Followers အားေပးသူမ်ား အထူး အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

✩✩ ✩ ✩ ✩ ✩ ✩သီခ်င္းခ်စ္သူ ✪ မွ ✪ သီခ်င္းခ်စ္သူသို႔✩ ✩ ✩ ✩ ✩ ✩✩

8Chit&အိမ္႔ခ်စ္ AhMoon&အမြန္း AhNaing&အႏိုင္ AhNge&အငဲ Akuk Alex&အဲလက္စ္ AnnHellar&အန္ဟဲလာ Ar-T AungHtet&ေအာင္ထက္ AungLa&ေအာင္လ AungNaing&ေအာင္ႏိုင္ AungThu&ေအာင္သူ AungYin&ေအာင္ရင္ AuraLi&အာ္ရာလီ AyeChanMay&ေအးခ်မ္းေမ AyeTinChoShwe&ေအသင္ခ်ိဳေဆြ AyeWuttYiThaung&ေအးဝတ္ရည္ေသာင္း BaDin&ဗဒင္ Blueberry BobbySoxer BoBo&ဘိုဘို BoBoHan&ဘိုဘိုဟန္ BoPhyu&ဘိုျဖဴ Breaky&ဘရိတ္ကီ BunnyPhyoe&ဘန္နီၿဖိဳး ChanChan&ခ်မ္းခ်မ္း ChanChann&ခ်မ္ခ်မ္း ChawSuKhin&ေခ်ာစုခင္ ChinSong&ခ်င္းသီခ်င္း ChitKaung&ခ်စ္ေကာင္း ChitThuWai&ခ်စ္သုေဝ ChoLayLung&ခ်ိဳေလးလုန္ ChoPyone&ခ်ိဳၿပံဳး ChristmasSong&ခရစၥမတ္သီခ်င္း CityFm Dawn&ဒြန္း DiraMore&ဓီရာမိုရ္ DoeLone&ဒိုးလံုး Dway&ေဒြး EainEain&အိန္အိန္း G.Latt&ဂ်ီလတ္ GaeGae&ေဂေဂး GirlLay&ဂဲ(လ္)ေလး Graham&ဂေရဟမ္ Group&အဖြဲ႔လိုက္ GuRawng&ကူးေရာင္ GyoGyar&ႀကိဳးၾကာ HanTun&ဟန္ထြန္း HaymarNayWin&ေဟမာေနဝင္း He`Lay&ဟဲေလး HlonMoe&လႊမ္းမိုး HlwanPaing&လႊမ္းပိုင္ HtamHkay&ထ်န္ေခး HTDTunYin&ဟသာၤတထြန္းရင္ HtetAung&ထက္ေအာင္ HtetHtetMyintAung&ထက္ထက္ျမင္႔ေအာင္ HtetSaung&ထက္ေလွ်ာင္း HtooEainThin&ထူးအိမ္သင္ HtooHtooSet&ထူးထူးဆက္ HtooL.Lin&ထူးအယ္လင္း HtunHtun&ထြဏ္းထြဏ္း HtunYati&ထြန္းရတီ IreneZinMarMyint&အိုင္ရင္းဇင္မာျမင္႔ J.LingMawng&ေဂလိန္းေမာင္း J.MgMg&ေဂ်ေမာင္ေမာင္ JarSan&ဂ်ာဆန္ JetSanHtun&ဂ်က္ဆန္ထြန္း JMe&ေဂ်းမီ KabarPhone&ကမၻာဖုန္း KaiZar&ကိုင္ဇာ KapyaBoiHmu&ကဗ်ာဘြဲ႔မွဴး KaungKaung&ေကာင္းေကာင္း KhaingHtoo&ခိုင္ထူး KhinBone&ခင္ဘုဏ္း khinMgHtoo&ခင္ေမာင္ထူး KhinMgToe&ခင္ေမာင္တိုး KhinSuSuNaing&ခင္စုစုႏိုင္ KhupPi&ခုပ္ပီး KKT&ေကေကတီ KoKoGyi&ကိုကိုႀကီး KoNi&ေကာ္နီ KyingLianMoong L.KhunYe&L.ခြန္းရီ L.LwinWar&L.လြန္းဝါ L.SengZi&L.ဆိုင္းဇီ LaShioTheinAung&လားရႈိးသိန္းေအာင္ LaWi&လဝီ LayLayWar&ေလးေလး၀ါ LayPhyu&ေလးျဖဴ LDKyaw&L.ဒီေက်ာ္ LiLiMyint&လီလီျမင္႔ LinNit&လင္းနစ္ LynnLynn&လင္းလင္း Madi&မဒီ MaNaw&မေနာ Marritza&မာရဇၨ MayKhaLar&ေမခလာ MaySweet&ေမဆြိ MayThu&ေမသူ MgThitMin&ေမာင္သစ္မင္း MiMiKhe&မီးမီးခဲ MiMiWinPhay&မီမီဝင္းေဖ MinAung&မင္းေအာင္ Misandi&မိဆႏၵီ MMGospelSong&ခရစ္ယာန္ဓမၼေတး MMLoveSong&ျမန္မာသီခ်င္း MoMo&မို႔မို႔ MoonAung&မြန္းေအာင္ Music&ဂီတ Myanmar-Kid-Songs MyayPeYo&ေျမပဲယို MyoGyi&မ်ိဳးႀကီး MyoMyo&မ်ိဳးမ်ိဳး NangKhinZayYar&နန္းခင္ေဇယ်ာ Naung&ေနာင္ NawLiZar&ေနာ္လီဇာ NawNaw&ေနာေနာ္ NgeNgeLay&ငဲ႔ငယ္ေလး NiNiKhinZaw&နီနီခင္ေဇာ္ NiNiWinShwe&နီနီဝင္းေရႊ NO&ႏိုး NweYinWin&ႏြဲ႔ယဥ္ဝင္ NyanLinAung&ဥာဏ္လင္းေအာင္ NyiMinKhine&ညီမင္းခိုင္ NyiZaw&ညီေဇာ္ PannEiPhyu&ပန္းအိျဖဴ PanYaungChel&ပန္းေရာင္ျခယ္ Pb.ThanNaing&သန္းႏိုင္ PhawKa&ေဖာ္ကာ PhoeKar&ဖိုးကာ PhuPhuThit&ဖူးဖူးသစ္ PhyoGyi&ၿဖိဳးႀကီး PhyoKyawHtake&ၿဖိဳးေက်ာ္ထိုက္ PhyuPhyuKyawThein&ျဖဴျဖဴေက်ာ္သိန္း PhyuThi&ျဖဴသီ PoEiSan&ပိုးအိစံ PoPo&ပိုပို PuSue&ပူစူး R.ZarNi&R.ဇာနည္ RainMoe&ရိန္မိုး RebeccaWin&ေရဗကၠာ၀င္း Ringo&ရင္ဂို SaiHteeSaing&စိုင္းထီးဆိုင္ SaiLay&စိုင္းေလး SaiSaiKhanHlaing&စိုင္းစိုင္းခမ္းလႈိင္ SaiSaiMaw&စိုင္းဆိုင္ေမာ၀္ SaiSan&ဆိုင္စံ SalaiJonhTinZam SalaiJonhTinZam&ဆလိုင္းဂၽြန္သင္ဇမ္း SalaiSunCeu&ဆလိုင္းဆြန္က်ဲအို SalaiThuahAung&ဆလိုင္းသႊေအာင္ SalaiZamLain&ဆလိုင္းသွ်မ္းလ်န္ SandyMyintLwin&စႏၵီျမင့္လြင္ SangPi&စံပီး SaungOoHlaing&ေဆာင္းဦးလႈိင္ SawBweHmu&စာဘြဲ႔မွဴး SawKhuSe&ေစာခူဆဲ She&သွ်ီ ShinPhone&ရွင္ဖုန္း ShweHtoo&ေရႊထူး SinPauk&ဆင္ေပါက္ SiThuLwin&စည္သူလြင္ SithuWin&စည္သူဝင္း SiYan&စီယံ Snare SoeLwinLwin&စိုးလြင္လြင္ SoeNandarKyaw&စိုးနႏၵာေက်ာ္ SoePyaeThazin&စိုးျပည္႔သဇင္ SoeSandarTun&စိုးစႏၵာထြန္း SoTay&ဆိုေတး SungTinPar&ဆုန္သင္းပါရ္ SuNit&ဆူးနစ္ TekatawAyeMg&တကၠသိုလ္ေအးေမာင္ ThangPaa&ထန္းပါး TharDeeLu&သာဒီးလူ ThawZin&ေသာ္ဇင္ ThiriJ.MgMg&သီရိေဂ်ေမာင္ေမာင္ Thoon&သြန္း TinGyanSong&သႀကၤန္သီခ်င္း TintTintTun&တင္႔တင္႔ထြန္း TinZarMaw&တင္ဇာေမာ္ TunEaindraBo&ထြန္းအိျႏၵာဗို TunKham&ထြဏ္းခမ္ TunTun&ထြန္းထြန္း TuTu&တူးတူး V.NoTun&V.ႏိုထြန္း WaiLa&ေဝလ WaNa&ဝန WarsoMoeOo&ဝါဆိုမိုးဦး WineSuKhineThein&ဝိုင္းစုခိုင္သိန္း WyneLay&ဝိုင္းေလး Xbox XGALZ Y-Zet YadanaMai&ရတနာမိုင္ YadanaOo&ရတနာဦး YairYintAung&ရဲရင္႔ေအာင္ YanAung&ရန္ေအာင္ YarZarWinTint&ရာဇာဝင္းတင္႔ YeTwin&ရဲသြင္ YummyRookie YuZaNa&ယုဇန YY&၀ိုင္၀ိုင္း Z.DiLa&Z.ဒီးလာ ZamNu&ဇမ္ႏူး ZawOne&ေဇာ္ဝမ္း ZawPaing&ေဇာ္ပိုင္ ZawWinHtut&ေဇာ္ဝင္းထြဋ္ ZawWinShing&ေဇာ္ဝင္းရွိန္ ZayYe&ေဇရဲ ZwePyae&ဇြဲျပည္႔
သီခ်င္းနားေထာင္ရန္ အေပၚက အဆိုေတာ္ နာမည္ Click ပါေနာ္

Facebook မွာ ဖတ္ခ်င္ရင္ Like တစ္ခ်က္ေလာက္ နဲ႔ အားေပးႏိုင္ပါသည္

Monday, August 1, 2016

ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီး သို႔မဟုတ္ ကိုးရီးယား အကၡရာစာလံုးမ်ားကို ေမြးဖြားေပးခဲ့သူ

ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီး သို႔မဟုတ္ ကိုးရီးယား အကၡရာစာလံုးမ်ားကို ေမြးဖြားေပးခဲ့သူ
ကိုးရီးယားေတြရဲ႕ သမိုင္းမွာ အေရးပါဆံုးေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ရွိခဲ့ရာမွာ ဘုရင္ႀကီး ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးလည္း တစ္ဦးအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆယ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ႀကီးဟာ ဂ်ဴ ိဆြန္းေခတ္ရဲ႕ ၄ ဆက္ေျမာက္ ဘုရင္ျဖစ္ၿပီး သူဟာ
ဂ်ဴ ိးဆြန္းေခတ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား သာမက ေခတ္သစ္ ကိုးရီးယားႏိုင္ငံအတြက္ပါ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးပါ။ သူ႔လက္ထက္မွာ ယေန႔ေခတ္သံုး ကိုးရီးယားစာေပကို တီထြင္ခဲ့ၿပီး ကိုုးရီးယားတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စာေပအျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သူပါ။

ဂိုဂ်ဴ ိဆြန္းေခတ္မွသည္ ဂ်ဴ ိဆြန္း ႏိုင္ငံ ေပၚထြက္လာသည္အထိ ေခတ္အဆက္ဆက္ ကိုးရီးယားလူမ်ဴ ိးတို႔ဟာ တရုတ္စာေပကိုသာ သံုးစြဲခဲ့ၾကၿပီး ကိုယ္ပိုင္စာေပ မရွိေသးပါဘူး။ တရုတ္စာေပဟာ ကိုးရီးယားတို႔ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ လူအနည္းစုသာ တတ္ေျမာက္တဲ့ ဘာသာျဖစ္ၿပီး လူတိုင္း စာေပတတ္ေျမာက္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရင္ႀကီး ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးလက္ထက္မွာ လူတိုင္း စာေပတတ္ေျမာက္ေအာင္ ကိုယ္ပိုင္စာေပကို တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္လက္ထက္မွာ ကိုရီးယားစာေပတင္ မကဘဲ မိုးေရခ်ိန္တုိင္း ကိရိိယာ၊ နကၡတာရာၾကည့္ ကိရိယာ၊ ေနနာရီ၊ ေရနာရီ၊ ေရတက္ေရက်တုိင္း ကိရိယာ၊ ေလတိုက္ညႊန္တံ စတဲ့ စမ္းသစ္တဲ့ ပညာေတြကိုလည္း ေျမာက္မ်ားစြာ တီထြင္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ သမိုင္းစံုကို သိရေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မွတ္စုၾကမ္းက အခုေဖာ္ျပေပးပါ့မယ္။ ကိုးရီးယား အသံထြက္မ်ား ကြ်မ္းက်င္မႈ မရွိေသးပါသျဖင့္ အမွားအယြင္းပါလွ်င္ ခြင့္လႊတ္ေပးပါ။
(ဂိုဂ်ဴ ိးဆြန္းဆိုသည္မွာ ေရွးေခတ္ ဂ်ဴ ိေဆာင္ေခတ္ အေစာဆံုး ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ ခ်င္ေခတ္မွာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ထို႔ထက္လည္း ေစာႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဟန္ေခတ္မွာ ဂိုဂ်ဴ ိဆြန္း ေခၚ ေရွးဂ်ဴ ိေဆာင္ ႏိုင္ငံကို ဟန္အင္ပါယာမွ ဝင္ေရာက္တိုိက္ခိုက္ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံပ်က္သုန္းသြားခဲ့ၿပီး ဘူေရာ အုတ္ဂ်ဴ ိ ဒယ္ဘန္း စသည္ျဖင့္ နယ္ေျမမ်ား ကြဲထြက္သြားခဲ့ၿပီး ဂ်ဴ မံု ဘုရင္မွ ေျမာက္ဘက္ နယ္ေျမမ်ားကို စုစည္းကာ ဂိုဂူေလ်ာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ျပန္လည္တည္ေထာင္ခဲ့ပါ။)
ငယ္စဥ္ဘဝအစ
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီးကို ခရစ္ႏွစ္ 1397 ခုႏွစ္ May လ 15 ရက္ေန႔မွာ ဂေယာင္ဂီျပည္နယ္ ဟန္ေဆာင္း (ယခု ဆိုးလ္ၿမိဳ႕) ၿမိဳ႕၌ ခမည္းေတာ္ ထဲယ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ ႏွင့္ မိဖုရားေခါင္ႀကီး ဝမ္ေယာင္း တို႔မွ ေမြးခဲ့ပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ေမြးခ်င္းညီအကိုမ်ားထဲမွာ ၃ ေယာက္ေျမာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္နာမည္မွာ 이도 李祹 လီဒိုု ယီဒံု ျဖစ္ပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္မွာေတာ့ မင္းသား ခြ်န္းေယာင္း 충녕대군 ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ငယ္ရြယ္ေသးတဲ့ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး မင္းသားေလးဟာ စာေပေလ့လာရာမွာ ထူးခြ်န္တဲ့အတြက္ ထယ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ မင္းသားေလးကို သူ႔အကို ၂ ေယာက္ထက္ ႏွစ္သက္သေဘာက်ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဟာ နန္းတက္ဖို႔ ၿပိဳင္္ဘက္ကင္းခဲ့ေပမယ့္ နန္းတြင္းထံုးတမ္း အစဥ္အလာအရ သူ႔အကိုကေတာ့ အိမ္ေရွ႕စံမင္းသား ျဖစ္ေနေသးပါတယ္။ ၁၄၀၄ သူ႔အကိုဟာ အိမ္ေရွ႕စံအျဖစ္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သူ႔အကိုဟာ လြပ္လတ္စြာ ေနထိုင္ရတာကို ႏွစ္သက္ၿပီး အမဲလိုက္ျခင္းႏွင့္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၁၄၁၈ ဂြ်န္လပိုင္းမွာေတာ့ အိမ္ေရွ႕စံရာထူးမွ ဖယ္ရွားျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။
တခ်ဴ ိ႕ကေတာ့ အစ္ကိုေတာ္ ရန္းေယာင္းမင္းသားဟာ သူ႔ညီ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး မင္းသားကို ညီအကိုေတြထဲမွာ အခ်စ္ဆံုးမို႔ သူကိုယ္တိုင္ အိမ္ေရွ႕စံအျဖစ္ကေန စြန္႔လႊတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကေပမယ့္ မွတ္တမ္းေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒုတိယ အကိုႀကီးကလည္း လူ႔ေဘာင္ကို စြန္႔ခြာၿပီး ဘုန္းႀကီးဝတ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဟာ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ ၁၄၁၈ မွာ အိမ္ေရွ႕စံမင္းသား အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာေတာ့ သူ႔အကိုႀကီးကို အိမ္ေရွ႕စံအျဖစ္က ထုတ္ပယ္ၿပီး သူ႔က္ုိ အိမ္ေရွ႕စံမင္းသားအျဖစ္ ေပးတာကို မွဴ းမတ္မ်ား နန္းတြင္းအမတ္ တခ်ဴ ိ႕က မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၁၄၁၈ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးကို အိမ္ေရွ႕စံအျဖစ္ ေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ထယ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ဘုရင္ရာထူးမွ အနားယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထယ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ရဲ႕ အရွိန္အဝါကေတာ့ ရွိေနဆဲပါ။ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ဟာ ထလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ႀကီး နတ္ရြာစံတဲ့ ၁၄၂၂ ခုႏွစ္အထိ အစိုးရအတြင္း မူဝါဒမ်ားကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေသးပါဘူး။
ႏိုင္ငံေရးျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈ အေနနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားထားတဲ့ လူေနမႈပံုစံကေန တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ လူတန္းစား အဆင့္အတန္းမခြဲျခားပဲ ထူးခြ်န္သူေတြကို ခန္႔အပ္တဲ့ပံုစံ က်င့္သံုးခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ ကြန္ျဖဴ းရွပ္ဝါဒကို က်င့္သံုးခဲ့ၿပီး သူ႔ျပည္သူေတြကိုလည္း ကြန္ျဖဴ းရွပ္ဝါဒကို က်င့္သံုးဖို႔ အားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔လက္ထက္မွာ ကြန္ျဖဴ းရွပ္ဝါဒဟာ ဂ်ဴ ိဆြန္း လူမႈအဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ တြင္က်ယ္လာခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ကြန္ျဖဴ းရွပ္ဝါဒနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြကိုလည္း ထုတ္ေဝခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သူဟာ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာဝင္အျဖစ္ ကူးေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားေရးရာမူဝါဒ
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္လက္ထက္မွာေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံ မင္မင္းဆက္နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ တခ်ဴ ိ႕ကို ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဂ်ဴ ိဆြန္းျပည္ရဲ႕ စီပြားေရးကို အက်ဴ ိးအျမတ္ရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာခ်န္လူမ်ဴ ိးေတြနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဘက္ ကိုးရီးယားနယ္စပ္မွာ တပ္ေျမ ၄ ခု ၿမိဳ႕ ၆ ၿမိဳ႕မွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္စခန္း ၁၀ ခုကို ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံနဲ႔လည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့ၿပီး ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ ၃ ခုမွာ ကုန္သြယ္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆူရွီးမားကြ်န္းကို စစ္တပ္ျဖင့္ က်ဴ းေက်ာ္ခဲ့ၿပီး ေတာင္ပင္လယ္မွာ ေသာင္းက်န္းေနတဲ့ ဓားျပေတြကို ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္က ဆူရွီးမားကြ်န္းဟာ ဂ်ပန္ပင္လယ္ဓားျပေတြရဲ႕ အေျခစိုက္စခန္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ဴ ိဆြန္းစစ္တပ္အင္အားကို တိုးခ်ဲ႕ျခင္း
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ဂ်ဴ ိဆြန္းေခတ္ စစ္တပ္ကို အင္အားႀကီးတဲ့ စစ္တပ္ျဖစ္ေအာင္ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ဘုရင္တပါးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔လက္ထက္မွာ
ဂ်ဴ ိဆြန္းစစ္တပ္ကို အင္အားႀကီး စစ္တပ္ျဖစ္လာေအာင္ မ်ားစြာေသာ စစ္စည္းကမ္းမ်ား စစ္မႈထမ္းဥပေဒမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔အျပင္ စစ္လက္နက္မ်ားကို တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။ အေျမာက္မ်ား ဒံုက်ည္ (ျမတံပူ) မီးျမွားပစ္အေျမာက္မ်ား ေမာ္တာအေျမာက္မ်ားကို ယမ္းမႈန္႔မ်ား အသံုးျပဳကာ တီထြင္ထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတဝွမ္းရွိ စစ္တပ္တိုင္းမွာ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳေစပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း အင္ဂ်င္းႏွစ္ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္းမွာ အေျမာက္မ်ားကို ကြ်မ္းက်င္စြာ အသံုးျပဳၿပီး ေရေၾကာင္းစစ္ပြဲ ေျမျပင္စစ္ပြဲမ်ားမွာ အေျမာက္မ်ားျဖင့္ ဂ်ပန္တို႔ကို အႏိုင္ယူခဲ့ပါတယ္။
၁၄၁၉ ေမလမွာေတာ့ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ အနားယူသြားေသာ ဘုရင္ ထယ္ဂ်ဴ ံး၏ အႀကံေပးခ်က္အရ ဆူရွီးမားကြ်န္းကို အေျခစိုက္ကာ ေတာင္ပင္လယ္၏ ကုန္သြယ္ေရးကို ေႏွာင့္ယွက္ေနေသာ ဂ်ပန္ ပင္လယ္ဓားျပတို႔အား ႏွိမ္နင္းရန္ ဂ်ဴ ိဆြန္း စစ္တပ္ကို ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ စစ္ပြဲအတြင္း ဂ်ပန္ပင္လယ္ဓားျပ ၂၄၅ ေယာက္ကို သတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၁၀ ေယာက္ကို အရွင္ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ဴ ိဆြန္းဘက္မွ စစ္သည္ ၁၈၀ ေက်ာ္ က်ဆံုးခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ ၁၄၁၉ စက္တင္ဘာလမွာေတာ့ ဂ်ဴ ိဆြန္း စစ္တပ္ဟာ ျပည္ေတာ္ျပန္ဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆူရွီးမား ကြ်န္းစု ဒိုၿမိဳ နဲ႔ တကယ္တမ္း သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့တာကေတာ့ ၁၄၄၃ ခုႏွစ္မွသာ ရရွိခဲ့တာပါ။ ဆူရွီမား ဒိုင္ၿမိဳဟာ ၁၄၄၃ မွာ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ထံ လက္ေဆာင္ပ႑ာမ်ား ဆက္သကာ ဆူရွီးမားကြ်န္းနဲ႔ ဂ်ဴ ိဆြန္းတို႔အၾကား ကုန္သြယ္ခြင့္ သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဴ ပ္ကို ခ်ဴ ပ္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ စာခ်ဴ ပ္အရ ဂ်ပန္ျပည္ဟာ
ဂ်ဴ ိဆြန္းရဲ႕ ဆိပ္ကမ္း ၃ ခုမွာ ကုန္သြယ္ခြင့္ရပါမယ္။
၁၄၃၃ ခုနစ္မွာေတာ့ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ စစ္သူႀကီး ကင္ဂ်ဴ ံဆိုးကို ဗိုလ္ခ်ဴ ပ္ႀကီးအျဖစ္ ရာထူးတိုးေပးၿပီး ေျမာက္ပိုင္းရွိ ဂ်ာခ်န္လူမ်ဴ ိးစု (ယေန႔ေခတ္ မန္ခ်ဴ းလူမ်ဴ ိးစု) တို႔ကို ႏွိမ္နင္းေစပါတယ္။ ကင္ဂ်ဴ ံဆိုးနဲ႔ သူ႔စစ္တပ္ဟာ ေျမာက္ပိုင္းေဒသရွိ ဂ်ာခ်န္တို႔ကို ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဘက္ကို နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ရာမွာ ယေန႔ေခတ္ ေျမာက္ကိုရီးယား တရုတ္နယ္စပ္အထိ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ ေျမာက္ဘက္ နယ္စပ္ကို ကာကြယ္ဖို႔ ခံတပ္ၿမိဳ႕ ၄ ခုနဲ႔ နယ္စပ္ စစ္စခန္း ၆ ခုျဖင့္ တပ္စြဲထားခဲ့ၿပီး ဂ်ာခ်န္တို႔၏ ရန္မွကာကြယ္ရန္ စီမံထားခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းျပည္အတြင္း ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ လယ္သမားေတြကို ကူညီေပးခ်င္တာေၾကာင့္ လယ္ယာသံုး လက္စြဲစာအုပ္ကို ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ စာအုပ္မွာ လအလိုက္ စိုက္ပ်ဴ ိးသင့္တဲ့ သီးႏွံေတြ လယ္သမားေတြအတြက္ အက်ဴ ိးရွိမယ့္ သတင္းမွတ္တမ္းေတြ သီးႏွံစိုက္ပ်ဴ ိးနည္းေတြ စသည္ျဖင့္ ထည့္သြင္းေရးသားထားပါတယ္။ ထို႔အျပင္ မိုးေရခ်ိန္တုိင္း ကိရိိယာ၊ နကၡတာရာၾကည့္ ကိရိယာ၊ ေနနာရီ၊ ေရနာရီ၊ ေရတက္ေရက်တုိင္း ကိရိယာ၊ ေလတိုက္ညႊန္တံ စတဲ့ စမ္းသစ္တဲ့ ပညာေတြကိုလည္း ေျမာက္မ်ားစြာ တီထြင္ခဲ့ပါေသးတယ္။
မိုးေရခ်ိန္တိုင္း ကိရိယာဟာ ကမာၻ႕ပထမဆံုး တီထြင္ႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ကိုးရီးယားလူမ်ဴ ိးေတြရဲ႕ ဂုဏ္ယူစရာအေကာင္းဆံုး တီထြင္မႈေတြထဲက တစ္ခုပါ။ အဆိုပါ ကိရိယာကို တီထြင္ခဲ့သူကေတာ့ ဂ်န္ေယာင္းရွီ ျဖစ္ၿပီး သူဟာ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ လက္ထက္မွာေတာ့ ထင္ရွားတဲ့ သိပၸံပညာရွင္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဂ်န္ေယာင္းရွီီကို ေအာက္ဆံုးလႊာ လူတန္းစားက ေမြဖြားခဲ့ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ထူးခြ်န္မႈကိုသိတဲ့ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ေျမွာက္စားခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္သံုး ကိုးရီးယားစာေပကို တီထြင္ျခင္း
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီးရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြထဲမွာ သူဟာ ယေန႔ေခတ္သံုး ကိုးရီးယားစာေပကို တီထြင္ခဲ့ၿပီး ကိုးရီးယားတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စာေပ ျဖစ္တဲ့ Hangul ဟာ ကိုးရီးယားသမိုင္းကို တေခတ္ဆန္းသစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
Hangul ကို မတီထြင္ခင္မွာ ကိုးရီးယား လူေနမႈစနစ္ထဲမွာ အထက္တန္း လူတန္းစားေတြသာ စာေပတတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဆ္ုိပါ စာေပကို Hanja လို႔ ေခၚၿပီး Hanja ဟာ တရုတ္ အကၡရာစာလုံးမ်ားကို အသံုးျပဳၿပီး ကိုးရီးယားစာေပကို ေရးသားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္စာလံုးနဲ႔ ဆင္တူေပမယ့္ စာလံုး ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ စာလံုးရဲ႕ သဒၵါ အနက္အဓိပၸါယ္ဟာ ကြာျခားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Hanja ဟာ ခက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ကိုးရီးယားသာမန္ လူတန္းစားေတြဟာ စာေပတတ္ေျမာက္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ယေနေခတ္သံုး Hangul ကို တီထြင္ခဲ့စဥ္က ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွာ မ်ားစြာေသာ ေဝဖန္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ လူတိုင္းလိုလို စာေပသင္ၾကားရာမွာ လြယ္ကူလာၿပီး စာေပတတ္ေျမာက္မႈမွာလည္း တိုးတက္လာပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီးဟာ ကိုရီးယားစာလုံးေတြကို ၁၄၄၃ ခုႏွစ္ကေန စၿပီး ႏုိင္ငံတြင္းမွာရွိတဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အတူ ကိုရီးယားစာလုံး Hangul (ဟာ-န္ဂူး-လ္) ကို တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအတြက္လို႔ဆိုေပမယ့္ နဂုိမူလ ကိုရီးယားမွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ တရုတ္စာလုံးေတြကိုပဲ အေျခခံၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ေတြ ေရးသား ရပါတယ္။ အဲတာေတြ အားလုံးကို ရွင္းလင္းခ်က္ စာအုပ္ ေဟးေဒးဘြန္ (해례본-解例本) Haeryebon
ေတြကေန တဆင့္ ျပန္လည္သိရွိနား လည္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ (훈민정음) Hun-Min-Jeong-Eum ဟြန္းမင္းေဂ်ာင္းအန္းကို ရွင္းလင္းခ်က္ေတြ ေရးသား ထားတဲ့ စာအုပ္ (၅)အုပ္ကေန ေလ့လာရတာပါ။ ေရွးေဟာင္းစာအုပ္ေတြကို ပုံတူပြား ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ ကေန တဆင့္ ေလ့လာရတာပါ။ စာအုပ္ (၅)အုပ္ကေတာ့ ဂ်ယ္ဂ်ာဟဲ (제자해-制字解) လို႔ ေခၚတဲ့ ကိုရီးယားစာလုံး (ဟာ-န္ဂူး-လ္) တီထြင္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရားေတြကို ရွင္းလင္းထားတဲ့ စာအုပ္၊ ေနာက္တစ္အုပ္က ကိုရီးယားစာလုံး အစအသံကို ရွင္းလင္းထားတဲ့စာအုပ္- ခ်ဴ ိေဆာငွဲ (초성해-初聲解)၊ အလယ္အသံကို ရွင္းလင္းထားတဲ့ ဂ်ဴ း-င္ေဆာငွဲ (중성해-中聲解)၊ ေနာက္ဆုံးအသံကို ရွင္းလင္းထား တဲ့ ဂ်ဴ ံး-င္ေဆာငွဲ (종성해-終聲解)၊ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ စာလုံးတစ္ခုခ်င္းဆီက ေပါင္းစပ္ျပီး (တစ္နည္း- ဗ်ည္း၊ သရေပါင္းစပ္ျခင္း) ေရးသားပုံ၊ အသံထြက္ျခင္းတုိ႔ကို ရွင္းလင္းထားတဲ့ ဟာ့-ပ္ဂ်ာဟဲ (합자해-合字解) ဆိုတဲ့ (၅) အုပ္အျပင္ ေနာက္ဆက္တြဲလုိ႔ ေျပာရမယ့္ ဗ်ည္း၊ သရေပါင္းေတြကို ဥပမာနဲ႔ ရွင္းျပထားတဲ့ ယုံး-င္ဂ်ာရယ္ (용자례-用字例) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ခြင့္ ရပါတယ္။ ပံုပါက စာအုပ္ကေတာ့ ယုံး-င္ဂ်ာရယ္ ထဲက စာမ်က္ႏွာ ႏွစ္ခုပါ။ မွတ္ခ်က္။ ။ ပံုေတြ ျပထားေပးပါတယ္။ တပံုခ်င္းစီ ေထာက္ၾကည့္ေပးပါ။
၁၄၄၆ ခုႏွစ္ ကိုရီးစယား ရုိးရာ ျပကၡဒိန္အရ ၉ လမွာ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားကို ကိုရီးယားစာကို တီထြင္ ေရးသားျပီးခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာကာ ကိုရီးယားစာကို လြယ္ကူစြာ ေလ့လာ သင္ၾကားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ကိုရီးယားစာကို ပထမဦးဆုံး 훈민정음 ဟု(န္)မီ(န္)ေဂ်ာင္ အူး(မ္) ဟု ေခၚဆို အသုံးျပဳခဲ့ပါတယ္။
ပထမဦးဆုံး စတင္ တီထြင္ခဲ့စဥ္က စာလုံးေပါင္း အကၡရာ ၂၈ လုံး ရွိခဲ့ေပမယ့္ အခု လက္ရွိမွာ အကၡရာ ၂၄ လုံးကိုသာ အသုံးျပဳႏိုင္ပါေတာ့တယ္။
ကိုရီးယားႏိုင္ငံဟာ ၁၉၁၀ ခုမွ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အထိ ဂ်ပန္ ဖက္ဆစ္လက္ေအာက္ ေရာက္ခဲ့ျပီးေနာက္ ဂ်ပန္မ်ားဟာ ကိုရီးယား ယဥ္ေက်းမူနဲ စာေပ သမိုင္းမ်ားကို ေျမာက္မ်ားစြာ ဖ်က္စီးခဲ့တဲ့အထဲမွာ ကုိရီးယားစာ ၄လုံးဟာလည္း ပါ၀င္ခဲ့ရပါတယ္။
ကိုးရီးယားစာေပ Hangul ဟန္ဂူးစာလံုးတိုင္းဟာ ရိုးရွင္းတဲ႔ပံုမ်ားျဖစ္ၿပီး လူတိုရဲ႕ စကားေျပာစဥ္ ထိမိသြားအဂၤါမ်ားနဲ႔ (လွ်ာ သြား ပါးစပ္) ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဥပမာ အူ သံ ဆိုပါက eu အသံထြက္ဖို႔ လ်ွာက အလယ္မွာေရာက္ေနၿပီး ပါးစပ္က ဝ ပံုစံ ရွိေနတယ္ဆို 으 eu စသည္ျဖင့္ အသံထြက္အဂၤါေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈပံုစံကို အေျခခံၿပီး တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္ 한글날 [Hangul Day] Hangul ProclamationDay ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔ကို ကိုရီးယားစာေပေန႔ အျဖစ္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွ စတင္သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔ ကိုရီးယားစာေပေန႔ ေရာက္တုိင္း ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးယဥ္ေက်းမူဆု ေပးအပ္ပြဲ အခမ္းအနားကို ခမ္းနားစြာ က်င္းပကာ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္၏ ေမြးရပ္ဌာနေန ဂေယာင္ဂီျပည္နယ္ ေယာဂ်ဴ ၿမိဳ႕၌ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္၏ အုတ္ဂူတြင္ ကန္ေတာ့ပြဲမ်ား က်င္းပၾကပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီး နတ္ရြာစံျခင္းႏွင့္ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္နဲ႔ ပတ္သတ္ေသာ အထိမ္းအမွတ္မ်ား
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ ၁၄၅၀ ဧၿပီလ ၈ ရက္ေန႔ သူ႔အသက္ ၅၂ ႏွစ္ အရြယ္မွာ ဆီးခ်ဴ ိေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ဟာ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ အရြယ္နဲ႔ နန္းတက္ခဲ့ေပမယ့္ ကိုးရီးယား ျပည္သူေတြအတြက္ မ်ားစြာေသာ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ခ်န္ရစ္ေပးထားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူနတ္ရြာစံတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕သားေတာ္ အႀကီးဆံုး မူဂ်ဴ ံးဘုရင္ နန္းတက္ခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ အထိမ္းအမွတ္မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ဆ္ိုးလ္ၿမိဳ႕လယ္ လမ္းမႀကီးကို ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးႏို လမ္းမဟူ၍ ေခၚဆိုၾကၿပီး ထိုေနရာနားမွာပဲ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး အႏုပညာစင္တာကို ဖြင့္လွစ္ထားပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ ပုံပါ တစ္ေသာင္းတန္ (ေငြစကၠဴ ) အား ၁၉၇၂ ခုႏွစ္က စတင္ ပုံႏွိပ္ကာ
ဂုဏ္ျပဳမွတ္တမ္း တင္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၁ ရက္တြင္ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ၿမိဳ႕သစ္ကို တည္ေဆာက္ကာ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ၿမိဳ႕သစ္ဟာ ကိုရီးယား အစိုးရ၀န္ၾကီးဌာမ်ား အားလုံး ရုံးစိုက္ရာ ၿမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။
ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဘုရင္ႀကီးရဲ႕ အေၾကာင္းကို ဇာတ္လမ္းတြဲမ်ား ရိုက္ကူးထားၿပီး ျမဝတီမွာေတာ့ ဇာတ္လမ္းတြဲ ၂ ခုလံုး ျပသသြားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ နာမည္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ဘူးဗ်။ အကၡရာစာလံုးေလးမ်ား တီထြင္သူဆိုလားပဲ ဇတ္လမ္းတြဲ တစ္ခုနာမည္ကေတာ့ ေသခ်ာမမွတ္မိဘူး။ မွတ္မိေသးတဲ့လူ ေျပာျပသြားပါ။ ျပန္ၾကည့္ခ်င္လို႔ပါ။ ဒါက စကားခ်ပ္ :P ‪#‎SwamHtet‬
The Divine Weapon ထဲမွာေတာ့ ဆဲလ္ဂ်ဴ ံးဟာ မင္းသားဘဝမွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။
ေတာင္ကိုးရီးယားေရတပ္မွာလည္း Sejong the Great-Class Destoryer ဆိုၿပီး ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္၏ နာမည္ျဖင့္ တပ္ေတာ္ဝင္ၿပီး ႏိုင္ငံတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိပါတယ္။
ကိုးရီးယားဘာသာစကားကုိ ယခု ဆဲလ္ဂ်ဴ ံး ဘုရင္ႀကီး ေရးသားခ်ိန္မွသာ ေလ့လာခဲ့ရသျဖင့္ မွားယြင္းမႈမ်ား ရွိပါက ကြ်န္ေတာ္တို႔ မွတ္စုၾကမ္းမွ ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။ လိုအပ္တာမ်ား ရွိလွ်င္လည္း ေထာက္ျပေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။
https://m.facebook.com/story.php…
#SwamHtet(မွတ္စုၾကမ္း)

No comments:

Post a Comment

မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။