ဒါဝင္ ခ်ား ေရာဗက္ ( ခရစ္ ၁၈၀၉ - ၁၈၈၂ )

 မွတ္စုၾကမ္း

ဒါဝင္ ခ်ား ေရာဗက္ ( ခရစ္ ၁၈၀၉ - ၁၈၈၂ )
-----
ဒါဝင္ဟာ အဂၤလိပ့္လူမ်ိဳး သဘာဝတၳပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္ ။ အဂၤလန္ျပည္ ရွရူးစဗာရီျမိဳ႕မွာ ၁၈၀၉ ခု ေဖေဖၚဝါရီ ၁၂ ရက္မွာ ဖြားျမင္ခဲ႕တယ္ ။ ဖခင္ ေရာဗတ္ဝဲရင္းဒါဝင္မွာ ထင္ရွားတဲ႕ ဆရာဝန္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါဝင္ဟာ ငယ္စဥ္က ရွရူးစဗာရီေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ျကားခဲ႕ျပီးေနာက္ အီဒင္ဗာရာ တကၠသိုလ္နဲ႕ ကိန္းဗရစ္တကၠသိုလ္တို႕မွာ ဆက္လက္ပညာ ဆည္ပူးခဲ႕တယ္ ။ ဖခင္ျဖစ္သူက သားကို ဆရာဝန္ ဒါမွမဟုတ္ ခရစ္ယာန္ သာသနာ့ဝန္ထမ္း ျဖစ္ေစလိုေသာ္လည္း ဒါဝင္ကေတာ့ သဘာဝတၳေဗဒမွာသာ စိတ္ဝင္စားျပီး အဲ႕ဒီ႕ဘာသာရပ္ကိုသာ အထူး ေလ့လာခဲ႕ပါတယ္ ။
တကၠသိုလ္က ရုကၡေဗဒပါေမာကၡ ဟင္ဆလိုးဆိုသူနဲ႕ အကြ်မ္းတဝင္ ရွိခဲ႕ရာကေန အဲ႕ဒီ႕ ပုဂၢိဳလ္ေျကာင့္ပဲ သဘာဝတၳေဗဒပညာရွင္ တစ္ေယာက္အျဖင့္ ျဗိတိသွ်စူးစမ္းရွာေဖြေရးအဖြဲ႕နဲ႕အတူ ဗီးဂယ္အမည္ရွိတဲ႕ သေဘၤာမွာ လိုက္ပါခဲ႕ကာ ကမၻာတစ္ပတ္ လွည့္လည္ခဲ႕ပါေတာ့တယ္ ။ ၅ ႏွစ္ျကာမွ် ခရီးထြက္ခဲ႕ျပီးတဲ႕အခါ ၁၈၃၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အဂၤလန္ျပည္ကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ႕တယ္ ။ သူဟာ ကမၻာပတ္ခရီးထြက္ခဲ႕ရာက ေရာက္ေလရာအရပ္မွာ အပင္နဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားအေျကာင္းကို ေသခ်ာက်နစြာ ေလ့လာလိုက္စားခဲ႕ပါတယ္ ။ သူဟာ အဂၤလန္ကို ျပန္ေရာက္တာနဲ႕ ေတြ႔ရွိေလ့လာခဲ႕တဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြကို ကိုးကားျပီး သဘာဝတၳေဗဒ ဘာသာတရားျဖစ္တဲ႕ ဆင့္ကဲလာျခင္း သီအိုရီကို အေထာက္အပံ႕ျဖစ္ေစတဲ႕ စာရြက္စာတမ္းေတြ ျပဳစုခဲ့တယ္ ။ ၁၈၅၉ ခုႏွစ္မွာ " မ်ိဳးစိတ္တုိ႕ရဲ႕ အစ " လို႕ေခၚတဲ႕ စာအုပ္ကို ပထမဆံုးအျကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ႕ပါေတာ့တယ္ ။ အဲ႕ဒီ႕စာအုပ္ေျကာင့္ပဲ ဒါဝင္ဟာ သဘာဝတၴ သိပၸံပါရဂူတစ္ဦးအေနနဲ႕ ကမၻာတစ္ဝမ္းလံုး နာမည္ေက်ာ္ျကားလာခဲ႕ျခင္းပါပဲ ။
အဲ႕ဒီ႕စာအုပ္မွာ ဒါဝင္ဟာ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ႕ အပင္နဲ႕ တိရိစၦာန္တို႕ဟာ တစ္စတစ္စ တဆင့္တဆင့္ အသြင္ေျပာင္းလဲပံုကို အကိုးအကားနဲ႕ ေဖၚျပထားတယ္ ။ ယင္းအပင္နဲ႔ တိရိစၦာန္မ်ားဟာ ယင္းတို႕ရဲ႕ မူလအစ မ်ိဳးႏြယ္မ်ားကေန တစ္စတစ္စ အနည္းငယ္စီ ျခားနားကြဲျပားလာခဲ႕ျပီး အဲ႕ဒီ႕ကေနမွတစ္ဖန္ ေပါက္ပြါးလာတဲ႕ မ်ိဳးႏြယ္မ်ားကလည္း အနည္းငယ္စီ ကြာျခားသြားေျကာင္း ေဖၚျပထားေလတယ္ ။ အဲ႕ဒီလို တေျဖးေျဖး အသြင္ကြဲျပားလာရာကေန ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဘဝတည္ျမဲမႈအတြက္ ျကံ႕ျကံ႕ခံနိုင္ရည္ရွိတဲ႕ အပင္နဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားသာ ယေန႕ထိ ဆက္လက္တည္ရွိေနတယ္လို႕ ဆိုတယ္ ။ ခ်ိဳ႕တဲ႕မႈရွိတဲ႕ အပင္နဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားမွာေတာ့ ေသေျကပ်က္ဆီးျပီး မ်ိဳးေပ်ာက္သြားရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္ ။ ယေန႕ကမၻာမွာ ေတြ႕ေနရတဲ႕ ေခြးနဲ႕ ေျကာင္ေတြလို တိရိစၦာန္မ်ားမွာ မိမိတို႕နဲ႕ အသြင္အျပင္ျခင္း တူတဲ႕ မူလအစက ဖန္ဆင္းထားတဲ႕ ေခြးနဲ႕ ေျကာင္လို တိုက္ရိုက္ဆင္းသက္ေပါက္ပြားလာတာမဟုတ္ပါဘူးလို႕ ဒါဝင္က ဆိုလိုက္ပါတယ္ ။
ဒါဝင္ရဲ႕အလိုအရ ယင္းရဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားဟာ ေရွးက်ျပီး မိမိတို႕ထက္ ဘဝအဆင့့္အတန္းအျဖင့္ ပိုမို၍ နိမ့္ရကား မိမိတို႕နဲ႕ အသြင္သ႑ာန္ ကြဲျပားတဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားမွ ဆင္းသက္တဲ႕ တိရိစၦာန္မ်ားသာျဖစ္ေလတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္ ။ တခ်ိန္တည္း၌လိုပင္အယ္ လဖရက္ / ရပ္ဆဲ / ေဝါေလ့(စ) ဆိုတဲ႕ အဂၤလိပ့္ပညာရွင္တစ္ဦးကလည္း ဒါဝင္ရဲ႕ သီအိုရီနဲ႕ ထပ္တူတမွ် တူညီတဲ႕ သီအိုရီတစ္ခုကို တသီးတျခား သုေတသနျပဳကာ ထုတ္ေဖၚျပသခဲ႕ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ သီအိုရီ ေအာ့(ဖ)အီဗလူးရွင္းနဲ႕ စပ္လ်ဥ္းျပီး ဒါဝင္ဟာ အမည္အေက်ာ္ျကားဆံုး ျဖစ္တယ္ ။
ဒါဝင္ရဲ႕ တိုးတက္ဆန္းသစ္တဲ႕ သီအိုရီဟာ အဂၤလန္ျပည္နဲ႕ ကမၻာတစ္ဝွမ္းလံုးမွာ အျငင္းပြားမႈေတြ မ်ားစြာျဖစ္ေပၚေစခဲ႕တယ္ ။ လူအမ်ားက ဒါဝင္ဟာ ဘုရားတရားကို မယံုျကည္သူလို႕ စြတ္စြဲခဲ႕ျကပါတယ္ ။ သို႕ေသာ္ ဒါဝင္ဟာ လူအမ်ားရဲ႕ ေဝဖန္မႈကို လံုးဝ ဂရုမစိုက္ပဲ မိမိရဲ႕လုပ္ငန္းကိုသာ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ခဲ႕တယ္ ။ မိမိေရးသားခဲ႕ျခင္းသည္ အမွန္တရားကို ထုတ္ေဖၚခဲ႕ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို႕ စြဲျမဲစြာ ယံုျကည္ခဲ႕ပါတယ္ ။ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွာ " လူတို႕ ဆင္းသက္ေပါက္ပြါးလာပံု " ဆိုတဲ႕ စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝခဲ႕ျပန္ပါတယ္ ။ အဲ႕ဒီ႕စာအုပ္ေျကာင့္ ပိုျပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္မႈေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ႕ေတာ့တယ္ ။ အဲ႕ဒီ႕စာအုပ္ပါအေျကာင္းအရာမွာ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျကာျမင့္ခဲ႕သည့္ အခ်ိန္က ကမၻာေပၚမွာ ရွိဖူးတဲ႕ သတၱဝါတစ္မ်ိဳးရွိခဲ႕ပါတယ္ ။ အဲ႕သတၱဝါဟာ ေမ်ာက္နဲ႕တူျပီး အဲ႕ဒီ႕အမ်ိဳးအမည္မသိတဲ႕ သတၱဝါကေန လူဟာ ဆင္းသက္လာတာျဖစ္တယ္လို႕ ဒီလိုဆိုပါတယ္ ။ အဲ႕ဒီ႕ေဖၚျပခ်က္ေျကာင့္ လူအမ်ားဟာ ဒါဝင္ကို အျပင္းအထန္ အမ်က္ထြက္ခဲ႕ျကသလို ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ႕ျကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ဒါဝင္ကို ခ်ီးက်ဴးေထာပနာ ျပဳခဲ႕ျကေလတယ္ ။
အခုအခါမွာေတာ့ ဒါဝင္ရဲ႕ ဆင့္ကဲျဖစ္လာပံုသီအိုရီရဲ႕ ေယဘုယ်သေဘာကို သိပၸံပညာရွင္အမ်ားက လက္ခံလာျကပါျပီ ။ သို႕ေသာ္လဲ အခုအခ်ိန္ထိ ဒါဝင္ရဲ႕ သီအိုရီနဲ႕ ဆက္လ်ဥ္းျပီး ျငင္းခံုေနျကစဲပါ ။ ဒါဝင္ရဲ႕ သီအိုရီ အခ်ိဳ႕အပိုင္းမ်ားကို ပယ္ပစ္ျပီးလွ်င္ သီအိုရီအသစ္မ်ား အစားထိုး ထည့္ထားတာလဲ ရွိလာခဲ႕ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကိုေတာ့ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက လက္ခံထားျကပါတယ္ ။ ဒါဝင္ဟာ ၁၈၈၂ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၁၉ ရက္ေန႕မွာပဲ ကြယ္လြန္ကာ " ဝက္မင္စတာအက္ေဗး " ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမွာ သျဂိၤဳဟ္မႈ ျပဳခဲ႕ပါေတာ့တယ္ခင္ဗ်ာ ။
ဗဟုသုတရရွိနိုင္ျကပါေစ ‪#‎htoohtoolay‬
Visit website
ဒါဝင္ ခ်ား ေရာဗက္ ( ခရစ္ ၁၈၀၉ - ၁၈၈၂ )
မ်ိဳးသက္ေဇာ္ / 8 hours ago
http://myothetzaw23.blogspot.com/2016/02/blog-post_23.html