Burmeton Poisoning (ဘာမီတြန္) အလြန္အကြ်ံေသာက္ျခင္း
၁။ ဆရာ ဘာမီတြန္ကေရာ အမ်ားဆံုးဘယ္ေလာက္ေသာက္သင့္
၂။ မဂၤလာပါ Burmeton ဟာလူကိုေသေစႏိုင္တယ္ဆိုတာအမ
၃။ ကြ်န္မသမီး အသက္ ၂၄ ရွိပါျပီ။ ဘာမီတြန္ အလံုး ၆ဝ ေလာက္ေသာက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုေလးရက္ရွိပါျပီ။ ေဆးရံုက ေသြးတစ္ခါ ဆလင္းနဲ႔ထုတ္ယူပါတယ္။ ေဆးရုံက ဘာေဆးမွမေပးပါဘူး။ ေဆးလဲမထိုးေပးပါဘူး။ အကုန္ေကာင္းေနျပီ ေျပာလို႔ ေဆးရုံကဆင္းခဲ႔ပါျပီ။ အခု ရင္ေတြအရမ္းတုန္ျပီး ရင္ထဲနဲနဲပူေနပါတယ္တဲ့။ အဲဒါ ဘယ္လိုဆိုးက်ိဳးေတြ ဆက္ျဖစ္ႏုိင္ေသးလဲ သိလို႔ပါတယ္ဆရာ။
၄။ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္းရဲ႕သားမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ လြန္န္ခဲ့တဲ့တလေလာက္က ႕႕႕႕႕ ကိစၥေၾကာင့္ စိတ္က်ျပီး ဘာမီတြန္ အလံုး ၁ဝဝ ေသာက္လိုက္မိပါတယ္။ ေသြးအျပီး ေဆးရံုတက္ရပါတယ္။ အသက္မေသေပမဲ့ ပံုစံက တမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ညဘက္ေတြလဲမအိပ္လို႔ ဆရာဝန္က အိပ္ေဆးေသာက္ခိုင္းပါတယ္။ omega 3 ေဆးရယ္ စိတ္ေဆးတခ်ိဳ႕ေပးပါတယ္။ ေသာက္လဲေသာက္ေနပါတယ္။ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ ဘာေတြဆက္ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲဆိုတ
၅။ ဘာမီတြန္ အလံုး ၂ဝ ကြက္တိ တခါတည္းေသာက္လိုက္ရင္ ခဏေလးအတြင္းမွာ အိပ္ေပ်ာ္သြားရင္းနဲ႔ ေသသြားတတ္တယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါသလားခင္ဗ်။ ပထမနွစ္တုန္းက ဓါတုေဗဒဆရာေျပာဖူးတာ သတိရမိလို႔ပါ။
ဘာမီတြန္ဆိုတာ (ဘီပီအိုင္) ကထုတ္တဲ့ Chlorpheniramine Maleate ေဆးျဖစ္တယ္။ အလာဂ်ီအတြက္ေပးတယ္။ (ဘာမီတြန္ေဆး) ထဲမွာပါတဲ့ Chlorpheniramine ဟာ အလြန္အသံုးမ်ားတဲ့ အင္တီဟစ္တမင္းေဆးျဖစ္တယ္။ (အလာဂ်ီ) ရတာ၊ အေအးမိတာ အတြက္ သံုးတာမ်ားတယ္။ ယားတာအတြက္လဲ ေပးႏိုင္တယ္။
ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ မူးေဝမယ္။ အိပ္ခ်င္မယ္။ အာေခါင္-ႏွာေခါင္း-လည္ေခ်ာင
၂ဝဝ၂ တံုးက အေမရိကားမွာ ၁၇ ႏွစ္သမီးတေယာက္ Coricidin Cough and Cold ေဆးေတြ ဆရာဝန္ ညႊန္ထားတာထက္ အဆမတန္ မ်ားေသာက္ခဲ့တဲ့အျဖစ္တခု ရွိခဲ့တယ္။ ဒီေဆးထဲမွာလည္း Chlorpheniramine Maleate ေဆးပါတယ္။ သူ႔ဆရာဝန္က ၃ လတိုင္တိုင္ သတိေပးေနတဲ့ၾကားက မရဘူး။ ေဆးျပား တေန႔မွာ ၃-၁၅ ျပားအထိ ေသာက္ေနခဲ့တယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ေတြ႔ေတာ့ မိန္းကေလးဟာ ေခါင္းထဲမွာေပါ့ေနတယ္၊ အေကာင္းေတြလို႔ ထင္မွတ္ေနတယ္၊ ေခါင္မူးေနာက္ေနတယ္၊ အသိတရားေတြ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းေ
မနက္ခင္းမွာ ဒီေဆး အျပား ၂ဝ ေသာက္ထားတဲ့ မိန္းကေလးကို သူမရဲ႕ဆရာဝန္က ေန႔ခင္းမွာ ေတြ႔ျပန္တယ္။ လံုးဝသတိလက္လႊတ္ေလာက္နီးနီး
(၅) ဆရာ့ ျပန္စာအရဆိုရင္ Burmeton 4 mg အလံုး ၂ဝ ကို တခါတည္း ေသာက္ရံုနဲ႔ေတာ့ မေသႏိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ေန႔တိုင္းေသာက္မွသာ သတိလက္လြတ္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ဆံုးမွာ အသက္အႏၱရာယ္ ထိခုိက္ႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ နားလည္လိုက္တယ္ခင္ဗ်။ အဲ့လို အလံုး ၂ဝ တခါတည္း ေသာက္လိုက္တဲ့ေန႔မွာ အၾကာႀကီး အိပ္ေပ်ာ္ေနမလား။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လေလာက္က က်ေနာ့္ ငယ္သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ သူ႔ခ်စ္သူ မိန္းကေလးကိစၥနဲ႔ သတ္ေသဖူးပါတယ္။ ညအိပ္ခါနီးမွာ ေဆးဆိုင္ကေန ဝယ္လာခဲ့တဲ့ အိပ္ေဆးေတြ အလံုး ၂ဝ ေလာက္ တခါတည္း ေသာက္ပစ္လိုက္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူ ၃ ရက္ ဆက္တိုက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတယ္။ ဘာမွကို သတိမရဘူး။ ႏိုးလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လူက ႏံုးခ်ိေနတယ္ အာေခါင္ေတြ ႏႈတ္ခမ္းေတြ ေျခာက္ကပ္ၿပီး ေရအရမ္းငတ္တယ္ ဗိုက္ဆာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မတိုင္ခင္ ရက္ေတြကလည္း အစားမစားခ်င္ပဲ အရက္ေတြ ဘီယာေတြပဲ ဆက္တိုက္ ေသာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔လဲ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ သတ္ေသတတ္ၾကတဲ့ေဆးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သိခ်င္မိလာလို႔ပါခင္ဗ်။
ေဆးအဆမ်ားသြားလို႔ ျဖစ္ေစႏိုင္တာေတြက အေၾကာင္းအခ်က္ အမ်ားအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ ေဆးမ်ားသြားရင္ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ အာေခါင္-မ်က္စိ-ႏွာေခါင္း-လ
Chlorpheniramine ေဆးကို ေဆးျပား၊ ေဆးရည္၊ ေဆးေတာင့္၊ ထိုးေဆးေတြနဲ႔လာတယ္။ ဝါးစားလို႔ရတာေရာ တာရွည္ခံ ေဆးျပားေရာ လာေသးတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ေဆးကို ၄-၆ နာရီတခါေပးတတ္တယ္။ ဒီေဆးတမ်ိဳးတည္း သပ္သပ္ လာသလို တျခားေဆးေတြနဲ႔ ေရာလာတာလဲ ရွိတယ္။ ဥပမာ အနာသက္သာေဆး၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး၊ ခြ်ဲထြက္ေဆး၊ ႏွာေခါင္းေသြးအလာနည္းေဆးေတြ
အဲလို ေဆးမ်ား-လြန္ကဲသူကို ဘယ္လိုကုသမလဲ -
အဆိပ္သင့္သူေတြကို အမ်ားဆံုးလုပ္ေပးရတဲ့ ခ်က္ခ်င္း အစာအိမ္ထဲ ပိုက္သြင္းျပီး က်န္ေနမဲ့ ေဆးေတြကို ေဆးထုတ္ျပစ္တာကို ဒီေနရာမွာ သိပ္မသံုးပါ။ အေထာက္အကးျပဳမႈကိုလုပ္ေပးရမ
• (IV) ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ေဆးသြင္းတာ၊
• ေသြးဖိအားတက္ေဆး၊ ႏွလံုးခုန္မွန္ေဆး၊ တက္ရင္အတက္ရပ္ေဆး၊
• ႏွလံုး + အဆုပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္မယ္။
• အသက္ရွဴေကာင္းေစေအာင္ ပိုက္သြင္းမယ္၊
• ေဆးရံုတင္ျပီး ကုသရမယ္။
ေမးတဲ့သူေရးျပတာထဲမွာ အရက္-ဘီယာနဲ႔ေဆးေရာတဲ့ အခ်က္ပါတယ္။ ေသ-မေသဆိုတာ ေဆးေသာက္ျပီး ေဆးကုသမႈ ခံရတဲ့အခ်ိန္ ၾကာ-မၾကာလဲရွိမယ္။ အဆိပ္သင့္ျခင္းအေၾကာင္း ေရွးဦးသူနာျပဳလက္စြဲထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
၁။ ဆရာ ဘာမီတြန္ကေရာ အမ်ားဆံုးဘယ္ေလာက္ေသာက္သင့္
၂။ မဂၤလာပါ Burmeton ဟာလူကိုေသေစႏိုင္တယ္ဆိုတာအမ
၃။ ကြ်န္မသမီး အသက္ ၂၄ ရွိပါျပီ။ ဘာမီတြန္ အလံုး ၆ဝ ေလာက္ေသာက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုေလးရက္ရွိပါျပီ။ ေဆးရံုက ေသြးတစ္ခါ ဆလင္းနဲ႔ထုတ္ယူပါတယ္။ ေဆးရုံက ဘာေဆးမွမေပးပါဘူး။ ေဆးလဲမထိုးေပးပါဘူး။ အကုန္ေကာင္းေနျပီ ေျပာလို႔ ေဆးရုံကဆင္းခဲ႔ပါျပီ။ အခု ရင္ေတြအရမ္းတုန္ျပီး ရင္ထဲနဲနဲပူေနပါတယ္တဲ့။ အဲဒါ ဘယ္လိုဆိုးက်ိဳးေတြ ဆက္ျဖစ္ႏုိင္ေသးလဲ သိလို႔ပါတယ္ဆရာ။
၄။ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္းရဲ႕သားမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ လြန္န္ခဲ့တဲ့တလေလာက္က ႕႕႕႕႕ ကိစၥေၾကာင့္ စိတ္က်ျပီး ဘာမီတြန္ အလံုး ၁ဝဝ ေသာက္လိုက္မိပါတယ္။ ေသြးအျပီး ေဆးရံုတက္ရပါတယ္။ အသက္မေသေပမဲ့ ပံုစံက တမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ညဘက္ေတြလဲမအိပ္လို႔ ဆရာဝန္က အိပ္ေဆးေသာက္ခိုင္းပါတယ္။ omega 3 ေဆးရယ္ စိတ္ေဆးတခ်ိဳ႕ေပးပါတယ္။ ေသာက္လဲေသာက္ေနပါတယ္။ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ ဘာေတြဆက္ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲဆိုတ
၅။ ဘာမီတြန္ အလံုး ၂ဝ ကြက္တိ တခါတည္းေသာက္လိုက္ရင္ ခဏေလးအတြင္းမွာ အိပ္ေပ်ာ္သြားရင္းနဲ႔ ေသသြားတတ္တယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါသလားခင္ဗ်။ ပထမနွစ္တုန္းက ဓါတုေဗဒဆရာေျပာဖူးတာ သတိရမိလို႔ပါ။
ဘာမီတြန္ဆိုတာ (ဘီပီအိုင္) ကထုတ္တဲ့ Chlorpheniramine Maleate ေဆးျဖစ္တယ္။ အလာဂ်ီအတြက္ေပးတယ္။ (ဘာမီတြန္ေဆး) ထဲမွာပါတဲ့ Chlorpheniramine ဟာ အလြန္အသံုးမ်ားတဲ့ အင္တီဟစ္တမင္းေဆးျဖစ္တယ္။ (အလာဂ်ီ) ရတာ၊ အေအးမိတာ အတြက္ သံုးတာမ်ားတယ္။ ယားတာအတြက္လဲ ေပးႏိုင္တယ္။
ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ မူးေဝမယ္။ အိပ္ခ်င္မယ္။ အာေခါင္-ႏွာေခါင္း-လည္ေခ်ာင
၂ဝဝ၂ တံုးက အေမရိကားမွာ ၁၇ ႏွစ္သမီးတေယာက္ Coricidin Cough and Cold ေဆးေတြ ဆရာဝန္ ညႊန္ထားတာထက္ အဆမတန္ မ်ားေသာက္ခဲ့တဲ့အျဖစ္တခု ရွိခဲ့တယ္။ ဒီေဆးထဲမွာလည္း Chlorpheniramine Maleate ေဆးပါတယ္။ သူ႔ဆရာဝန္က ၃ လတိုင္တိုင္ သတိေပးေနတဲ့ၾကားက မရဘူး။ ေဆးျပား တေန႔မွာ ၃-၁၅ ျပားအထိ ေသာက္ေနခဲ့တယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ေတြ႔ေတာ့ မိန္းကေလးဟာ ေခါင္းထဲမွာေပါ့ေနတယ္၊ အေကာင္းေတြလို႔ ထင္မွတ္ေနတယ္၊ ေခါင္မူးေနာက္ေနတယ္၊ အသိတရားေတြ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းေ
မနက္ခင္းမွာ ဒီေဆး အျပား ၂ဝ ေသာက္ထားတဲ့ မိန္းကေလးကို သူမရဲ႕ဆရာဝန္က ေန႔ခင္းမွာ ေတြ႔ျပန္တယ္။ လံုးဝသတိလက္လႊတ္ေလာက္နီးနီး
(၅) ဆရာ့ ျပန္စာအရဆိုရင္ Burmeton 4 mg အလံုး ၂ဝ ကို တခါတည္း ေသာက္ရံုနဲ႔ေတာ့ မေသႏိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ေန႔တိုင္းေသာက္မွသာ သတိလက္လြတ္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ဆံုးမွာ အသက္အႏၱရာယ္ ထိခုိက္ႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ နားလည္လိုက္တယ္ခင္ဗ်။ အဲ့လို အလံုး ၂ဝ တခါတည္း ေသာက္လိုက္တဲ့ေန႔မွာ အၾကာႀကီး အိပ္ေပ်ာ္ေနမလား။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လေလာက္က က်ေနာ့္ ငယ္သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ သူ႔ခ်စ္သူ မိန္းကေလးကိစၥနဲ႔ သတ္ေသဖူးပါတယ္။ ညအိပ္ခါနီးမွာ ေဆးဆိုင္ကေန ဝယ္လာခဲ့တဲ့ အိပ္ေဆးေတြ အလံုး ၂ဝ ေလာက္ တခါတည္း ေသာက္ပစ္လိုက္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူ ၃ ရက္ ဆက္တိုက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတယ္။ ဘာမွကို သတိမရဘူး။ ႏိုးလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လူက ႏံုးခ်ိေနတယ္ အာေခါင္ေတြ ႏႈတ္ခမ္းေတြ ေျခာက္ကပ္ၿပီး ေရအရမ္းငတ္တယ္ ဗိုက္ဆာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မတိုင္ခင္ ရက္ေတြကလည္း အစားမစားခ်င္ပဲ အရက္ေတြ ဘီယာေတြပဲ ဆက္တိုက္ ေသာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔လဲ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ သတ္ေသတတ္ၾကတဲ့ေဆးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သိခ်င္မိလာလို႔ပါခင္ဗ်။
ေဆးအဆမ်ားသြားလို႔ ျဖစ္ေစႏိုင္တာေတြက အေၾကာင္းအခ်က္ အမ်ားအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ ေဆးမ်ားသြားရင္ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ အာေခါင္-မ်က္စိ-ႏွာေခါင္း-လ
Chlorpheniramine ေဆးကို ေဆးျပား၊ ေဆးရည္၊ ေဆးေတာင့္၊ ထိုးေဆးေတြနဲ႔လာတယ္။ ဝါးစားလို႔ရတာေရာ တာရွည္ခံ ေဆးျပားေရာ လာေသးတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ေဆးကို ၄-၆ နာရီတခါေပးတတ္တယ္။ ဒီေဆးတမ်ိဳးတည္း သပ္သပ္ လာသလို တျခားေဆးေတြနဲ႔ ေရာလာတာလဲ ရွိတယ္။ ဥပမာ အနာသက္သာေဆး၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး၊ ခြ်ဲထြက္ေဆး၊ ႏွာေခါင္းေသြးအလာနည္းေဆးေတြ
အဲလို ေဆးမ်ား-လြန္ကဲသူကို ဘယ္လိုကုသမလဲ -
အဆိပ္သင့္သူေတြကို အမ်ားဆံုးလုပ္ေပးရတဲ့ ခ်က္ခ်င္း အစာအိမ္ထဲ ပိုက္သြင္းျပီး က်န္ေနမဲ့ ေဆးေတြကို ေဆးထုတ္ျပစ္တာကို ဒီေနရာမွာ သိပ္မသံုးပါ။ အေထာက္အကးျပဳမႈကိုလုပ္ေပးရမ
• (IV) ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ေဆးသြင္းတာ၊
• ေသြးဖိအားတက္ေဆး၊ ႏွလံုးခုန္မွန္ေဆး၊ တက္ရင္အတက္ရပ္ေဆး၊
• ႏွလံုး + အဆုပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္မယ္။
• အသက္ရွဴေကာင္းေစေအာင္ ပိုက္သြင္းမယ္၊
• ေဆးရံုတင္ျပီး ကုသရမယ္။
ေမးတဲ့သူေရးျပတာထဲမွာ အရက္-ဘီယာနဲ႔ေဆးေရာတဲ့ အခ်က္ပါတယ္။ ေသ-မေသဆိုတာ ေဆးေသာက္ျပီး ေဆးကုသမႈ ခံရတဲ့အခ်ိန္ ၾကာ-မၾကာလဲရွိမယ္။ အဆိပ္သင့္ျခင္းအေၾကာင္း ေရွးဦးသူနာျပဳလက္စြဲထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။