊ ျပည့္က်ပ္ေနတဲ့ စက္ဘီးမ်ား ၂ စီးတြဲ ဘတ္စ္ကားမ်ားသာ အမ်ားစုသုံးၾကတယ္။ သေဘၤာသားေတြ ကလပ္ကိုသြား အေနာက္တိုင္း အက စကတတ္ခါစ တရုတ္မေလးေတြ တြဲကတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ည ၁၂ နာရီထက္ ေနာက္က် ျပန္လို႕ေတာ့ မရပါဘူး။ ျမန္မာ ေရဒီယိုအရာရွိ တစ္ေယာက္ေတာ့ မနက္ ၆ နာရီမွ ျပန္လာေတာ့ ရဲေတြ လာေခၚသြားတယ္။ ေရေႏြးၾကမ္း တိုက္လႊတ္ လိုက္တယ္။ သေဘာေကာင္းသားလို႕ မေတြးနဲ႕။ တေနကုန္ သူတို႕ လက္ခ်ာ႐ိုက္တာ ခံရျပီး ညေနေစာင္းမွ ေရေႏြးၾကမ္း ပြဲက ျပန္လႊတ္ေပးတာ။
တိန္႕ေရွာင္ဖိန္က ၁၉၇၈ မွာ စင္ကာပူ သြားလည္ေတာ့ စင္ကာပူရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြကိ
ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံေသးေလးေတာ့ တိုးတက္ဖို႕ လြယ္တာေပါ့... တရုတ္လို ကမၻာ့ တတိယအၾကီးဆုံး ႏိုင္ငံ အေနနဲ႕ ဒီလမ္းနည္းနဲ႕ တိုးတက္လာဖို႕ မလြယ္ဖူးလို႕ ေတြးထင္ခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့ကြန္ျမဴနစ္ ဘဝနဲ႕ နစ္မြန္းက်န္ရစ္ေစမယ့္အေရးက
တိန္က လီ့ အၾကံအတိုင္း လယ္သမားေတြကို ေျမယာငွားေပးျပီး ေျမပိုင္ရွင္ေတြျဖစ္ေစတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေတြ တိုးတက္သြားတယ္။
ပင္လယ္ကမ္းေျခေဒသေတြမွာ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ တည္ေပးျပီး စီးပြားေရးေတြ ဖြင့္ခ်လိုက္တယ္။ စင္ကာပူေတြ အမ်ားၾကီး တျပိဳင္နက္ တည္ေထာင္လိုက္သလိုေပါ့။
၁၉၇၉ မွာ special economic zones ၄ ခု လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီ SEZs ဇုန္ေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသား အရင္းရွင္ေတြကို ေျမယာနဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ အစီအမံ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။
အေရွ႕ဘက္ ကမ္း႐ိုးတန္းမ်ားတေလွ်ာက္နဲ
ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြေၾကာင
Apple, HP, Amazon, Sony, Microsoft လို႕ IT ကုမၸဏီေတြေၾကာင့္ အလုပ္သမား ၁.၄ သန္းကို ခန္႕ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ကုမၸဏီေတြလည္း ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သားေတြေၾကာင့္ အက်ဳိးရွိေစတယ္။ တရုတ္လုပ္သားေတြကို ေပးတဲ့လခဟာ ဖုန္း၊ တက္ဘလက္ ထုတ္ကုန္ေတြရဲ႕ ၂% ေလာက္သာရွိတယ္။
လယ္ယာထုတ္ကုန္နဲ႕လူသုံးကုန္
ကုန္ထုတ္စြမ္းအားျမင့္ဖို႕ မ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့တယ္။ စက္အသစ္မ်ား၊ ပိုေကာင္းတဲ့ နည္းပညာ နဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ားကို ပိုမို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့တယ္။ ၾကီးမားတဲ့ အသုံး စရိတ္ေတြ ရွိေနေပမယ့္ ၁၉၇၉-၉၄ အတြင္း ၇% နီးပါးတိုးတက္ခဲ့တယ္။
ဗဟုိထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုတဲ့ ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးၾကီး ရွိေနေပမယ့္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားကို ဘာေၾကာင္ တိုးျမႇင့္ႏိုင္ခဲ့လဲ။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစမွာ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို ၈၀% လုပ္ကိုင္ေနၾကေပမယ့္ ၁၉၉၄ မွာေတာ့ ၅၀% ကသာ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ေတာ့တယ္။ ေက်းရြာေတြမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းေတြ ထူေထာင္ေပးတယ္။
စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ေတြ ေစ်းျမင့္လာတာဟာလည္း လယ္သမား မိသားစုေတြရဲ႕ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားတိုးေစျပီး
တရုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြဟာ ကမၻာ့အႏွံ တင္ပို႕ ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္။ အရည္အေသြးေကာင္းျပီး ေစ်းသက္သာတာေၾကာင့္ လုပ္ငန္းတူ အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ားကို ထိခိုက္ေစခဲ့တယ္။ trading ဟာ ႏွစ္စဥ္ ၃၅% ေလာက္မွန္မွန္ တိုးတက္ျပီး ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ GDP ရဲ႕ ၆၅% ရွိခဲ့တယ္။
လူတိုင္း အိမ္ယာပိုင္ဆိုင္ေစဖို႕ စင္ကာပူက စနစ္ကိုယူတယ္။ တရုတ္ ဒုဝန္ၾကီး ဟူေရာင္ဂ်ီ ၁၉၉၀ ခု က လာ ေလ့လာတယ္။ လူတိုင္းတိုက္ခန္းပိုင္ေအာင
တ႐ုပ္ရဲ႕ အေကာင္းဆုံး စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ကို လီကြမ္ယုက တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ တရုတ္က ဆင္းရဲေသးေတာ့ အစစ စင္ကာပူက အကုန္ခံခဲ့ရတယ္။ စတုရန္းမိုင္ ၂၇ ရွိတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးေျမမွာ ျမိဳ႕တည္ေပးရာမွာ ေျမေလ်ာ္ေၾကး၊
အေျခခံအေဆာက္အဦး၊ လွ်ပ္စစ္သြယ္တာ၊ လမ္းေဖာက္တာကအစအကုန္တာဝန္ယူ
စင္ကာပူကို တ႐ုတ္ အရာရွိ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ေလ့လာေရး စီစဥ္ေပးခဲ့တယ္။ သူတို႕ကို တ႐ုတ္လို သင္တန္းေပးတယ္။ ျပန္ေတာ့ စင္ကာပူက အရာရွိေတြပါ လိုက္သြားျပီး တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ေတာ့ စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ဟာ အခုေတာ့ တန္ဖိုးထားရတဲ့ စံျပစီမံကိန္းျဖစ္ေနျပီ။ က်န္တဲ့ ျမိဳ႕ေတြကိုလည္း စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ကို နမူနာယူျပီး ဆက္တည္ေဆာက္ၾကတယ္။
စင္ကာပူ နည္းစနစ္အျပင္ စင္ကာပူမွာ မရႏိုင္တဲ့ သယံဇာတအင္အား၊ ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သားအင္အား၊ သန္႕စင္တဲ့ ေရ-ေန-ေလ စြမ္းအင္မ်ား ေၾကာင့္လည္း တိုးတက္မႈ အလြန္လ်င္ျမန္ခဲ့ျပီး ဒုတိယ ကမၻာ့စီးပြားေရး အင္အားအၾကီးဆုံး ႏိုင္ငံအျဖစ္ေရာက္ခဲ့ကာ မၾကာမွီႏွစ္မ်ား အတြင္း US ကို မလြဲမေသြ ေက်ာ္ျဖတ္ေတာ့မယ္။
တရုတ္ကို အလ်င္အျမန္တိုးတက္ေစတာ စင္ကာပူရဲ႕ (MPH ဆိုတဲ့ လူေတာ္ကိုေရြးျခင္း၊ လက္ေတြ႕က်ျခင္း၊ အဂတိကင္းျခင္း) အျပင္ ေအာက္ေဖာ္ျပတဲ့ အခ်က္ေတြလဲ အဓိက က်ေနပါတယ္။
၁။ ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သား-
တံခါးဖြင့္လာတာနဲ႕ အညီ အလုပ္အကိုင္ေပါမ်ားလာတာေၾကာ
၂။ အလုပ္ၾကိဳးစားၾကတယ္-
တရုတ္ေတြဟာ အေမရိကန္ေတြ ဥေရာပသားေတြထက္ စာရင္ အမ်ားၾကီး အလုပ္ၾကိဳးစားတယ္။
၃။ ေငြအရင္းအႏွီး ေပါၾကြယ္ဝမႈနဲ႕ႏိုင္ငံသားမ်
ၾကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားကို အစိုးရ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားျပားတယ္။ အကုန္မပိုင္ေတာင္ ရွယ္ယာ အမ်ားစု ကိုင္ထားႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝင္လာသမွ် GDP အမ်ားစုဟာလည္း အစိုးရ လက္ထဲကိုသာ ေရာက္ရွိတယ္။ မ်ားျပားလွတဲ့ အလုပ္သမားနဲ႕ ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ ေငြစုေဆာင္းမႈ ႏႈန္းဟာလည္း ျမင့္မားတယ္။ အစိုးရပိုင္ျဖစ္တဲ့ Bank ၾကီး ေလးခုကို အမ်ားစု လာအပ္ၾကတဲ့ အတြက္ အစိုးရအတြက္ ၾကီးမားလွတဲ့ စီမံကိန္းၾကီးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ေငြအရင္းအႏွီးဟာ အခက္အခဲ မရွိဘူး။
၄။ FDI အဝင္မ်ားျခင္း---
အခြန္ႏႈန္းထားနည္းပါးတာ၊ နည္းပညာေၾကာင့္ ေငြလႊဲေျပာင္းမႈ ကုန္က်စရိတ္ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္တာ၊ လုပ္သား ေစ်းေပါတာ၊ စြန္႕ဦးတီထြင္သူေတြ မ်ားျပားတာ၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေစ်းကြက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ မ်ားျပားတာ၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြ ေကာင္းမြန္တာေတြေၾကာင့္ FDI ဝင္လာတာ သိပ္မ်ားပါတယ္။ FDI အဝင္မ်ားတာ ေၾကာင့္လည္း တရုတ္အစိုးရအတြက္ ႏိုင္ငံျခားေငြေပါမ်ားျခင္း
၅။ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း-
စင္ကာပူလိုပါပဲ တရုတ္တိုးတက္မႈ ေနာက္ကြယ္မွာ ပညာေရးကို အစြမ္းကုန္ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့တ
၆။ IQ ပိုျမင့္ၾကတယ္-
ေလ့လာမႈ မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျပီးေနာက္မွာေတာ့ အေရွ႕အာရွ သားေတြ ဟာ IQ ပိုမိုျမင့္မားတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္။ (လီကြမ္ယုကလည္း တရုတ္ နဲ႕ အိႏၵိယ သားေတြ ဥာဏ္ေကာင္းၾကတယ္ ဆိုတယ္ ... သူတို႕ ၾကားက ျမန္မာေကာလို႕ ေတြး စရာရွိ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျခား ထြက္ဖူး၊ ႏိုင္ငံတကာပညာ သင္ဖူး ေလ့လာဖူးရင္ေတာ့ ျမင့္သြားမယ္ ... မဆလ ပညာေရးနဲ႕ ၾကီးျပင္းခဲ့သူေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္နိမ့္တယ္ ေျပာရမယ္)
၇။ အာဏာရွင္အစိုးရျဖစ္လို႕ စီမံကိန္းမ်ား တုံဆိုင္းမႈ မရွိျခင္း-
လူၾကိဳက္နည္းတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိးကုိ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြလို ကန္႕ကြက္မႈ မၾကဳံေတြ႕ရဘဲ စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့အတြက္ စီးပြားေရး ေႏွာင့္ေႏွး တုံ႕ဆိုင္းမႈမ်ဳိး မရွိခဲ့ပါဘူး။
တရုတ္ပညာရွိ စြန္ဇူးဟာ တရုတ္ေတြကို ဗ်ဴဟာေျမာက္ေတြးတတ္ဖို႕ သင္ေပးတယ္။ ဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာေတာ့ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ အသာမရႏိုင္တဲ့ မွ်ေျခေတြေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြ ေႏွာင့္ေႏွးတယ္။ တရုတ္ နည္းစနစ္က သံတမန္ေရးအရ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ႏိုင္ျပီး စီးပြားေရးအရလည္း ပိုမို အက်ဳိးရွိေစတယ္။
Writer Moe Hein
================
တိုးတက္မႈ အျမန္ဆုံးျဖစ္ခဲ့တဲ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံျပီးရင္ ေနာက္ထပ္ တိုးတက္မႈ အျမန္ဆုံးႏႈန္းရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ တရုတ္ ႏိုင္ငံပါပဲ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ လမ္းစကိုေတာ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံ လီကြမ္ယုရဲ႕ နည္းလမ္းေတြနဲ႕ပဲ စတင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၇၆ ခု ဥကၠဌၾကီး ေမာ္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ တရုတ္စီးပြားေရး ျခြတ္ျခဳံက် က်န္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၈ တိန္႕ေရွာင္ဖိန္ ဆက္ခံခဲ့ျပီး ဆင္းရဲတဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ရေတာ့မယ္ဆိုတာ သိခဲ့တယ္။ သာတူညီမွ်ေရး ေၾကြးေၾကာ္မႈကို စြန္႕လႊတ္လိုက္ျပီး ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈကို ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြၾကပါလို႕ ဆိုလာတယ္။
ေျပာင္းလဲကာစ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ရွန္ဟုိင္းဆိပ္ကမ္းကို သေဘၤာနဲ႕ ေရာက္ဖူးတယ္။ မိုးထိတိုက္ေတြ မရွိေသး၊ ျပည့္က်ပ္ေနတဲ့ စက္ဘီးမ်ား ၂ စီးတြဲ ဘတ္စ္ကားမ်ားသာ အမ်ားစုသုံးၾကတယ္။ သေဘၤာသားေတြ ကလပ္ကိုသြား အေနာက္တိုင္း အက စကတတ္ခါစ တရုတ္မေလးေတြ တြဲကတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ည ၁၂ နာရီထက္ ေနာက္က် ျပန္လို႕ေတာ့ မရပါဘူး။ ျမန္မာ ေရဒီယိုအရာရွိ တစ္ေယာက္ေတာ့ မနက္ ၆ နာရီမွ ျပန္လာေတာ့ ရဲေတြ လာေခၚသြားတယ္။ ေရေႏြးၾကမ္း တိုက္လႊတ္ လိုက္တယ္။ သေဘာေကာင္းသားလို႕ မေတြးနဲ႕။ တေနကုန္ သူတို႕ လက္ခ်ာ႐ိုက္တာ ခံရျပီး ညေနေစာင္းမွ ေရေႏြးၾကမ္း ပြဲက ျပန္လႊတ္ေပးတာ။
တိန္႕ေရွာင္ဖိန္က ၁၉၇၈ မွာ စင္ကာပူ သြားလည္ေတာ့ စင္ကာပူရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြကိ
ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံေသးေလးေတာ့ တိုးတက္ဖို႕ လြယ္တာေပါ့... တရုတ္လို ကမၻာ့ တတိယအၾကီးဆုံး ႏိုင္ငံ အေနနဲ႕ ဒီလမ္းနည္းနဲ႕ တိုးတက္လာဖို႕ မလြယ္ဖူးလို႕ ေတြးထင္ခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့ကြန္ျမဴနစ္ ဘဝနဲ႕ နစ္မြန္းက်န္ရစ္ေစမယ့္အေရးက
တိန္က လီ့ အၾကံအတိုင္း လယ္သမားေတြကို ေျမယာငွားေပးျပီး ေျမပိုင္ရွင္ေတြျဖစ္ေစတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေတြ တိုးတက္သြားတယ္။
ပင္လယ္ကမ္းေျခေဒသေတြမွာ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ တည္ေပးျပီး စီးပြားေရးေတြ ဖြင့္ခ်လိုက္တယ္။ စင္ကာပူေတြ အမ်ားၾကီး တျပိဳင္နက္ တည္ေထာင္လိုက္သလိုေပါ့။
၁၉၇၉ မွာ special economic zones ၄ ခု လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီ SEZs ဇုန္ေတြမွာ ႏိုင္ငံျခားသား အရင္းရွင္ေတြကို ေျမယာနဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ အစီအမံ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။
အေရွ႕ဘက္ ကမ္း႐ိုးတန္းမ်ားတေလွ်ာက္နဲ
ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြေၾကာင
Apple, HP, Amazon, Sony, Microsoft လို႕ IT ကုမၸဏီေတြေၾကာင့္ အလုပ္သမား ၁.၄ သန္းကို ခန္႕ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ကုမၸဏီေတြလည္း ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သားေတြေၾကာင့္ အက်ဳိးရွိေစတယ္။ တရုတ္လုပ္သားေတြကို ေပးတဲ့လခဟာ ဖုန္း၊ တက္ဘလက္ ထုတ္ကုန္ေတြရဲ႕ ၂% ေလာက္သာရွိတယ္။
လယ္ယာထုတ္ကုန္နဲ႕လူသုံးကုန္
ကုန္ထုတ္စြမ္းအားျမင့္ဖို႕ မ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့တယ္။ စက္အသစ္မ်ား၊ ပိုေကာင္းတဲ့ နည္းပညာ နဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ားကို ပိုမို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့တယ္။ ၾကီးမားတဲ့ အသုံး စရိတ္ေတြ ရွိေနေပမယ့္ ၁၉၇၉-၉၄ အတြင္း ၇% နီးပါးတိုးတက္ခဲ့တယ္။
ဗဟုိထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုတဲ့ ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးၾကီး ရွိေနေပမယ့္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားကို ဘာေၾကာင္ တိုးျမႇင့္ႏိုင္ခဲ့လဲ။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစမွာ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို ၈၀% လုပ္ကိုင္ေနၾကေပမယ့္ ၁၉၉၄ မွာေတာ့ ၅၀% ကသာ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ေတာ့တယ္။ ေက်းရြာေတြမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းေတြ ထူေထာင္ေပးတယ္။
စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ေတြ ေစ်းျမင့္လာတာဟာလည္း လယ္သမား မိသားစုေတြရဲ႕ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားတိုးေစျပီး
တရုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြဟာ ကမၻာ့အႏွံ တင္ပို႕ ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္။ အရည္အေသြးေကာင္းျပီး ေစ်းသက္သာတာေၾကာင့္ လုပ္ငန္းတူ အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ားကို ထိခိုက္ေစခဲ့တယ္။ trading ဟာ ႏွစ္စဥ္ ၃၅% ေလာက္မွန္မွန္ တိုးတက္ျပီး ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ GDP ရဲ႕ ၆၅% ရွိခဲ့တယ္။
လူတိုင္း အိမ္ယာပိုင္ဆိုင္ေစဖို႕ စင္ကာပူက စနစ္ကိုယူတယ္။ တရုတ္ ဒုဝန္ၾကီး ဟူေရာင္ဂ်ီ ၁၉၉၀ ခု က လာ ေလ့လာတယ္။ လူတိုင္းတိုက္ခန္းပိုင္ေအာင
တ႐ုပ္ရဲ႕ အေကာင္းဆုံး စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ကို လီကြမ္ယုက တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ တရုတ္က ဆင္းရဲေသးေတာ့ အစစ စင္ကာပူက အကုန္ခံခဲ့ရတယ္။ စတုရန္းမိုင္ ၂၇ ရွိတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးေျမမွာ ျမိဳ႕တည္ေပးရာမွာ ေျမေလ်ာ္ေၾကး၊
အေျခခံအေဆာက္အဦး၊ လွ်ပ္စစ္သြယ္တာ၊ လမ္းေဖာက္တာကအစအကုန္တာဝန္ယူ
စင္ကာပူကို တ႐ုတ္ အရာရွိ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ေလ့လာေရး စီစဥ္ေပးခဲ့တယ္။ သူတို႕ကို တ႐ုတ္လို သင္တန္းေပးတယ္။ ျပန္ေတာ့ စင္ကာပူက အရာရွိေတြပါ လိုက္သြားျပီး တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ေတာ့ စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ဟာ အခုေတာ့ တန္ဖိုးထားရတဲ့ စံျပစီမံကိန္းျဖစ္ေနျပီ။ က်န္တဲ့ ျမိဳ႕ေတြကိုလည္း စူဂ်ဳိးျမဳိ႕ကို နမူနာယူျပီး ဆက္တည္ေဆာက္ၾကတယ္။
စင္ကာပူ နည္းစနစ္အျပင္ စင္ကာပူမွာ မရႏိုင္တဲ့ သယံဇာတအင္အား၊ ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သားအင္အား၊ သန္႕စင္တဲ့ ေရ-ေန-ေလ စြမ္းအင္မ်ား ေၾကာင့္လည္း တိုးတက္မႈ အလြန္လ်င္ျမန္ခဲ့ျပီး ဒုတိယ ကမၻာ့စီးပြားေရး အင္အားအၾကီးဆုံး ႏိုင္ငံအျဖစ္ေရာက္ခဲ့ကာ မၾကာမွီႏွစ္မ်ား အတြင္း US ကို မလြဲမေသြ ေက်ာ္ျဖတ္ေတာ့မယ္။
တရုတ္ကို အလ်င္အျမန္တိုးတက္ေစတာ စင္ကာပူရဲ႕ (MPH ဆိုတဲ့ လူေတာ္ကိုေရြးျခင္း၊ လက္ေတြ႕က်ျခင္း၊ အဂတိကင္းျခင္း) အျပင္ ေအာက္ေဖာ္ျပတဲ့ အခ်က္ေတြလဲ အဓိက က်ေနပါတယ္။
၁။ ေစ်းေပါတဲ့ လုပ္သား-
တံခါးဖြင့္လာတာနဲ႕ အညီ အလုပ္အကိုင္ေပါမ်ားလာတာေၾကာ
၂။ အလုပ္ၾကိဳးစားၾကတယ္-
တရုတ္ေတြဟာ အေမရိကန္ေတြ ဥေရာပသားေတြထက္ စာရင္ အမ်ားၾကီး အလုပ္ၾကိဳးစားတယ္။
၃။ ေငြအရင္းအႏွီး ေပါၾကြယ္ဝမႈနဲ႕ႏိုင္ငံသားမ်
ၾကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားကို အစိုးရ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားျပားတယ္။ အကုန္မပိုင္ေတာင္ ရွယ္ယာ အမ်ားစု ကိုင္ထားႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝင္လာသမွ် GDP အမ်ားစုဟာလည္း အစိုးရ လက္ထဲကိုသာ ေရာက္ရွိတယ္။ မ်ားျပားလွတဲ့ အလုပ္သမားနဲ႕ ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ ေငြစုေဆာင္းမႈ ႏႈန္းဟာလည္း ျမင့္မားတယ္။ အစိုးရပိုင္ျဖစ္တဲ့ Bank ၾကီး ေလးခုကို အမ်ားစု လာအပ္ၾကတဲ့ အတြက္ အစိုးရအတြက္ ၾကီးမားလွတဲ့ စီမံကိန္းၾကီးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ေငြအရင္းအႏွီးဟာ အခက္အခဲ မရွိဘူး။
၄။ FDI အဝင္မ်ားျခင္း---
အခြန္ႏႈန္းထားနည္းပါးတာ၊ နည္းပညာေၾကာင့္ ေငြလႊဲေျပာင္းမႈ ကုန္က်စရိတ္ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္တာ၊ လုပ္သား ေစ်းေပါတာ၊ စြန္႕ဦးတီထြင္သူေတြ မ်ားျပားတာ၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေစ်းကြက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ မ်ားျပားတာ၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြ ေကာင္းမြန္တာေတြေၾကာင့္ FDI ဝင္လာတာ သိပ္မ်ားပါတယ္။ FDI အဝင္မ်ားတာ ေၾကာင့္လည္း တရုတ္အစိုးရအတြက္ ႏိုင္ငံျခားေငြေပါမ်ားျခင္း
၅။ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း-
စင္ကာပူလိုပါပဲ တရုတ္တိုးတက္မႈ ေနာက္ကြယ္မွာ ပညာေရးကို အစြမ္းကုန္ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့တ
၆။ IQ ပိုျမင့္ၾကတယ္-
ေလ့လာမႈ မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ျပီးေနာက္မွာေတာ့ အေရွ႕အာရွ သားေတြ ဟာ IQ ပိုမိုျမင့္မားတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္။ (လီကြမ္ယုကလည္း တရုတ္ နဲ႕ အိႏၵိယ သားေတြ ဥာဏ္ေကာင္းၾကတယ္ ဆိုတယ္ ... သူတို႕ ၾကားက ျမန္မာေကာလို႕ ေတြး စရာရွိ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျခား ထြက္ဖူး၊ ႏိုင္ငံတကာပညာ သင္ဖူး ေလ့လာဖူးရင္ေတာ့ ျမင့္သြားမယ္ ... မဆလ ပညာေရးနဲ႕ ၾကီးျပင္းခဲ့သူေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္နိမ့္တယ္ ေျပာရမယ္)
၇။ အာဏာရွင္အစိုးရျဖစ္လို႕ စီမံကိန္းမ်ား တုံဆိုင္းမႈ မရွိျခင္း-
လူၾကိဳက္နည္းတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိးကုိ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြလို ကန္႕ကြက္မႈ မၾကဳံေတြ႕ရဘဲ စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့အတြက္ စီးပြားေရး ေႏွာင့္ေႏွး တုံ႕ဆိုင္းမႈမ်ဳိး မရွိခဲ့ပါဘူး။
တရုတ္ပညာရွိ စြန္ဇူးဟာ တရုတ္ေတြကို ဗ်ဴဟာေျမာက္ေတြးတတ္ဖို႕ သင္ေပးတယ္။ ဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာေတာ့ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ အသာမရႏိုင္တဲ့ မွ်ေျခေတြေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြ ေႏွာင့္ေႏွးတယ္။ တရုတ္ နည္းစနစ္က သံတမန္ေရးအရ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ႏိုင္ျပီး စီးပြားေရးအရလည္း ပိုမို အက်ဳိးရွိေစတယ္။
Writer Moe Hein
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။