ေဆြးေႏြး ညွိနွိုင္းမွဳ Negotiation
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္မွာ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားခဲ့တဲ့ နုိင္ငံေရးသိပၸံ သင္တန္းမွာ Human Security လို ့ေခၚတဲ့ လူသားေတြရဲ ့လံုျခံဳ ေရးနွင့္ Human Development လို ့ေခၚတဲ့ လူသားေတြရဲ ့ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မွဳေတြနဲ ့ National Security နုိင္ငံလံုျခံဳေရးႏွင့္ National Development နုိင္ငံဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ အဆက္အစပ္ ကိုေျပာျပေဆြးေႏြးသြားတာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလွပါတယ္။
နိုင္ငံလံုျခံဳေရးကိုပိုိမိုအာရုံထားျပီး ဂရုစို္က္ရာမွာ နုိင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္း လံုျခံဳေရး ဂရုမစိုက္မိတဲ့ အတြက္ နိုင္ငံသားေတြဟာ မလံုျခံဳမွဳကိုခံစားရရင္ နုိင္ငံရဲ ့လံုျခံဳေရးကို ဖ်က္စီးနိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ဂရုစိုက္စရာပါ။ပေရာ္ဖက္ဆာ(၂) ေယာက္ေဆြးေႏြးသြားတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြဟာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ နုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္းေတြ နုိင္ငံတစ္နုိင္ငံရဲ ့အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာနွင့္ နုိ္င္ငံတကာ ဥပေဒၾကား ျပိဳင္ေနမွဳ၊ ပဋိပကၡ အသြင္ေဆာင္ေနမွဳဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာပါ။
ကၽြန္ေတာ္စိတ္အ၀င္စားဆံုး အပို္င္းက ေဆြးေႏြး ညွိနွိုင္းမွဳ Negotiation ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို ့နုိင္ငံရဲ ့မ်က္ေမွာက္ နုိင္ငံေရးအေနအထားဟာလည္း ေဆြးေႏြးညွိနွိုင္း အေျဖရွာမွဳအေပၚ လံုး၀မူတည္ေနတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ပိုမို စိတ္၀င္စားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဖက္နွင့္တစ္ဖက္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု အေပၚမွာ ေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္း အေျဖရွာေတာ့မယ္ဆုိရင္ ရပ္တည္ခ်က္(၂)ခု ကိုညွိႏွိဳင္းရတာပါ။ ဥပမာ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ ့ လစာတုိးလိုခ်င္တယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ ့လစာတုိးမေပးခ်င္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ေက်ာင္းဆရာအေနနဲ ့ လစာတုိးရမွ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္နဲ ့ေက်ာင္းအုပ္အေနနဲ ့လစာတုိးမေပးနုိင္ဘူး ဆိုတဲ့ရပ္တည္ခ်က္ (၂) ခု ပဋိပကၡ ျဖစ္ပါျပီ။
ရပ္တည္ခ်က္ေတြကိုမေလ်ာ့ေပးၾကဘူး ဆိုရင္ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္စလံုးအတြက္စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ပါေမာကၡ Brendan က ရပ္တည္ခ်က္ Position ႏွင့္ Interest လိုလားမွဳ၊ အက်ိဳးစီးပြားမတူတာကို ေထာက္ျပသြားပါတယ္။ ဆရာက လစာတုိးေတာင္းတဲ့ကိစၥမွာ သူ ့ရဲ ့လခ တိုးေတာင္းရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းက သူ ့အတြက္ အခန္းဌားခ လုိအပ္ေနလို ့ပါ။ သူ ့ရဲ ့ရပ္တည္ခ်က္က လစာပိုမိုေတာင္းဆိုမွဳျဖစ္ေပမယ့္ သူ ့ရဲ ့တကယ့္ျပႆနာ က သူ ့ရဲ ့လိုလားမွဳ က အိမ္ဌားခ်င္တာပါ။ ေက်ာင္းအုပ္ျဖစ္သူက သူ ့ရဲ ့ရပ္တည္မွဳအရ သူ ့ရဲ ့လိုလားမွဳ Interest ကိုရေအာင္ ရွာေဖြရပါမယ္။ ေက်ာင္းအုပ္က ေက်ာင္းဆရာလခ ပိုမိုေတာင္းခံျခင္းဟာ သူ ့အတြက္ အခန္းဌားခလိုတယ္လို ့သိခဲ့ ရင္ ေက်ာင္းအုပ္က ဆရာေတြေနတဲ့တုိက္ခန္းေတြမွာ အားလပ္ေနတဲ့အခန္းတစ္ခုကို လစာတုိးေတာင္းမယ့္ဆရာကို ေနခြင့္ ေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္တဲ့ ညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးမွဳ တစ္ခုကို ရရွိနုိင္မွာပါ။
ဒါဟာ ရိုးစင္းတဲ့ ဥပမာတစ္ခုပါ။ ဒီေနရာမွာ ပါေမာကၡ Brendan ထပ္ျပီးေဆြးေႏြးခဲ့တာက သူ ့ရဲ ့လုိလားမွဳ အက်ိဳးစီးပြားဟာ ကိုယ့္ရဲ ့အက်ိဳးစီးပြားပဲျဖစ္တယ္ဆိုတာပါ။ ေက်ာင္းဆရာရဲ ့လုိလားမွဳကိုမေျဖရွင္းနုိင္ရင္ ေက်ာင္းအုပ္အတြက္ ဆရာတစ္ေယာက္ဆံုး႐ွံုးရပါလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ရဲ ့လုိလားမွဳကလည္း လစာတုိးေပးဖို ့၊ ပိုက္ဆံမရွိျခင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ လစာတုိးမေပးလိုမွဳပါ။
ေက်ာင္းအေနနဲ ့ေက်ာင္းဆရာရဲ ့ရပ္တည္ခ်က္ကိုဘဲ သိျပီး၊ သူ ့ရဲ ့အမွန္တကယ္လိုလားမွဳျဖစ္တဲ့အိမ္ခန္းဌားလိုမွဳကို မသိရွိခဲ့ရင္ ျပႆနာ ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို ့ျပႆနာ တစ္ခုကို ညွိႏွိဳင္းအေျဖရွာရာမွာ တစ္ဖက္လူရဲ ့ ရပ္တည္ခ်က္ ထက္သူ ့ရဲ ့လိုလားမွဳ၊ အက်ိဳးစီးပြားကို သိရွိေအာင္ ရွာေဖြရပါမယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လက္ေတြ ့ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡကို တစ္ဖက္နွင့္တစ္ဖက္ ရပ္တည္ခ်က္ေတြကိုလည္း မၾကည့္ဘဲ သူ ့ရဲ ့လိုလားမွဳေတြကို ၾကည့္ဖို ့လိုပါတယ္။ ဒါမွသာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာမွဳ ျဖစ္လာျပီး ျပႆနာ ေျပလည္သြားမွာပါ။ ေပါေမာကၡ Brendan ေဆြးေႏြးသြားတဲ့အခ်က္ေတြထဲမွာ ေနာက္ထပ္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက ျပႆနာ တစ္ခုကိုေျဖရွင္းရင္ ျပႆနာကိုမၾကည့္ဘဲ ျပႆနာျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္းကို ေျဖရွင္းဖို ့လိုပါတယ္။ ဒါကို ျပႆနာကို ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရျခင္းလို ့ေခၚပါတယ္။ အဂၤလိပ္လို Conflict Transformation ပါ။
တရုတ္နိုင္ငံကို ဥပမာထားေျပာမယ္ဆုိရင္ တရုတ္နုိင္ငံအစိုးရဟာ သူ ့ကိုဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပမွဳေတြကို ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာ ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပမွဳေတြထက္ ဘာေၾကာင့္ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပမွဳျပဳလုပ္သလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကို ရွာပါတယ္။ အဲဒီ့အေၾကာင္းအရင္းကို ေျဖရွင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တရုတ္နုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီနုိင္ငံမဟုတ္ေပမယ့္ တရုတ္အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြရဲ ့ေထာက္ခံမွဳအထိုက္အေလ်ာက္ရရွိေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ကတည္းက စစ္အစိုးရဟာ သူ ့ကိုဆန္ ့က်င္တဲ့ဆႏၵျပမွဳေတြကို အၾကမ္းဖက္နွိမ္နင္းျပီး ဘာေၾကာင့္ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကိုမရွာေဖြခဲ့ပါဘူး။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ကတည္းက စစ္အစိုးရဟာ သူ ့ကိုဆန္ ့က်င္တဲ့ဆႏၵျပမွဳေတြကို အၾကမ္းဖက္နွိမ္နင္းျပီး ဘာေၾကာင့္ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကိုမရွာေဖြခဲ့ပါဘူး။
ျမန္မာနုိင္ငံစစ္အစိုးရဟာ သူအုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္အတြင္း အမွားေတြအမ်ားၾကီးျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရကို ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး ဘာေၾကာင့္မနွစ္ျမိဳ ့ ရသလဲဆိုရင္ ျပည္သူေတြရဲ ့အက်ိဳးစီးပြားလိုလားမွဳကို သိေအာင္ မၾကိဳးစားပဲ ကိုယ့္ဘာသာတည္ျမဲေရးႏွင့္ ကိုယ့္စစ္တပ္အသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ကိုယ့္မိသားစု ေကာင္းစားေရးဦးတည္ခဲ့လို ့ပါ။
ဒါေတြအားလံုးကို အဆံုးသတ္ဖို ့အခ်ိန္တန္ပါျပီ။ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး အတြက္လက္ရွိအစိုးရ အေနနဲ ့ ျပည္သူေတြရဲ ့အက်ိဳးစီးပြားကို ျပည္သူေတြရဲ ့လိုလားမွဳကို ေရွး႐ွုဖို ့လိုအပ္ေနပါျပီ။ စစ္မွန္တဲ့ ေဆြးေႏြးညွိနွိုင္းမွဳအတြက္ တာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ ့ မိမိရဲ ့ရပ္တည္ခ်က္ထက္ ျပည္သူေတြရဲ ့အက်ိဳးစီးပြားကို ေရွး႐ွုဖို ့လိုပါျပီ။
အေရးအၾကီးဆံုးက လူငယ္ေတြပါ။ လူငယ္ေတြရဲ ့နုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါ၀င္ပက္္သတ္မွဳ အားေကာင္းျပီး တာ၀န္ရွိသူေတြကို ဖိအားေပးေျပာဆိုနုိင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာမွဳေပၚထြန္းလာမွာပါ။
Ref: မ်ိဳးရန္ေနာင္သိန္း - ႏုိင္ငံေရး ႏွင္႔ ယေန႔လူငယ္က႑- 4/8/2011
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။