ဦးသန္႔(U Thant)

 

ကံေကာင္းျခင္းလက္ေဆာင္

 

ဦးသန္႔(U Thant)
***************
ဦးသန္႔ကို ယေန႔ျမန္မာလူငယ္ေတြ သိပ္မသိၾကေတာ့ေပမဲ့ ျမန္မာလူၾကီးပုိင္းေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိၾကပါတယ္။ကမၻာတစ္လႊားကလူေတြကလည္းသူ႔ကုိ “ယူသန္႔” ဆုိျပီးသိၾကပါတယ္။သူတုိ႔က ဦးသန္႔နာမည္မွာ (U Thant) “U”ကုိ ဦး လုိ႔ေခၚရမွန္းမသိလုိ႔ “ယူ” လုိ႔ေခၚၾကတာပါ။အဲ့ဒီေခတ္က ကမၻာက သိတဲ့ျမန္မာလူမ်ဳိးနွစ္ဦးတည္းရွိပါတယ္။လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီးဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ကုလသမဂအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔တုိ႔ပါပဲ။
ဦးသန္႔ကုိ ကမၻာက ဘာေၾကာင့္သိၾကတာလဲ။သူဟာ တတိယေျမာက္ ကုလသမဂအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကာလ (၁၉၆၂-၁၉၇၁ ခုနွစ္)မွာ သူ႔ရဲ႕ သံတမန္ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္မႈ၊ ကမၻာ႔အေရးခင္းၾကီးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ က်ဴးဘားအေရးအခင္း၊ကြန္ဂုိုနုိင္ငံအေရးအခင္းေတြကုိ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းေပးခဲ့လုိ႔ပါ။
ဦးသန္႔ကုိ ၁၉၀၉ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔က ပန္းတေနာ္ျမဳိ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။သားေလးေယာက္မွာ အၾကီးဆုံးသားျဖစ္ပါတယ္။သူ႔အေဖဟာ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး ေငြေၾကးအေတာ္အတန္ခ်မ္းသာတဲ့ ကုန္သည္တစ္ေယာက္လဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေဖက သူတုိ႔ညီအစ္ကုိေတြကုိ ပညာၾကဳိးစားဖု႔ိအျမဲဆုံးမတယ္။ပညာေရးကုိလဲ အရမ္းအားေပးတယ္။ဦးသန္႔ဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက စာဖတ္တာ အရမ္းဝါသနာပါတယ္။စာဖတ္လြန္းလုိ႔ ဗဟုသုတၾကြဝျပီး စကားေျပာလဲေကာင္းတယ္။သူငယ္ခ်င္းေတြက သူ႔ကုိ အေတါးအေခၚပညာရွင္လုိ႔ေခၚၾကတယ္။
ဦးသန္႔ဟာ ၾကီးလာရင္ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္သမားျဖစ္ခ်င္လုိ႔ ငယ္စဥ္ကတည္းက မဂဇင္းဂ်ာနယ္ေတြကုိ ေဆာင္းပါးေတြေရးျပီးပုိ႔ေလ့ရွိတယ္။
သူ ၁၄ နွစ္သားအရြယ္မွာသူ႔အေဖဆုံးသြားတယ္။ သူ႔အိမ္မွာ ေငြေရးေၾကးေရး ၾကပ္တည္းလာတာေၾကာင့္ ဦးသန္႔ဟာ ၁၉၂၆ ခုနွစ္ ဆယ္တန္းေအာင္ျပီး ၁၉၂၈ ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွ ဥပစာတန္းေအာင္ျမင္ပါတယ္။
၁၉၃၀ ျပည့္နွစ္ မတ္လ ၂၈ ရက္တြင္ အထက္တန္းဆရာျဖစ္လက္မွတ္ရ စာေမးပြဲ၌ တစ္ျပည္လုံးမွာ ပထမရခဲ့ပါတယ္။ပန္းတေနာ္ျမဳိ႕ကုိျပန္လာျပီး ပန္းတေနာ္ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ အထက္တန္းျပဆရာ ဝင္လုပ္တယ္။သုံးနွစ္ၾကာေတာ့ အဲ့ဒီေက်ာင္းရဲ႕ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးျဖစ္လာခဲ့တယ္။
ဦးသန္႔ဟာ အဂၤလိပ္အေရးအသားနဲ႔ စကားေျပာေတြအရမ္းေကာင္းတယ္။အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘဝမွာ အဂၤလိပ္စာကုိ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ တတ္ခ်င္ေတာ့ ဘာလုပ္သလဲသိလား။အိမ္နီးနားခ်င္းေတြဆီက အဂၤလိပ္သတင္းစာ အေဟာင္းေတြ လုိက္လံေတာင္းတယ္။ရလာတဲ့ သတင္းစာအေဟာင္းေတြကုိ ညနက္သန္းေခါင္ထိ ေန႔စဥ္ဖတ္တယ္။သတင္းေဆာင္းပါ အတုိအစကအစ အကုန္ဖတ္တယ္။
၁၉၃၀ ျပည့္နွစ္မွာ ျမန္မာနုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္ ျဗိတိသွ်အစုိးရ အုပ္ခ်ုပ္မႈေအာက္က လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆုိပြဲေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။ဦးသန္႔ဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသမားမုိ႔ ဆႏၵျပပြဲမွာ ဦးေဆာင္သူေနရာက မပါဘဲ ဆႏၵျပသူေနာက္လုိက္အျဖစ္ပဲပါဝင္ခဲ့တယ္။
၁၉၄၂ ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနုိင္ငံကုိ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြ သိမ္းပုိက္လုိက္ျပန္တယ္။ဂ်ပန္ေခတ္ကာလမွာ ဂ်ပန္စစ္တပ္က ေက်ာင္းေတြမွာ ဂ်ပန္စာကုိ မသင္မေနရ ဘာသာတစ္ခုအျဖစ္ ျပဌာန္းဥပေဒထုတ္တာကုိ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့တယ္။
၁၉၄၈ ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနုိင္ငံဟာ ျဗိတိသွ်အစုိးရလက္ေအာက္ကေန လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျပီး ဦးႏုဟာ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့တယ္။အသစ္ စတင္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ ျမန္မာအစုိးရဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ ပညာတတ္ေတြလုိလာတယ္။ ဒီေတာ့ဦးႏုက ရန္ကုန္တကၠသုိလ္တုန္းက သူ႔သူငယ္ခ်င္းလဲ ျဖစ္ခဲ့ျပီး စာေပပညာမွာေတာ္တဲ့ ဦးသန္႔ကုိ အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းမွာ ဝင္လုပ္ဖုိ႔ကမ္းလွမ္းတယ္။ဒါေၾကာင့္ ဦးသန္႔ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းမွာ ဝင္လုပ္တယ္။လြတ္လပ္ေရးရျပီးစ ျမန္မာနုိင္ငံဟာ ေရာင္စုံသူပုန္ေသာင္းက်န္းမႈေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ျပႆနာကုိ ျငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းတတ္တဲ့ ဦးသန္႔ဟာ ဦးနုရဲ႕ တာဝန္ေပးခ်က္အရ ကရင္သူပုန္ေတြစခန္းခ်တဲ့ေနရာအထိ သြားျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ဒါပေမဲ့ ၁၉၄၉ ခုနွစ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ပ်က္ျပားျပီး ျပည္တြင္းစစ္ဟာ ပုိၾကီးလာခဲ့တယ္။သူ႔ဇာတိ ပန္းတေနာ္ျမဳိ႕ဟာ သူပုန္ေတြရဲ႕မီးရႈိ႕တာခံလုိက္ရျပီး သူ႔အိမ္လဲ မီးထဲပါသြားခဲ့တယ္။
၁၉၅၁ ခုနွစ္ကေန ၁၉၅၇ ခုနွစ္ထိ ဦးသန္႔ဟာ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးနုရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္။ဦးနုေျပာမဲ့ မိန္႔ခြန္းေတြ ေရးေပးျခင္း၊ ဦးနုကုိ အၾကံေပးျခင္း စတာေတြလုပ္ခဲ့တယ္။
၁၉၅၇ ခုနွစ္မွာ ဦးသန္႔ဟာ ကုလသမဂၢၾကီးမွာ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ အျမဲတမ္းကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခံရျပီး ကုလသမဂ ရုံးစုိက္တဲ့ အေမရိကန္နုိ္င္ငံ နယူးေယာက္ျမဳိ႕ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရတယ္။အဲ့ဒီမွာ နုိင္ငံတကာက ေခါင္းေဆာင္ေတြ သံတမန္ေတြနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရတယ္။ဆက္ဆံေရးေကာင္းျပီး စကားေျပာေကာင္းတဲ့ ဦးသန္႔ဟာ သံတမန္ေလာကမွာ ေရပန္းစားလာခဲ့တယ္။
၁၉၆၁ ခုနွစ္မွာ လက္ရွိကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ဒက္ဟမ္းမားရႈးဟာ ခရီးသြားရင္းေလယာဥ္ပ်က္က်ေသဆုံးတယ္။ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေနရာ လစ္လပ္ေနလုိ႔ အစားထုိးမဲ့သူတစ္ေယာက္ေရြးခ်ယ္တဲ့ကိစၥမွာ ကမၻာ႔အင္အားၾကီးနုိင္ငံေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ ရုရွားတုိ႔ၾကား သေဘာတူညီမႈမရဘဲျဖစ္ေနၾကတယ္။ေနာက္က်ေတာ့ ၾကားေနနုိင္ငံတစ္ခုက ကုိယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္ျပီး သံတမန္ေတြ သေဘာက်တဲ့ ဦးသန္႔ကုိ ဒက္ဟမ္းမားရႈိးရဲ႕တာဝန္ျပီးဆုံးခ်ိန္ထိ ေခတၱအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္လုိက္ပါတယ္။
၁၉၆၂ ခုနွစ္က်ေတာ့္ ေခတၱအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကေန အခ်ိန္ျပည့္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရတယ္။သူအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္လုိ႔ တစ္နွစ္မျပည့္ခင္မွာ တတိယကမၻာစစ္ၾကီးျဖစ္မဲ့ အေျခေန ရုတ္တရက္ေပၚလာခဲ့တယ္။အဲဒါက က်ဴးဘားဒုံးပ်ံအေရးခင္းပါ။ရုရွားအစုိးရဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ကပ္ရက္ က်ဴးဘားနုိင္ငံက ကၽြန္းတစ္ခုမွာ အနုျမဴထိပ္ဖူးတပ္ထားတဲ့ ဒုံပ်ံေတြ လာတပ္ဆင္လုိ္က္တယ္။ဒုံးပ်ံေတြကုိလည္း အေမရိကန္ဘက္ကုိ ခ်ိန္ရြယ္ထားတယ္။အေမရိကန္က အဲ့ဒီဒုံးပ်ံေတြကုိ သုံးရက္အတြင္း မဖယ္ရွားရင္ စစ္ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ဗုံးၾကဲမယ္လုိ႔ ျခိမ္းေျခာက္တယ္။ အေမရိကန္စစ္သေဘၤာေတြကုိ က်ဴးဘားကုိ ေစလႊတ္လုိက္သလုိ ရုရွားကလဲ သူတုိ႔စစ္သေဘၤာေတြကုိ ေစလႊတ္လုိ႔ တတိယကမၻာစစ္ၾကီးျဖစ္ေတာ့မဲ့ အေျခေနပါပဲ။အဲဒီအခ်ိန္ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔ဟာ အေမရိကန္သမၼတ ကေနဒီနဲ႔ ရုရွားသမၼတ ကရူးရွက္တုိ႔အၾကား ေလယာဥ္နဲ႔ အသြားအျပန္လုပ္ျပီး ညွိနႈိင္းေပးခဲ့တယ္။ေနာက္ဆုံးမွာ အေမရိကန္က ဗုံးၾကဲမယ္လုိ႔ ရာဇသံေပးထားတဲ့ အခ်ိန္ျပည့္ဖုိ႔ နာရီအနည္းငယ္အလုိေလးမွာ ရုရွားဟာက်ဴးဘားကၽြန္းေပၚက ႏ်ဴးကလီးယားဒုံးပ်ံေတြကုိ ဖယ္ရွားလုိက္လုိ႔ ဦးသန္႔ရဲ႕အရည္အခ်င္းကုိ နုိင္ငံတကာက ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ခ်ီးက်ဴးေလးစားျခင္းခံလုိက္ရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ၾကိမ္အေရးအခင္းတစ္ခု ထပ္ျဖစ္လာျပန္တယ္။၁၉၆၂ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာပါ။ကြန္ဂုိနုိင္ငံမွာ အစုိးရကုိ ေတာ္လွန္တုိက္ခုိက္ေနတဲ့ ကြန္ဂုိသူပုန္ေတြက ကြန္ဂုိမွာ စခန္းခ်ေနတဲ့ ကုလသမဂၢတပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြကုိ တုိက္ခုိက္ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္လုိက္ၾကတယ္။ဦးသန္႔က ကုလသမဂၢတပ္ဖြဲ႔ေတြအမ်ားၾကီး ကြန္ဂုိကုိေစလႊတ္ျပီး သူပုန္ေတြကုိ နွိမ္နင္းလုိက္လုိ႔ ကြန္ဂုိျပည္တြင္းစစ္ၾကီးျပီဆုံးသြားခဲ့တယ္။
၁၉၆၅ခုနွစ္မွာ နုိဘယ္ဆုခ်ီးျမွင့္ေရးအဖြဲ႔က က်ဴးဘားအေရးခင္းနဲ႔ ကြန္ဂုိအေရးခင္းေတြမွာ ေအာင္ျမင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တဲ့ ဦးသန္႔ကုိ ကမၻာ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရးနုိဘယ္ဆုၾကီး ခ်ီးျမွင့္ခ်င္တယ္။ဒါေပမဲ့ နုိဘယ္ဆုခ်ီးျမွင့္ေရး အဖြဲ႔ဥကၠဌက ဗီတုိအာဏာနဲ႔ ပယ္ခ်လုိက္လုိ႔ မေပးျဖစ္ပါဘူး။
၁၉၆၆ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ဦးသန္႔ဟာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္နုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္အားလုံးရဲ႕ ကန္႔ကြက္မဲမရွိ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ဒုတိယအၾကိမ္ ထပ္မံအေရြးခ်ယ္ခံရျပန္တယ္။သူ႔ရဲ႕ဒုတိယသက္တမ္းအတြင္းမွာ အာရွနဲ႔ အာဖရိကနုိင္ငံ အမ်ားအျပားကုိ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ၾကီးထဲဝင္ဖုိ႔ စည္းရုံးနုိင္ခဲ့တယ္။ကုလသမဂၢကုိ ကမၻာၾကီးရဲ႕ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးနုိင္ခဲ့တယ္။
ဒုတိယသက္တမ္းကုန္ခါနီးေလးမွာပဲ အာရပ္-အစၥေရးစစ္ပြဲနဲ႔ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲေတြျဖစ္ပြားလာလုိ႔ ဦးသန္႔ဟာ အဲ့းဒီအေရးခင္းေတြမွာလဲ ဝင္ျပီးေျဖရွင္းေပးခဲ့ရတယ္။သူ႔ကုိ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ၾကီးက တတိယအၾကိမ္ ဆက္အေရြးခံဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းတာကုိျငင္းပယ္လိုက္တယ္။
ဦးသန္႔ဟာအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရာထူးကေန အနားယယူျပီးေနာက္ နယူးေယာက္ခိျမဳိ႕မွာပဲ ဆက္လက္ေနထုိင္ရင္း ေဆာင္းပါးေလးေတြေရးရင္ ေအးေအးေဆးေဆး အနားယူပါေတာ့တယ္။
၁၉၇၄ ခုနွစ္ နုိဝင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ဦးသန္႔ဟာ အဆုတ္ကင္ဆာ ေရာဂါနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ နယူးေယာက္ခ္ျမဳိ႕ကေနအိမ္မွာပဲ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။
ကမၻာ႔အျမင့္ဆုံး ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရာထူးကုိ ျမန္မာနုိင္ငံသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္စြာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးသန္႔ကုိ လူငယ္ေတြအားက် အတုယူနုိင္ၾကပါေစ။

ယခုအ​ေၾကာင္​းအရာအား ဆရာဗန္​း​ေမာ္​သိန္​း​ေဖ ​ေရးသား​ေသာ သူတုိ႔ဘာ​ေၾကာင္​့ကမၻာ​ေက်ာ္​တာလဲ စာအုပ္​မွ ကူးယူ​ေဖာ္​ျပသည္​။
#NCA

credit -org writter.
photo cd.
#WW.

Credit. To. Wine Wine