”မွန္တတ္ေသာသတ္ပံု" (မင္းလူ)
======================
ငယ္ငယ္က ျမန္မာစာဆရာ၊ ဆရာမေကာင္းမ်ားႏွင့္ သင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္ း၊
ကိုယ္တိုင္ကလည္း ၀ါသနာပါသျဖင့္ ျမန္မာစာေပဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ား၊
စာအုပ္မ်ားကို ဖတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း စာေရးရာမွာ သတ္ပံုႏွင့္သဒၵါကို
ဂရုစိုက္ေလ့ရွိ၏။ တတ္ႏိုင္သမွ် ဂရုစိုက္ျခင္းကိုသာ ဆိုလိုပါသည္။
သတ္ပံုဆိုတာ မွန္ေလေကာင္းေလျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္ခါတေလက်ေတာ့ သတ္ပံုေၾကာင့္ ခြက်က်ျဖစ္ရတာေလးေတြ အခုတင္ျပမလို႔ပါ။
*
ေက်ာင္းေနကာစ၊ စာေရးတတ္ခါစအရြယ္တြင္ သန္လ်င္ၿမိဳ႕သို႔ သြားလည္ၾကသည္။ သန္လ်င္ကို 'တညင္'ဟု အသံထြက္ေခၚၾကသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚကဆိုင္းဘုတ္ေတြမွာ 'သန္လ်င္'လို႔ ေရးသားထားတာေတြ႕ေတာ့ နားမလည္ႏိုင္ဘဲ ...
'ဟင္..တညင္ဆိုၿပီး ဘာျဖစ္လို႔ သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတာလဲ'ဟု ေမးလိုက္သည္။ အေမက ...
'သားတို႔ေက်ာင္းမွာ ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံဆိုတာ သင္ရတယ္မဟုတ္လား။ ပဂိုးကို ပဲခူးလို႔ေရးရတယ္ေလ။ ဒီအတိုင္းပဲေပါ့။ တညင္ကိုလည္း သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတယ္'
ကၽြန္ေတာ္လည္း မွတ္ထားလိုက္၏။ ေနာက္ေတာ့ ေက်ာင္းမွာ သတ္ပံုေျဖရေသာအခါ ...
'ၾကက္ဖသန္လ်င္၊ ေတာကို၀င္၊ ေမာင္ရင္လာ ေလးနဲ႔ပစ္'
ဟု ေရးလိုက္သည္။ ဆရာမက ေခၚေမးေတာ့ ...
'ေရးေတာ့အမွန္၊ ဖတ္ေတာ့အသံေလ ဆရာမရဲ႕၊ တညင္ကို သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတယ္မဟုတ္လား'
ဆရာမက ရယ္ၿပီး ၾကက္ဖတညင္ဆိုတာ သန္လ်င္ၿမိဳ႕က ၾကက္ဖကို ေျပာျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ တိန္ညင္ဟုေခၚေသာၾကက္တစ္မ်ဳိ းကို ေျပာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ၾကက္ဖတိန္ညင္ဟု ေရးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပရသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ဦးေလးတစ္ေယာက ္ ႀကံဳခဲ့ရတာ ျပန္ေျပာျပလို႔ ၾကားဖူးသည္။
သူတို႔ငယ္ငယ္က ျမန္မာပညာရွိေတြၾကားမွာ အႀကီးအက်ယ္ သေဘာထားကြဲခဲ့ၾကသည့္ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ခဲ့၏။ 'ဖ'ႏွင့္ 'ဘ'ဂိုဏ္း ဘယ္ဟာမွန္သလဲ ျငင္းခံုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္၏။ ထိုကိစၥမွာ တျဖည္းျဖည္းႀကီးထြားလာၿပီး 'ဖ'ဂိုဏ္းက 'ေဖေဖ၊ ဖိုးဖိုး၊ စားေသာက္ဖြယ္၊ ေတာင္ဖက္ေျမာက္ဖက္' စသည္ျဖင့္ စာလံုးေပါင္းရမည္ဟု ဆိုသည္။ 'ဘ'ဂိုဏ္းက 'ေဘေဘ၊ ဘိုးဘိုး၊ စားေသာက္ဘြယ္၊ ေတာင္ဘက္ ေျမာက္ဘက္'ဟု စာလံုးေပါင္းမွ မွန္သည္ဟု ျငင္းသည္။
ဒီျပႆနာၾကားမွာ ဦးေလးက အေခ်ာင္ခံရသည္။ ေက်ာင္းမွဆရာက 'ဖ'ဂိုဏ္းသား၊ အိမ္မွာ အေဖက 'ဘ'ဂိုဏ္း၀င္၊ ဆရာသင္တဲ့အတိုင္း 'ဖ'နဲ႔ေရးလာၿပီး အိမ္ေရာက္ေတာ့ အေဖက 'ဘ'ျပင္ခိုင္းသည္။ ထိုအခါ ဆရာက သူသင္တဲ့အတိုင္း ေရးမလာရေကာင္းလားဆိုၿပီး ရိုက္သည္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့လည္း အေဖက သူ႕ကို ဖီဆန္ရမလားဆိုၿပီး နားရင္းအုပ္သည္။
ၾကာေတာ့ သူ သည္းမခံႏိုင္ေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ရက္မွာ သူ႕အေဖကို ခုလိုေျပာလိုက္၏။
'ေဘေဘ...လမ္းထိပ္ကဆိုင္မွာ ဘြားဘြားအတြက္ ဘေယာင္းတုိင္နဲ႔ ဘိုးဘိုးအတြက္ ဘရံုယို သြား၀ယ္လိုက္ဦးမယ္'
ဟု 'ဘ'သံေတြနဲ႔ခ်ည္း ေျပာလိုက္ရာ သူ႕အေဖက ...
'ေခြးမသား... ဒါ ငါ့ကို သက္သက္ေငါ့တာပဲ'
ဆိုၿပီး ေျခေထာက္ႏွင့္ ေဆာင့္ကန္လိုက္သျဖင့္ ေလွကားမွ ဒလိမ့္ေခါက္ေကြးက်သြားရသည္ဟ ု ဆို၏။
ခရီးသြားေသာအခါ လမ္းမွာ သတ္ပံုအမွားေတြကို ေတြ႕ရတတ္သည္။
'အမႈိက္မျပစ္ရ'
'ဆံေရာင္းသည္'
'ဘတၳရီျပင္သည္'
'ထၼင္းဆိုင္' စသည္ျဖင့္....
ျမန္မာစာေရးထံုးမွာ ပါဠိႏွင့္ ပါဠိသတ္ေ၀ါဟာရမ်ားမွအပ ႏွစ္လံုးဆင့္မေရးရပါ။ သို႔တိုင္ေအာင္ စာလံုးေပါင္းမွားေသာေၾကာင့္ ဆန္ဆိုင္မေရာင္းရဘူး။ ဘက္ထရီဆိုင္အလုပ္ပါးတယ္၊ ထမင္းဆိုင္ လူအ၀င္နည္းတယ္ဆိုတာမ်ဳိးေတာ ့ တစ္ခါမွ မၾကားဖူးေသးပါ။
'ေရွ႕မွာ လမ္းျပင္ေနသည္၊ ေျဖးေျဖးေမာင္း' ဆိုေသာဆိုင္းဘုတ္ကိုျမင္လွ် င္ ကားသမားတိုင္း သေဘာေပါက္ပါသည္။ သတ္ပံုအမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္ 'ျဖည္းျဖည္းေမာင္း'ဟု ေရးရပါမည္။ သို႔ရာတြင္ ကားဆရာေတြက သတ္ပံုစာအုပ္ေဆာင္ထားေလ့မရွ ိသျဖင့္ ဒီကိစၥ ျပႆနာမဟုတ္ေတာ့ပါ။
(အဂၤလိပ္ဆိုေသာစကားလံုးသည္လ ည္း တိုက္ရိုက္အသံဖလွယ္ထားျခင္း သာျဖစ္၏။ ပါဠိႏွင့္ပတ္သက္မႈမရွိသျဖင္ ့
'အင္းဂလိပ္'ဟူ၍သာ ေရးသင့္သည္။ သို႔ရာတြင္ အဂၤလိပ္ဟူ၍သာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ
ေရးခဲ့ၾကတာ အက်င့္ပါေနေသာေၾကာင့္ အတည္လိုျဖစ္ေနပါၿပီ။ ထို႔အတူ
ဆရာႀကီးဒဂုန္ေရႊမွ်ား၊ ဆရာႀကီးေရႊဒံုးဘီေအာင္၊ ဆရာႀကီးဗဂ်ီေအာင္စိုး
စေသာအမည္မ်ားသည္လည္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားခဲ့ၿပီး လူအမ်ား
အသိအမွတ္ျပဳၿပီးသားစာလံုးေပ ါင္းမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သတ္ပံုျပင္ဖို႔ မလိုေတာ့ပါ။)
*
ပ်ားေမြးျမဴေရးဌာနမွ ထုတ္လုပ္ေသာ 'ဂ်င္းပ်ားရည္'သည္ အစာေၾက၊ ရင္ေခ်ာင္ေစျခင္း၊ အေအးမိ ႏွာေစး ေခ်ာင္းဆိုး ေပ်ာက္ေစျခင္း၊ ခြန္အားတိုးပြားေစျခင္းတို႔ ေၾကာင့္
သံုးဖူးသူတိုင္း အႀကိဳက္ေတြ႕ၾကသည္။ သတ္ပံုကေတာ့ မွားေန၏။
အမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္ 'ခ်င္းပ်ားရည္'ဟုသာ စာလံုးေပါင္းရမည္။ သို႔ရာတြင္
'ခ်င္းပ်ားရည္'ဆိုလွ်င္ ခ်င္းျပည္နယ္ကလာေသာ ပ်ားရည္ဟု ထင္ကုန္ၾကပါလိမ့္မည္။
ခ်င္းေတာင္ကပ်ားရည္မို႔ အစြမ္းထက္မွာပဲဆိုၿပီး ပိုေတာင္ေရာင္းေကာင္းခ်င္
ေကာင္းေနမလားမသိ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ 'ဇီးသီး'ဟု အသံထြက္ေခၚၾကေသာ အသီး၏သတ္ပံုအမွန္မွာ 'ဆီးသီး'ျဖစ္၏။ အညာေဒသရွိ အခ်ဳိ႕အရပ္ေတြမွာ ဆီးသီးဟု သတ္ပံုအတိုင္း အသံထြက္ေနၾကဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း လူအမ်ားစုက 'ဇီးသီး'ဟူ၍သာ ေခၚေနၾကသည္။
'ဆီး'ဆိုသည္မွာ က်င္ငယ္ရည္ဟုလည္း အဓိပၸာယ္ရသျဖင့္ စားစရာႏွင့္ အညစ္အေၾကးစာလံုးေပါင္းတူေနေ တာ့
သိပ္ေတာ့ဟန္မက်လွ။ 'ဆီးေဖ်ာ္ရည္ ေသာက္မလား၊ ဆီးျဖဴသီးေလးလို
ငံုထားခ်င္တယ္'စေသာ စကားလံုးမ်ားကို ၀တၳဳထဲ ထည့္ေရးရတာ
နည္းနည္းေတာ့ခြက်သည္။
ဖိုခေနာက္ကို သတ္ပံုအမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္ ဖိုခံုေလာက္ဟု ေရးရပါမည္။ ခုခ်ိန္မွာ ဖိုခံုေလာက္ဟုေရးလွ်င္ သိသူအေတာ္နည္းပါးလိမ့္မည္။ ဒီအတိုင္းဆို ေတာ္ေတာ္ေရႊပုပၸားသီခ်င္းကိ ု စာႏွင့္ေရးျပလွ်င္...
'♫♪...သံုးလံုးေတာင္ထြတ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ကာရယ္၊ ဖိုခံုေလာက္ဆိုင္ တည္ေနပါတယ္...♪♫'ဟု ေရးရပါလိမ့္မည္။ ေနာက္ေပါက္အဆိုေတာ္ေလးေတြ ျပန္ဆိုလွ်င္ ဘယ္လိုအသံထြက္ၾကမလဲမသိ။
*
ဟုိတစ္ခ်ိန္က စာေရးဆရာေတြ စာေရးၾကရာမွာ ကိုယ္သန္ရာစာလံုးေပါင္းအတို င္း ေရးၾကသည္။ ပံုႏွိပ္တိုက္ေတြကလည္း မိမိတို႔ႏွစ္သက္ရာသတ္ပံုက်မ ္းတစ္ေစာင္ေစာင္ကို လက္ကိုင္ထားၾကသည္။ စာျပင္ဆရာကလည္း သူအလုပ္လုပ္ရာ ပံုႏွိပ္တိုက္၏မူအတိုင္းျပင ္သည္။ ၾသဇာရွိေသာစာေရးဆရာဆိုလွ်င္ သူေရးတဲ့အတိုင္း သတ္ပံုမျပင္ဘဲ ရိုက္ႏွိပ္ေပးတာမ်ဳိးလည္းရွ ိ၏။ စာအုပ္တိုက္ႀကီးမ်ားကေတာ့ အားကိုးေလာက္ေသာသတ္ပံုက်မ္း ႀကီးမ်ားကိုကိုးကားၿပီး
တိုက္ဆိုင္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကသည္။ စာတတ္ေပတတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို
စာျပင္ဆရာအျဖစ္ခန္႔ထားၿပီး စာအက်ေပါက္ သတ္ပံုသတ္ညႊန္းစသည္တို႔ကို
အလြန္ဂရုစိုက္သည္။ မေတာ္တဆအမွားအယြင္းရွိခဲ့လွ ်င္လည္း စာအုပ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အမွားျပင္ဆင္ခ်က္ထည့္ေပးသည္ ။ ဒီလိုစနစ္တက်ေဆာင္ရြက္ေသာ တုိက္ႀကီးမ်ားရွိသလို..
တခ်ဳိ႕စာအုပ္တိုက္၊ ပံုႏွိပ္တိုက္ေတြကေတာ့ စာျပင္ဆရာသီးျခားမရွိ၊ ႀကံဳတဲ့လူက ႀကံဳသလို၀င္ဖတ္ၿပီးျပင္သည္။
သတ္ပံုစာအုပ္ရွိေသာ္လည္း သိပ္အခက္အခဲရွိမွ လွန္ၾကည့္တတ္သည္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ လက္တန္းဖတ္ၿပီး ျပင္လိုက္ၾကတာပါပဲ။ ထို႔ေၾကာင့္
စာအုပ္တစ္အုပ္တည္းမွာပင္ သတ္ပံုအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေနတာေ တြ႕ရ၏။ (သတ္ပံုက်မ္းတစ္အုပ္လံုးကို အလြတ္ေလာက္မွတ္မိေနေသာ ၀ါရင့္စာျပင္ ဆရာႀကီးမ်ား ရွိခဲ့ဖူးတာကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။)
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စာအုပ္တိုက္တစ္တိုက္ မူတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေနတာ၊ သတ္ပံုက်မ္းေတြကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေၾကာင့္ စံတစ္ခုသတ္မွတ္ဖို႔ လိုလာတာေတာ့အမွန္ပဲျဖစ္၏။ ေနာက္ေတာ့ ျမန္မာစာအဖြဲ႕က ျပဳစုေသာသတ္ပံုစာအုပ္ျဖစ္လာ သည္။ စာအုပ္စာတမ္းရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ ေ၀သူမ်ားအေနျဖင့္ ထိုသတ္ပံုစာအုပ္ပါအတိုင္း တညီတညြတ္တည္းအသံုးျပဳၾကရသည္ ။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ သတ္ပံုသတ္ညႊန္းမူတစ္မ်ဳိးတည ္းျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ျမန္မာစာေရးထံုး စနစ္က်လာသည္။ သတ္ပံုဂိုဏ္းကြဲေတြလည္းမရွိ ေတာ့။ အျငင္းပြားစရာလည္းမလိုေတာ့။ ပံုႏွိပ္တိုက္ေတြကလည္း သတ္ပံုကို ပုိဂရုစိုက္လာသည္။
တစ္ခုပဲရွိ၏။ သတ္ပံုကို အတိအက်လိုက္နာရေသာအခါ ရသစာေပေရးရာမွာ တစ္ခါတစ္ခါ အဆင္မေျပတာမ်ဳိးျဖစ္တတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စကားလံုးတစ္လံုးဆို တစ္လံုး အလြန္ထိေရာက္တာသြားသည္။ တစ္ခါတေလ အသံထြက္တဲ့အတိုင္းေရးမွ ဖတ္ရတာ အရသာရွိသည္။
ေရွးေဟာင္းကဗ်ာတစ္ပုဒ္တြင္ မိန္းကေလးက သူ႕ခ်စ္သူကို လြမ္းလို႔ ပန္းသေျပေညာင္ေရသြန္းၿပီး ဆုေတာင္းရပံုကို လွလွပပေရးထားၿပီး အဆံုးသတ္မွာ....
'ေသာက္ေတာ္ေရအိုး
ဂၽြမ္းထိုးေကာင္ႏွယ္
အပ်ဳိျဖဴ မယ္ႏွမမွာ
ႀကံဳရတယ္ရွင္'
ဟု ေရးထားသည္။ ဂၽြမ္းထိုးေကာင္ဆိုသည္မွာ ပိုးေလာက္လန္းကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္၏။ သတ္ပံုအမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္ 'ကၽြမ္းထိုးေကာင္'ဟု ေရးရမည္။ ဂၽြမ္းထိုးေကာင္ဆိုတာေလာက္ ရင္ထဲ တိုက္ရိုက္မထိတာ ေတြ႕ရသည္။
ကၽြန္ေတာ့္၀တၳဳတစ္ပုဒ္ထဲတြင ္
ေကာင္မေလးက သူ႕အေမကိုေျပာတဲ့စကား 'ျပန္မႀကိဳက္လို႔မျဖစ္ဘူး အေမရဲ႕၊
သူ႕လက္ထဲမွာ ထပိုးႀကီးတရမ္းရမ္း'နဲ႔ ဆိုတာကို သတ္ပံုအမွန္အရ 'ထမ္းပိုးႀကီး
တရမ္းရမ္း'နဲ႔ဟု ေရးရေသာအခါ တစ္မ်ဳိးႀကီးျဖစ္ေနသည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ အေစာပိုင္း၀တၳဳတစ္ပုဒ္တြင္ ေကာင္မေလးက မ်က္ႏွာေလးလွေသာ္လည္း ေျခေထာက္ကို ဂရုစိုက္ၿပီး ေဆးေၾကာျခင္းမရွိသျဖင့္ ေျခသည္းမွာ 'ဂ်ီး'ေတြကပ္ေနသည္ဟု ေရးလိုက္သည္။ 'ဂ်ီး'ကို ထိုစဥ္က သတ္ပံုအရ 'ေခ်း'ဟု ေရးရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ 'ေျခသည္းမွာ ေခ်းေတြ ကပ္ေနသည္'ဟူ၍ ျဖစ္သြား၏။ ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ ္မေရာက္ေတာ့ဘဲ ေကာင္မေလးက ေခ်းပံု(ခ်ီးပံု)ပဲ တက္နင္းမိလာသလို ထင္စရာျဖစ္ေန၏။
ခုေနာက္ပိုင္း သတ္ပံုအရေတာ့ 'ဂ်ီး'ကို 'ေၾကး'ဟု စာလံုးေပါင္းရသည္။ ဒီလိုက်ျပန္ေတာ့လည္း....
'ဒီေကာင္မေလး ေတာ္ေတာ္ဂ်ီးမ်ားတယ္'ဟု ဆိုခ်င္လွ်င္...
'ဒီေကာင္မေလး ေတာ္ေတာ္ေၾကးမ်ားတယ္'ဟု ေရးရပါလိမ့္မည္။ ေကာင္မေလးခမ်ာ ဟိုဟာလိုလို ဒီဟာလိုလို အထင္ခံစရာအေၾကာင္းရွိေလသည္။
*
ရသစာေပေရးသူေတြဘက္က သတ္ပံုႏွင့္ပတ္သက္၍ ေစာဒကတက္စရာတစ္ခုရွိ၏။ အေထာက္အထား အကိုးအကားျပစရာ အခ်က္ကေတာ့ 'ပိုအက္တစ္လိုင္စင္'ပင္ျဖစ္ ေလ၏။ ထိုလိုင္စင္မွာ ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားမွဴးဦးစီးဌာန(ကညန) မွ ထုတ္ေပးထားျခင္းမဟုတ္ပါ။ ဘယ္သူကမွ တရား၀င္ခ်ေပးထားေသာ လိုင္စင္လည္းမဟုတ္ပါ။ အႏုပညာဆိုင္ရာ နားလည္မႈတစ္ခုသာ ျဖစ္၏။
တိုက္ရိုက္အဓိပၸာယ္က ကဗ်ာႏွင့္ဆိုင္ေသာလုပ္ခြင့္ ျဖစ္၏။
ကဗ်ာလကၤာေတြမွာ ရသေျမာက္ေရးကို ဦးစားေပးရသျဖင့္ သတ္ပံုေတြ၊
သဒၵါစည္းကမ္းေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ႏိုင္သည္ ဆိုေသာ အထူးအခြင့္ အေရးျဖစ္၏။
အစပိုင္းတြင္ ကဗ်ာႏွင့္သာဆိုင္ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့
တျခားရသစာေပအမ်ဳိးအစားေတြကပ ါ ထိုအခြင့္အေရးကို ရပိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟု ယူဆလာၾကသည္။
တစ္ခုရွိတာက 'ပိုအက္တစ္လိုင္စင္'ဆိုသည္မ ွာ တကယ္လိုအပ္မွ သံုးရျခင္းျဖစ္၏။ ေနရာတကာ သေဘာရွိသံုးျပန္လွ်င္လည္း လိုင္စင္ဆိုေသာစကား၏အနက္ပြာ းျဖစ္ေသာ 'လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစားျပဳျခင္း'ျဖစ္သြ ားတတ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ရသစာေပေရးသူမ်ား တစ္ခါတစ္ခါ ႀကံဳရေသာျပႆနာမွာ ခံစားမႈဘက္သို႔ အေလးကဲမိေသာအခါ ျမန္မာစာေရးထုံးကို ခ်ဳိးဖ်က္သလိုျဖစ္သြားၿပီး သတ္ပံုတို႔၊ သဒၵါစည္းကမ္းတို႔ကို အတိအက်လိုက္နာျပန္ေတာ့ ရသဘက္မွာ အားနည္းေပါ့ပ်က္သြားရျခင္းပ င္ျဖစ္၏။
ျမန္မာစာေရးထံုးႏွင့္ပတ္သက္ ၿပီး ဆရာၾကပ္ကေလးေရးခဲ့ဖူးသည့္စာ တစ္ပုဒ္ထဲမွ
အေၾကာင္းကေလးကို သြားသတိရမိ၏။ တခ်ဳိ႕က စာေရးရာမွာ အတိုေကာက္သိပ္ႀကိဳက္သည္။
'သည္'ကို 'သွ္'ဟု ေရးသည္။ 'လည္းေကာင္း'ကို '၄င္း'ဟု ေရးသည္။ ထို႔အတူ
'ရရစ္'ဆိုသည္မွာ 'ရ'ကိုရစ္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဆိ ုၿပီး 'ဆရာ'ကို 'ၾဆာ'ဟု ေရးသည္။ ဒါဆိုလွ်င္ တရားသူႀကီးကိုလည္း 'ၾတားသူႀကီး'ဟု ေရးရလိမ့္မည္။
ထို႔အတူ ဆရာက ၀ါက်တစ္ခုကို နမူနာျပၿပီး သေရာ္ထားသည္။
'ဆရာၾကပ္ကေလး၏အိမ္သို႔သြားလ ည္းရာ ဆရာ ခရီးထြက္ေနသျဖင့္ မေတြ႕ခဲ့ရပါ'
အထက္ပါ၀ါက်ကို အတိုေကာက္ေရးထံုးႏွင့္ ျပန္ေရးလွ်င္...
'ၾဆာၾကပ္ကေလး၏အိမ္သို႔သြားလ ည္ရာ ၾဆာၿခီးထြက္ေနသျဖင့္ မေတြ႕ခဲ့ရပါ'ဟူ၍ျဖစ္သြားရေလ သည္။
(ေသာၾကာစာေစာင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ဆရာႀကီးအီၾကာေက ြးသည္လည္း
စာေပေဟာေျပာပြဲ စူပါစတားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စာဆိုေတာ္ရာသီေရာက္လွ်င္ မၾကာခဏ
ခရီးထြက္တတ္ေၾကာင္းကို ဒီစာေရးရင္း သတိရမိပါေသးသည္။)
--------
မင္းလူ
======================
ငယ္ငယ္က ျမန္မာစာဆရာ၊ ဆရာမေကာင္းမ်ားႏွင့္ သင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္
သတ္ပံုဆိုတာ မွန္ေလေကာင္းေလျဖစ္ေသာ္လည္း
*
ေက်ာင္းေနကာစ၊ စာေရးတတ္ခါစအရြယ္တြင္ သန္လ်င္ၿမိဳ႕သို႔ သြားလည္ၾကသည္။ သန္လ်င္ကို 'တညင္'ဟု အသံထြက္ေခၚၾကသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚကဆိုင္းဘုတ္ေတြမွာ 'သန္လ်င္'လို႔ ေရးသားထားတာေတြ႕ေတာ့ နားမလည္ႏိုင္ဘဲ ...
'ဟင္..တညင္ဆိုၿပီး ဘာျဖစ္လို႔ သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတာလဲ'ဟု ေမးလိုက္သည္။ အေမက ...
'သားတို႔ေက်ာင္းမွာ ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံဆိုတာ သင္ရတယ္မဟုတ္လား။ ပဂိုးကို ပဲခူးလို႔ေရးရတယ္ေလ။ ဒီအတိုင္းပဲေပါ့။ တညင္ကိုလည္း သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတယ္'
ကၽြန္ေတာ္လည္း မွတ္ထားလိုက္၏။ ေနာက္ေတာ့ ေက်ာင္းမွာ သတ္ပံုေျဖရေသာအခါ ...
'ၾကက္ဖသန္လ်င္၊ ေတာကို၀င္၊ ေမာင္ရင္လာ ေလးနဲ႔ပစ္'
ဟု ေရးလိုက္သည္။ ဆရာမက ေခၚေမးေတာ့ ...
'ေရးေတာ့အမွန္၊ ဖတ္ေတာ့အသံေလ ဆရာမရဲ႕၊ တညင္ကို သန္လ်င္လို႔ စာလံုးေပါင္းရတယ္မဟုတ္လား'
ဆရာမက ရယ္ၿပီး ၾကက္ဖတညင္ဆိုတာ သန္လ်င္ၿမိဳ႕က ၾကက္ဖကို ေျပာျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ တိန္ညင္ဟုေခၚေသာၾကက္တစ္မ်ဳိ
ကၽြန္ေတာ္တို႔ဦးေလးတစ္ေယာက
သူတို႔ငယ္ငယ္က ျမန္မာပညာရွိေတြၾကားမွာ အႀကီးအက်ယ္ သေဘာထားကြဲခဲ့ၾကသည့္ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ခဲ့၏။ 'ဖ'ႏွင့္ 'ဘ'ဂိုဏ္း ဘယ္ဟာမွန္သလဲ ျငင္းခံုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္၏။ ထိုကိစၥမွာ တျဖည္းျဖည္းႀကီးထြားလာၿပီး 'ဖ'ဂိုဏ္းက 'ေဖေဖ၊ ဖိုးဖိုး၊ စားေသာက္ဖြယ္၊ ေတာင္ဖက္ေျမာက္ဖက္' စသည္ျဖင့္ စာလံုးေပါင္းရမည္ဟု ဆိုသည္။ 'ဘ'ဂိုဏ္းက 'ေဘေဘ၊ ဘိုးဘိုး၊ စားေသာက္ဘြယ္၊ ေတာင္ဘက္ ေျမာက္ဘက္'ဟု စာလံုးေပါင္းမွ မွန္သည္ဟု ျငင္းသည္။
ဒီျပႆနာၾကားမွာ ဦးေလးက အေခ်ာင္ခံရသည္။ ေက်ာင္းမွဆရာက 'ဖ'ဂိုဏ္းသား၊ အိမ္မွာ အေဖက 'ဘ'ဂိုဏ္း၀င္၊ ဆရာသင္တဲ့အတိုင္း 'ဖ'နဲ႔ေရးလာၿပီး အိမ္ေရာက္ေတာ့ အေဖက 'ဘ'ျပင္ခိုင္းသည္။ ထိုအခါ ဆရာက သူသင္တဲ့အတိုင္း ေရးမလာရေကာင္းလားဆိုၿပီး ရိုက္သည္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့လည္း အေဖက သူ႕ကို ဖီဆန္ရမလားဆိုၿပီး နားရင္းအုပ္သည္။
ၾကာေတာ့ သူ သည္းမခံႏိုင္ေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ရက္မွာ သူ႕အေဖကို ခုလိုေျပာလိုက္၏။
'ေဘေဘ...လမ္းထိပ္ကဆိုင္မွာ ဘြားဘြားအတြက္ ဘေယာင္းတုိင္နဲ႔ ဘိုးဘိုးအတြက္ ဘရံုယို သြား၀ယ္လိုက္ဦးမယ္'
ဟု 'ဘ'သံေတြနဲ႔ခ်ည္း ေျပာလိုက္ရာ သူ႕အေဖက ...
'ေခြးမသား... ဒါ ငါ့ကို သက္သက္ေငါ့တာပဲ'
ဆိုၿပီး ေျခေထာက္ႏွင့္ ေဆာင့္ကန္လိုက္သျဖင့္ ေလွကားမွ ဒလိမ့္ေခါက္ေကြးက်သြားရသည္ဟ
ခရီးသြားေသာအခါ လမ္းမွာ သတ္ပံုအမွားေတြကို ေတြ႕ရတတ္သည္။
'အမႈိက္မျပစ္ရ'
'ဆံေရာင္းသည္'
'ဘတၳရီျပင္သည္'
'ထၼင္းဆိုင္' စသည္ျဖင့္....
ျမန္မာစာေရးထံုးမွာ ပါဠိႏွင့္ ပါဠိသတ္ေ၀ါဟာရမ်ားမွအပ ႏွစ္လံုးဆင့္မေရးရပါ။ သို႔တိုင္ေအာင္ စာလံုးေပါင္းမွားေသာေၾကာင့္
'ေရွ႕မွာ လမ္းျပင္ေနသည္၊ ေျဖးေျဖးေမာင္း' ဆိုေသာဆိုင္းဘုတ္ကိုျမင္လွ်
(အဂၤလိပ္ဆိုေသာစကားလံုးသည္လ
*
ပ်ားေမြးျမဴေရးဌာနမွ ထုတ္လုပ္ေသာ 'ဂ်င္းပ်ားရည္'သည္ အစာေၾက၊ ရင္ေခ်ာင္ေစျခင္း၊ အေအးမိ ႏွာေစး ေခ်ာင္းဆိုး ေပ်ာက္ေစျခင္း၊ ခြန္အားတိုးပြားေစျခင္းတို႔
ကၽြန္ေတာ္တို႔ 'ဇီးသီး'ဟု အသံထြက္ေခၚၾကေသာ အသီး၏သတ္ပံုအမွန္မွာ 'ဆီးသီး'ျဖစ္၏။ အညာေဒသရွိ အခ်ဳိ႕အရပ္ေတြမွာ ဆီးသီးဟု သတ္ပံုအတိုင္း အသံထြက္ေနၾကဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း လူအမ်ားစုက 'ဇီးသီး'ဟူ၍သာ ေခၚေနၾကသည္။
'ဆီး'ဆိုသည္မွာ က်င္ငယ္ရည္ဟုလည္း အဓိပၸာယ္ရသျဖင့္ စားစရာႏွင့္ အညစ္အေၾကးစာလံုးေပါင္းတူေနေ
ဖိုခေနာက္ကို သတ္ပံုအမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္
'♫♪...သံုးလံုးေတာင္ထြတ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ကာရယ္၊ ဖိုခံုေလာက္ဆိုင္ တည္ေနပါတယ္...♪♫'ဟု ေရးရပါလိမ့္မည္။ ေနာက္ေပါက္အဆိုေတာ္ေလးေတြ ျပန္ဆိုလွ်င္ ဘယ္လိုအသံထြက္ၾကမလဲမသိ။
*
ဟုိတစ္ခ်ိန္က စာေရးဆရာေတြ စာေရးၾကရာမွာ ကိုယ္သန္ရာစာလံုးေပါင္းအတို
တခ်ဳိ႕စာအုပ္တိုက္၊ ပံုႏွိပ္တိုက္ေတြကေတာ့ စာျပင္ဆရာသီးျခားမရွိ၊ ႀကံဳတဲ့လူက ႀကံဳသလို၀င္ဖတ္ၿပီးျပင္သည္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စာအုပ္တိုက္တစ္တိုက္ မူတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေနတာ၊ သတ္ပံုက်မ္းေတြကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေၾကာင့္ စံတစ္ခုသတ္မွတ္ဖို႔ လိုလာတာေတာ့အမွန္ပဲျဖစ္၏။ ေနာက္ေတာ့ ျမန္မာစာအဖြဲ႕က ျပဳစုေသာသတ္ပံုစာအုပ္ျဖစ္လာ
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ သတ္ပံုသတ္ညႊန္းမူတစ္မ်ဳိးတည
တစ္ခုပဲရွိ၏။ သတ္ပံုကို အတိအက်လိုက္နာရေသာအခါ ရသစာေပေရးရာမွာ တစ္ခါတစ္ခါ အဆင္မေျပတာမ်ဳိးျဖစ္တတ္သည္။
ေရွးေဟာင္းကဗ်ာတစ္ပုဒ္တြင္ မိန္းကေလးက သူ႕ခ်စ္သူကို လြမ္းလို႔ ပန္းသေျပေညာင္ေရသြန္းၿပီး ဆုေတာင္းရပံုကို လွလွပပေရးထားၿပီး အဆံုးသတ္မွာ....
'ေသာက္ေတာ္ေရအိုး
ဂၽြမ္းထိုးေကာင္ႏွယ္
အပ်ဳိျဖဴ မယ္ႏွမမွာ
ႀကံဳရတယ္ရွင္'
ဟု ေရးထားသည္။ ဂၽြမ္းထိုးေကာင္ဆိုသည္မွာ ပိုးေလာက္လန္းကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္၏။ သတ္ပံုအမွန္အတိုင္းဆိုလွ်င္
ကၽြန္ေတာ့္၀တၳဳတစ္ပုဒ္ထဲတြင
ကၽြန္ေတာ္၏ အေစာပိုင္း၀တၳဳတစ္ပုဒ္တြင္ ေကာင္မေလးက မ်က္ႏွာေလးလွေသာ္လည္း ေျခေထာက္ကို ဂရုစိုက္ၿပီး ေဆးေၾကာျခင္းမရွိသျဖင့္ ေျခသည္းမွာ 'ဂ်ီး'ေတြကပ္ေနသည္ဟု ေရးလိုက္သည္။ 'ဂ်ီး'ကို ထိုစဥ္က သတ္ပံုအရ 'ေခ်း'ဟု ေရးရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ 'ေျခသည္းမွာ ေခ်းေတြ ကပ္ေနသည္'ဟူ၍ ျဖစ္သြား၏။ ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ
ခုေနာက္ပိုင္း သတ္ပံုအရေတာ့ 'ဂ်ီး'ကို 'ေၾကး'ဟု စာလံုးေပါင္းရသည္။ ဒီလိုက်ျပန္ေတာ့လည္း....
'ဒီေကာင္မေလး ေတာ္ေတာ္ဂ်ီးမ်ားတယ္'ဟု ဆိုခ်င္လွ်င္...
'ဒီေကာင္မေလး ေတာ္ေတာ္ေၾကးမ်ားတယ္'ဟု ေရးရပါလိမ့္မည္။ ေကာင္မေလးခမ်ာ ဟိုဟာလိုလို ဒီဟာလိုလို အထင္ခံစရာအေၾကာင္းရွိေလသည္။
*
ရသစာေပေရးသူေတြဘက္က သတ္ပံုႏွင့္ပတ္သက္၍ ေစာဒကတက္စရာတစ္ခုရွိ၏။ အေထာက္အထား အကိုးအကားျပစရာ အခ်က္ကေတာ့ 'ပိုအက္တစ္လိုင္စင္'ပင္ျဖစ္
တိုက္ရိုက္အဓိပၸာယ္က ကဗ်ာႏွင့္ဆိုင္ေသာလုပ္ခြင့္
တစ္ခုရွိတာက 'ပိုအက္တစ္လိုင္စင္'ဆိုသည္မ
ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ရသစာေပေရးသူမ်ား တစ္ခါတစ္ခါ ႀကံဳရေသာျပႆနာမွာ ခံစားမႈဘက္သို႔ အေလးကဲမိေသာအခါ ျမန္မာစာေရးထုံးကို ခ်ဳိးဖ်က္သလိုျဖစ္သြားၿပီး သတ္ပံုတို႔၊ သဒၵါစည္းကမ္းတို႔ကို အတိအက်လိုက္နာျပန္ေတာ့ ရသဘက္မွာ အားနည္းေပါ့ပ်က္သြားရျခင္းပ
ျမန္မာစာေရးထံုးႏွင့္ပတ္သက္
ထို႔အတူ ဆရာက ၀ါက်တစ္ခုကို နမူနာျပၿပီး သေရာ္ထားသည္။
'ဆရာၾကပ္ကေလး၏အိမ္သို႔သြားလ
အထက္ပါ၀ါက်ကို အတိုေကာက္ေရးထံုးႏွင့္ ျပန္ေရးလွ်င္...
'ၾဆာၾကပ္ကေလး၏အိမ္သို႔သြားလ
(ေသာၾကာစာေစာင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ဆရာႀကီးအီၾကာေက
--------
မင္းလူ

No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။