တြင္းထြက္သယံဇာတႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာ ႐ႈေထာင့္ (၁)

2011+ publishing

 

တြင္းထြက္သယံဇာတႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာ ႐ႈေထာင့္ (၁)

The Daily Eleven Newspaper မွာ ဆရာ တကၠသုိလ္မုိး၀ါရဲ႕ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ ဖတ္ရပါတယ္။ ျပည္သူေတြ သုံးစြဲႏုိင္တဲ့အထိ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္မႈ၊ ျဖန္႔ခ်ိမႈ၊ သြယ္တန္းမႈ၊ အဆင့္ဆင့္ႏွင့္ ဓာတ္အား ျပတ္ေတာက္မႈစတဲ့ ဗဟုသုတေတြကုိ သိရွိခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္း စဥ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတေလာမွာ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေဘးအႏၱရာယ္ မ်ားကလည္း သတင္းစာေတြမွာ မၾကာခဏ ေတြ႕ရပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္လာရင္ လူေတြ ေသဆုံးၾကတာ မ်ားပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းေတြက ၿမိဳ႕ျပ၊ စက္မႈ၊ သတၳဳတြင္းစတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာပညာရပ္ သင္တန္းမ်ားမွာလည္း အေျခခံ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္ကုိ သင္ၾကားၾကရ ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ဘာသာရပ္ရဲ႕ အေျခခံသေဘာ တရားကုိ အျခားအင္ဂ်င္နီယာ ပညာရပ္ေက်ာင္းသားမ်ား သိေစတတ္ေစခ်င္လုိ႔ သင္ခဲ့ရတာျဖစ္ေပမဲ့ လွ်ပ္စစ္ လုပ္ငန္းႏွင္ ့ပတ္သက္လာရင္ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာက အဓိကေဆာင္ရြက္တာ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

အင္ဂ်င္နီယာဆုိတာ သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးက Engineering Profession နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Facebook မွာ Post တစ္ခု တင္တာေတြ႕လုိက္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း Mr. Herbert Hoover ရဲ႕ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လထုတ္ The Mines Magazines မွာပါတဲ့ The Engineering Profession ဆုိတဲ့ မွတ္ခ်က္စကားမ်ားပါပဲ။ အနည္းငယ္ရွည္ေပမဲ့
အင္ဂ်င္နီယာမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေမရိကန ္သမၼတ တစ္ဦးရဲ႕ မွတ္ခ်က္ျဖစ္တာေၾကာင့္ မူရင္းအတုိင္းပဲ ဖတ္ ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

The Engineering Profession

“It is a great profession. There is the fascination of watching a figment of the imagination emerge through the aid of science to a plan on paper. Then it moves to realization in stone or metal or energy. Then it brings jobs and homes to men. Then it elevates the standards of living and adds to the comforts of life. That is the engineer’s high privilege.”

“The great liability of the engineer compared to men of other professions is that his works are out in the open where all can see them. His acts, step by step, are in hard substance. He cannot bury his mistakes in the grave like the doctors. He cannot argue them into thin air or blame the judge like the lawyers. He cannot, like the politicians, screen his shortcomings by blaming his opponents and hope the people will forget. The engineer simple cannot deny he did it. If his works do not work, he is damned.”

“On the other hand, unlike the doctor, his is not a life among the weak. Unlike the soldier, destruction is not his purpose. Unlike the lawyer, quarrels are not his daily bread. To the engineer falls the job of clothing the bare bones of science with life, comfort, and
hope. No doubt as the years go by people forget what engineer did it, even if they ever knew. Or some politician puts his name on it. Or they credit it to some promoter who used other people’s money. But the engineer himself looks back at the unending stream of goodness which flows from his successes with satisfaction that few professions may know. And the verdict of his fellow professional is all the accolade he wants.”
Herbert Hoover (Naitonal Engineers’ Week, Feb-16-22. 1964)

Mr. Herbert Hoover ဟာ သတၳဳတြင္း အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၀၄-၁၉၀၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ပတ္၀န္းက်င္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပုိင္း နမၼတူေဘာ္တြင္းမွာ သတၳဳတြင္း အင္ဂ်င္နီယာ/ အစုရွယ္ယာ ပုိင္ရွင္အျဖစ္ အလုပ္ လုပ္္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ (၃၁) ဆက္ေျမာက္ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

Mr. Hoover ေျပာခဲ့သလုိ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားဟာ သိပၸံနည္းက် ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈကုိ အေျခခံၿပီး လူေတြ သက္သက္သာသာ ေနမႈထုိင္မႈ၊ သြားလာမႈစတဲ့ လႈမႈဘ၀နဲ႔ အလုပ္အကုိင္၊ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ရွာေဖြဖန္တီးေပးသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာေတြရဲ႕ လုပ္ငန္း သေဘာသဘာ၀ ဟာလည္း အျခား Professional မ်ားႏွင့္မတူႏုိင္ပါ။ အေျပာႏွင့္မဟုတ္ဘဲ အလုပ္ႏွင့္ သက္ေသျပရပါတယ္။ လုပ္ရတဲ့ အလုပ္ကလည္း ဖုံးကြယ္၍ မရသလုိ အမွားလည္း မခံပါ။ မွားလွ်င္လည္း အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးဆပ္ရပါမယ္။ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာ အလုပ္မ်ားဟာလည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာရွည္သည့္တုိင္ အေကာင္းအဆုိး တာ၀န္ရွိေနပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အင္ဂ်င္နီယာတုိင္းဟာ မိမိလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ အမ်ားျပည္သူအတြက္ အထင္ကရရွိမယ္ဆုိရင္ ဂုဏ္ယူရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။

အင္ဂ်င္နီယာက်င့္၀တ္

အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ကုိင္ေနၾက သူေတြဟာ က်င့္၀တ္ကုိယ္စီ ရွိၾကပါတယ္။ ဆရာ၀န္က်င့္၀တ္၊ ေရွ႕ေနက်င့္၀တ္၊ စစ္သည္က်င့္၀တ္ စသည္ျဖင့္ လုိက္နာ ေစာင့္ထိန္း ရမယ့္ က်င့္၀တ္ (Professional Ethics) မ်ား ရွိပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားမွာလည္း လုိက္နာရမဲ့ က်င့္၀တ္ ရွိပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားဟာ မိမိတုိ႔ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းရဲ ေလးစားခံရမႈ၊ ေျဖာင့္မတ္ တည္ၾကည္မႈတုိ႔ကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ မိမိတုိ႔လုပ္ငန္း ဂုဏ္သိကၡာ တုိးတက္ေစရန္အတြက္ -

(၁) မိမိတုိ႔ တတ္ကၽြမ္းေသာပညာရပ္ျဖင့္ လူေနမႈဘ၀ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ တုိးတက္ေစရန္။
(၂) ႐ုိးသားေျဖာင့္မတ္စြာျဖင့္ မိမိ၏အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူတုိ႔ကုိ အလုပ္အေကၽြးျပဳရန္။
(၃) မိမိအသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္း၏ စြမ္းေဆာင္မႈ တုိးတက္ေရးႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာျမင့္တင္ေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္။ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေအာက္ပါ အင္ဂ်င္နီယာက်င့္၀တ္ေတြကုိ ေစာင့္ထိန္း လုိက္နာၾကရပါမယ္။

(က) အင္ဂ်င္နီယာမ်ားသည္ ျပည္သူလူထု၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ထိခုိက္မႈေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးကိစၥကုိ အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္၊ ယင္းသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရင္း ၎တုိ႔၏ လူေနမႈဘ၀ တုိးတက္ေရးကုိလည္း ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။
(ခ) မိမိတတ္ကၽြမ္းေသာ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အတြင္းသာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။
(ဂ) ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္ေသာ ရပ္တည္ခ်က္အတြင္းသာ သတင္းထုတ္ျပန္ရပါမယ္။
(ဃ) အင္ဂ်င္နီယာသိကၡာႏွင့္အညီ မိမိအလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္အပ္ႏွံသူတုိ႔အၾကား ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္
မေျပလည္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္မႈမျပဳရပါ။
(င) အင္ဂ်င္နီယာသည္ မိမိ၏အရည္အခ်င္းကုိ အလုပ္ျဖင့္ သက္ေသျပရပါမယ္။
(စ) အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္း၏ ဂုဏ္သိကၡာကုိ အၿမဲတမ္း ေဆာင္ရြက္ၿပီး မိမိကုိယ္တုိင္ႏွင့္ မိမိလက္ေအာက္ ငယ္သားမ်ားကုိ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသူ မ်ားျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။

သတၳဳသယံဇာတႏွင့္ သတၳဳတြင္းအင္ဂ်င္နီယာ

ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သတၳဳတြင္းအင္ဂ်င္နီယာ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သတၳဳတြင္းအင္ဂ်င္နီယာကုိ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မသိၾကပါ။ သာမန္အားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာ၊ စက္မႈအင္ဂ်င္ နီယာစသျဖင့္ “အင္ဂ်င္နီယာမ်ား” ဟု သိရွိၾကပါတယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ကၽြန္ေတာ္ေက်ာင္းၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ျပ အင္ဂ်င္နီယာလား၊ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာ လားဟု ကၽြန္ေတာ့္ေဒသခံေတြက ေမးျမန္းျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။

ဆုိခဲ့တဲ့အတုိင္း အင္ဂ်င္နီယာဆုိတာ လူေတြရဲ႕ ေနထုိင္သြားလာ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈစတဲ့ လူမႈဘ၀ လုပ္ငန္းေတြကုိ သက္သက္သာသာနဲ႔ အဆင့္ျမင့္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကတဲ့ လူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအင္ဂ်င္နီယာ အားလုံး မျဖစ္မေန သုံးစြဲေနၾကရတာကေတာ့ သတၳဳတြင္း သယံဇာတပစၥည္း ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ေခတ္ကာလ အပုိင္းအျခား ကုိ ေက်ာက္ေခတ္၊ ေၾကးေခတ္၊ သံေခတ္ စသည္ျဖင့္ ေခၚဆုိ ၾကတာဟာလည္း သတၳဳတြင္းထြက္ သယံဇာတေတြရဲ႕ အေရးႀကီးပုံကုိ ေဖာ္ၫႊန္းေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာေျမေပၚမွာ သဘာ၀အေလ်ာက္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ လူႏွင့္ တိရိစ ၦာန္ေတြရဲ သတၱေလာက၊ သစ္ပင္ သစ္ရြက္ေတြရဲ႕ ႐ုကၡေလာကရဲ႕ တြင္းထြက္သယံဇာတေလာကဆုိတဲ့ ေလာကႀကီး (၃) ခုရွိပါတယ္။ ဒီေလာကႀကီး (၃) ခုဟာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အမွီျပဳၿပီး ကမၻာေျမႀကီးရဲ႕ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္မ်ား ျဖစ္ေပၚေျပာင္း လဲလ်က္ ရွိပါတယ္။ ျဖစ္တည္ေနတဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဆုိးေအာင္၊ ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သူ အမ်ားစုဟာ လူပင္ျဖစ္ပါတယ္။ လူဟာ လူအခ်င္းခ်င္း အပါအ၀င္ သက္ရွိသတၳ၀ါမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ႏုိင္သူျဖစ္ပါတယ္။ သစ္ပင္သစ္ေတာမ်ားကုိ ခုတ္ထစ္ဖ်က္ဆီး မီး႐ႈိ႕သူ ျဖစ္ပါတယ္။ တြင္းထြက္သယံဇာတမ်ားကုိ တူးေဖာ္ ထုတ္ယူ၊ ျပဳျပင ္အသုံးခ်သူျဖစ္ပါတယ္။

“တြင္းထြက္သယံဇာတ” ဆုိတာ ကမၻာေျမႀကီးမွာ သဘာ၀အေလ်ာက္ တည္ၿမဲေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပါ၀င္ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ျဒပ္ပစၥည္း မ်ားပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ တြင္းထြက္ သယံဇာတမ်ားအားလုံးဟာလည္း လူတုိ႔အသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ “သတၳဳ႐ုိင္းသုိက္မ်ား” မဟုတ္ၾကပါ။ သတၳဳ႐ုိင္း သုိက္ဆုိတာ နည္းပညာႏွင့္ အရင္းအႏွီးမ်ားစုိက္ထုတ္ၿပီး စီးပြားျဖစ္ ထုတ္ယူ အသုံးခ်နုိင္တဲ့ တြင္းထြက္သယံဇာတ အစုအေ၀းကုိ ေခၚဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သတၳဳတြင္း အင္ဂ်င္နီယာဆုိတာ တတ္ကၽြမ္းထားေသာ ပညာရပ္ကုိ အေျခခံၿပီး သတၳဳ႐ုိင္းသုိက္ကုိ လူတုိ႔အက်ဳိးရွိေအာင္ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းစြာနဲ႔ စနစ္တက် ဖြင့္လွစ္တူးေဖာ္ ထုတ္ယူေပးသူ ျဖစ္ပါတယ္။

သတၳဳတြင္းအင္ဂ်င္နီယာမ်ားဟာ သတၳဳတြင္း အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပညာအရည္အခ်င္း (Education)၊ ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈ (Training)၊ လုပ္ငန္းအေတြ႕အႀကဳံ (Experience) မ်ားရွိရပါမယ္။ အေတြ႕အႀကဳံရွိတဲ့ သတၳဳတြင္း အင္ဂ်င္နီယာမ်ားဟာ သိပၸံပညာရပ္၊ စီးပြားေရးပညာရပ္၊ သတၳဳ႐ုိင္းသုိက္မ်ား တည္ရွိႏုိင္သည့္ အေနအထား၊ သတၳဳ႐ုိင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ထုတ္ယူႏုိင္သည့္ နည္းစနစ္ ထုတ္ယူၿပီးသည့္ သတၳဳ႐ုိင္းမ်ားကုိ အရည္အေသြး ျမွင့္တင္ၿပီး ေရာင္းခ်ရမည့္အေျခအေန၊ သတၳဳထုတ္ယူ ေရာင္းခ်သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခုလုံးအတြက္ လက္ေတြ႕မွာ အျမတ္အစြန္း ရရွိႏုိင္တဲ့ ေငြေၾကးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေရးႀကီး အခ်က္လက္ မ်ားနဲ႔ သတၳဳတြင္းအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ကိစၥရပ္မ်ား သိရွိသူျဖစ္ရပါမယ္။

ဓာတ္သတၳဳ ရွာေဖြတူးေဖာ္ျခင္းလုပ္ငန္း

ဓာတ္သတၳဳ ရွာေဖြေရးလုပ္ငန္းဟာ ေငြအရင္းအႏွီးႀကီးမားၿပီး အခ်ိန္ယူ စီမံေဆာင္ရြက္ရတဲ့ လုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေျမေအာက္မွ သယံဇာတ ပစၥည္းမ်ား ထုတ္ယူရတာျဖစ္လုိ႔ ေငြေၾကးစြန္႔စား ရင္းႏွီးရပါတယ္။ အဖုိးတန္သတၳဳမ်ား ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ထုတ္ယူႏုိင္ပါကလည္း အက်ဳိးမ်ားေစတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တြင္းထြက္သယံဇာတပစၥည္းမ်ား ရွာေဖြထုတ္ယူဖုိ႔ ေအာက္ပါအတုိင္း အဆင့္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ရပါတယ္။
(က) ေဒသႏၱရဘူမိေဗဒ ေလ့လာေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊
(ခ) ဓာတ္သတၳဳစမ္းသပ္တုိင္းတာရွာေဖြေရးလုပ္ငန္း၊
(ဂ) ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္စြမ္းရွိ၊ မရွိ စူးစမ္းေလ့လာမႈလုပ္ငန္း
ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္စြမ္း ရိွ၊ မရွ ိ စူးူစမ္းေလ့လာမႈလုပ္ငန္းမွာ ေတြ႕ရိွထားေသာ သတၳဳသယံဇာတသိုက္မွ သတၳဳတြင္း တစ္ခုအျဖစ္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ သင့္မသင့္ကုိ ေလ့လာစူးစမ္းတဲ့လုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ ပါ၀င္ စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကေတာ့ ေတြ႔ရွိထားသည့္ သတၳဳသုိက္ အရည္အေသြးႏွင့္ တန္ခ်ိန္ပမာဏ၊ သတၳဳသုိက္၏ ေျမေအာက္တည္ရွိပုံ အေနအထား၊ ေနရာေဒသ၏ ရာသီဥတု၊ ေျမေအာက္ေရ အေျခအေန ေျမျပင္ အေနအထား၊ ဖယ္ထုတ္ရမည့္ အေပၚယံ ေျမပမာဏေပၚ မူတည္၍ ရရွိမည့္ သတၳဳ႐ုိင္း တန္ခ်ိန္တုိ႔အား တြက္ခ်က္ျခင္း၊ တူးေဖာ္ရမည့္ ေျမေပၚေျမေအာက္ သတၳဳတြင္း နည္းစနစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ သတၳဳသုိက္အား တူးေဖာ္ရမည့္ သတၳဳတြင္းပုံစံ (Mine Design)၊ တူးေဖာ္ရရွိမည့္ သတၳဳ႐ုိင္းအား အရည္အေသြး ျမႇင့္တင္ မည့္ နည္းစနစ္၊ ႀကိဳခ်က္ သန္႔စင္မည့္ နည္းစနစ္၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးတုိ႔အတြက္ အစီအစဥ္၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး၊ စက္မႈသုံးေရ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား၊ အလုပ္သမား၊ အသုံးျပဳရမည့္ ကုန္ၾကမ္းရရွိႏုိင္မႈ အေျခအေန ႏုိင္ငံေတာ္သုို႔ ေပးေဆာင္ ရမည့္ အခြန္အခ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရသည့္ အရင္းအႏွီးအေပၚ ျပန္လည္ရရွိ မည့္ႏႈန္း၊ သတၳဳ တြင္းထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္ စသည္တုိ႔ျဖစ္ပါ တယ္။ ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္စြမ္း ရွိမရွိ အဆင့္ဆင့္ စိစစ္တြက္ခ်က္ၿပီးမွ သတၳဳတြင္း တစ္ခုအျဖစ္ ထူေထာင္ၿပီး သတၳဳမ်ားကုိ ထုတ္လုပ္ရပါတယ္။ သတၳဳတြင္းတစ္ခုအျဖစ္ ဆက္လက္ ထူေထာင္ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္လည္း အေသးစိတ္ေျမပုံ ထုတ္ျခင္း၊ သတၳဳတြင္းေျမပုံ ထုတ္ျခင္း၊ သတၳဳတြင္းနယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ သတၳဳတြင္းပုံစံ ေရးဆြဲျခင္း၊ သတၳဳတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္မည့္ ေျမေပၚ (သုိ႔) ေျမေအာက္ပါ ၀င္ေပါက္မ်ား ေဖာက္လုပ္ျခင္း၊ ေျမဖယ္ရွားျခင္း စက္႐ုံမ်ား၊ လူေနအိမ္မ်ား၊ ႐ုံးမ်ား၊ လမ္းမ်ားႏွင့္ ေရမီးရရွိေရးကိစၥမ်ား အသုံးျပဳမည့္ စက္ယႏၱရားမ်ား အရြယ္အစားတြက္ခ်က္ ေရြးခ်ယ္ စုေဆာင္းျခင္း၊ တပ္ဆင္ျခင္း၊ ၀န္ထမ္းမ်ား စုေဆာင္းျခင္း၊ သတၳဳ႐ုိင္းမ်ား တူးေဖာ္ျခင္း၊ ႀကိတ္ခြဲသန္႔စင္ျခင္း၊ သတၳဳ႐ုိင္းအား အရည္အေသြးျမႇင့္တင္ျခင္း၊ က်ဳိခ်က္ သန္႔စင္ျခင္း၊ ပုံသြင္းျခင္းႏွင့္ ေရာင္းခ်ျခင္းတုိ႔ ပါ၀င္ရပါတယ္။ ယင္းသုိ႔ေဆာင္ရြက္ရာမွာ သတၳဳတြင္းအင္ဂ်င္နီယာဟာ သတၳဳတြင္းတစ္ခုမွာရွိတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ အားလုံးမွာ အဓိကက်သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ပါ၀င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီလုပ္ငန္းမ်ားကေတာ့ သတၳဳ စမ္းသပ္တုိင္းတာရွာေဖြျခင္း၊ ေျမတုိင္း တာျခင္း၊ သတၳဳနမူနာေကာက္ယူျခင္း သတၳဳ႐ုိင္းသုိက္တန္ဖုိးသတ္မွတ္ျခင္း မွစၿပီး ေျမေပၚေျမေအာက္ သတၳဳတူးေဖာ္မည့္ နည္းစနစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ နည္းစနစ္ဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ စက္႐ုံအဆင့္ဆင့္ တည္ေဆာက္ မည့္ေနရာ ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ စက္႐ုံတည္ေဆာက္ျခင္း၊ သတၳဳအရည္အေသြး စစ္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေန ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ သတၳဳ႐ုိင္းသုိက္၏ ဘူမိေဗဒ အေျခအေန အၿမဲမျပတ္ စစ္ေဆးျခင္းနဲ႔ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းတစ္ခုလုံး၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ား၊ စက္မႈ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၊ သတၳဳေဗဒ အင္ဂ်င္နီယာပညာရွင္မ်ား ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး သတၳဳတြင္းတစ္ခုလုံး၏ သတၳဳ႐ုိင္းမွသည္ ေရာင္းခ်ႏုိင္သည့္ သတၳဳကုန္ေခ်ာ ထုတ္လုပ္သည္အထိ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းစဥ္အားလုံး ၿပီးဆုံးၿပီး သတၳဳတြင္းအား ပိတ္သိမ္းမည္ ဆုိပါကလည္း သတၳဳတြင္းပိတ္ရင္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ေျမျပဳျပင္ျခင္း၊ သစ္ပင္မ်ား ျပန္လည္စုိက္ပ်ဳိးျခင္း စသည္မ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႀကိဳတင္ညႇိႏႈိင္းၿပီး စီမံခ်က္မ်ား ႀကိဳတင္ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ထင္လင္းေဖ

Photo>> မုံရြာေၾကးနီစီမံကိန္း - bbc.com