အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အခ်ဳပ္တန္းရပ္ကို အစြဲျပဳၿပီး အခ်ဳပ္တန္းေမာင္ေဖ၊ ေနာက္ေတာ့ အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ ရယ္လို႔ နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ မ်ဳိးခ်စ္စာဆိုေတာ္ႀကီးက ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေတြကို စည္းကမ္းရွိေစခ်င္လြန္းလို႔
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ က ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂ဝဝ ျပည့္ႏွစ္ဖြား အင္းဝဇာတိပါ။ ဆရာေဖ ရဲ႕မိခင္က သဘင္သည္မ်ဳိး႐ိုး ျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂံမင္းလက္ထက္မွာ အသံုးေတာ္ခံစာေရးအျဖစ္ အမႈထမ္းတဲ့ ဖခင္ ဦးေရာက္နဲ႔အတူတူ အမရပူရၿမိဳ႕ကို မိသားစု လိုက္ပါခဲ့ၾကတယ္။
ပုဂံမင္း နန္းက်ၿပီး မင္းတုန္းမင္း နန္းတက္ေတာ့ ပုဂံမင္း လက္ထက္က အမႈထမ္းေတြ အနားယူရတဲ့အထဲမွာ ဦးေရာက္ လည္းပါခဲ့တယ္။ ဆရာေဖတို႔မိသားစုက အခ်ဳပ္အလုပ္ပညာတတ္ကၽြမ္းၾကေ
မင္းတုန္းမင္းႀကီးက မႏၲေလးၿမိဳ႕သစ္တည္တဲ့အခါ၊ အမရပူရၿမိဳ႕က လိုက္ပါေျပာင္းေရြ႕ခ်င္တဲ့ ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားေတြကို လုပ္ငန္းခ်င္း တူရာ တူရာ အလိုက္ အစုေတြ၊ ရပ္ကြက္ေတြ၊ ဝင္းႀကီးေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့တယ္။ ဒီေန႔အထိပဲ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ရပ္ကြက္ေတြကိ
စိတၱရမဟီ လို႔ ေခၚတဲ့ မႏၲေလးၿမိဳ႕ က်ဳံးေတာင္ဘက္ထိပ္က အခ်ဳပ္တန္းကို ဆရာေဖတို႔ မိသားစု ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ပါတယ္။ ဆရာေဖနဲ႔မိသားစုက ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ အပ္ခ်ဳပ္အလုပ္ေတြကို လုပ္ကိုင္စားၾက ရသူေတြမို႔၊ အခ်ဳပ္တန္းမွာ ေနရာရပါတယ္။ အခ်ဳပ္တန္း ဆိုတာ အပ္ခ်ဳပ္သည္ေတြေနတဲ့ ရပ္ကြက္ပါ။ အပ္ခ်ဳပ္တန္းလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ျမင္းကုန္းႏွီးတန္း လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။
ဝါသနာပါတဲ့ စာေပကိုလည္း တဖက္က ေရးေနေတာ့၊ ဆရာေဖ ရဲ႕စာေတြကို လူႀကိဳက္မ်ားလာတယ္။ အခ်ဳပ္တန္းရပ္ ကိုအစြဲျပဳၿပီး အခ်ဳပ္တန္းေမာင္ေဖ၊ ဒီေနာက္ေတာ့ အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ လို႔ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တယ္။ ဆရာေဖ ရဲ႕စာေတြက ေလးခ်ဳိးနဲ႔ ေတးထပ္ေတြပဲ မ်ားတယ္။ ဇာတ္စာေတြေရးတာမွာ ေျပာင္ေျမာက္ေလေတာ့ ဇာတ္ပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ၿပီး အသက္ ၂ဝ အရြယ္ကတည္းက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ဆရာ နာမည္တပ္ၿပီး အေခၚခံခဲ့ရသူပါပဲ။
ဇာတ္စာေတြအေရးမ်ားၿပီး ဘုရင္ကလည္း သိပ္ၿပီး မေျမႇာက္စားလို႔ ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြက ေခတ္ၿပိဳင္စာဆို စေလဦးပုည ရဲ႕ စာေတြေလာက္ လူသိမမ်ားခဲ့ပါ။ ဆရာေဖ က စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ စေလဦးပုညထက္ အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ ငယ္ပါတယ္။ စေလဦးပုည ကို မင္းတုန္းမင္းႀကီးကပဲ ဆရာဦးပုည လို႔ ေခၚေလ့ရွိပါသတဲ့။ ေနာက္ေတာ့မွသာ စေလဆရာ ဦးပုည လို႔ေခၚလာၾကတယ္လို႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။
‘ဘယ္နဲ႔ေရးတဲ့ ေမာင္ပုတ္စည္၊ ဆန္တျပည္ ေတးတပုဒ္’ လို႔စာဆိုရွိၿပီး၊ ငယ္နာမည္ ေမာင္ပုတ္စည္ လို႔ေခၚတဲ့ စေလဆရာဦးပုည ကေတာ့ ဘုရင့္ေျမွာက္စားခံရသူပီပီ အဆင္ေျပခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဆရာေဖကေတာ့ အလုပ္မ်ဳိးစံုေအာင္ လုပ္ကိုင္စားခဲ့ရတယ္။
စာစပ္ စာဆို ၿပိဳင္ဖက္ျဖစ္လာေတာ့ စေလဦးပုညနဲ႔ ဆရာေဖတို႔ တဦးနဲ႔တဦးအေပၚ ကိုယ္ရည္ေသြးတဲ့စာေတြ၊ တဖက္သားကို ႏိွမ့္ခ်ကဲ့ရဲ႕တဲ့ စာေတြ အျပန္အလွန္ေရးၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြမွာ ဂမၼေဒါသ ကိုေရွာင္ၿပီး ေရးေလ့ရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
“ခါးေတာင္းက်ဳိက္ ပိတုန္းပိတ္ကယ္ႏွင့္ က်ဳံးထိပ္က ငေဖ၊ ကုန္းၿပိတၱ တေစၦလို အသေရ ဟိတ္ႏြမ္း။”
စေလဦးပုည
လူပံုသဏၭာန္ေရာ ေနတဲ့အရပ္ပါမက်န္ေအာင္၊ စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ စေလဦးပုည ရဲ႕ ရင့္ရင့္သီးသီး စာခ်ဳိးတာကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ မကၡရာမင္းသားဆီမွာ ပုဆိုးခါးေတာင္းက်ဳိက္နဲ႔ ဆရာေဖ ဓားထမ္းၿပီး အေဆာင္ကိုင္အျဖစ္ အမႈထမ္းေနတာကိုျမင္တဲ့အခါ စာဆိုၿပိဳင္ဘက္ စေလဦးပုည က အခ်က္ေကာင္းယူၿပီး ခါးေတာင္းက်ဳိက္နဲ႔ ဆရာေဖရဲ႕ပံုကိုေဖာ္ၿပီး ႏိွမ့္ခ်လို႔ စာဖြဲ႕လိုက္တာပါပဲ။ လူအမ်ား ေလးစား ၾကည္ညိဳ အားကိုးၾကတဲ့ မကၡရာမင္းသား ဆီမွာ ဆရာေဖ အမႈထမ္းတာကေတာ့ မင္းသားကို ၾကည္ညိဳရင္းစြဲရွိၿပီး ခံယူခ်က္ခ်င္းလည္းတူညီလို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဆရာေဖရဲ႕ ႐ုပ္ရည္က လူေခ်ာလူလွတဦး မဟုတ္ေပမယ့္ စေလဦးပုည စာခ်ဳိးသေလာက္ေတာ့ အ႐ုပ္မဆိုးလွဘူး လို႔ သူ႔အဆက္အႏြယ္ေတြက အစဥ္အဆက္ေျပာခဲ့ၾကတယ္။ နန္းတြင္းပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးေစာေမာင္ ဆြဲခဲ့တဲ့ ပံုတူတခုကလြဲရင္ သက္ေသျပစရာေတာ့ မရွိၾကပါ။
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
၁၂ဝဝ-၁၂၅၆
ပန္းခ်ီ-ဦးရဲေသာင္း သ႐ုပ္ေဖာ္ ေရးဆြဲတယ္။
ဆရာေဖနဲ႔ စေလဦးပုညတို႔ အျပန္အလွန္ စာစပ္ၾက စာခ်ဳိးၾကၿပီး၊ ကဗ်ာတိုက္ပြဲျဖစ္လာရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့၊ နာမည္ေက်ာ္ ယင္းေတာ္မေလးဇာတ္မွာ အဆိုပိုင္လွတဲ့ ယင္းေတာ္မေလး ဆိုလိုက္လို႔ နာမည္ သိပ္ႀကီးသြားတဲ့ ဆရာေဖ ရဲ႕ ၾကင္ေဖာ္ကြဲေလးခ်ဳိး ငိုခ်င္းတပုဒ္ကို ဦးပုည က စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္ ဖ်က္ေရးတာက စပါတယ္။
“သည္ဘဝ သည္မွ်နဲ႔တန္ရေပ။
ေနာင္ဘဝေသာ္မွ၊ ေမာင္လွကိုပိုလို႕ခ်စ္မယ္၊ မ်ဳိးစစ္တဲ့ေဆြ။
ဗုဒၶေဟ ေညာင္ေရႊကြဲ႔သဖန္း။
ပြင့္ဝတ္ကယ္ ညႇာတံေႂကြမွ၊ လြဲေသြၾကစတမ္း။ ။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီ ဆရာေဖ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ၾကင္ေဖာ္ကြဲ႔ ေလးခ်ဳိးကို ဦးပုည ဖ်က္ေရးတဲ့ စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္က အင္မတန္ ဂမၼေဒါသ သင့္ေနတယ္။ ဆရာေဖကေတာ့ ႐ိုင္းလိုက္ေလကြယ္လို႔သာ ဆိုပါသတဲ့။ အဲဒီ ၾကားရသူ ရွက္စဖြယ္ စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္ကို နာမည္ႀကီး ႐ုပ္ေသးဆရာ ဦသာေဗ်ာ က ဆိုလိုက္ျပန္ေတာ့၊ ပရိတ္သတ္အမ်ား ခ်စ္ခင္တဲ့ ယင္းေတာ္မေလး နဲ႔ ဆရာေဖ ရဲ႕ အမ်ားႀကိဳက္တဲ့စာကိုပါ မဖြယ္မရာ လုပ္မိရာ ေရာက္သြားတယ္။
အဲဒီမွာတင္ပဲ၊ စာေကာင္းကို ဖ်က္ရမလားလို႔ ပရိတ္သတ္က စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကၿပီး၊ ကဗ်ာေလွာင္သီခ်င္းကို ဆိုမိတဲ့ ႐ုပ္ေသးဆရာ ဦသာေဗ်ာ လည္း နာမည္က်ဆင္းသြားခဲ့ပါေတာ့တယ
“ကဗ်ာေလွာင္ နေဘ ေတးကို၊ ဆရာေယာင္ စေလ က ေရးတယ္တဲ့ဗ်ာ၊ ေတြးဆသင့္ေၾကာင္း။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြကို ဖတ္ၾကည့္ရင္ မန္က်ီးရြက္ကေလးေတြ အစီအရီ အထပ္ထပ္ေနသလိုမို႔၊ မန္က်ီးရြက္ထပ္ အေျခပါတဲ့ နေဘ လို႔ေခၚတဲ့ ကာရန္ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း သံုးထားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
“ႏွစ္တရာ၊ ခ်စ္ရွာသင့္သူမို႔၊ သစၥာႏွင့္ႁမြက္မယ္၊ ေမတၱာျဖင့္ ပႏၷက္ရြယ္တယ္၊ တသက္ဝယ္ယံုတမ္း။”
“ည႐ံုေတာ္ အေျခပ်က္ေစဖို႔၊ ေရႊလက္နဲ႔ဆြဲကာ၊ ေပြရက္ေပ့ ပုလဲညႇာရယ္၊ ကဲပါေပ့ဘုရား။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီလို မန္က်ီးရြက္ထပ္ နေဘ နဲ႔ ေမတၱာဘြဲ႔ေတြ ေရးခဲ့တယ္။ ႏုႏုရြရြ အလွအပေတြေရးတဲ့ စာဆို ျဖစ္ေပမယ့္လည္း၊ တခ်ိန္က်ေတာ့ ေတာ္လွန္တဲ့စာဆိုဘဝကိုေရာက္
က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ကိုေတာ္လွန္ဖို႔က မ်ဳိးခ်စ္ေတြရဲ႕ ဘဝေပးတာဝန္ျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူထားသူေတြမွာေတာ့၊ ျမန္မာျပည္ တျပည္လံုး နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္ကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား မက်ေရာက္ခင္ကတည္းက နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ကို ဆန္႔က်င္ေနခဲ့ၾကၿပီ။ ဆရာေဖလည္း ကေလာင္လက္နက္ကိုကိုင္စြဲလို
ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခုန္တိုင္ အေရးအခင္းျဖစ္ေတာ့ ကေလာင္ကိုင္႐ံုတင္မကဘဲ၊ ဓားပါကိုင္ခဲ့ရတယ္။ မကၡရာမင္းသား က မင္းတုန္းမင္းကိုကယ္တင္တဲ့အ
မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္မွာ အိႏၵိယဘုရင္ခံခ်ဳပ္လာလည္ေတာ
“ပိတ္ရွာၿပီ ဇီဝိ၊ ဘုန္းမတန္႔ ဘုန္းတန္႔ၾကံတယ္၊ ဆံုး႐ုပ္နမ္ သြားေပါ့ ဝီဇိ၊ မင္းတုတု ေခြးေသ ေသ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီေတးထပ္ကို ဘယ္ေလာက္လူႀကိဳက္မ်ားသလဲဆို
ေက်ာ္လြန္းမက ေက်ာ္လာေတာ့၊ နယ္ခ်ဲ႕ အရာရွိေတြက မခံခ်ိမခံသာျဖစ္ၾကၿပီး၊ စာေရးတဲ့သူကို အေရးယူပါ၊ ပြဲေတြမွာလည္း မကျပေစပါနဲ႔ ဆိုၿပီး အတိုင္ခံရပါေလေရာ။ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ကေတာ့ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ကို သိကၡာ က်ေစတဲ့စာေရးတဲ့အမႈနဲ႕ ဆရာေဖ အက်ဥ္းက်ခံရေလတယ္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းထားတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္သူကို အထက္ျမန္မာျပည္ဘုရင္က မ်က္ႏွာသာေပးၿပီး မဟာမိတ္လုပ္ေနရခ်ိန္ဆိုေတာ့
ေတးထပ္တပုဒ္ကို အခ်ဳပ္ထဲမွာေရးၿပီး၊ မိတ္ေဆြရင္း ျဗဲတိုက္စာေရး ဦးထြန္းဝ ကတဆင့္၊ ေရႊတိုက္ဝန္မင္း ေဆာင္ၾကဥ္းေပးလို႔ မင္းတုန္းမင္းႀကီးက ၾကားနာရတယ္။
“သမုတိအတြက္ ငဝက္က ဒဏ္ခံ၊
အထက္က အတန္တန္ကို ေရႊနန္းစံမသိ၊
ရွစ္ ခုႏွစ္ ေတာင္မ်က္ႏွာတြင္၊ မကၡရာမင္းႏွင့္ပါရွိ၊
ပလိပ္ေၾကာင္း ေအာင္ပန္းေခၽြ ေမာင္ထမ္းေခ်ေစဘိ၊
ေညာင္ရမ္း ေဆြရဝိက၊ ပကတိ သက္ေသ၊
ရန္သူေတာ္ ေရႊဘိုဘြား၊ ေဖကိုယ္စား တိုက္ခဲ့ရေပ၊”
“ယခုျဖင့္ ေကာင္းေမြလန္တယ္၊ ဆိုးေမြခံ ထိပ္တုံးႏွင့္ေလး။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီေတးထပ္ေၾကာင့္ ဆရာေဖ အခ်ဳပ္ကလြတ္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ အခ်ဳပ္က လြတ္ေစတဲ့ ေတးထပ္ဆိုၿပီး ေက်ာ္ၾကားခဲ့ျပန္တယ္။ မၾကာခင္မွာပဲ၊ မင္းတုန္းမင္းႀကီးရဲ႕ ေလသာေဆာင္မွာ အေဆာင္ေတာ္ျမဲ ရာထူးနဲ႔ အမႈထမ္းခြင့္ရခဲ့တယ္။
ဆရာေဖရဲ႕ ပုဆိုး ခါးေတာင္းက်ဳိက္အေၾကာင္း ရယ္သြမ္းေသြးခဲ့ဖူးတဲ့ စေလဦးပုညကေတာ့ ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခုန္တိုင္ မင္းသားေတြကို အခါေပးတဲ့အမႈနဲ႔ ရာဇဝတ္သင့္ၿပီး၊ ေခတၱ ထိန္းသိမ္းထားခံရတုန္း၊ ၿမိဳ႕ဝန္ဦးသာအိုး လက္ထဲမွာ လူကိုေခြးသတ္လို႕ ဘဝဆံုးခဲ့ရရွာတယ္။ စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ခ်င္းျဖစ္ခဲ့
“ဟုတ္သလို ျပန္မႁမြက္သာဘူး၊ တုတ္တျပက္ ဓားပါ၊ ႐ုတ္တရက္ ျခားမကြာသည္၊ အနားမွာ လက္ငင္း၊”
“သတိ နဲ႔ပညာကို၊ စဥ္မကြာ မွန္ထားမွ၊ ရန္ပါးမည့္ခုအခါ၊ ေႏွာဘို႔သင့္စြာ၊
သေဘာလိုက္ မေျပာသာသည္၊ ေယာဆရာ လုပ္စမ္းခ်င့္ေလး။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
သီေပါဘုရင္ လက္ထက္ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း၊ သီေပါဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ အားေပ်ာ့တဲ့အခ်က္ေတြကို ဆရာေဖ က ျမင္ေပမယ့္ မေျပာသာခဲ့ျပန္ပါ။
“ျမန္မာေတြ စည္းကမ္းေဖာက္၊ ထီးနန္းေပ်ာက္ျဖစ္ၿပီ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
၁၂၄၇ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လာေခ်ၿပီ။ နယ္ခ်ဲ႕သေဘၤာေတြ လာၾကၿပီ။ ကင္းဝန္မင္းႀကီးဦးေကာင္း က သီေပါ ဘုရင္ကို နန္းခ်ၿပီး၊ ေညာင္ရမ္းမင္းသား ကို နန္းတင္ဖို႔ တိတ္တဆိတ္ အၾကံႀကီးႀကီးနဲ႔ စီစဥ္ခဲ့တဲ့အတိုင္း၊ ‘မခုခံရ၊ ခုခံလွ်င္ သူပုန္’ လို႔ အမိန္႔ထုတ္ထားေတာ့၊ သေဘၤာဦးမွာ ေညာင္ရမ္းမင္းသားကိုတင္လာတဲ
ေနာက္က်ေခ်ၿပီ။ ေက်ာခ်လို႔ ဓားျပမွန္းသိၿပီဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ အဂၤလိပ္စကားေျပာကၽြမ္းက်င္တ
“လက္နက္ကုန္ အပ္ႏွံသလွ်င္ျဖင့္၊ ခြင့္လိုရာ ေတာင္းပန္ပါ့မယ္လို႕၊ ခ်ဳိလွစြာ ဉာဏ္နီစြက္တာမို႔၊ ခြင့္လိုရာ ယူေစလို႔ႁမြက္မိတယ္၊ တန္ခိုးပ်က္ဘြယ္ အမွားေပပ၊ မ်ဳိးကနက္ႏြယ္ဖြား။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
သီေပါဘုရင္ ကို အစားထိုးဝင္ေရာက္လာတဲ့ တိုင္းတပါးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဆရာေဖ က ကေလာင္လက္နက္နဲ႔ ဆက္ၿပီး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။ အာဏာကို မတရားယူထားတဲ့ တိုင္းတပါး နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက တိုင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတ အဆီအႏွစ္ေတြကို စိတ္တိုင္းက် ယူ႐ံုမကဘဲ၊ ျမန္မာျပည္တျပည္လံုးက တိုင္းသူ ျပည္သားေတြကိုလည္း အင္မတန္ ရက္ရက္စက္စက္ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေလေတာ့၊ တိုင္းျပည္အလံုး ႀကိမ္မီးအံုးပမာ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
“ျမတ္ေကာဇာ လွစ္ဆိုျပရမွာျဖင့္၊ သတ္ေဇာဒြါ အစ္ကိုက်ကာမွ၊
ေခတ္ညိႇဳလွ ျမန္မာေျပ၊ (အိုကြယ္) ဟစ္ငိုစရာ့ အခါေပ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ေနေရးထိုင္ေရးမွာ လူတိုင္း က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း၊ ဝမ္းစာကိုလည္း ဆင္းဆင္းရဲရဲနဲ႔ ရွာေဖြစားေသာက္ ခဲ့ၾကရတယ္။
“ဖြတ္လူမ်ဳိး မခ်မ္းသာသည္၊ ဝမ္းစာပင္ လက္ပူတိုက္ပါလို႔၊ မ်က္ျဖဴဆိုက္ တကိန္းဆင္၊ ၿငိမ္းဖို႔မျမင္၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အာဏာနဲ႔ မတရား ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္မွာ တိုင္းျပည္က မၿငိမ္သက္ေလေတာ့ က်ီးလန္႔စာစား ျဖစ္ေနၾကရတဲ့အထဲ၊ ေတာမီးေလာင္၊ ေတာေၾကာင္ လက္ခေမာင္းခတ္ ဆိုသလို မ်ဳိးဖ်က္ေတြကလည္း ေရနစ္သူ ကို ဝါးကူလို႔ထိုးၾကျပန္တယ္။
“ေမာ္ဘို႔ရာ လမ္းမရွိပါဘူး၊ မွန္းကတိဆုတ္ကြာ၊ ဆန္းကလိယုတ္အခါမွာ၊ မဟုတ္တာပြင့္လင္း၊ သေဘာေျဖာင့္ ေရလိုက္ၾကံလွ်င္၊ ေငြပိုက္ဆံ ရွားတဲ့ေခတ္တြင္း၊ မုသားကို အေျပာသန္သည္၊ မေနာကံပ်က္ယြင္း၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
“မိုက္မေနာ္ ျပဳမေဟးတို႔က၊ သူ႔ပေထြးေတာ့ ေခြးသို႔မေဟာင္၊ ေျပာေရာဟဲ့ ရာဇဝင္ေျပာင္ေအာင္၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ဘံုရန္သူ နယ္ခ်ဲ႕ကိုေတာ့ တိုက္ထုတ္ပစ္ဖို႔ မႀကိဳးစားဘဲ မ်က္ႏွာမြဲ အခ်င္းခ်င္း အိုးမည္းသုတ္ခ်င္ၾကတဲ့သူေတြ
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၁၄ ခုႏွစ္က ရတနာပုံ ေဒါင္းဒဂၤါး
ရန္ဝင္း (ေတာင္တံခါး) စုေဆာင္းတယ္။
ဆရာေဖ က ရမည္းသင္း လယ္ဝန္ေဟာင္း ဗိုလ္ထြန္း၊ ဗိုလ္ေအး၊ အရပ္ရပ္မွာရိွတဲ့ အင္အားစုေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီ
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးကို ဦးေဆာင္ဦးရြက္လုပ္ေနတဲ့အထ
“မိ ပစ္လို႔ ဖ ေရွာင္ေသြသည္၊ ဂြေကာင္ေတြ ေခြးျဖစ္ေပါ့ဗ်ဳိး၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ခင္မင္ရင္းစြဲရွိတဲ့ ရွမ္းျပည္က သံုးဆယ္ေစာ္ဘြား ဆီကို သြားမွျဖစ္မယ္။ နည္းလမ္းရွာၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ကို ဆက္လို႔ ေတာ္လွန္ၾကစို႔ဆိုၿပီး၊ မိတ္ေဆြရင္း ျဗဲတိုက္စာေရးေဟာင္း ဦးထြန္းဝ နဲ႔ ဆရာေဖ တို႔ ၁၂၅၁ ခုႏွစ္မွာ ရွမ္းျပည္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သံုးဆယ္ေစာ္ဘြားဆီမွာ ကြန္းခိုလို႔ လမ္းပန္းအဆက္အသြယ္ မေကာင္းလွတ့ဲ ရွမ္းျပည္တဝိုက္ စည္း႐ံုးေရးဆင္းၾကရတယ္။ တေန႔မွာ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းတိုင္
ဆရာေဖ ရွမ္းျပည္ေရာက္တာ ငါးႏွစ္ေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ၁၂၅၆ သႀကၤန္က်ခါနီးခဲ့ျပန္တယ္။ အေအးမိလို႔ ေတာ္ေတာ္ပဲ ေနမေကာင္းျဖစ္ရာကစၿပီး၊ ဒီအခါမွာေတာ့ ဆရာေဖ အတြက္၊ အၿပီးတိုင္ ေခါင္းခ်ဖို႔ရာ အခ်ိန္ေရာက္ခဲ့ၿပီ။ သူခ်စ္တဲ့၊ သူ ေမွ်ာ္တိုင္းေဝးခဲ့ရတဲ့၊ သူ႔ရင္ထဲက ရတနာပံုေရႊၿမိဳ႕နဲ႔ ေရႊျပည္ေတာ္ ျမန္မာျပည္ႀကီးကို အၿပီးတိုင္ ခြဲခြာခဲ့ရေလေတာ့တယ္။
ေတာ္လွန္ေရးကို အဆံုးတိုင္ ဆက္လုပ္ခြင့္ရမသြားေလတဲ့ မ်ဳိးခ်စ္စာဆိုေတာ္ႀကီး အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ တေယာက္၊ တမလြန္ဘဝမွာေတာင္မွ ေကာသလမင္းႀကီးရဲ႕ အိပ္မက္မ်ဳိးေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့မ်ား မက္ေနေကာင္း မက္ေနလိမ့္မယ္လားလုိ႔ ေတြးမိခ်င္စရာပါပဲ။
“တေယာက္သား လဲလို႔ေသေသ၊ မေထာက္ထား ဆိုးရြားေခ်သည္၊ မိုးခါးေရ အကုန္ေသာက္တာမို႔၊
ယုံေလာက္ဖို႔ ဘယ္သူ႔ ဘယ္သူ၊ ေလာကမျပဴ၊ ေကာသလ စက္ေပ်ာ္သူရယ္၊ မက္ေတာ္မူ သည္ကိန္းထင့္ေလး။
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အထူးေက်းဇူးတင္စြာျဖင့္ ကိုးကားျခင္း
(၁) အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ (ဦးခ်မ္းျမ)၊ ၁၉၇၇
(၂) ျမန္မာစာေပသမိုင္း (ဦးေဘေမာင္တင္)၊ ျမန္မာ ၁၃ဝဝ ျပည့္ႏွစ္
(၃) နယ္လွည့္ရာဇဝင္ (ေဒါက္တာ သန္းထြန္း)၊ ပ၊ ဒု၊ တ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ဝဝ၄
(၄) ေညာင္ရမ္းအလြန္ (ေဒါက္တာထင္ေအာင္)၊
ေအာင္သန္း (မႏၱေလး) ျမန္မာျပန္သည္၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၉၇၃
(၅) မႏၱေလး (ရတနာပုံ ဘိုးမွတ္စု)၊ ေမလ၊ ၂ဝဝ၉
(၆) အႏွစ္ ၁ဝဝ ျပည့္ မႏၱေလး (ေရႊကိုင္းသား)၊ ဒု အႀကိမ္၊ ဧၿပီလ ၂ဝဝ၇
(၇) ကုန္းေဘာင္ရွာပံုေတာ္ (ညိဳျမ)၊ ၁၉၆၇
(၈) ကုန္းေဘာင္ကိုဆန္၍ (ေဒါက္တာ မတင္ဝင္း၊ ပညာေရးတကၠသိုလ္)၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂ဝဝ၁
အခ်ဳပ္တန္းရပ္ကို အစြဲျပဳၿပီး အခ်ဳပ္တန္းေမာင္ေဖ၊ ေနာက္ေတာ့ အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ ရယ္လို႔ နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ မ်ဳိးခ်စ္စာဆိုေတာ္ႀကီးက ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေတြကို စည္းကမ္းရွိေစခ်င္လြန္းလို႔
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ က ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂ဝဝ ျပည့္ႏွစ္ဖြား အင္းဝဇာတိပါ။ ဆရာေဖ ရဲ႕မိခင္က သဘင္သည္မ်ဳိး႐ိုး ျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂံမင္းလက္ထက္မွာ အသံုးေတာ္ခံစာေရးအျဖစ္ အမႈထမ္းတဲ့ ဖခင္ ဦးေရာက္နဲ႔အတူတူ အမရပူရၿမိဳ႕ကို မိသားစု လိုက္ပါခဲ့ၾကတယ္။
ပုဂံမင္း နန္းက်ၿပီး မင္းတုန္းမင္း နန္းတက္ေတာ့ ပုဂံမင္း လက္ထက္က အမႈထမ္းေတြ အနားယူရတဲ့အထဲမွာ ဦးေရာက္ လည္းပါခဲ့တယ္။ ဆရာေဖတို႔မိသားစုက အခ်ဳပ္အလုပ္ပညာတတ္ကၽြမ္းၾကေ
မင္းတုန္းမင္းႀကီးက မႏၲေလးၿမိဳ႕သစ္တည္တဲ့အခါ၊ အမရပူရၿမိဳ႕က လိုက္ပါေျပာင္းေရြ႕ခ်င္တဲ့ ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားေတြကို လုပ္ငန္းခ်င္း တူရာ တူရာ အလိုက္ အစုေတြ၊ ရပ္ကြက္ေတြ၊ ဝင္းႀကီးေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့တယ္။ ဒီေန႔အထိပဲ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ရပ္ကြက္ေတြကိ
စိတၱရမဟီ လို႔ ေခၚတဲ့ မႏၲေလးၿမိဳ႕ က်ဳံးေတာင္ဘက္ထိပ္က အခ်ဳပ္တန္းကို ဆရာေဖတို႔ မိသားစု ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ပါတယ္။ ဆရာေဖနဲ႔မိသားစုက ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ အပ္ခ်ဳပ္အလုပ္ေတြကို လုပ္ကိုင္စားၾက ရသူေတြမို႔၊ အခ်ဳပ္တန္းမွာ ေနရာရပါတယ္။ အခ်ဳပ္တန္း ဆိုတာ အပ္ခ်ဳပ္သည္ေတြေနတဲ့ ရပ္ကြက္ပါ။ အပ္ခ်ဳပ္တန္းလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ျမင္းကုန္းႏွီးတန္း လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။
ဝါသနာပါတဲ့ စာေပကိုလည္း တဖက္က ေရးေနေတာ့၊ ဆရာေဖ ရဲ႕စာေတြကို လူႀကိဳက္မ်ားလာတယ္။ အခ်ဳပ္တန္းရပ္ ကိုအစြဲျပဳၿပီး အခ်ဳပ္တန္းေမာင္ေဖ၊ ဒီေနာက္ေတာ့ အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ လို႔ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တယ္။ ဆရာေဖ ရဲ႕စာေတြက ေလးခ်ဳိးနဲ႔ ေတးထပ္ေတြပဲ မ်ားတယ္။ ဇာတ္စာေတြေရးတာမွာ ေျပာင္ေျမာက္ေလေတာ့ ဇာတ္ပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ၿပီး အသက္ ၂ဝ အရြယ္ကတည္းက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ဆရာ နာမည္တပ္ၿပီး အေခၚခံခဲ့ရသူပါပဲ။
ဇာတ္စာေတြအေရးမ်ားၿပီး ဘုရင္ကလည္း သိပ္ၿပီး မေျမႇာက္စားလို႔ ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြက ေခတ္ၿပိဳင္စာဆို စေလဦးပုည ရဲ႕ စာေတြေလာက္ လူသိမမ်ားခဲ့ပါ။ ဆရာေဖ က စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ စေလဦးပုညထက္ အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ ငယ္ပါတယ္။ စေလဦးပုည ကို မင္းတုန္းမင္းႀကီးကပဲ ဆရာဦးပုည လို႔ ေခၚေလ့ရွိပါသတဲ့။ ေနာက္ေတာ့မွသာ စေလဆရာ ဦးပုည လို႔ေခၚလာၾကတယ္လို႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။
‘ဘယ္နဲ႔ေရးတဲ့ ေမာင္ပုတ္စည္၊ ဆန္တျပည္ ေတးတပုဒ္’ လို႔စာဆိုရွိၿပီး၊ ငယ္နာမည္ ေမာင္ပုတ္စည္ လို႔ေခၚတဲ့ စေလဆရာဦးပုည ကေတာ့ ဘုရင့္ေျမွာက္စားခံရသူပီပီ အဆင္ေျပခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဆရာေဖကေတာ့ အလုပ္မ်ဳိးစံုေအာင္ လုပ္ကိုင္စားခဲ့ရတယ္။
စာစပ္ စာဆို ၿပိဳင္ဖက္ျဖစ္လာေတာ့ စေလဦးပုညနဲ႔ ဆရာေဖတို႔ တဦးနဲ႔တဦးအေပၚ ကိုယ္ရည္ေသြးတဲ့စာေတြ၊ တဖက္သားကို ႏိွမ့္ခ်ကဲ့ရဲ႕တဲ့ စာေတြ အျပန္အလွန္ေရးၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြမွာ ဂမၼေဒါသ ကိုေရွာင္ၿပီး ေရးေလ့ရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
“ခါးေတာင္းက်ဳိက္ ပိတုန္းပိတ္ကယ္ႏွင့္ က်ဳံးထိပ္က ငေဖ၊ ကုန္းၿပိတၱ တေစၦလို အသေရ ဟိတ္ႏြမ္း။”
စေလဦးပုည
လူပံုသဏၭာန္ေရာ ေနတဲ့အရပ္ပါမက်န္ေအာင္၊ စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ စေလဦးပုည ရဲ႕ ရင့္ရင့္သီးသီး စာခ်ဳိးတာကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ မကၡရာမင္းသားဆီမွာ ပုဆိုးခါးေတာင္းက်ဳိက္နဲ႔ ဆရာေဖ ဓားထမ္းၿပီး အေဆာင္ကိုင္အျဖစ္ အမႈထမ္းေနတာကိုျမင္တဲ့အခါ စာဆိုၿပိဳင္ဘက္ စေလဦးပုည က အခ်က္ေကာင္းယူၿပီး ခါးေတာင္းက်ဳိက္နဲ႔ ဆရာေဖရဲ႕ပံုကိုေဖာ္ၿပီး ႏိွမ့္ခ်လို႔ စာဖြဲ႕လိုက္တာပါပဲ။ လူအမ်ား ေလးစား ၾကည္ညိဳ အားကိုးၾကတဲ့ မကၡရာမင္းသား ဆီမွာ ဆရာေဖ အမႈထမ္းတာကေတာ့ မင္းသားကို ၾကည္ညိဳရင္းစြဲရွိၿပီး ခံယူခ်က္ခ်င္းလည္းတူညီလို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဆရာေဖရဲ႕ ႐ုပ္ရည္က လူေခ်ာလူလွတဦး မဟုတ္ေပမယ့္ စေလဦးပုည စာခ်ဳိးသေလာက္ေတာ့ အ႐ုပ္မဆိုးလွဘူး လို႔ သူ႔အဆက္အႏြယ္ေတြက အစဥ္အဆက္ေျပာခဲ့ၾကတယ္။ နန္းတြင္းပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးေစာေမာင္ ဆြဲခဲ့တဲ့ ပံုတူတခုကလြဲရင္ သက္ေသျပစရာေတာ့ မရွိၾကပါ။
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
၁၂ဝဝ-၁၂၅၆
ပန္းခ်ီ-ဦးရဲေသာင္း သ႐ုပ္ေဖာ္ ေရးဆြဲတယ္။
ဆရာေဖနဲ႔ စေလဦးပုညတို႔ အျပန္အလွန္ စာစပ္ၾက စာခ်ဳိးၾကၿပီး၊ ကဗ်ာတိုက္ပြဲျဖစ္လာရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့၊ နာမည္ေက်ာ္ ယင္းေတာ္မေလးဇာတ္မွာ အဆိုပိုင္လွတဲ့ ယင္းေတာ္မေလး ဆိုလိုက္လို႔ နာမည္ သိပ္ႀကီးသြားတဲ့ ဆရာေဖ ရဲ႕ ၾကင္ေဖာ္ကြဲေလးခ်ဳိး ငိုခ်င္းတပုဒ္ကို ဦးပုည က စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္ ဖ်က္ေရးတာက စပါတယ္။
“သည္ဘဝ သည္မွ်နဲ႔တန္ရေပ။
ေနာင္ဘဝေသာ္မွ၊ ေမာင္လွကိုပိုလို႕ခ်စ္မယ္၊ မ်ဳိးစစ္တဲ့ေဆြ။
ဗုဒၶေဟ ေညာင္ေရႊကြဲ႔သဖန္း။
ပြင့္ဝတ္ကယ္ ညႇာတံေႂကြမွ၊ လြဲေသြၾကစတမ္း။ ။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီ ဆရာေဖ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ၾကင္ေဖာ္ကြဲ႔ ေလးခ်ဳိးကို ဦးပုည ဖ်က္ေရးတဲ့ စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္က အင္မတန္ ဂမၼေဒါသ သင့္ေနတယ္။ ဆရာေဖကေတာ့ ႐ိုင္းလိုက္ေလကြယ္လို႔သာ ဆိုပါသတဲ့။ အဲဒီ ၾကားရသူ ရွက္စဖြယ္ စာေျပာင္ ကဗ်ာေလွာင္ကို နာမည္ႀကီး ႐ုပ္ေသးဆရာ ဦသာေဗ်ာ က ဆိုလိုက္ျပန္ေတာ့၊ ပရိတ္သတ္အမ်ား ခ်စ္ခင္တဲ့ ယင္းေတာ္မေလး နဲ႔ ဆရာေဖ ရဲ႕ အမ်ားႀကိဳက္တဲ့စာကိုပါ မဖြယ္မရာ လုပ္မိရာ ေရာက္သြားတယ္။
အဲဒီမွာတင္ပဲ၊ စာေကာင္းကို ဖ်က္ရမလားလို႔ ပရိတ္သတ္က စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကၿပီး၊ ကဗ်ာေလွာင္သီခ်င္းကို ဆိုမိတဲ့ ႐ုပ္ေသးဆရာ ဦသာေဗ်ာ လည္း နာမည္က်ဆင္းသြားခဲ့ပါေတာ့တယ
“ကဗ်ာေလွာင္ နေဘ ေတးကို၊ ဆရာေယာင္ စေလ က ေရးတယ္တဲ့ဗ်ာ၊ ေတြးဆသင့္ေၾကာင္း။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ဆရာေဖ ရဲ႕ စာေတြကို ဖတ္ၾကည့္ရင္ မန္က်ီးရြက္ကေလးေတြ အစီအရီ အထပ္ထပ္ေနသလိုမို႔၊ မန္က်ီးရြက္ထပ္ အေျခပါတဲ့ နေဘ လို႔ေခၚတဲ့ ကာရန္ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း သံုးထားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
“ႏွစ္တရာ၊ ခ်စ္ရွာသင့္သူမို႔၊ သစၥာႏွင့္ႁမြက္မယ္၊ ေမတၱာျဖင့္ ပႏၷက္ရြယ္တယ္၊ တသက္ဝယ္ယံုတမ္း။”
“ည႐ံုေတာ္ အေျခပ်က္ေစဖို႔၊ ေရႊလက္နဲ႔ဆြဲကာ၊ ေပြရက္ေပ့ ပုလဲညႇာရယ္၊ ကဲပါေပ့ဘုရား။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီလို မန္က်ီးရြက္ထပ္ နေဘ နဲ႔ ေမတၱာဘြဲ႔ေတြ ေရးခဲ့တယ္။ ႏုႏုရြရြ အလွအပေတြေရးတဲ့ စာဆို ျဖစ္ေပမယ့္လည္း၊ တခ်ိန္က်ေတာ့ ေတာ္လွန္တဲ့စာဆိုဘဝကိုေရာက္
က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ကိုေတာ္လွန္ဖို႔က မ်ဳိးခ်စ္ေတြရဲ႕ ဘဝေပးတာဝန္ျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူထားသူေတြမွာေတာ့၊ ျမန္မာျပည္ တျပည္လံုး နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္ကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား မက်ေရာက္ခင္ကတည္းက နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ကို ဆန္႔က်င္ေနခဲ့ၾကၿပီ။ ဆရာေဖလည္း ကေလာင္လက္နက္ကိုကိုင္စြဲလို
ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခုန္တိုင္ အေရးအခင္းျဖစ္ေတာ့ ကေလာင္ကိုင္႐ံုတင္မကဘဲ၊ ဓားပါကိုင္ခဲ့ရတယ္။ မကၡရာမင္းသား က မင္းတုန္းမင္းကိုကယ္တင္တဲ့အ
မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္မွာ အိႏၵိယဘုရင္ခံခ်ဳပ္လာလည္ေတာ
“ပိတ္ရွာၿပီ ဇီဝိ၊ ဘုန္းမတန္႔ ဘုန္းတန္႔ၾကံတယ္၊ ဆံုး႐ုပ္နမ္ သြားေပါ့ ဝီဇိ၊ မင္းတုတု ေခြးေသ ေသ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီေတးထပ္ကို ဘယ္ေလာက္လူႀကိဳက္မ်ားသလဲဆို
ေက်ာ္လြန္းမက ေက်ာ္လာေတာ့၊ နယ္ခ်ဲ႕ အရာရွိေတြက မခံခ်ိမခံသာျဖစ္ၾကၿပီး၊ စာေရးတဲ့သူကို အေရးယူပါ၊ ပြဲေတြမွာလည္း မကျပေစပါနဲ႔ ဆိုၿပီး အတိုင္ခံရပါေလေရာ။ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ကေတာ့ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ကို သိကၡာ က်ေစတဲ့စာေရးတဲ့အမႈနဲ႕ ဆရာေဖ အက်ဥ္းက်ခံရေလတယ္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းထားတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္သူကို အထက္ျမန္မာျပည္ဘုရင္က မ်က္ႏွာသာေပးၿပီး မဟာမိတ္လုပ္ေနရခ်ိန္ဆိုေတာ့
ေတးထပ္တပုဒ္ကို အခ်ဳပ္ထဲမွာေရးၿပီး၊ မိတ္ေဆြရင္း ျဗဲတိုက္စာေရး ဦးထြန္းဝ ကတဆင့္၊ ေရႊတိုက္ဝန္မင္း ေဆာင္ၾကဥ္းေပးလို႔ မင္းတုန္းမင္းႀကီးက ၾကားနာရတယ္။
“သမုတိအတြက္ ငဝက္က ဒဏ္ခံ၊
အထက္က အတန္တန္ကို ေရႊနန္းစံမသိ၊
ရွစ္ ခုႏွစ္ ေတာင္မ်က္ႏွာတြင္၊ မကၡရာမင္းႏွင့္ပါရွိ၊
ပလိပ္ေၾကာင္း ေအာင္ပန္းေခၽြ ေမာင္ထမ္းေခ်ေစဘိ၊
ေညာင္ရမ္း ေဆြရဝိက၊ ပကတိ သက္ေသ၊
ရန္သူေတာ္ ေရႊဘိုဘြား၊ ေဖကိုယ္စား တိုက္ခဲ့ရေပ၊”
“ယခုျဖင့္ ေကာင္းေမြလန္တယ္၊ ဆိုးေမြခံ ထိပ္တုံးႏွင့္ေလး။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အဲဒီေတးထပ္ေၾကာင့္ ဆရာေဖ အခ်ဳပ္ကလြတ္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ အခ်ဳပ္က လြတ္ေစတဲ့ ေတးထပ္ဆိုၿပီး ေက်ာ္ၾကားခဲ့ျပန္တယ္။ မၾကာခင္မွာပဲ၊ မင္းတုန္းမင္းႀကီးရဲ႕ ေလသာေဆာင္မွာ အေဆာင္ေတာ္ျမဲ ရာထူးနဲ႔ အမႈထမ္းခြင့္ရခဲ့တယ္။
ဆရာေဖရဲ႕ ပုဆိုး ခါးေတာင္းက်ဳိက္အေၾကာင္း ရယ္သြမ္းေသြးခဲ့ဖူးတဲ့ စေလဦးပုညကေတာ့ ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခုန္တိုင္ မင္းသားေတြကို အခါေပးတဲ့အမႈနဲ႔ ရာဇဝတ္သင့္ၿပီး၊ ေခတၱ ထိန္းသိမ္းထားခံရတုန္း၊ ၿမိဳ႕ဝန္ဦးသာအိုး လက္ထဲမွာ လူကိုေခြးသတ္လို႕ ဘဝဆံုးခဲ့ရရွာတယ္။ စာဆိုၿပိဳင္ဖက္ခ်င္းျဖစ္ခဲ့
“ဟုတ္သလို ျပန္မႁမြက္သာဘူး၊ တုတ္တျပက္ ဓားပါ၊ ႐ုတ္တရက္ ျခားမကြာသည္၊ အနားမွာ လက္ငင္း၊”
“သတိ နဲ႔ပညာကို၊ စဥ္မကြာ မွန္ထားမွ၊ ရန္ပါးမည့္ခုအခါ၊ ေႏွာဘို႔သင့္စြာ၊
သေဘာလိုက္ မေျပာသာသည္၊ ေယာဆရာ လုပ္စမ္းခ်င့္ေလး။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
သီေပါဘုရင္ လက္ထက္ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း၊ သီေပါဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ အားေပ်ာ့တဲ့အခ်က္ေတြကို ဆရာေဖ က ျမင္ေပမယ့္ မေျပာသာခဲ့ျပန္ပါ။
“ျမန္မာေတြ စည္းကမ္းေဖာက္၊ ထီးနန္းေပ်ာက္ျဖစ္ၿပီ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
၁၂၄၇ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လာေခ်ၿပီ။ နယ္ခ်ဲ႕သေဘၤာေတြ လာၾကၿပီ။ ကင္းဝန္မင္းႀကီးဦးေကာင္း က သီေပါ ဘုရင္ကို နန္းခ်ၿပီး၊ ေညာင္ရမ္းမင္းသား ကို နန္းတင္ဖို႔ တိတ္တဆိတ္ အၾကံႀကီးႀကီးနဲ႔ စီစဥ္ခဲ့တဲ့အတိုင္း၊ ‘မခုခံရ၊ ခုခံလွ်င္ သူပုန္’ လို႔ အမိန္႔ထုတ္ထားေတာ့၊ သေဘၤာဦးမွာ ေညာင္ရမ္းမင္းသားကိုတင္လာတဲ
ေနာက္က်ေခ်ၿပီ။ ေက်ာခ်လို႔ ဓားျပမွန္းသိၿပီဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ အဂၤလိပ္စကားေျပာကၽြမ္းက်င္တ
“လက္နက္ကုန္ အပ္ႏွံသလွ်င္ျဖင့္၊ ခြင့္လိုရာ ေတာင္းပန္ပါ့မယ္လို႕၊ ခ်ဳိလွစြာ ဉာဏ္နီစြက္တာမို႔၊ ခြင့္လိုရာ ယူေစလို႔ႁမြက္မိတယ္၊ တန္ခိုးပ်က္ဘြယ္ အမွားေပပ၊ မ်ဳိးကနက္ႏြယ္ဖြား။”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
သီေပါဘုရင္ ကို အစားထိုးဝင္ေရာက္လာတဲ့ တိုင္းတပါးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဆရာေဖ က ကေလာင္လက္နက္နဲ႔ ဆက္ၿပီး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။ အာဏာကို မတရားယူထားတဲ့ တိုင္းတပါး နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက တိုင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတ အဆီအႏွစ္ေတြကို စိတ္တိုင္းက် ယူ႐ံုမကဘဲ၊ ျမန္မာျပည္တျပည္လံုးက တိုင္းသူ ျပည္သားေတြကိုလည္း အင္မတန္ ရက္ရက္စက္စက္ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေလေတာ့၊ တိုင္းျပည္အလံုး ႀကိမ္မီးအံုးပမာ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
“ျမတ္ေကာဇာ လွစ္ဆိုျပရမွာျဖင့္၊ သတ္ေဇာဒြါ အစ္ကိုက်ကာမွ၊
ေခတ္ညိႇဳလွ ျမန္မာေျပ၊ (အိုကြယ္) ဟစ္ငိုစရာ့ အခါေပ၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ေနေရးထိုင္ေရးမွာ လူတိုင္း က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း၊ ဝမ္းစာကိုလည္း ဆင္းဆင္းရဲရဲနဲ႔ ရွာေဖြစားေသာက္ ခဲ့ၾကရတယ္။
“ဖြတ္လူမ်ဳိး မခ်မ္းသာသည္၊ ဝမ္းစာပင္ လက္ပူတိုက္ပါလို႔၊ မ်က္ျဖဴဆိုက္ တကိန္းဆင္၊ ၿငိမ္းဖို႔မျမင္၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အာဏာနဲ႔ မတရား ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္မွာ တိုင္းျပည္က မၿငိမ္သက္ေလေတာ့ က်ီးလန္႔စာစား ျဖစ္ေနၾကရတဲ့အထဲ၊ ေတာမီးေလာင္၊ ေတာေၾကာင္ လက္ခေမာင္းခတ္ ဆိုသလို မ်ဳိးဖ်က္ေတြကလည္း ေရနစ္သူ ကို ဝါးကူလို႔ထိုးၾကျပန္တယ္။
“ေမာ္ဘို႔ရာ လမ္းမရွိပါဘူး၊ မွန္းကတိဆုတ္ကြာ၊ ဆန္းကလိယုတ္အခါမွာ၊ မဟုတ္တာပြင့္လင္း၊ သေဘာေျဖာင့္ ေရလိုက္ၾကံလွ်င္၊ ေငြပိုက္ဆံ ရွားတဲ့ေခတ္တြင္း၊ မုသားကို အေျပာသန္သည္၊ မေနာကံပ်က္ယြင္း၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
“မိုက္မေနာ္ ျပဳမေဟးတို႔က၊ သူ႔ပေထြးေတာ့ ေခြးသို႔မေဟာင္၊ ေျပာေရာဟဲ့ ရာဇဝင္ေျပာင္ေအာင္၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ဘံုရန္သူ နယ္ခ်ဲ႕ကိုေတာ့ တိုက္ထုတ္ပစ္ဖို႔ မႀကိဳးစားဘဲ မ်က္ႏွာမြဲ အခ်င္းခ်င္း အိုးမည္းသုတ္ခ်င္ၾကတဲ့သူေတြ
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၁၄ ခုႏွစ္က ရတနာပုံ ေဒါင္းဒဂၤါး
ရန္ဝင္း (ေတာင္တံခါး) စုေဆာင္းတယ္။
ဆရာေဖ က ရမည္းသင္း လယ္ဝန္ေဟာင္း ဗိုလ္ထြန္း၊ ဗိုလ္ေအး၊ အရပ္ရပ္မွာရိွတဲ့ အင္အားစုေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီ
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးကို ဦးေဆာင္ဦးရြက္လုပ္ေနတဲ့အထ
“မိ ပစ္လို႔ ဖ ေရွာင္ေသြသည္၊ ဂြေကာင္ေတြ ေခြးျဖစ္ေပါ့ဗ်ဳိး၊”
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
ခင္မင္ရင္းစြဲရွိတဲ့ ရွမ္းျပည္က သံုးဆယ္ေစာ္ဘြား ဆီကို သြားမွျဖစ္မယ္။ နည္းလမ္းရွာၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ကို ဆက္လို႔ ေတာ္လွန္ၾကစို႔ဆိုၿပီး၊ မိတ္ေဆြရင္း ျဗဲတိုက္စာေရးေဟာင္း ဦးထြန္းဝ နဲ႔ ဆရာေဖ တို႔ ၁၂၅၁ ခုႏွစ္မွာ ရွမ္းျပည္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သံုးဆယ္ေစာ္ဘြားဆီမွာ ကြန္းခိုလို႔ လမ္းပန္းအဆက္အသြယ္ မေကာင္းလွတ့ဲ ရွမ္းျပည္တဝိုက္ စည္း႐ံုးေရးဆင္းၾကရတယ္။ တေန႔မွာ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းတိုင္
ဆရာေဖ ရွမ္းျပည္ေရာက္တာ ငါးႏွစ္ေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ၁၂၅၆ သႀကၤန္က်ခါနီးခဲ့ျပန္တယ္။ အေအးမိလို႔ ေတာ္ေတာ္ပဲ ေနမေကာင္းျဖစ္ရာကစၿပီး၊ ဒီအခါမွာေတာ့ ဆရာေဖ အတြက္၊ အၿပီးတိုင္ ေခါင္းခ်ဖို႔ရာ အခ်ိန္ေရာက္ခဲ့ၿပီ။ သူခ်စ္တဲ့၊ သူ ေမွ်ာ္တိုင္းေဝးခဲ့ရတဲ့၊ သူ႔ရင္ထဲက ရတနာပံုေရႊၿမိဳ႕နဲ႔ ေရႊျပည္ေတာ္ ျမန္မာျပည္ႀကီးကို အၿပီးတိုင္ ခြဲခြာခဲ့ရေလေတာ့တယ္။
ေတာ္လွန္ေရးကို အဆံုးတိုင္ ဆက္လုပ္ခြင့္ရမသြားေလတဲ့ မ်ဳိးခ်စ္စာဆိုေတာ္ႀကီး အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ တေယာက္၊ တမလြန္ဘဝမွာေတာင္မွ ေကာသလမင္းႀကီးရဲ႕ အိပ္မက္မ်ဳိးေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့မ်ား မက္ေနေကာင္း မက္ေနလိမ့္မယ္လားလုိ႔ ေတြးမိခ်င္စရာပါပဲ။
“တေယာက္သား လဲလို႔ေသေသ၊ မေထာက္ထား ဆိုးရြားေခ်သည္၊ မိုးခါးေရ အကုန္ေသာက္တာမို႔၊
ယုံေလာက္ဖို႔ ဘယ္သူ႔ ဘယ္သူ၊ ေလာကမျပဴ၊ ေကာသလ စက္ေပ်ာ္သူရယ္၊ မက္ေတာ္မူ သည္ကိန္းထင့္ေလး။
အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ
အထူးေက်းဇူးတင္စြာျဖင့္ ကိုးကားျခင္း
(၁) အခ်ဳပ္တန္းဆရာေဖ (ဦးခ်မ္းျမ)၊ ၁၉၇၇
(၂) ျမန္မာစာေပသမိုင္း (ဦးေဘေမာင္တင္)၊ ျမန္မာ ၁၃ဝဝ ျပည့္ႏွစ္
(၃) နယ္လွည့္ရာဇဝင္ (ေဒါက္တာ သန္းထြန္း)၊ ပ၊ ဒု၊ တ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ဝဝ၄
(၄) ေညာင္ရမ္းအလြန္ (ေဒါက္တာထင္ေအာင္)၊
ေအာင္သန္း (မႏၱေလး) ျမန္မာျပန္သည္၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၉၇၃
(၅) မႏၱေလး (ရတနာပုံ ဘိုးမွတ္စု)၊ ေမလ၊ ၂ဝဝ၉
(၆) အႏွစ္ ၁ဝဝ ျပည့္ မႏၱေလး (ေရႊကိုင္းသား)၊ ဒု အႀကိမ္၊ ဧၿပီလ ၂ဝဝ၇
(၇) ကုန္းေဘာင္ရွာပံုေတာ္ (ညိဳျမ)၊ ၁၉၆၇
(၈) ကုန္းေဘာင္ကိုဆန္၍ (ေဒါက္တာ မတင္ဝင္း၊ ပညာေရးတကၠသိုလ္)၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂ဝဝ၁
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။