“အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ”

ေက်ာက္သင္ပုန္း

 

“အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ”

ေခါင္းေဆာင္မႈကို တစ္ခြန္းတည္းေၿပာပါ ဆုိရင္ အဲဒါ လႊမ္းမိုးႏိုင္စြမ္း (Influence) ပါပဲ။ အဲဒီလိုလႊမ္းမိုးဖု႔ိဆုိရင္ ေခါင္းေဆာင္မွာ ပါ၀ါရွိရတယ္။ အဓိကအားၿဖင့္ေတာ့ ပါ၀ါ(၂)မ်ိဳးေပါ့၊ Positional Power နဲ႔ Personal Power ။

ကုိယ္ရထားတဲဲ့ ရာထူးေၾကာင့္ ေၿပာခြင့္၊ ဆုိခြင့္၊ လုပ္ခုိင္းခြင့္ ရွိေနတာက Positional power ၿဖစ္ၿပီး ကုိယ့္ရဲ႔ ကုိယ္ရည္ကုိယ္ေသြး၊ အရည္အခ်င္း၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ စတာေတြေၾကာင့္ ရလာတဲ့ ပါ၀ါကိုေတာ့ Personal power လို႔ေခၚပါတယ္။

တကယ္ဆို အဲဒီ Personal power ထဲမွာ ေယာက်ာ္းၿဖစ္ၿခင္း၊ မိန္းၿဖစ္ၿခင္း ဆုိတာ မပါပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေခါင္းေဆာင္က ေယာက်ာ္းၿဖစ္ေနခဲ့ရင္ (ေခတ္စကားနဲ႔ေၿပာရရင္ေတာ့) လူပိုရွိန္ၿပီး၊ မိန္းမၿဖစ္ေနခဲ့ရင္ေတာ့ အထင္ေသးတယ္၊ တခုခုဆုိ ကလန္ကဆန္ လုပ္ခ်င္တယ္ေပါ့။ ရာထူးေၾကာင့္ မတတ္သာလို႔သာ ေနရမယ္၊ မိန္းမေတြက ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္စြမ္း မရွိပါဘူး၊ ေတြေ၀တယ္၊ မၿပတ္သားဘူး၊ မဆံုးၿဖတ္ႏုိင္ဘူး ဒါမ်ိဳးေတြ ထင္တတ္ၾကတယ္။ က်ားမခြဲၿခားဆက္ဆံမႈ မ်ားတဲ့ေနရာမွာဆုိ အဲဒီပံုစံမ်ိဳး ပုိေတြ႔ရတတ္တယ္။ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္စြမ္း မရွိခဲ့ရင္ မိန္းမမို႔လို႔ လို႔ ေၿပာတတ္ၾကေပမယ့္ ေယာက်ာ္းေလးတစ္ေယာက္ ေခါင္းမေဆာင္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ေယာက်ာ္းမုိ႔လို႔ ဆုိတာမ်ိဳး မေၿပာတတ္ၾကဘူး။

ဘာၿဖစ္လုိ႔ အဲဒီလို သတ္မွတ္ေနၾကတာလဲ။
ေတြးၾကည္႔ရင္ တရားေသသတ္မွတ္ခ်က္ (Stereotype) ဆုိတာေတြဟာ အေၾကာင္းမဲ့ေပၚလာတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ဥပမာ ဆုိပါေတာ့၊ ေတာသူေတာင္သားေတြဟာ ရုိးသားၾကတယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္မႈ။
ဘာလို႔ၿဖစ္လာလဲ။
ေတာသူေတာင္သားေတြဟာ ရုိးသားၾကတယ္၊ ပြင့္လင္းၾကတယ္၊ လွည္႔တာပတ္တာ ရွားတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလိုသတ္မွတ္လိုက္ၾကတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေတာသူေတာင္သားတုိင္း ရုိးသားေနသလား ဆုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ေတာသူေတာင္သားမွန္ရင္ အားလံုးရုိးသားတယ္လို႔ တထစ္ခ် သတ္မွတ္လိုက္လို႔ မရဘူး။ ဒါကို သတိေပးရမယ္။ ေနာက္ၿပီး လွည္႔တတ္ပတ္တတ္တဲ့ ေတာသူေတာင္သားေတြ မ်ားလာခဲ့မယ္ဆုိရင္ အဲဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြလည္း တၿဖည္းၿဖည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မယ္။

အခု အမ်ိဳးသမီးေတြ ဦးေဆာင္ႏုိင္စြမ္း မရွိဘူး ဆိုတဲ့သတ္မွတ္ခ်က္ဟာလည္း ဒီသေဘာပဲ။ အေၾကာင္းမဲ့ ၿဖစ္လာတာ မဟုတ္ဘူး။ မိန္းကေလးေတြဟာ တခုခုဆုိ မလုပ္ရဲ၊ မကုိင္ရဲ၊ မေၿပာရဲ၊ မဆုိရဲ။ အစည္းအေ၀းေတြမွာ ေဟာေဟာဒုိင္းဒုိင္း ေၿပာေနၿပီဆုိ ၾကည္႔လိုက္၊ ေယာက်ာ္းေလး ၿဖစ္ေနတာမ်ားတယ္။ ကုိယ့္အၿမင္ ကုိယ့္အေတြးကို ရဲရဲတင္းတင္း မထုတ္ေဖာ္ရဲၾကဘူး။ ဒီမွာတင္လားဆုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ရဲ႔ Chief Operating Officer ၿဖစ္တဲ့ Sheryl Sandberg ကုိယ္တုိင္လည္း သူ႔စာအုပ္ထဲမွာ အဲဒီလိုေရးဖူးတယ္။ အစည္းအေ၀းေတြမွာ မဲခြဲလုိ႔ လက္ေထာင္ၾကရင္ေတာင္ ရဲရဲတင္းတင္း မေထာင္ရဲၾကဘူး တဲ့။ ဒါေတြေၾကာင့္ပဲ မိန္းကေလးဆုိတာ ဦးေဆာင္ႏုိင္စြမ္း မရွိဘူးဆုိတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ေပၚလာရတာ။

ဒါေၾကာင့္ အဲဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ေပ်ာက္သြားခ်င္ရင္ တစ္ဖက္ကလည္း မိန္းကေလးဆုိတုိင္း ေခါင္းေဆာင္မၿဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ တရားေသ မသတ္မွတ္ၾကဖုိ႔လိုသလို၊ ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ မိန္းကေလးေတြ ခပ္မ်ားမ်ားေပၚလာဖို႔လည္း လိုတယ္။ အဲဒါက ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ဖ်က္ဆီးႏုိင္တဲ့ အေကာင္းဆံုးလက္နက္ပဲ။

ေနရာမေပးခ်င္တာ နဲ႔ ယူႏုိင္စြမ္းမရွိတာ ႏွစ္ခုေပါ့။ ဒီေတာ့ မေပးခ်င္တဲ့ေနရာကို ယူႏုိင္စြမ္းရွိေၾကာင္းသက္ေသၿပၿခင္းနဲ႔ပဲ အရယူၿပၾကရလိမ့္မယ္။

တကယ္ေတာ့ မိန္းကေလးေတြ ဘာလုိ႔အဲလိုၿဖစ္ရလဲဆုိတာက သားနဲ႔သမီးကုိ မိဘက၊ ဆရာက၊ အသိုင္းအ၀ုိင္းက ဘယ္လိုၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခဲ့သလဲဆုိတာနဲ႔ အဓိကသက္ဆုိင္တယ္။ သားကိုေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနေစတယ္၊ ရဲရဲတင္းတင္း ၿဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတယ္၊ သမီးကုိေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈတို႔၊ အစဥ္အလာတုိ႔ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး မိန္းကေလးဆုိတာ ဗိုင္းေကာင္းေက်ာက္ဖိေနရတယ္၊ အိမ္မႈကိစၥႏုိင္နင္းရတယ္၊ တခုခုဆုိ အနစ္နာခံရတယ္၊ ဒါမ်ိဳးေတြ ပံုသြင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီအခါမွာ မိန္းကေလးေတြရဲ႔ သတၱိ၊ ဆံုးၿဖတ္ႏုိင္စြမ္း၊ ၿပတ္သားမႈ၊ ဒါေတြက အသားေသကုန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚလာဖုိ႔ဆုိရင္ မိန္းကေလးေတြကို ၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္တဲ့ပံုစံေတြ ေၿပာင္းဖု႔ိလိုတယ္။ မဟုတ္ရင္ အဲဒီထဲကေန ေဖာက္ထြက္ႏုိင္ဖုိ႔ အေတာ္ၾကိဳးစားရမွာကိုး။

EQ ဆုိတာကို စမိတ္ဆက္ခဲ့တဲ့ Daniel Goleman ကေတာ့ သူ႔ဘေလာ့ဂ္တစ္ခုမွာ ေရးထားတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးက အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီး ၅၅,၀၀၀ ကို ဆန္းစစ္ၾကည္႔လိုက္တဲ့အခါ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ Soft skill ပုိင္းမွာ ပိုၿပီးသာလြန္တာကို ေတြ႔ရတယ္ တဲ့။ Soft skill ဆိုတာ ေရာ့ ဒါက ဒီလို ဆုိၿပီး သင္ေပးလုိက္လုိ႔ မရတဲ့ ၿပႆနာေၿဖရွင္းၿခင္း (Problem solving)၊ ပဋိပကၡကုိင္တြယ္ၿခင္း (Conflict management)၊ ကုိယ္ခ်င္းစာစိတ္ (Empathy) နည္းၿပၿခင္းနဲ႔ လမ္းညႊန္ေပးၿခင္း (Coaching &mentoring) ရည္မွန္းခ်က္ၿပည္႔ေၿမာက္ေအာင္ အာရံုစူးစိုက္ၿခင္း (Focus on achieving goals) ဒါေတြပါတယ္။ အရွင္းဆံုးေၿပာရရင္ EQ ပဲေပါ့။

ဒါကုိၾကည္႔ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေနရာဆုိ မိန္းကေလးပဲေရြး လို႔ ဆုိလိုတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အေသြးဟာ ေယာက်ာ္းရယ္ မိန္းမရယ္နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီနဲ႔ ဆုိင္တယ္၊ ဘယ္သူမဆုိ ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္လို႔ ရႏုိင္တယ္ဆုိတာကို သိေစခ်င္တာပါ။

ေခတ္ကေၿပာင္းေနၿပီ။ ကမာၻမွာေရာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာပါ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ေတြ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ရွိေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ မိန္းမအုပ္ခ်ဳပ္ရင္ တုိင္းၿပည္ဘာၿဖစ္မယ္၊ မိန္းကေလးဆုိတာ ေခါင္းေဆာင္ေနရာနဲ႔ မသင့္ေတာ္ဘူးဆုိတဲ့ ေရွးရုိးစြဲအၿမင္ေတြ ထားခဲ့မွ ရေတာ့မယ္။

အဲဒီလို ေရွးရုိးစြဲအၿမင္ေတြ၊ တရားေသအၿမင္ေတြ ဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့သူဟာ

အကယ္၍မ်ား ေယာက်ာ္းတစ္ေယာက္ ၿဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆုိရင္
အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္ေၿပဖုိ႔ မလြယ္ဘူး၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြမ်ားလာတဲ့ ေခတ္ၾကီးထဲမွာ မိသားစုတာ၀န္ကို ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္း ထမ္းေနရလိမ့္မယ္၊ ကုိယ့္သားသမီးေတြအတြက္ မိခင္ေကာင္းတစ္ေယာက္ကုိ လက္လြတ္သြားရလိမ့္မယ္

အကယ္၍မ်ား ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ ၿဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆုိရင္
မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႔လက္ေအာက္မွာ မလုပ္ခ်င္ဘူးဆုိၿပီး အလုပ္မွာ မေပ်ာ္မရႊင္ ၿဖစ္ေနရလိမ့္မယ္

အကယ္၍မ်ား မိခင္တစ္ေယာက္ ၿဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆုိရင္
ကုိယ့္သမီးေလးရဲ႔ အစြမ္းအစေတြဟာ အစဥ္အလာသတ္မွတ္ခ်က္ေတြေအာက္မွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားရလိမ့္မယ္။ ရြယ္တူမိန္းကေလးခ်င္းမွာကို တစ္တန္းနိမ့္ေနလိမ့္မယ္။ ကုိယ့္သား ယူလာမယ့္ ထက္ထက္ၿမက္ၿမက္ ေခၽြးမနဲ႔လည္း အဆင္ေၿပမယ္မဟုတ္ဘူး

အကယ္၍မ်ား ၿပည္သူအမ်ားစု ၿဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆုိရင္ေတာ့
ကုိယ့္တုိင္းၿပည္အတြက္ တကယ္သင့္ေတာ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းရဖုိ႔အခြင့္အလမ္း ၅၀%ကို ၿငင္းပယ္လုိက္တာနဲ႔ တူေနပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ ၿပန္ေၿပာရရင္
အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ေတြ ပုိမ်ားလာဖုိ႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက ၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္တဲ့ပံုစံေတြ ၿပင္ဖုိ႔လိုတယ္၊
ေခါင္းေဆာင္ေနရာအတြက္ စဥ္းစားတဲ့အခါ ေယာက်ာ္းရယ္ မိန္းမရယ္ မၾကည္႔ဘဲ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူကို ေနရာေပးႏုိင္ဖုိ႔ လိုတယ္၊ ေလးစားတတ္ဖုိ႔ လိုတယ္။ ဒါပါပဲ။

ေဒါက္တာၿဖိဳးသီဟ
၂၇.၈.၂၀၁၆