Tagore and Bengali တဂိုး နဲ႔ ဘဂၤါလီ
အသိလူရြယ္ေယာက္ကေန ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ဗုဒၶအဆံုးအမေတြကို တင္ေလ့ရွိပါတယ္။ အခုေနအခါ သူ႔ေသြးကို ေျပာရမွာေတာင္ လက္တြန္႔ေနမိတယ္။ သူက (ဘဂၤါလီ+ျမန္မာ) ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္မွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္သံုးတဲ့ ‘ဘဂၤါလီ’ ဆိုတာ မမွန္ေၾကာင္း ေရးခဲ့ဘူးပါတယ္။
• Bengali ‘ဘဂၤါလီ’ ဟာ ကေန႔ ‘ဘဂၤလားဒက္ရွ္’ နဲ႔ အိႏၵိယ ‘အေနာက္ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္သူေတြ ေျပာေနတဲ့ စကားျဖစ္တယ္။
• Bengal ‘ဘဂၤလား’ ‘ဘေဂၤါလ္’ ဆိုတာ ေျပာတဲ့ဘာသာစကားနဲ႔ ေနရာေဒသကိုပါ ေခၚတယ္။
• Bengal ‘ဘေဂၤါလ္’ ဆိုတာက ေဒသ။ အခုက တေနရာထဲမဟုတ္ေတာ့ပါ။ အိႏၵိယ ‘အေနာက္ ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္နဲ႔ ‘အေရွ႕ဘဂၤလား’ ကေန Bangladesh ‘ဘဂၤလားဒက္ရွ္’ ျဖစ္သြားျပီ။
• Bay of Bengal ကို ျမန္မာပထဝီစာအုပ္နဲ႔ ေျမပံုေတြမွာ 'ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္' လို႔ ေရးတယ္။
• Bengali ‘ဘဂၤါလီ’ လူမ်ိဳးေတြဟာ အိႏၵိယ အေနာက္ဘဂၤလားျပည္နယ္နဲ႔ ဘဂၤလားဒက္ရွ္မွာ ေနထိုင္ၾကတယ္။ ဒါ့ျပင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံထဲက ‘ပန္ဂ်ပ္’၊ ‘ဟာရီယာနား’ နဲ႔ ‘ဥတၲရာပရာဒက္’ ျပန္နယ္ေတြမွာလဲ ေနတယ္။
• West Bengal အိႏၵိယ ‘အေနာက္ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္မွာေနထိုင္သူေတြက ‘ဟိႏၵဴ’ ဘာသာကို အမ်ားဆံုး ကိုးကြယ္ၾကျပီး ဘဂၤလားဒက္ရွ္မွာ ေနထိုင္သူေတြက ‘မြတ္ဆလင္’ ေတြအမ်ားစုျဖစ္ၾကတယ္။
ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံမွာ ‘ဘဂၤါလီ’ လူမ်ိဳးဟာ ၉၈% ျဖစ္တယ္။ ‘ဘဂၤါလီ’ စကားေျပာသူဟာလည္း ၉၈% ရွိတယ္။ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာမွာ ၈၉႕၅% က မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဟင္ဒူ ၉႕၅%၊ ဗုဒၶဘာသာ ဝ႕၇% နဲ႔ ခရစ္ယန္ ဝ႕၃%၊ ရွိတယ္။
ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံ Chittagong Hill Tracts စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသမွာ တျခားလူမ်ိဳးေတြပါ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ Chakma (Changhma) ‘ခ်က္ကမာ’ က အမ်ားစုျဖစ္တယ္။ သူတို႔က ‘တိဘက္တို-ဘာမင္း’ လူမ်ိဳးႏြယ္ ျဖစ္ၾကတယ္။ ‘ခ်က္ကမာ’ နဲ႔တူတာကို ျမန္မာျပည္မွာ Daingnet ‘ဒိုင္းနက္’ လူမ်ိဳးလို႔ေခၚတယ္။ ေထရဝါရဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ မူရင္းက ရခိုင္လူမ်ိဳးကေနဆင္းသက္ျပီ း ေနာက္မွသာ ဘဂၤလားကို ေရြ႕တယ္လို႔လည္း ယံုၾကည္ၾကတယ္။ ရခိုင္ေတြက သူတို႔ကို Saks or Theks ‘သက္’လူမ်ိဳးလို႔ေခၚတယ္။ အိႏၵိထဲက ‘တရိပူရ’၊ ‘မီဇိုရမ္’ နဲ႔ ‘အရူနာခ်ာပရာဒက္’ ျပည္နယ္ေတြမွာလဲ ‘ခ်က္ကမာ’ ေတြ ေနထိုင္ၾကတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္က တီးတိန္ နဲ႔ တြန္းဇံမွာ ပင္မေနထိုင္ၾကတဲ့ Zomi ‘ဇိုမီး’ လူမ်ိဳးေတြဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မဏိပူျပည္နယ္ထဲမွာလဲ ေနထိုင္ၾကတယ္။ ‘ဇိုမီး’ လူမ်ိဳးေတြဟာ ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသ မွာလဲ ရွိၾကေသးတယ္။ တျခားတိုင္းျပည္ေတြ (ယူအက္စ္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ မေလးရွား) မွာလဲ မနည္းေတာ့ဘူး။
ဘဂၤါလီေသြးပါသူေတြထဲမွာ နာမည္ၾကီးသူတခ်ိဳ႕ကို ျမန္မာျပည္ကလူေတြ သိၾကပါမယ္။ ကဗ်ာဆရာၾကီး ‘ရာဘျႏၵာ နတ္(သ္) တဂိုး’ နဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုရ စီးပြါးေရးပညာရွင္ ‘အမာတီယာဆန္’ တို႔က အိႏၵိယႏိုင္ငံသား ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ ‘ဂိုရွယ္’ က ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဘဂၤါလီ ‘ဗကပ’ က ရဲေဘာ္ဘတင္ ျဖစ္ပါတယ္။ တဂိုး (၁၈၆၁-၁၉၄၁) ရွိတံုးက ဘဂၤလားဒက္ (၁၉၇၁) ဆိုတာ မျဖစ္ေသးလို႔ သူဟာ ျဗိတိသွ်အိႏၵိယႏိုင္ငံသားျဖ စ္တယ္။
Bengali ‘ဘဂၤါလီ’၊ Bengal ‘ဘဂၤလား’ နဲ႔ Bangalore ‘ဘန္ဂလို’ မတူၾကပါ။ ‘ဘန္ဂလို’ ဆိုတာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း ‘ကနာတာကာ’ ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ျပီး အိႏၵိယရဲ႕ Silicon Valley of India ‘စီလီကြန္ဗယ္လီ’ လို႔ တင္စားေခၚတယ္။ အေမရိကားနဲ႔အျပိဳင္ IT နည္းပညာ ထြန္းကားရာျဖစ္လို႔ပါ။ ဘာသာျပန္စာအုပ္တအုပ္မွာ ဘဂၤလားနဲ႔ မွားျပန္ထားတာ ေတြ႔ပါတယ္။
Bangladesh ‘ဘဂၤလားဒက္’ ဆိုတာ တိုင္းျပည္။ Bangladeshi ‘ဘဂၤလားဒက္ရွီ’ ဆိုမွ လူမ်ိဳး။ Myanmar ဆိုတာကုိ တိုင္းျပည္ေရာ၊ လူမ်ိဳးေရာ၊ စာေရာ၊ စကားပါ အစိုးရက မသံုးမေနရလုပ္ထားတယ္။ အိႏၵိယသံုး အဂၤလိပ္နဲ႔ၾက ျမန္မာလူမ်ိဳးကို Myanmarese တဲ့။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား အစစ္သံုးသူေတြကေတာ့ Myanmar ဆိုတာကို မ်က္စိလည္ေနၾကတံုးဘဲ။ နာမ္လား၊ နာမဝိသသနလား ေရာေနတယ္။
‘ဘဂၤလားေမာင္ႏွမ’ ဆိုတဲ့အသံုးအႏွဳန္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သံုးတယ္။ တကယ္ မစစ္တဲ့သေဘာကို ေျပာခ်င္တာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၉-၆-၂ဝ၁၄
အသိလူရြယ္ေယာက္ကေန ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ဗုဒၶအဆံုးအမေတြကို တင္ေလ့ရွိပါတယ္။ အခုေနအခါ သူ႔ေသြးကို ေျပာရမွာေတာင္ လက္တြန္႔ေနမိတယ္။ သူက (ဘဂၤါလီ+ျမန္မာ) ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္မွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္သံုးတဲ့ ‘ဘဂၤါလီ’ ဆိုတာ မမွန္ေၾကာင္း ေရးခဲ့ဘူးပါတယ္။
• Bengali ‘ဘဂၤါလီ’ ဟာ ကေန႔ ‘ဘဂၤလားဒက္ရွ္’ နဲ႔ အိႏၵိယ ‘အေနာက္ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္သူေတြ ေျပာေနတဲ့ စကားျဖစ္တယ္။
• Bengal ‘ဘဂၤလား’ ‘ဘေဂၤါလ္’ ဆိုတာ ေျပာတဲ့ဘာသာစကားနဲ႔ ေနရာေဒသကိုပါ ေခၚတယ္။
• Bengal ‘ဘေဂၤါလ္’ ဆိုတာက ေဒသ။ အခုက တေနရာထဲမဟုတ္ေတာ့ပါ။ အိႏၵိယ ‘အေနာက္ ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္နဲ႔ ‘အေရွ႕ဘဂၤလား’ ကေန Bangladesh ‘ဘဂၤလားဒက္ရွ္’ ျဖစ္သြားျပီ။
• Bay of Bengal ကို ျမန္မာပထဝီစာအုပ္နဲ႔ ေျမပံုေတြမွာ 'ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္' လို႔ ေရးတယ္။
• Bengali ‘ဘဂၤါလီ’ လူမ်ိဳးေတြဟာ အိႏၵိယ အေနာက္ဘဂၤလားျပည္နယ္နဲ႔ ဘဂၤလားဒက္ရွ္မွာ ေနထိုင္ၾကတယ္။ ဒါ့ျပင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံထဲက ‘ပန္ဂ်ပ္’၊ ‘ဟာရီယာနား’ နဲ႔ ‘ဥတၲရာပရာဒက္’ ျပန္နယ္ေတြမွာလဲ ေနတယ္။
• West Bengal အိႏၵိယ ‘အေနာက္ဘဂၤလား’ ျပည္နယ္မွာေနထိုင္သူေတြက ‘ဟိႏၵဴ’ ဘာသာကို အမ်ားဆံုး ကိုးကြယ္ၾကျပီး ဘဂၤလားဒက္ရွ္မွာ ေနထိုင္သူေတြက ‘မြတ္ဆလင္’ ေတြအမ်ားစုျဖစ္ၾကတယ္။
ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံမွာ ‘ဘဂၤါလီ’ လူမ်ိဳးဟာ ၉၈% ျဖစ္တယ္။ ‘ဘဂၤါလီ’ စကားေျပာသူဟာလည္း ၉၈% ရွိတယ္။ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာမွာ ၈၉႕၅% က မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဟင္ဒူ ၉႕၅%၊ ဗုဒၶဘာသာ ဝ႕၇% နဲ႔ ခရစ္ယန္ ဝ႕၃%၊ ရွိတယ္။
ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံ Chittagong Hill Tracts စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသမွာ တျခားလူမ်ိဳးေတြပါ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ Chakma (Changhma) ‘ခ်က္ကမာ’ က အမ်ားစုျဖစ္တယ္။ သူတို႔က ‘တိဘက္တို-ဘာမင္း’ လူမ်ိဳးႏြယ္ ျဖစ္ၾကတယ္။ ‘ခ်က္ကမာ’ နဲ႔တူတာကို ျမန္မာျပည္မွာ Daingnet ‘ဒိုင္းနက္’ လူမ်ိဳးလို႔ေခၚတယ္။ ေထရဝါရဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ မူရင္းက ရခိုင္လူမ်ိဳးကေနဆင္းသက္ျပီ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္က တီးတိန္ နဲ႔ တြန္းဇံမွာ ပင္မေနထိုင္ၾကတဲ့ Zomi ‘ဇိုမီး’ လူမ်ိဳးေတြဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မဏိပူျပည္နယ္ထဲမွာလဲ ေနထိုင္ၾကတယ္။ ‘ဇိုမီး’ လူမ်ိဳးေတြဟာ ဘဂၤလားဒက္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသ မွာလဲ ရွိၾကေသးတယ္။ တျခားတိုင္းျပည္ေတြ (ယူအက္စ္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ မေလးရွား) မွာလဲ မနည္းေတာ့ဘူး။
ဘဂၤါလီေသြးပါသူေတြထဲမွာ နာမည္ၾကီးသူတခ်ိဳ႕ကို ျမန္မာျပည္ကလူေတြ သိၾကပါမယ္။ ကဗ်ာဆရာၾကီး ‘ရာဘျႏၵာ နတ္(သ္) တဂိုး’ နဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုရ စီးပြါးေရးပညာရွင္ ‘အမာတီယာဆန္’ တို႔က အိႏၵိယႏိုင္ငံသား ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ ‘ဂိုရွယ္’ က ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဘဂၤါလီ ‘ဗကပ’ က ရဲေဘာ္ဘတင္ ျဖစ္ပါတယ္။ တဂိုး (၁၈၆၁-၁၉၄၁) ရွိတံုးက ဘဂၤလားဒက္ (၁၉၇၁) ဆိုတာ မျဖစ္ေသးလို႔ သူဟာ ျဗိတိသွ်အိႏၵိယႏိုင္ငံသားျဖ
Bengali ‘ဘဂၤါလီ’၊ Bengal ‘ဘဂၤလား’ နဲ႔ Bangalore ‘ဘန္ဂလို’ မတူၾကပါ။ ‘ဘန္ဂလို’ ဆိုတာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း ‘ကနာတာကာ’ ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ျပီး အိႏၵိယရဲ႕ Silicon Valley of India ‘စီလီကြန္ဗယ္လီ’ လို႔ တင္စားေခၚတယ္။ အေမရိကားနဲ႔အျပိဳင္ IT နည္းပညာ ထြန္းကားရာျဖစ္လို႔ပါ။ ဘာသာျပန္စာအုပ္တအုပ္မွာ ဘဂၤလားနဲ႔ မွားျပန္ထားတာ ေတြ႔ပါတယ္။
Bangladesh ‘ဘဂၤလားဒက္’ ဆိုတာ တိုင္းျပည္။ Bangladeshi ‘ဘဂၤလားဒက္ရွီ’ ဆိုမွ လူမ်ိဳး။ Myanmar ဆိုတာကုိ တိုင္းျပည္ေရာ၊ လူမ်ိဳးေရာ၊ စာေရာ၊ စကားပါ အစိုးရက မသံုးမေနရလုပ္ထားတယ္။ အိႏၵိယသံုး အဂၤလိပ္နဲ႔ၾက ျမန္မာလူမ်ိဳးကို Myanmarese တဲ့။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား အစစ္သံုးသူေတြကေတာ့ Myanmar ဆိုတာကို မ်က္စိလည္ေနၾကတံုးဘဲ။ နာမ္လား၊ နာမဝိသသနလား ေရာေနတယ္။
‘ဘဂၤလားေမာင္ႏွမ’ ဆိုတဲ့အသံုးအႏွဳန္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သံုးတယ္။ တကယ္ မစစ္တဲ့သေဘာကို ေျပာခ်င္တာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၉-၆-၂ဝ၁၄
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။