ကေလးအုပ္ထိန္းမႈပုံစံအမ်ဳိး မ်ဳိး 👨👩👧👦💁👶🏻👧🏻👦🏻
What's your Parenting Style?🤔
သင့္ကေလးကို ဘယ္လိုအုပ္ထိန္းမႈပုံစံမ်ဳိ းနဲ႔ အုပ္ထိန္းေနပါသလဲ?
မိဘေတြက ကေလးေတြကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္အုပ္ထိန္းတဲ ့ အခါမွာ မိသားစုတစ္စုနဲ႔တစ္စု အုပ္ထိန္းမႈပုံစံကြဲျပားျခာ းနားၾကမွာပါ။
မိသားစု တစ္စုထဲမွာေတာင္ အေဖကတစ္မ်ဳိး အေမကတစ္မ်ဳိး တစ္ေန႔နဲ႔တစ္ေန႔
အေျပာင္းအလဲ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ Wifey ေလ့လာထားသေလာက္ေတာ့ Parenting Style ၄
မ်ဳိးရွိပါတယ္။ Authoritative, Permissive, Authoritarian နဲ႔ Neglectful/
Uninvolved ဆိုၿပီး ေယဘုယ်သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
ကဲ...ကိုယ့္ကေလးကို ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မိေနၿပီလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ရေအာင္ေနာ္။
💎Authoritative Parenting (မွန္ကန္တိက်ၿပီး စည္းစနစ္ရွိတဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
ဒီအုပ္ထိန္းမႈစတိုင္လ္ကေတာ့
အထိေရာက္ဆုံးနဲ႔ အက်ဳိးအရွိဆုံး parenting Style လို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။
မိဘေတြက သားသမီးေတြကို ေကာင္းမြန္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြကို စည္းစနစ္က်က်
သင္ၾကားေပးတယ္။ သားသမီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အသိအမွတ္ျပဳတယ္။
သားသမီးေတြအတြက္ ရည္မွန္းခ်က္၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီးထားတ ဲ့
အေလ်ာက္ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္လည္း ေနာက္ကေန Supporting ေပးတယ္။
ေထာက္ပံ့အားေပးတယ္။ မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကား အျပန္အလွန္နားလည္
ေလးစားမႈအျပည့္ေပးတယ္။ ကေလးကို choices ေရြးခ်ယ္မႈေပးတယ္။ ျပႆနာ
တစ္ခုခုရွိလာၿပီဆိုရင္လည္း မိသားစု မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း
တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ကေလးရဲ႕ ခံစားခ်က္နဲ႔ အခက္အခဲကို
ဂ႐ုစိုက္ၿပီးနားေထာင္ေပးတယ္ ။ ဆူပူေအာ္ေငါက္မေနဘဲ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ဆိုဆုံးမမႈမ်ဳိးနဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆးအၾကံဉာဏ္ေပးတယ္ ။ open communication ရွိတယ္ေပါ့။
ဒီ Parenting Style ကေတာ့ မေလ်ာ့လြန္းမတင္းလြန္း မွ်တတဲ့ အေကာင္းဆုံး အုပ္ထိန္းမႈပုံစံလို႔ေျပာလိ ု႔ရပါတယ္။ ကေလးအေနနဲ႔ကလည္း မိဘကို ဘာမဆို ဖြင့္ေျပာတိုင္ပင္တတ္လာတယ္။ အိမ္မွာေနရတာေပ်ာ္စရာေကာင္း တယ္ဆိုၿပီး
ျဖစ္လာတဲ့အျပင္ မိဘကေကာင္းတဲ့အရာကို လမ္းၫြန္အားေပးတဲ့အတြက္ Confidence
အျပည့္နဲ႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယုံၾကည္မႈရွိလာတာေၾကာင့္ Behavior (အမူအက်င့္)
လည္းတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာပါမ ယ္။
သင္ဟာ Authoritative Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼သင့္ကေလးရဲ႕ တစ္ေန႔တာဟာ စနစ္တက်ဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ထား ရဲ႕လား?
ဥပမာ- အိပ္ယာဝင္ခ်ိန္မွန္ကန္ရဲ႕လာ း၊ အိမ္မွာထားရွိတဲ့ မိသားစု စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း က်င့္ဝတ္ေတြကို လိုက္နာရဲ႕လား။
👉🏼ကေလးကို ကိုယ္က ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္ေစခ်င္တာလဲဆိုတာကို ကေလးကနားလည္သေဘာေပါက္ရဲ႕လား ၊ ကိုယ္သူ႔အေပၚထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကေရာ သူ႔အတြက္ သင့္တင့္မွ်တမႈရွိရဲ႕လား reasonable ျဖစ္ရဲ႕လား။
👉🏼ကေလးနဲ႔ သင့္ရဲ႕ၾကားမွာ ပြင့္လင္းတဲ့ ဆက္ဆံမႈမ်ဳိးရွိရဲ႕လား။
ဥပမာ- ကေလးရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေဖေဖနဲ႔ေမေမကို အေၾကာက္အလန္႔မရွိ ဘာမဆို ဖြင့္ေျပာတိုင္ပင္လို႔ရတယ္ဆ ိုတဲ့စိတ္မ်ဳိးရွိလား။
👉🏼ဘာေၾကာင့္ ဒီစည္းကမ္းေတြ ထားရလဲဆိုတာကို ကေလးနားလည္ေအာင္ သင္ရွင္းျပေပးလား။
👉🏼သင္ကဒါလုပ္ရမယ္ဆိုၿပီး စည္းကမ္းထုတ္ထားေပမယ့္ ကေလးဘက္ကခံစားခ်က္က ဘယ္လိုရွိေနမလဲဆိုတာကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးရဲ႕လား။
ဥပမာ - ကေလးက စာအရမ္းေတာ္ၿပီး ဂုဏ္ထူးေတြအမ်ားႀကီးပါေပမယ္ ့ သူဝါသနာပါတာက အႏုပညာေက်ာင္းတတ္ခ်င္တယ္။ ဒါကို သင္က ေဆးေက်ာင္းတက္ခိုင္းခ်င္တယ္ ဆိုရင္ သူစိတ္မပါဘဲ တက္ေနရမလား ဆိုၿပီး သူ႔ဘက္ကစဥ္းစားေပးဖူးလား။
ဒီအခ်က္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး သင္ဟာ Authoritative မိဘထဲမွာ ပါလားလို႔ ခ်ိန္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
💎Permissive Parenting ( အလိုလိုက္အႀကိဳက္ေဆာင္တဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
သူကေတာ့ ကေလးကို တစ္အားအလိုလိုက္လြန္းတဲ့ မိဘအမ်ဳိးအစားေပါ့။ ကေလးမ်က္ႏွာ တစ္ခ်က္အညိဳမခံဘူး။ ဘာမဆို ျဖည့္ဆည္းေပးခ်င္တယ္။ ဘာေကာင္းလဲဆိုတဲ့ သားသမီးအေပၚခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈ အျပည့္ေပးတာျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတာကေတာ့ အလြန္အမင္း ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားလြန္းတာပါပ ဲ။ စည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ထားရင္ သတ္မွတ္ထားမယ္ ခ်ဳိးေဖာက္ရင္လည္း သားေလး စိတ္ဆိုးသြားမလားမသိဘူးဆိုၿ ပီး
ဘာအျပစ္မွ မေပးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ကေလးက မလုပ္ရဘူးေနာ္ဆိုတဲ့အရာကို
လုပ္မိသြားလဲ မားသားႀကီးက ေအးေဆးပါ ဆိုတာမ်ဳိးျဖစ္လာတယ္။ ဥပမာ -
သားသားထမင္းမကုန္ရင္ ဂိမ္းမေဆာ့ရဘူးေနာ္ လို႔ေျပာထားေပမယ့္
ကေလးကထမင္းေကာင္းေကာင္းမစား ဘဲ အခ်ိန္တန္ ဂိမ္းေဆာ့ခ်င္လို႔ ဂ်ီက်ရင္ ေပးေဆာ့လိုက္တာမ်ဳိး၊ ည၉နာရီအေရာက္ အိမ္ျပန္လာရမယ္ေျပာထားေပမယ္ ့ ကေလးက ၁၂နာရီေက်ာ္မွ ျပန္လာလည္း ဘာမွ မေျပာတာမ်ဳိး လုပ္ခ်င္တာလုပ္လို႔ရေနတဲ့သေ ဘာရွိပါတယ္။ ကေလးကို ခ်စ္ရာမေရာက္ႏွစ္ရာေရာက္သြာ းေစတဲ့အုပ္ထိန္းမႈမ်ဳိးမို႔ လို႔ အရမ္းအႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
ငယ္ငယ္တုန္းက နားကိုက္ခံရတဲ့ပုံုျပင္လိုေ ပါ့။ သူ႔သားက သူမ်ားပစၥည္းေတြယူယူလာလည္း မဆုံးမဘဲ ေအးေအးသားေလးလုပ္ ကိုယ္တိုင္လည္းဝမ္းသာအားရသု ံးေနေတာ့ ကေလးကအက်င့္ပါသြားၿပီး ႀကီးလာေတာ့ ဘုရင္ကေနေတာင္ ဝရမ္းထုတ္ရတဲ့ သူခိုးအႀကီးစားႀကီးျဖစ္သြား ေရာ။ ဖမ္းမိသြားေတာ့ သူအသတ္ခံရခါနီးမွာ အေမကိုတိုးတိုးေလးေျပာစရာရွ ိတယ္ဆိုလို႔ ငါ့သားေလး သူဝွက္ထားတဲ့ပစၥည္းေတြရွိတဲ ့ေနရာေျပာျပခ်င္လို႔ထင္တယ္ဆ ိုၿပီး နားနားကပ္ၿပီးလည္းနားေထာင္ေ ရာ
ခ်က္ျခင္း အေမရဲ႕နားရြက္ကို ကိုက္ျဖတ္ျပစ္ေတာ့ အမယ္ေလး
ဘယ္လိုလုပ္လိုက္တာလဲ သားေလးရယ္ဆိုေတာ့ ငယ္ငယ္က သူ႔ကို မဆုံးမခဲ့လို႔
အခုသူအသတ္ခံရေတာ့မယ္ဆိုၿပီး ေျပာသတဲ့။ ဒီလို နားရြက္ကိုက္ခံရမယ့္အျဖစ္မ် ဳိး မျဖစ္ေအာင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက မေကာင္းျမစ္တား ေကာင္းရာၫြန္လတ္ဆိုသလို ေကာင္းစြာသင္ၾကားေပးရပါမယ္။
Permissive Parenting Style နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ မိဘရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ႀကီးလာတဲ့ ကေလးမ်ဳိးက်ေတာ့ အရာရာကို ေပါ့ေပါ့ေလးပဲ သေဘာထားၿပီး ေပါ့ေပါ့ေန ေပါ့ေပါ့စား ဆိုတာမ်ဳိး၊ မိဘကိုလည္းမသိတတ္မငဲ့ၫွာ သူလိုခ်င္တာကို တခ်ိန္လုံးျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ မရမကေတာင္းဆိုတတ္တာမ်ဳိး၊ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္ဖို႔လည္း ဝန္မေလး၊ လူအမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးညံ့ဖ်င္းၿပီး ကိုယ့္အတြက္ပဲၾကည့္တတ္တဲ့ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္တဲ့သူမ်ဳိ းေတြ ျဖစ္သြားတတ္ၾကပါတယ္။
သင္ဟာ Permissive Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးအေပၚဘာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္ းမွ မထားတဲ့သူလား၊ Rules ေတြ limits ေတြေတာ့ သတ္မွတ္ထားပါရဲ႕ ကေလးစိတ္ေကာက္ဂ်ီက်လိုက္တာန ဲ႔ အလြယ္တကူ လိုက္ေလ်ာတတ္ပါသလား။
👉🏼ကေလးနဲ႔ ပ႒ိပကၡ အဆင္မေျပျဖစ္မွာကို ေရွာင္တတ္သလား။
👉🏼ဒါေလးလုပ္ရင္ ဘာေပးမယ္ဆိုၿပီး မက္လုံးေပးခိုင္းမွ ကေလးကလုပ္သလား။
👉🏼သင့္ကိုယ္သင္ ကေလးရဲ႕ မိဘဆိုတာထက္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ခ်င္ေနတဲ့စိတ ္မ်ဳိးရွိေနလား။
အကယ္၍ ဒီပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ အုပ္ထိန္းမိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ကေလးနဲ႔ သင့္ရဲ႕ၾကားမွာ boundaries ေတြ rules ေတြ အျမန္ဆုံးစထားသင့္ၿပီး အုပ္ထိန္းမႈပုံစံကို ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။
💎Authoritarian Parenting ( အရမ္းတင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
သူကေတာ့ Permissive နဲ႔ေျပာင္းျပန္ တစ္အားတင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ မိဘမ်ဳိးပါ။ ကေလးကို ဖိအားေပးလိုက္နာခိုင္းတတ္ၿပ ီး အျပစ္ေပးလည္းၾကမ္းပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္႐ိုက္ရလဲဆိုတာကို လည္းေသခ်ာ မရွင္းျပဘူး။ ဘာမွညွိနႈိင္းရွင္းျပလို႔လဲ မရဘူး။ မိဘက ဒါဆိုဒါပဲ။ အတြန္႔မတက္နဲ႔ ဘာမွမရွည္နဲ႔ ဆိုတာမ်ဳိး ငါမိဘဆိုၿပီး အာဏာပါဝါသုံးတဲ့ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္အုပ္ခ်ဳပ္တက္ တဲ့သူမ်ဳိးပါ။
သားသမီးကို ခ်စ္ေပမယ့္လည္း ခ်စ္တဲ့ အရိပ္အေယာင္ျပလိုက္ရင္
ေရာင့္တက္သြားမလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္ၿပီး အတင္းမာထားတဲ့သူမ်ဳိးလည္းတူ တူပါပဲ။
တစ္ခ်ဳိ႕မိဘေတြက်ေတာ့ သူတို႔ ငယ္ငယ္က မျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ဟာေတြကို ကေလးအေပၚ
အိပ္မက္ႀကီးမက္ၿပီး ျဖစ္ေအာင္ အတင္းအက်ပ္ဖိအားေပးလုပ္ေစတဲ ့ေနာက္ ကေလးကဝါသနာမပါလို႔ မလိုက္ႏိုင္တဲ့အခါ သူ႔အတြက္ဝန္ထုတ္ဝန္ပိုးျဖစ္ ေစပါတယ္။
ဒီလိုမိဘအုပ္ထိန္းမႈေအာက္မွ ာ
ႀကီးပ်င္းလာတဲ့ ကေလးက်ေတာ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယုံၾကည္မႈ အားနည္းလာမယ္။
သိပ္အေကာင္းေျပာမခံရေတာ့ depression ဝင္မယ္။ ရွက္တတ္ေၾကာက္တတ္မယ္။
မေျပာရဲမဆိုရဲနဲ႔ လူမႈဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ အခက္အခဲရွိႏိုင္မယ္။အမွန္အတ ိုင္းေျပာလိုက္ရင္
မိဘက ဆူမွာစိုးလို႔ဆိုၿပီး လိမ္တတ္ညာတတ္လာမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ မိဘကြယ္ရာမွာ
လုပ္ခ်င္ရာလုပ္မယ္ဆိုၿပီး တစ္အားက်ပ္လြန္းေတာ့ လြတ္ထြက္သြားတာမ်ဳိးလည္းျဖစ ္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ဆို အိမ္မွာေနရတာ မေပ်ာ္ဘူးဆိုၿပီး အိမ္ေထာင္ေစာက်သြားတတ္တာမ်ဳ ိးလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Wifey အသိထဲကတစ္ေယာက္ဆိုရင္ ငယ္ငယ္တုန္းက ဟိုအရင္ေခတ္က လြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲတို႔ဘာတိ ု႔ဆိုရင္ လမ္းထဲမွာ ညလုံးေပါက္ ႐ုပ္ရွင္ျပတာတို႔ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ ပြဲေစ်းလုပ္တာတို႔ရွိပါတယ္။ အေမကိုခြင့္ေတာင္းၿပီး အေမကခြင့္ျပဳလို႔သူငယ္ခ်င္း ေတြနဲ႔ ခ်ိန္းထားေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း သြားခါနီးက် အေဖလုပ္သူက နင္စာက်က္ၿပီးပလားဆိုၿပီးေမ းေတာ့ တစ္ပုဒ္က်န္ေသးတယ္အေဖဆိုေတာ ့
အဲ့တစ္ပုဒ္ကို အခုက်က္ၿပီး ငါ့ဆီလာဆိုစမ္း၊ ရမွ သြားရမယ္ဆိုၿပီးလုပ္ေရာ။
သြားဖို႔လည္းျပင္ဆင္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္း ေအာက္ကေနသူ႔နာမည္ကိုလွမ္းေခ ၚေန၊ လမ္းထဲက ေပ်ာ္ပြဲရြင္ပြဲသံေတြကလည္းစ ြဲေဆာင္ ဆူညံဆိုေတာ့ ဒီစာကို ဘယ္လိုစိတ္ပါၿပီးက်က္လို႔ရေ တာ့မွာလဲ။ တစ္ႏွစ္မွာမွ ဒီတစ္ရက္ေလး အားရပါးရေပ်ာ္ရေတာ့မယ္ဆိုၿပ ီး စိတ္ကူးရင္ထားကာမွ မသြားရေတာ့ ဝမ္းနည္းၿပီးမ်က္ရည္ေပါက္ေပ ါက္က်၊ စာမရဘဲ ငိုလို႔ အေပ်ာ္အပါးပဲမက္ခ်င္တယ္ဆိုၿ ပီး တိုင္မွာႀကိဳးတုပ္ ႐ိုက္ခံရတဲ့အခါက်ေတာ့ ကေလးမွာ စိတ္ဒဏ္ရာရေစပါတယ္။ မၾကာပါဘူး သူ ၁၆၊ ၁၇ေလာက္မွာပဲအိမ္ေထာင္အေစာႀ ကီးက်သြားပါတယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ယူလိုက္တဲ့သူက အလုပ္နဲ႔အကိုင္နဲ႔ တင့္ေတာင္းတင့္တယ္ ထားႏိုင္တဲ့သူမ်ဳိးမို႔လို႔ ေတာ္ပါေသးရဲ႕ဆိုၿပီး စိတ္ေအးရပါတယ္။
သင္ဟာ Authoritarian Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးအေပၚ စည္းကမ္း တစ္အားတင္းက်ပ္ၿပီး ဒါကို ဘာအေၾကာင္းၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္မေနလိုက္နာရမယ္ no excuse ( ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္မွလာမေပးနဲ ႔) ဆိုၿပီးလုပ္ဖူးလား။
👉🏼ဘာေၾကာင့္ဒီလိုလုပ္ရတာလည္းဆ ိုတာ မရွင္းျပဘဲနဲ႔ ငါေျပာတာသာလုပ္ဆိုၿပီး အာဏာရွင္ဆန္တဲ့သူလား။
👉🏼ေျပာတဲ့အတိုင္း မလုပ္လို႔ဆိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးဆုံးမတဲ့သူလား။
👉🏼ကေလးအေပၚခ်ဳိသာေႏြးေထြးမႈမရ ွိဘူးလား။
ကေလးတစ္ေယာက္ ကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာၿပီး လူ႔ေဘာင္ေလာကမွာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ႀကီးျပင္းဖို႔အတြက္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြထားတာ၊ က်င့္ဝတ္ေတြသင္ေပးတာဟာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလြန္အမင္းျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ေ တာ့
မေလ်ာ့မတင္း ေစာင္းႀကိဳးဥပမာထားၿပီးေတာ့ မိဘနဲ႔သားသမီးဆက္ဆံေရးကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိေအာင္ တျဖည္းျဖည္းညွိနႈိင္းယူရပါလ ိမ့္မယ္။
💎Neglectfu/ Uninvolved Parenting (ဥေပကၡာျပဳထားတဲ့အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
တျခားအလုပ္ေတြနဲ႔ပဲရႈတ္ေနၿပ ီး သားသမီးကို ဂ႐ုစိုက္မႈမေပးႏိုင္တဲ့ မိဘမ်ဳိးပါ။ ဒီပုံစံမိဘမ်ဳိးက်ေတာ့ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းမွာထားထ ားတာပဲ၊ ေက်ာင္းကသင္ေပးလိမ့္မွာေပါ့ ၊ သူ႔ဘာသူတတ္သြားလိမ့္မယ္ဆိုၿ ပီး အထင္မွားေနတတ္ၾကပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြဘာတစ္ခု မွမစဥ္းစားတတ္ဘူး။ ကေလးရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေျပာင္းလဲမႈလည္းမသ ိဘူး။ ကေလးေမြးေန႔ဘယ္ေန႔၊ ဘယ္ႏွတန္းေရာက္ေနၿပီ၊ အတန္းပိုင္ဆရာမဘယ္သူ၊ ဘယ္သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ေပါင္းေနလဲ ဆိုတာကိုလည္းစိတ္မဝင္စားတတ္ ၾကပါဘူး။ ကေလးဘာလုပ္ေနလဲဆိုတာကိုလည္း
မစြက္ဖက္မသိရွိၾကပါဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အလုပ္လုပ္ဖို႔၊ ေငြရွာဖို႔၊ bill
ေတြေပးႏိုင္ဖို႔ စသျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြနဲ႔ busy ျဖစ္ေနၿပီး ကေလးကို
ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္ၾကပါတယ္။
ဒီလို အုပ္ထိန္းမႈပုံစံထဲမွာ ႀကီးပ်င္းလာတဲ့ ကေလးက်ေတာ့ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ ႐ုန္းကန္ေနရၿပီး အားငယ္ေနတတ္ပါတယ္။ မိဘရဲ႕ ဂ႐ုစိုက္မႈ attention ကိုလည္းမရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းစာမွာ အားနည္းတတ္ၾကပါတယ္။ behavior problem ေတြျဖစ္တတ္ၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္မႈေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ စိတ္၊
အလိုမက်ေနတဲ့ စိတ္မ်ဳိးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အေကာင္းမျမင္တတ္ေတာ့ပါဘူး။ မိဘရဲ႕
attention ဂ႐ုစိုက္မႈကိုလိုခ်င္လို႔ ဆိုးသြမ္းျပတတ္တာမ်ဳိးေတြလည ္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
သင္ဟာ Neglectful Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးေက်ာင္းမွာဒီေန႔ဘာေတြလု ပ္ရလဲ၊ အိမ္စာေတြပါလား ေမးတတ္ရဲ႕လား။
👉🏼ကေလးက အခုဘယ္ေနရာမွာ ဘာလုပ္ေနမလဲ ဘယ္သူေတြနဲ႔အတူရွိေနမလဲဆိုတ ာ စိတ္ဝင္စားရဲ႕လား
👉🏼ကေလးနဲ႔ ေနတဲ့အခ်ိန္ နည္းလြန္းေနသလား
အခုဆိုရင္ Parenting Style ေလးေတြကို ေလ့လာမိၿပီလို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေတြက wifey လည္း စိတ္ဝင္စားလို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က child psychology (ကေလးစိတ္ပညာ) ဘာသာရပ္ကို ယူၿပီး ေလ့လာထားခဲ့တာေတြပါ။
Wifey ေျပာခ်င္တာက မိဘေတြဟာ တစ္ခါတစ္ရံ အာဏာရွင္ဆန္ခ်င္ဆန္ေနေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေပ်ာ့ေျပာင္းတာေတြလည္းရွိမွ ာပါ။
ကေလးရဲ႕ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး လိုတိုးပိုေလ်ာ့နဲ႔ မွန္ကန္တိက်တဲ့
အုပ္ထိန္းမႈမ်ဳိးနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ သားသမီးေလးေတြကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္တတ္ဖို႔က
မိဘတိုင္းအတြက္အေရးႀကီးပါတယ ္။
အဲ့ဒီလို ဂ႐ုစိုက္ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္တဲ့အခါမွာလည္း အေဖကတစ္မ်ဳိး
အေမကတစ္မ်ဳိးဆိုရင္လည္း အဆင္မေျပပါဘူး။ ေဖေဖေရာ ေမေမေရာအတိုင္အေဖာက္ညီညီ
အေကာင္းဆုံး ပဲ့ကိုင္သြန္သင္ဆုံးမမွသာ ကေလးအတြက္ အက်ဳိးမ်ားပါမယ္။
မိဘဆိုတာ သားသမီးအတြက္ Good Example (အေကာင္းဆုံးဥပမာ) ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔ကို တကယ္လိမၼာေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ လူႀကီးေတြကစံျပေနျပမွရပါမယ္ ။
ပါးစပ္ကေန ဆုံးမေနလို႔မရပါဘူး။ လူငယ္ေတြဟာ နားကၾကားရတာထက္ မ်က္စိက
ျမင္ရတာကို ပိုၿပီးေတာ့ယုံပါတယ္။ မိမိကေလးက သာမာန္မဟုတ္ဘူး ဆိုဆုံးမဖို႔
ခက္ခဲေနတယ္လို႔ထင္ရင္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ကေလးစိတ္ပညာဆရာဝန္ therapist
ေတြနဲ႔တိုင္ပင္ေဆြေႏြးသင့္ပ ါတယ္။
ႏုနယ္ေသးတဲ့ သားငယ္သမီးငယ္ေလးေတြ ေဖာ့ဖေယာင္းလို ေပ်ာ့ေျပာင္းေနေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ အလွဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ႏိုင္ၿပီး လိမၼာေရးျခားရွိတဲ့ သားေကာင္း သမီးရတနာေလးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါေစေနာ္။
ခ်စ္ျခင္းမ်ားစြာျဖင့္
Burmese Wifey
What's your Parenting Style?🤔
သင့္ကေလးကို ဘယ္လိုအုပ္ထိန္းမႈပုံစံမ်ဳိ
မိဘေတြက ကေလးေတြကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္အုပ္ထိန္းတဲ
ကဲ...ကိုယ့္ကေလးကို ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မိေနၿပီလဲဆိုတာကို
💎Authoritative Parenting (မွန္ကန္တိက်ၿပီး စည္းစနစ္ရွိတဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
ဒီအုပ္ထိန္းမႈစတိုင္လ္ကေတာ့
ဒီ Parenting Style ကေတာ့ မေလ်ာ့လြန္းမတင္းလြန္း မွ်တတဲ့ အေကာင္းဆုံး အုပ္ထိန္းမႈပုံစံလို႔ေျပာလိ
သင္ဟာ Authoritative Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼သင့္ကေလးရဲ႕ တစ္ေန႔တာဟာ စနစ္တက်ဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ထား
ဥပမာ- အိပ္ယာဝင္ခ်ိန္မွန္ကန္ရဲ႕လာ
👉🏼ကေလးကို ကိုယ္က ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္ေစခ်င္တာလဲဆိုတာကို ကေလးကနားလည္သေဘာေပါက္ရဲ႕လား
👉🏼ကေလးနဲ႔ သင့္ရဲ႕ၾကားမွာ ပြင့္လင္းတဲ့ ဆက္ဆံမႈမ်ဳိးရွိရဲ႕လား။
ဥပမာ- ကေလးရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေဖေဖနဲ႔ေမေမကို အေၾကာက္အလန္႔မရွိ ဘာမဆို ဖြင့္ေျပာတိုင္ပင္လို႔ရတယ္ဆ
👉🏼ဘာေၾကာင့္ ဒီစည္းကမ္းေတြ ထားရလဲဆိုတာကို ကေလးနားလည္ေအာင္ သင္ရွင္းျပေပးလား။
👉🏼သင္ကဒါလုပ္ရမယ္ဆိုၿပီး စည္းကမ္းထုတ္ထားေပမယ့္ ကေလးဘက္ကခံစားခ်က္က ဘယ္လိုရွိေနမလဲဆိုတာကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးရဲ႕လား။
ဥပမာ - ကေလးက စာအရမ္းေတာ္ၿပီး ဂုဏ္ထူးေတြအမ်ားႀကီးပါေပမယ္
ဒီအခ်က္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး သင္ဟာ Authoritative မိဘထဲမွာ ပါလားလို႔ ခ်ိန္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
💎Permissive Parenting ( အလိုလိုက္အႀကိဳက္ေဆာင္တဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
သူကေတာ့ ကေလးကို တစ္အားအလိုလိုက္လြန္းတဲ့ မိဘအမ်ဳိးအစားေပါ့။ ကေလးမ်က္ႏွာ တစ္ခ်က္အညိဳမခံဘူး။ ဘာမဆို ျဖည့္ဆည္းေပးခ်င္တယ္။ ဘာေကာင္းလဲဆိုတဲ့ သားသမီးအေပၚခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈ
ငယ္ငယ္တုန္းက နားကိုက္ခံရတဲ့ပုံုျပင္လိုေ
Permissive Parenting Style နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ မိဘရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ႀကီးလာတဲ့ ကေလးမ်ဳိးက်ေတာ့ အရာရာကို ေပါ့ေပါ့ေလးပဲ သေဘာထားၿပီး ေပါ့ေပါ့ေန ေပါ့ေပါ့စား ဆိုတာမ်ဳိး၊ မိဘကိုလည္းမသိတတ္မငဲ့ၫွာ သူလိုခ်င္တာကို တခ်ိန္လုံးျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔
သင္ဟာ Permissive Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးအေပၚဘာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္
👉🏼ကေလးနဲ႔ ပ႒ိပကၡ အဆင္မေျပျဖစ္မွာကို ေရွာင္တတ္သလား။
👉🏼ဒါေလးလုပ္ရင္ ဘာေပးမယ္ဆိုၿပီး မက္လုံးေပးခိုင္းမွ ကေလးကလုပ္သလား။
👉🏼သင့္ကိုယ္သင္ ကေလးရဲ႕ မိဘဆိုတာထက္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ခ်င္ေနတဲ့စိတ
အကယ္၍ ဒီပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ အုပ္ထိန္းမိေနၿပီဆိုရင္ေတာ့
💎Authoritarian Parenting ( အရမ္းတင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ အုပ္ထိန္းမႈပုံစံ)
သူကေတာ့ Permissive နဲ႔ေျပာင္းျပန္ တစ္အားတင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ မိဘမ်ဳိးပါ။ ကေလးကို ဖိအားေပးလိုက္နာခိုင္းတတ္ၿပ
ဒီလိုမိဘအုပ္ထိန္းမႈေအာက္မွ
Wifey အသိထဲကတစ္ေယာက္ဆိုရင္ ငယ္ငယ္တုန္းက ဟိုအရင္ေခတ္က လြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲတို႔ဘာတိ
သင္ဟာ Authoritarian Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးအေပၚ စည္းကမ္း တစ္အားတင္းက်ပ္ၿပီး ဒါကို ဘာအေၾကာင္းၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္မေနလိုက္နာရမယ္ no excuse ( ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္မွလာမေပးနဲ
👉🏼ဘာေၾကာင့္ဒီလိုလုပ္ရတာလည္းဆ
👉🏼ေျပာတဲ့အတိုင္း မလုပ္လို႔ဆိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးဆုံးမတဲ့သူလား။
👉🏼ကေလးအေပၚခ်ဳိသာေႏြးေထြးမႈမရ
ကေလးတစ္ေယာက္ ကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာၿပီး လူ႔ေဘာင္ေလာကမွာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ႀကီးျပင္းဖို႔အတြက္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြထားတာ၊
မေလ်ာ့မတင္း ေစာင္းႀကိဳးဥပမာထားၿပီးေတာ့
💎Neglectfu/
တျခားအလုပ္ေတြနဲ႔ပဲရႈတ္ေနၿပ
ဒီလို အုပ္ထိန္းမႈပုံစံထဲမွာ ႀကီးပ်င္းလာတဲ့ ကေလးက်ေတာ့ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ ႐ုန္းကန္ေနရၿပီး အားငယ္ေနတတ္ပါတယ္။ မိဘရဲ႕ ဂ႐ုစိုက္မႈ attention ကိုလည္းမရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းစာမွာ အားနည္းတတ္ၾကပါတယ္။ behavior problem ေတြျဖစ္တတ္ၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္မႈေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့
သင္ဟာ Neglectful Parent လားဆိုတာဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ?
👉🏼ကေလးေက်ာင္းမွာဒီေန႔ဘာေတြလု
👉🏼ကေလးက အခုဘယ္ေနရာမွာ ဘာလုပ္ေနမလဲ ဘယ္သူေတြနဲ႔အတူရွိေနမလဲဆိုတ
👉🏼ကေလးနဲ႔ ေနတဲ့အခ်ိန္ နည္းလြန္းေနသလား
အခုဆိုရင္ Parenting Style ေလးေတြကို ေလ့လာမိၿပီလို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေတြက wifey လည္း စိတ္ဝင္စားလို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က child psychology (ကေလးစိတ္ပညာ) ဘာသာရပ္ကို ယူၿပီး ေလ့လာထားခဲ့တာေတြပါ။
Wifey ေျပာခ်င္တာက မိဘေတြဟာ တစ္ခါတစ္ရံ အာဏာရွင္ဆန္ခ်င္ဆန္ေနေပမယ့္
မိဘဆိုတာ သားသမီးအတြက္ Good Example (အေကာင္းဆုံးဥပမာ) ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔ကို တကယ္လိမၼာေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ လူႀကီးေတြကစံျပေနျပမွရပါမယ္
ႏုနယ္ေသးတဲ့ သားငယ္သမီးငယ္ေလးေတြ ေဖာ့ဖေယာင္းလို ေပ်ာ့ေျပာင္းေနေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ အလွဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ႏိုင္ၿပီး လိမၼာေရးျခားရွိတဲ့ သားေကာင္း သမီးရတနာေလးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါေစေနာ္။
ခ်စ္ျခင္းမ်ားစြာျဖင့္
Burmese Wifey
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။