#ေနၾကတ္ျခင္းပံုျပင္။

Thein Pe

#ေနၾကတ္ျခင္းပံုျပင္။

ေနၾကတ္ျခင္း(eclipse)ဆိုတာ.အားလံုးသိၾကပါတယ္။.ေနနဲ႔ကမာၻၾကားမွာ.လည္ပတ္ေနတဲ့လက်ေရာက္သြားၿပီး.ေန၊လ၊ကမ႓ာအားလံုးဟာ.တတန္းထဲျဖစ္သြားရင္.လအရိပ္ကာလိုက္တာေၾကာင့္.ေနကိုအျပည့္မျမင္ရေတာ့ပဲ.တျခမ္း(သို႔မဟုတ္)တစိပ္တပိုင္းပဲျမင္ရေတာ့တာပါ။.ေနၾကတ္တာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့.ျဖစ္ရပ္မွန္ဇာတ္လမ္းေလးတခုရွိပါတယ္။

ေနၾကတ္တာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး.ေရွးေခတ္ကလူေတြမွာ.အယူအဆအမိ်ုးမိ်ုးရိွခဲ့ျကတယ္။.တရုပ္ျပည္က.ေရွးလူေတြက.ေကာင္းကင္က.နဂါးႀကီးတေကာင္ဟာ.ေနကို.ေန႔လည္စာအျဖစ္.လာေရာက္စားသံုးတာေၾကာင့္.ေနတျခမ္းေပ်ာက္သြားတယ္လို႔.လို့.ေျပာၾကတယ္။.ေနၾကတ္တယ္ဆိုတဲ့စကားလံုးဟာ.တရုတ္လို.ခ်ီ(chi)သို႔မဟုတ္.ရွီ(shi)လို႔.ေခၚၾကတယ္။.အဓိပၸါယ္က.စားသံုးျခင္းပါ။

၁၄၉၂ခုႏွစ္က.အေမရိကတိုက္ကို.ပထမဆံုးေတြ႕ရွိတဲ့.စပိန္ႏိုင္ငံသား.ခရစၥတိုဖာကိုလန္ဘတ္စ္အေၾကာင္းကို.ပထဝီဘာသာသင္ခဲ့ဖူးသူတိုင္း.သိၾကမွာပါ။

ကိုလန္ဘတ္စ္ဟာ.သေဘာၤနဲ႔မၾကာခနခရီးထြက္ၿပီး.မေရာက္ဖူးေသးတဲ့နယ္ေျမသစ္ေတြကို.လိုက္ရွာေလ့ရွိတယ္။.၁၅၀၄ခုႏွစ္မွာ.စတုတၳခရီးစဥ္အျဖစ္.စကင္ဒီေနးဗီးယားႏိုင္ငံေတြဖက္ကိုေရာက္သြားပါတယ္။.ကြ်န္းငယ္ေလးတခုကိုေရာက္ေတာ့.သူဟာ.ေနမေကာင္းျဖစ္ၿပီး.ဒူးနာေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္.အိပ္ယာကမထႏိုင္ျဖစ္ေနတယ္။.သေဘၤာသားေတြက.သူ႔ကိုကြ်န္းေပၚက.အစာေရစာနဲ႔သဲေသာင္ျပင္မွာ.ခ်န္ရစ္ထားခဲ့ၿပီး.သေဘာၤခရီးဆက္ထြက္သြားၾကတယ္။

ရက္နဲငယ္ၾကာေတာ့.ကိုလန္ဘတ္စ္မွာ.စားစရာကုန္သြားပါတယ္။.ကံေကာင္းတာက.သူ႔ကို.ကြ်န္းသားေတြက.အသီးအႏံွေတြကို.ျခင္းေတာင္းေလးေတြထဲထဲ့ၿပီး.ေန႔စဥ္လာေပးလို႔.အဲဒါေလးေတြစားရင္းနဲ႔.အသက္ဆက္ရွင္ေနခြင့္ရခဲ့တယ္။

ဒါေပမဲ့.လေပါင္းအတန္ၾကာလာေတာ့.ကၽြန္းသားေတြဟာ.သူ႔ကို.အလကားေပးေကြ်းေနရတာကို.မသထာေတာ့လို႔.စားစရာေတြ.လာမေပးၾကေတာ့ဘူး။.ဒီေတာ့.ကိုလန္ဘတ္စ္ဟာ.အစာေရစာငတ္ျပတ္စျပဳလာၿပီ။.ဒါေပမဲ့.ကံေကာင္းတာက.သူဖတ္ဖူးတဲ့စာအုပ္တအုပ္ထဲက.မွတ္သားထားတာေလးေတြကို.ျပန္ဖတ္ရင္းနဲ႔.မၾကာခင္.တပါတ္အတြင္းမွာ.ေနၾကတ္ေတာ့မယ္ဆိုတာသိလိုက္တယ္။

အဲဒီေတာ့.ကိုလန္ဘတ္စ္က.ကၽြန္းသားေတြကို.ေျပာလိုက္တယ္။.သူ႔ကို.အစာေရစာလာမေပးဘူးဆိုရင္.ေကာင္းကင္မွာ.ထြန္းလင္းေတာက္ပေနတဲ့ေနမင္းႀကီးကို.ကိုက္စားပစ္လိုက္မယ္လို႔ေျပာလိုက္တယ္။.ကြ်န္းသားေတြက.သူ႔စကားကိုမယံုၾကဘူး။.ရီစရာေျပာတယ္ထင္လို႔.ဘယ္သူမွ.အစားအစာ.လာမေပးၾကပါဘူး။

ကိုလန္ဘတ္စ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္းပဲ.တပါတ္အၾကာမွာ.ေနစၾကတ္ပါတယ္။.တျဖည္းျဖည္းနဲ႔.ေနရဲ႕အစိပ္အပိုင္းအေတာ္မ်ားမ်ားကို.အေမွာင္ဖံုးလာတယ္။.ဒီေတာ့.ကြ်န္းသားေတြဟာ.ေနမရွိရင္.သူတို႔တသက္လံုးအေမွာင္ထဲမွာပဲ.ေနၾကရေတာ့မွာကို.ေၾကာက္လာၾကတယ္။.ၿပီးေတာ့.ကိုလန္ဘတ္စ္ဟာလဲ.တန္ခိုးရွင္တေယာက္လို႔.ယံုၾကည္လာၾကတယ္။.ဒါေၾကာင့္.ကြ်န္းသားေတြဟာ.သူ႔ကို.အစားအေသာက္ေတြအမ်ားႀကီးယူလာၾကၿပီး.ေနမင္းႀကီးကိုဆက္မစားဖို႔.ရွိခိုးေတာင္းပန္ၾကတယ္။.အဲဒီေတာ့.ကိုလန္ဘတ္စ္က.ေနာက္ရက္အနဲငယ္က်ရင္.ေနမင္းကိုစားေနတာ.ရပ္ေပးမယ္လို႔ေျပာလိုက္တယ္။.သူက.စာဖတ္ထားေတာ့.ေနၾကတ္တာျပီးဆံုးဖို႔.ရက္အနဲငယ္ပဲလိုေတာ့တယ္ဆိုတာ.သိေနတယ္ေလ။

သူေျပာတဲ့အတိုင္း.မၾကာခင္ေနၾကတ္တာၿပီးဆံုးသြားၿပီး.ေနမင္းႀကီးဟာ.နဂိုအတိုင္း.ျပန္လည္ထြန္းလင္းေတာက္ပလာခဲ့တယ္။.ကြ်န္းသားေတြက.သူ႔ကို.တန္ခိုးရွင္တေယာက္အျဖစ္.ေန႔စဥ္ရက္ဆက္အစာေရစာလာေပးေနလို႔.အဲဒါေတြစားရင္းနဲ႔.ကိုလန္ဘတ္စ္ဟာ.လေပါင္းအတန္ၾကာ.ကြ်န္းေပၚမွာ.ဆက္ေနခဲ့တယ္။.ေနာက္ဆံုးေတာ့.သူဟာ.လာေခၚတဲ့သေဘၤာနဲ႔.စပိန္ႏိုင္ငံကိုျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။.သူ႔သားျပန္ေျပာျပတာကို.သမိုင္းမွာမွတ္တမ္းတင္ထားတာပါ။

အဲဒါေၾကာင့္ေျပာတာ.စာဖတ္ၾကပါလို႔။.စာဖတ္ေတာ့.အသိဉာဏ္ႂကြယ္ဝတယ္။.အသိဉာဏ္ႂကြယ္ဝသူဟာ.စာမဖတ္လို႔.အသိဉာဏ္နဲသူထက္သာတယ္ဆိုတဲ့.သာဓကတခုပါ။

ဗန္းေမာ္သိန္းေဖ
၂၀၁၅၊ႏိုဝင္ဘာ(၂၃)ရက္