အႏုပညာႏွင့္ႏိုင္ငံေရး

ဟာဂ်ဴလီ ကသာ

 

 

အႏုပညာႏွင့္ႏိုင္ငံေရး
************************
- ဇာဂနာ

တစ္ခါက ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္ တစ္ဦးက ဇာဂနာဆိုတာ ႏိုင္ငံေရး သမားလား အႏုပညာ သမားလားဟု ေမးဖူးသည္။

ကြ်န္ေတာ္က မဆိုင္းမတြပင္ အေျဖေပးလိုက္ေတာ့ သူတို႔ သေဘာက်သြား၏။ “ႏိုင္ငံေရး အရသာကဲေသာ အႏုပညာသမား”လို႔။ တစ္ခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အႏုပညာကို သပ္သပ္ခဲြ ထုတ္ေစခ်င္သည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အႏုပညာ မတူပါဟု ဆိုၾက၏။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရး ကာလက သပိတ္ေမွာက္ ေကာ္မီတီေတြဖဲြ႔ေတာ့ ဆရာဦး၀င္းတင္က စာေပနဲ႔ အႏုပညာရွင္မ်ား ေကာ္မီတီ (ေနာက္ေတာ့ စာေပႏွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ား သမဂၢ)လို႔ ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့သည္။ စာေပ ႏွင့္ အႏုပညာ မတူဟုဆို၏။

ယခင္ကလည္း အႏုပညာသည္မ်ားကို ၀ါဂီနစ္ဟု ေခၚခဲ့ၾကဖူးသည္။ နစၥ ဂီတ ၀ါဒိတဟူေသာ ဘုရားစာထဲက စာသံုးလံုးကို အဖ်ားဆြတ္ေခၚျခင္း ျဖစ္မည္။ မည္သို႔ဆိုေစ တီးမႈတ္ကခုန္ သီဆိုေနသူမ်ားကို ၀ါဂီနစ္မ်ားဟု သံုး ႏွုန္းျခင္းျဖစ္၏။ ဒီေန႔ေခတ္ အခါမွာေတာ့ သဘင္၊ ရုပ္ရွင္၊ ဂီတ သံုးခုလံုးကို အႏုပညာရွင္မ်ားဟုပင္ သံုးစဲြေနၾကေလျပီ။

ေခတ္အဆက္ဆက္ အႏုပညာသည္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက အသံုးခ်သြားတာခ်ည္း ျဖစ္သည္။ အႏုပညာသည္မ်ား၏ နဂိုဓတ္ခံကိုက ေပ်ာ့ညံ့တတ္သည္။ စိတ္ခံစားမႈကို ေရွ႕မွာတင္ထား တတ္သည္။ ခံစားစရာရိွလ်င္ အလြန္အကြ်ံ။ ဒါကိုသိေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔က အႏုပညာရွင္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ခိုင္းစားၾကသည္။ သူတို႔အတြက္ လက္နက္သဖြယ္ အသံုးခ်ၾကသည္။

ဦးေန၀င္း လက္ထက္မွာ အင္းလ်ားလိတ္ ေဟာ္တယ္ထဲ ပဲြ၀င္ၾကမ္းဖူးသည္။ ၿပီးေတာ့ စတီရီယို အဆိုေတာ္ေတြ အားလံုး သီခ်င္းဆိုခြင့္ေတြ ပိတ္ေတာ့၏။ ဒီမွာတင္ ေရဒီယို အဆိုေတာ္ တစ္ေခတ္ ျဖစ္လာေတာ့၏။ သို႔တေစ စီးလာသည့္ ေရကို မတားဆီးစေကာင္း။ လူေတြ နားထဲမွာ စတီရီယိုကို တမ္းတေနသည္။ ခ်င္ျခင္းတပ္ေနျပီ။

ဒီေတာ့လလည္း လြယ္သည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒအတြက္ မဲဆြယ္ဖို႔ အႏုပညာရွင္ေတြကို ေခၚခိုင္းလိုက္ေတာ့သည္။ စတီရီယို အဆိုေတာ္ေတြကို စင္ေပၚျပန္တက္ ေစခဲ့သည္။ ေအာင္ကိုလတ္၏ မဲရံုသီခ်င္းက ၀က္၀က္ကဲြ ေပါက္ခဲ့ေခ်ျပီ။

“ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပဳေရး၊ ဆႏၵေပး ဆႏၵေပး ဆႏၵေပးၾကေဟ့၊ သမိုင္းတစ္ေခတ္ ဆန္းသစ္ခဲ့ျပီေလ တို႔ဥပေဒ တို႔ေရးဆဲြလို႔ ျဖစ္လာျပီေလ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီရမယ့္ ေခတ္ကိုသာေလ ေရာက္ခဲ့ေပါ့ေလ” ဆိုေသာ သီခ်င္းကား ျမန္ျပည္အႏွံ႔ ေျခဆန္႔ခဲ့ေခ်ၿပီ။ မၾကားခ်င္မွ အဆံုး။ ရုပ္ရွင္ မင္းသား မင္းသမီးေတြကို ရပ္ကြက္ထိပ္က ကေလးကစားကြင္းထဲတင္ သြားၾကည့္လို႔ ရခဲ့သည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လမ္းထိပ္မွာ ေက်ာ္ေဆြလည္း လာသည္၊ ၀င္းဦးလည္း ပါသည္။ ဒီလိုႏွင့္ ၁၉၇၄ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒႀကီးကို အတည္ျပဳလိုက္ႏိုင္ေပသည္။

တစ္ဖက္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသား အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳထားလိုက္သည္။ တန္းတူညီမွ်ေရး အတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္ေနၾကရေသာ တိုင္းရင္းသားေတြကို ဖယ္ထုတ္ျပီးသည့္ ဥပေဒကို အတည္ျပဳ ပစ္လိုက္သည္။ တိုင္းရင္းသားေတြကို တိုက္ပဲြမ်ိဳးစံုဆင္ၿပီး ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳ ပစ္လိုက္သည္။ အႏုပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဘာမွမသိ။ ဆိုၾက ကၾက ေဟာေျပာၾကႏွင့္ ေပ်ာ္လို႔ေကာင္းေနတုန္း။

ဒီလိုႏွင့္ မဆလ အစိုးရဆိုတာၾကီး ေပၚေပါက္လာေတာ့သည္။ စတီရီယို ေတးသံရွင္ေတြကို ေဘာင္းဘီ၀တ္ျပီး သီခ်င္းမဆိုရဟု ပိတ္ပင္ လိုက္ျပန္၏။ မွတ္မိေနေသးသည္။ ပေလဘြိဳင္ သန္းႏိုင္ၾကီး မင္းသား၀တ္ ႏွင့္ စင္ေပၚတက္ျပီး (ရဲြ ့)ကာ စတီရီယို သီခ်င္းေတြ ဆိုခဲ့ေသးသည္။ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္လမ္း စိစစ္ေရးကို ပိုမိုတင္းက်ပ္ လိုက္ေတာ့၏။ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္လမ္းတိုင္းမွာ ျပည္သူ႔ အက်ိဳးျပဳ ဆိုတာ တစ္ခု မပါမေနရ ထည့္ခိုင္းေတာ့သည္။ အမွန္ကေတာ့ ဆိုရွယ္လစ္ အစိုးရကို ခ်ီးေျမွာက္ေသာ ျပကြက္မ်ား ထည့္ခိုင္းျခင္းပင္။

ဒီလိုလုပ္ခဲ့တာေတြ၏ အက်ိဳးဆက္ကို ၁၉၈၈မွာ မဆလ အစိုးရ ေကာင္းေကာင္း ခံရေတာ့သည္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ(၂၂)ရက္ေန႔မွာ ရုပ္ရွင္ ဂီတ ပညာရွင္မ်ား ပထမဆံုး လမ္းေပၚ စထြက္ခဲ့ေလၿပီ။ သူတို႔ကို ခ်စ္ေသာ ျပည္သူေတြက သူတို႔ေနာက္က လိုက္လာၾကေလျပီ။ ဒီလိုႏွင့္ သပိတ္ေမွာက္ အင္အား ၾကီးထြားခဲ့ေတာ့သည္။

ဒါကို ေကာင္းေကာင္းသိေသာ အာဏာသိမ္း စစ္တပ္က အႏုပညာရွင္ေတြကို ျပန္သိမ္းသြင္းျပန္သည္။ ဖလင္မရိွလို႔ ရုပ္ရွင္ မ႐ိုက္ရေသာ ရုပ္ရွင္သမားေတြ အတြက္ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးက ပိုက္ဆံ ထုတ္ေပးျပီး ပန္းျမိဳင္လယ္က ဥယ်ဥ္မွဴး ဇာတ္ကားကို ရိုက္ေစခဲ့သည္။ တစ္ဖက္မွာေတာ့ ၀ဇီရာ ျပဇာတ္ရံု ထူေထာင္ေပးျပီး ျပဇာတ္ေတြ ကေစခဲ့သည္။ ရုပ္ရွင္သမားေတြ အူစိုလာေတာ့ ျငိမ္သြားသည္။ ဂီတသမားေတြကိုလည္း ကန္ေတာ္ၾကီးထဲမွာေတာင္ ေဖ်ာ္ေျဖပဲြေတြ လုပ္ခြင့္ ေပးလာသည္။ ဇာတ္သမားေတြကိုေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ဘာမွလုပ္မေပးခဲ့။ မွတ္မွတ္ရရ ေန႔ခင္းဖက္ပဲြ ကခြင့္ေပးတာမ်ိဳးေတာ့ ရိွ၏။

သို႔ေသာ္ သိပ္မၾကာေခ်။ ဇာတိက ျပလာသည္။ အမ်ိဳးသား ဇာတ္႐ံုမွာ ျပဇာတ္ ကေနခ်ိန္ျဖစ္၏။ အစိုးရအဖဲြ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လာၾကည့္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ အတြင္းေရးမွဴး (၁)က ေရွ႕ဆံုးက ျဖစ္၏။ ဒါရိုက္တာ မိုက္တီး၏ လူညီညီ မညီညီ ဤဟာဤ ကြ်ဲဟာကြ်ဲ ျပဇာတ္ထဲမွာ ေက်ာ္ရဲေအာင္က ပရိသတ္ထဲကေန စင္ေပၚသို႔ ေျပးတက္ရသည့္ အခန္းပါ သည္။ ေမွာင္ထဲမွာ ဆိုေတာ့ ေက်ာ္ရဲေအာင္ ေျပးရင္း အတြင္းေရးမွဴး(၁) ေျခေထာက္ကို ခလုပ္တိုက္မိေတာ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ေက်ာ္ရဲေအာင္ခမ်ာ ရုပ္ရွင္ေလာက ကေန ၃ႏွစ္ နားခိုင္း ခံခဲ့ရရွာသည္။ သူတို႔ ဆရာတပည့္ ႏွစ္ေယာက္ ကံတူ အက်ိဳးေပးသည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ သူ႔ဆရာ (ဦး)သန္းေဖေလးလည္း ျပဇာတ္ အကေကာင္းလို႔ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရိွ အပိတ္ခံ ခဲ့ရျပန္သည္။ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္လြင္၏ ျပဇာတ္တြင္ (ဦး) သန္းေဖေလးက အရက္သမား အျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္ရသည္။ ဇာတ္၀င္ခန္းထဲမွာ သူၾကီးသားကို သြားစိန္ေခၚသည့္ အခန္းပါသည္။

(ေဟ့ေကာင္ မင္းေယာက်ာၤး ရင့္မႀကီး ျဖစ္ေနရက္နဲ႔ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္ကို ဖမ္းခ်ဳပ္ထားတာ သတၱိလားကြ။ မင္းမွာ သတၱိရိွရင္ လာစမ္း၊ ငါနဲ႔တစ္ေယာက္ခ်င္း ခ်မယ္)ဟု ေျပာရေလသည္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ သူ႔လက္ညိွဳးက အတြင္းေရးမွဴး(၁)ကို ထိုးျပီး ေျပာသလို ျဖစ္သြားသည္။ ထိုအခ်ိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အက်ယ္ခ်ဳပ္။ ညတြင္းခ်င္းပင္ ဒါရိုက္တာေရာ သရုပ္ေဆာင္ပါ ဖမ္းခံရသည္။ ေနာက္တစ္ေန႔မွာေတာ့ ဦးသန္းေဖေလးကို သရုပ္ေဆာင္ခြင့္ ပိတ္လိုက္ေတာ့သည္။ ဟာသမယ္ (မ)သန္းေရႊကေတာ့ ကြယ္လြန္သည္ထိ ရုပ္ရွင္ မရိုက္ခဲ့ရရွာ။

ဒီလိုပဲ ႏိုင္ငံေတာ္ ဧည့္ေဂဟာ(၂) ႏွင့္ ရုပ္ရွင္ အစည္းအရံုးမွာ ဒါရိုက္တာေတြကို ေခၚၿပီး ႀကိမ္းေမာင္း ၿခိမ္းေခ်ာက္ ခဲ့ဖူးသည္။ အတင္းအက်ပ္ လက္မွတ္ထိုးခိုင္း ခဲ့ဖူးသည္။

အႏုပညာရွင္ေတြကား ေၾကာက္ၾကသည္။ ဒါကို အျပစ္မဆိုသာ။ စိတ္ခံစားမႈျဖင့္ အလုပ္လုပ္သူတိုင္း ထိုနည္းႏွင္ႏွင္။ ဒီၾကားထဲ (ျပည္သူ႔သစၥာေဖာက္ စာရင္း) ဆိုတာၾကီးက ထြက္လာျပန္သည္။ ထိုစာရင္းကို ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း ကြ်န္ေတာ္ စိတ္ေတာ္ေတာ္ ပ်က္မိသည္။ တစ္ဖက္ ႏိုင္ငံက ျပဳစုတာဟုလည္း ဆိုသည္။ ဒီစာရင္းကို ကိုင္ျပီး စစ္တပ္က အႏုပညာရွင္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ခိုင္းစားေတာ့သည္။ ထိုျပည္သူ႔ သစၥာေဖာက္ စာရင္းတြင္ အထည့္ခံရလို႔ ကိုဇင္၀ိုင္း ငိုယို ေပါက္ကဲြ ေလသည္။ ၁၉၈၈တုန္းက သူထိပ္ဆံုးက ပါသလို ထိပ္ဆံုးက ဖမ္းခံရသည္။ ခုေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးက ရိုက္သည့္ ဇာတ္ကားမွာ ပါ၀င္ သရုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ဟု ဆိုကာ သူ႔ကိုသစၥာေဖာက္ စာရင္းထဲ ထည့္လိုက္ၾကေလသည္။

အမွန္ကေတာ့ ဒီလိုလုပ္လိုက္ျခင္းက ကိုယ့္ဖက္ကေန သူ႔ဖက္ကို တြန္းပို႔လိုက္တာ ျဖစ္၏။ အႏုပညာရွင္ေတြက စိတ္ပ်က္ကုန္ၾကသည္။ သူတို႔ စစ္တပ္ကိုလည္း ေၾကာက္သည္၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ကိုလည္း လန္႔ကုန္ၾကသည္။ (မွတ္မိသေလာက္ ထိုစာရင္းထဲတြင္ ရုပ္ရွင္မင္းသား မင္းသမီး အဆိုေတာ္ အေယာက္ ၂၀ေက်ာ္ပါသည္။) ဒီအက်ိဳးဆက္က ၂၀၀ရ သံဃာ အေရးအခင္းမွာ လာထင္ဟပ္သည္။ သံဃာေတာ္ေတြကို ဆြမ္းကပ္ဖို႔ သြားေခၚတာ ဘယ္သူမွ မလိုက္ရဲေတာ့။ အႏုပညာသည္ေတြကို စည္းရံုးလို႔ မရခဲ့ေခ်။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတြက္ ေထာက္ခံမဲ ေပးၾကဖို႔ ရုပ္ျမင္သံၾကားကေန ဇာတ္လမ္းေတြ ရိုက္လိုက္္၊ သီခ်င္းေတြ ဆိုလိုက္၊ အၿငိမ့္ေတြ ကလိုက္ျဖင့္ အစိုးရ အလိုက် ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာသည္ အႏုပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္သည္။

အေျခခံအားျဖင့္ အႏုပညာ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသည္ သဘာ၀ မတူေခ်။ အႏုပညာက ႏွလံုးသားကို ဦးစားေပးျပီး ႏိုင္ငံေရးက ဦးေႏွာက္ကို ဦးစားေပးသည္။ အႏုပညာက စိတ္ခံစားမႈကို လႊတ္ေပးေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးက စိတ္ခံစားမႈကို ဇက္သတ္ထားသည္။ တူတာတစ္ခုက လြတ္လပ္မႈကို ျမတ္ႏိုးၾကသည္။ ထိုတူညီမႈ တစ္ခုတည္းႏွင့္ပင္ အႏုပညာႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတို႔ အေဆြခင္ပြန္း ဖဲြ႔ၾကျခင္းျဖစ္၏။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေထာင္ထဲက လြတ္လာျပီး ေနာက္မွာေတာ့ အေျခအေန တစ္ခ်ိဳ႕ ေျပာင္းလာခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျခံထဲကို အႏုပညာရွင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္လာသလို ပါတီထဲသို႔လည္း ၀င္ၾက၏။ အႏုပညာရွင္ေတြ ႏွင့္ ၈၈တို႔လည္း လက္ပြန္းတတီး။ ခ်စ္ၾကသည္။ ခင္ၾကသည္။ သိုင္းၾက ၀ိုင္းၾကသည္။ ဒီအတြယ္အတာက ခ်စ္စရာ ေကာင္းပါသည္။ ဒီလို အေနအထားမ်ိဳးကို ဘယ္တုန္းကမွ မရခဲ့။ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ အႏုပညာ ေပါင္းစည္းၾကေလျပီ။ ေမတၱာရပ္ခံ ခ်င္ပါသည္။ တစ္ခ်ိန္က ျပည္သူ႔ သစၥာေဖာက္ စာရင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို အႏုပညာရွင္ေတြကို ဖိအားေရာ တြန္းအားပါ မေပးေစခ်င္။ အကိုင္အတြယ္ မတတ္ေသာ္ ကိုယ့္လူကို သူ႕ဖက္ေပးလိုက္ ရတတ္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းျပီး ရလာခဲ့ေသာ သင္ခန္းစာမ်ားသည္ ေစ်းၾကီးပါသည္။ လက္ဖ၀ါး လက္ဖမိုး ခဲြမေနပဲ တင္းတင္းဆုပ္ရမည့္ အခ်ိန္မွာ လက္တဲြျဖဳတ္လိုက္ရလ်င္ အားယုတ္ ရပါလိမ့္မည္။

- ဇာဂနာ