ကခ်င္ = ဗမာ သမိုင္း ။

By ကိုဝိုင္ ဝိုင္ေက on Friday, January 4, 2013 at 4:40pm

ဤေဆာင္းပါး မဖတ္ခင္ ေမတၱာရပ္ခံလိုသည္မွာ ေရွးယခင္ကတည္းက ခ်စ္ၾကည္ေရး ေရခံေျမခံ ေကာင္းခဲ့ျပီး ရွိထားခဲ့ေသာ အေနအထားမ်ားကို ျပန္လည္ သတိမူမိေစရန္ ႏွင့္ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေျပျငိမ္းလ်က္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ရန္္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ကို ေရွးရႈေရးသားေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

သို႔အတြက္ေၾကာင့္ စာရႈသူအေနျဖင့္ အပ်က္သေဘာေဆာင္ ၍ လူမ်ဳိးေရး၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးမ်ား ထိခိုက္ပုတ္ခတ္ေသာ (မွတ္ခ်က္မ်ားေပးျခင္း) ေရးသားျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ ေျပာၾကားလိုပါသည္။

မည္သို႔ အေျဖရွာ၍ မည္သို႔ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္နိုင္မလဲ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ မွတ္ခ်က္မ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ သူ႔ေၾကာင့္၊ ငါ့ေၾကာင့္ႏွင့္ ဇာတ္ေမ်ာၾကီးအတိုင္း ဆက္သြားေနရမည့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အျပန္အလွန္ အက်ဳိးမဲ့ထိပါးလ်က္ ေသဆံုးေနမႈမ်ားႏွင့္အတူ စစ္ခင္းရာ ေဒသတြင္ ေနထိုင္ရာမွ ေျပးလြားေနရေသာ ေျမဇာပင္တိုင္းရင္းသားတို႔၏က်ီးလန္႔စာစားဘဝမ်ားကိုစာနာအေလးထားျပီးလက္တြဲေျဖရွင္း ရပါမည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျပီးခဲ့တာေတြထက္ ယခု အခါသမယတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္နိုင္ရန္ အားလံုးေသာ ျပည္သူတို႔မွ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓါတ္ ျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းေပးၾကပါ ဟု အထူးေမတၱာရပ္ခံ အပ္ပါသည္။

by Yeyint Kyaw on Saturday, December 17, 2011

ကခ်င္=ဗမာ သမိုင္း (၁) ။

------------------------

ကခ်င္လူမ်ဳိး တို႔သည္ ၁၈၈၅-ခု၊ ဒီဇင္ဘာ၂၈-ရက္ တြင္ အဂၤလိပ္တို႔ ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ ဗန္းေမာ္ျမဳိ့သို႔ စတင္၍ က်ဳးေက်ာ္ လာစဥ္ကတည္းက အလြန္တရာမုန္းတီးခဲ့ျပီး ဗမာႏွင့္အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားနည္းအတူမ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ခုခံ တြန္းလွန္ ခဲ့ၾကပါသည္။ ကခ်င္လူမ်ဳိးတို႔၏စရိုက္တစ္ခုမွာ မဟုတ္မခံစိတ္ရွိသည္၊ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္သည္၊ မတရား အနိုင္က်င့္တာကို မၾကိဳက္၊ အထူးသျဖင့္ ေခါင္းကို လက္ႏွင့္ပုတ္ရိုက္ျခင္း၊ လက္ႏွစ္ဘက္ ခ်ည္ေႏွာင္ျခင္း၊ အတင္းအဓမၼ ဒူးေထာက္ အညံ့ခံ ခိုင္းျခင္းမ်ား လံုးဝမၾကိဳက္ပါ။

၁၉၄၂- ခု၊ ေမလ(၅)ရက္တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ကခ်င္နယ္ေျမေဒသမ်ားႏွင့္ ျမစ္ၾကီးနားသို႔ ေရာက္ရွိလာစဥ္ကလည္း အဂၤလိပ္ စစ္တပ္ကို ခုခံတိုက္ခိုက္သည့္နည္းအတူ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ အျပင္းအထန္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကျပီး၊ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ဆြမ္ပရာဘြမ္သို႔ ခ်ီတက္စဥ္ ကမ္းပါးေစာက္နက္ေသာလမ္းအေကြ႔တစ္ေနရာမွ ကခ်င္မ်ား၏ ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ စစ္သားမ်ား ေခ်ာက္ထဲသို႔ ကားကိုလီဗာတင္ေမာင္း၍ အေသခံသြားၾကသည္အထိ စြမ္းရည္ျပခဲ့ၾကသည္။ ထိုေနရာကို( ဂ်ပန္ပ်ံေကြ႔)ဟု သမိုင္းဝင္ တစ္ေနရာအျဖစ္ ဂ်ပန္ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္မ်ား ယေန႔တိုင္ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈၾကသည္မွာ ကခ်င္ တို႔၏ က်ဳးေက်ာ္မခံေသာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကို ေပၚလြင္စြာျမင္နိုင္ပါသည္။

၁၉၄၅-ခု၊ ၾသဂုတ္လ(၁၅)ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္မ်ားအၾကြင္းမဲ့လက္နက္ခ်ျပီးေနာက္ အဂၤလိပ္တို႔ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာေသာ အခါ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၏သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျပရမည္ဟုဆိုခဲ့ရာ ၁၉၄၆-ခု၊ နိုဝင္ဘာ (၂၈)ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ျမစ္ၾကီးနားျမဳိ့သို႔ ေရာက္ရွိ လာစဥ္က အေျခအေနကို ၾကည့္လွ်င္ ကခ်င္ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို ထင္ရွားစြာေတြ႔ျမင္နိုင္ပါသည္။ ထိုေန႔က ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ကခ်င္တိုင္းရင္းသား အမ်ားအျပား သည္ ျမစ္ၾကီးနားဘူတာၾကီးတြင္ စုေဝးၾကိဳဆိုခဲ့ၾကျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ စစ္ယူနီေဖာင္းၾကီးဝတ္လ်က္ ခန္႔ခန္႔ ညားညား ေတြ႔ျမင့္ရမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ျပည္သူအရပ္သားတို႔ႏွင့္မျခား အရပ္ဝတ္ျဖင့္ ထြက္လာသျဖင့္ အံ့ၾသလ်က္ ထိုစဥ္ကတည္းကပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို သေဘာက်ခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဆမားဒူဝါ ဆင္ဝါးေနာင္၏ ေနအိမ္တြင္ တည္းခိုလ်က္ တစ္ညလံုး လြတ္လပ္ေရး ဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့ျပီး ကခ်င္ေဒသအတြက္ ထိုမွ်အေလးထားခဲ့သည္။ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားႏွင့္ ခ်ိန္းဆိုထား ေသာ အစီအစဥ္ကို ကိုလွထြန္းအား ေရွ႔ေျပးေစလြတ္လ်က္ ကခ်င္ အေရးကို ဦးစားေပး ေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။)

ထို႔အတူ မန္ခိန္း (Man Hkaring) ေက်းရြာတြင္ျပဳလုပ္ေသာ ကခ်င္ေဒသ လူထု အစည္းအေဝးတြင္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားရာ၌ “ ဗမာမ်ားက ကခ်င္မ်ားအေပၚ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေတာင္တန္းေဒသကို ကခ်င္မ်ား စိတ္တိုင္းက် အုပ္ခ်ဳပ္ နိုင္ေၾကာင္း၊ သို႔ပါေသာ္လည္း တစ္ျပည္လံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္သာ ဘ႑ာေရး၊ ကာကြယ္ေရး၊ နိုင္ငံျခားေရး၊ စသည္တို႔ကိုမူ ကခ်င္ဝန္ၾကီးပါဝင္ေသာ ဗဟိုအစိုးရ(ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ)က တိုင္ပင္ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘာသာေရး၌ လည္း လြတ္လပ္စြာၾကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ ဘာသာကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္နိုင္ေၾကာင္း၊ ကခ်င္တပ္ရင္းသီးျခား ဖြဲ႔စည္းေပး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗမာ တစ္က်ပ္၊ ကခ်င္ တစ္က်ပ္ တန္းတူ အခြင့္အေရး ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခင္ဗ်ားတို႔က ဗမာ မေကာင္းဘူးလို႔ထင္ရင္ လက္ေတြ႔ ေပါင္းၾကည့္နိုင္ေၾကာင္း၊ ယခု ဗမာက ယခင္ ဗမာႏွင့္ မတူေၾကာင္း ခင္ဗ်ားတို႔ ယံုပါ ”ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့ရာ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို အလြန္ပင္ၾကည္ညိဳေလးစားသြားၾကပါသည္။ မိန္႔ၾကားခ်က္ကို အလြန္ ႏွစ္ေထာင္းအားရခဲ့ျပီး ဗမာႏွင့္အတူ မိမိတို႔ လြတ္လပ္ေရးရယူရန္ စိတ္ဝင္စားမႈ ထက္သန္လာၾကသည္။ ထိုေန႔ညတြင္ပင္ ဂုဏ္ျပဳညစာ စားပြဲက်င္းပရာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အား “ ခင္ဗ်ားတို႔ ဗမာေတြက အရာရာမွာ အရင္တတ္ကၽြမ္းနားလည္တဲ့ အတြက္ ဘာမွမတတ္ေသးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဂ်ိန္းေဖာ့(ကခ်င္)ေတြကို ညီအစ္ကိုရင္းခ်ာ ပမာ အျမဲတမ္း ပံ့ပိုးကူညီ လမ္းျပေပးၾကပါ ” ဟုေျပာဆိုလ်က္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား ကခ်င္ ေခါင္းေပါင္း ေပါင္းေပးျပီး ကခ်င္ေငြဓါးလြယ္၊ ကခ်င္ လြယ္အိတ္ မ်ား လြယ္ေပးၾကရာ ေခါင္းေပါင္းက မေတာ္သျဖင့္ ေခါင္းအေနအထားတူေသာ ဒူဝါေဇာ္ရစ္က သူ႔၏ ေခါင္းေပါင္းႏွင့္လဲေပးလိုက္သည္။ ထိုေနာက္ အမွတ္တရဓါတ္ပံုရိုက္ကူးရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ကခ်င္အမ်ဳိးသမီး(၆)ဦး၏ အလယ္ တြင္ ထိုင္ေစလ်က္ ဓါတ္ပံုရိုက္ရန္ ခ်ိန္ထားစဥ္ ကခ်င္တိုင္းရင္သားတစ္ေယာက္မွ “ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတာ့ ကခ်င္မေလးေတြနဲ့ ဓါတ္ပံုအတူရိုက္တာ အိမ္ျပန္ေရာက္လို႔ေတာ့ ဓါတ္ပံုကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ ေဒၚခင္ၾကည္ ေတြ႔သြားရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတာ့ ဗိုက္ေခါက္ဆြဲ အလိမ္ခံရေတာ့မွာပဲ ” ဟု ခ်စ္စနိုးျဖင့္ စလိုက္ရာ ပရိသတ္အားလံုး ဝါးကနဲ ရယ္ပြဲက်သကဲ့သို႔ အလြန္တရာ ရယ္ခဲလွေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ပင္လွ်င္ သေဘာက်ႏွစ္ခ်ဳိက္စြာ ရယ္ေမာလိုက္သည္ကို သတင္းေထာက္ဦးပုေလးသည္ အမိ အရ ရိုက္ယူနိုင္ခဲ့ရာ ယေန႔ထိ သမိုင္းဝင္ဓါတ္ပံုအျဖစ္ ( အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ခ်စ္ၾကည္ေရး အခမ္းအနားပြဲမ်ားတြင္ ) ဂုဏ္ယူစြာ ျမင္ေတြ႔ရေပမည္။

ယေန႔ထိ သမိုင္းဝင္ဓါတ္ပံုအျဖစ္ ( အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ခ်စ္ၾကည္ေရး အခမ္းအနားပြဲမ်ားတြင္ ) ဂုဏ္ယူစြာ ျမင္ေတြ႔ ရသည့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ဓါတ္ပံု ။

အဂၤလိပ္အစိုးရမွ ေတာင္တန္းေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ( Director of Frontier Area Administration) H.N.C Stevenson ျမစ္ၾကီးနားသို႔ေရာက္ရွိစဥ္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ကာ(ကခ်င္ျပည္နယ္သီးျခားျဖစ္မွကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား တုိးတက္ ၾကီးပြားနိုင္မည္ျဖစ္၍ကခ်င္ျပည္နယ္သတ္မွတ္ျပီး ဗမာႏွင့္ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ရန္တင္ျပထားေၾကာင္း၊သို႔ေသာ္ ကခ်င္တို႔က ဗမာ မ်ားႏွင့္ ခြဲျခားမေနလိုေၾကာင္းကန္႔ကြက္ေျပာဆိုေန၍မစီမံရေသးတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ိန္းေဖာ့(ကခ်င္)တို႔ကသီးျခား ျပည္နယ္ရယူလိုေၾကာင္း ေတာင္တန္းေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ ဆက္ေနလိုေၾကာင္း ပါလီမန္အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေရွ့တြင္ တစ္သံတည္းထြက္ေပးရန္ႏွင့္ဆက္ေနပါက(၅)ႏွစ္အတြင္း ကခ်င္တို႔ကို ဗမာတို႔ႏွင့္တန္းတူ ပညာတတ္ေစရန္ အဂၤလိပ္ အစိုးရက အစီအစဥ္ဆြဲထားပါေၾကာင္း ) စည္းရုံးေျပာဆိုခဲ့ရာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ( ခင္ဗ်ားတို႔ အဂၤလိပ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကခ်င္ေတြကို ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း တိုးတက္ေအာင္ ဘာမွ မလုပ္ေပးခဲ့ဘူး၊ ပညာလည္းေကာင္းေကာင္းမသင္ေပး ခဲ့ဘူး။ ယခုမွခင္ဗ်ားေျပာသလို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေပးမယ္၊ ပညာ သင္ေပးမယ္ ဆိုတာကိုမယံုဘူး) ဟု ျငင္းပယ္ခဲ့ျပီး ဗမာႏွင့္အတူလြတ္လပ္ေရးရယူျပီး ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔ရန္သာ စိတ္အား ထက္သန္ခဲ့သည္ ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ထိုစဥ္ကတည္းက ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ားသည္မည္မွ်ခ်စ္ၾကည္မႈရွိေနျပီဆိုတာ သမိုင္း တစ္ခု ျပနိုင္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ပင္လံုညီလာခံျပီးေနာက္ပိုင္း ၁၉၄၇-ခု၊ ဇြန္လ(၁၀)ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မတက္ေရာက္ နိုင္သည့္ဖဆပလညီလာခံတြင္ကခ်င္ျပည္နယ္ကိုသတ္မွတ္ေပးရန္ အခ်က္အလက္မျပည့္စံုသျဖင့္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ (၇) ဦး၏အဆိုအား ဦးနုႏွင့္ဖဆပလကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစုက ပယ္ခ်ခဲ့ျပီး ကခ်င္ေရးရာဌာန(Kachin Affairs Department ) ကိုသာ သတ္မွတ္ရန္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ကခ်င္ကိုယ္စားလွယ္(၇)ဦးမွာ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖင့္ ညီလာခံမွ သပိတ္ေမွာက္ထြက္ခြာ၍ အလံုရပ္ကြက္ရွိ တည္းခိုေသာ ကခ်င္ဧည့္ေဂဟာသို႔ ျပန္သြားခဲ့ၾကျပီး ေနာက္ေန႔ မွာပင္ ျမစ္ၾကီးနားသို႔ ျပန္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကေလသည္။ ထိုသို႔သာ ကခ်င္ႏွင့္အတူ ရွမ္း၊ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား လိုက္လုပ္ၾက လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းေရးရည္ရြယ္ခ်က္ ပ်က္ပ်ယ္ေတာ့မည္ကို ခ်က္ခ်င္းရိပ္စားမိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ညတြင္း ခ်င္းပင္ ကခ်င္ေဂဟာသို႔ အေျပးအလြား သြားေရာက္၍ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေတြ႔ဆံုကာ (“ဒူဝါၾကီးတို႔ စိတ္ရွည္ၾကပါ၊ မနက္ျဖန္ ငါကိုယ္တိုင္ ညီလာခံကို ဦးေဆာင္ပါ့မယ္၊ ဒူဝါၾကီးတို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ အတိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ကို သတ္မွတ္ေပးမွာပါ၊ ဒူဝါၾကီးတို႕ လိုအင္ဆႏၵျပည့္ဝေစရမယ္၊ မနက္ျဖန္ ျမစ္ၾကီးနားျပန္ဖို႔ အစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္း ျပီး ညီလာခံ ျပန္တက္ၾကပါ ” ) ဟု ေျဖာင့္ဖ် ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ကခ်င္=ဗမာ သမိုင္း (အပိုင္း-၂) ။

-----------------------------------------------------------------

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တက္ေရာက္သည့္ ဖဆပလညီလာခံ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေၾကာင္း မတင္ျပခင္၊ ေတာင္တန္း ေဒသ တိုင္းရင္းသား တို႔ႏွင့္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္ သမိုင္းဝင္ (ပင္လံု) စာခ်ဳပ္ ပါ အခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပလိုသည္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္

ေဖေဖာ္ဝါရီလ(၁၂)ရက္၊ ၁၉၄၇ ခု။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ႏွင့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔သည္ (၁၂-၂-၄၇) ေန႔တြင္ သမိုင္းဝင္ ပင္လံုညီလာခံကို က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။ ညီလာခံ အစတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က “ ဒီကေန႔ ကၽြန္ေတာ္ ဒီေနရာမွာ ေျပာၾကားခ်င္တဲ့ စကားေတြ အားလံုး အေဆြေတာ္တို႔ကို ေျပာျပခဲ့ျပီး ျဖစ္တယ္။ ဗမာႏွင့္ေပါင္းျပီး လြတ္လပ္ေရး အတူတူ ယူမလား၊ မယူဘူးလား ဆိုတာကို အေဆြေတာ္တို႔ ဘာသာ ဆံုးျဖတ္ၾကပါ။ က်ဳပ္တို႔ဗမာေတြက လြတ္လပ္ေရးယူေတာ့မယ္၊ ဒီကိစၥ အေဆြေတာ္တို႔လည္း ဆံုးျဖတ္ျပီးျပီ ျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ က်ဳပ္တို႔က အေဆြေတာ္တို႔ကို အဓမၼ မတိုက္တြန္းဘူး ”ဟု အဖြင္႔မိန္႔ခြန္းတြင္ တိုတိုပဲေျပာ ၾကားခဲ့ပါသည္။

(ပင္လံုညီလာခံသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္အတူ တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဦးေဖခင္၏ေျပာျပခ်က္)

တက္ေရာက္လာသူမ်ားမွ ၾကားျဖတ္ဗမာ အစိုးရႏွင့္ ခ်က္ျခင္းပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ ရွမ္း၊ကခ်င္၊ခ်င္း တို႔သည္ လြတ္လပ္ေရး ကို ပိုမိုလွ်င္ျမန္စြာ ရရွိလိမ့္မည္ဟူေသာအားျဖင့္ သေဘာထားဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကန္႔ကြက္မည္သူ မရွိပဲ ေအာက္ပါအတိုင္း သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။

၁။ ေတာင္တန္းသားမ်ား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ (တစညဖ) ၾကိဳးကိုင္အဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ေထာက္ခံခ်က္အရ ေတာင္တန္းသားမ်ား၏ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကိုဘုရင္ခံကေရြးခ်ယ္၍ နယ္စပ္ေဒသမ်ားကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ ရန္ အတြက္ ဘုရင္ခံ၏ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ ခန္႔ထားရမည္။

၂။ ဤအတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ကို ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ေကာင္စီဝင္တစ္ဦးအျဖစ္ခန္႔ထား၍ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ထံုးနည္းဥပေဒအရ အမႈေဆာင္ေကာင္စီ၏ အာဏာလက္ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိေစရမည္။ ဤနည္း လမ္းမ်ား အတိုင္း နယ္စပ္ေဒသဆိုင္ရာအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္အား အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အာဏာ ကို ေပးအပ္ရမည္။

၃။ အဆိုပါ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ကို ၎ႏွင့္လူမ်ဳိးျခင္းမတူေသာ ဒုတိယ အတိုင္ပင္ခံႏွစ္ဦးက ကူညီေပးရမည္။ ေရွးဦးစြာ ဒုတိယအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးတို႔သည္ ၎တို႔အသီးသီးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္နယ္မ်ား၏ ကိစၥရပ္မ်ား ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႕သည္ ထံုးနည္းဥပေဒအရတြဲဖက္တာဝန္ယူရသည့္ မူအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ ေစရမည္။

၄။ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္သည္ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ အဖြဲ႔ဝင္လူၾကီးအေနျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏တစ္ဦးတည္း ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ပါဝင္ေစရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒုတိယအတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးႏြးၾကသည့္အခါ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရွိေစရန္ ရမည္။

၅။ အထက္တြင္ သေဘာတူညီသည့္အတိုင္း ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီကို တိုးခ်ဲ႔မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း နယ္စပ္ ေဒသမ်ား၏ နယ္တြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ယခုခံစားေနရေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မည္သည့္ နည္းႏွင့္မဆို တစံုတရာ လက္လြတ္ေစရန္ အဆိုပါေကာင္စီက ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိေစရ။ နယ္စပ္ေဒသမ်ားအတြက္ နယ္တြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာနုန္းျပည့္ရွိေစရမည္ဟူေသာ မူကို သေဘာတူညီၾကသည္။

၆။ ပူးေပါင္းထားျပီးသည့္ ျပည္ေထာင္စု ဤျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း သီးသန္႔ ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခု နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္၍ တည္ေထာင္ရန္ ကိစၥမွာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလြတ္ေတာ္တြင္ ဆံုးျဖတ္ရန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤကဲ့သို႔ သီးျခား ျပည္နယ္တစ္ခု ထားရွိသင့္ေၾကာင္းကို သေဘာတူညီၾကသည္။ ဤရည္ရြယ္ခ်က္ အထေျမာက္ရန္ အလို႔ငွာ ပထမေျခလွမ္း အေနျဖင့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရအက္ဥပေဒအရ ေနာက္ဆက္တြဲပါ စာရင္းပါ အပိုင္း(၂)ေဒသမ်ားကဲ့သို႔ ျမစ္ၾကီးနားႏွင့္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ နယ္စပ္ေဒသအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဴလ္ႏွင့္ ဒုတိယအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္အား ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ရမည္။

၇။ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏ နယ္သူနယ္သားတို႔သည္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံမ်ားတြင္ အေျခခံ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခံစားနိုင္ခြင့္ရွိေစရမည္။

၈။ ဤစာခ်ဳပ္တြင္ သေဘာတူၾကသည့္အစီအစဥ္မွာ ပေဒသရာဇ္ရွမ္းျပည္နယ္စုတြင္ ယခုအပ္ႏွင္းထားျပီးေသာ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ကိုယ္ပို္ငအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ထိခိုက္ေစျခင္းမရွိရန္။

၉။ ဤစာခ်ဳပ္တြင္သေဘာတူညီၾကသည့္ အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာျပည္အခြန္ေတာ္ေငြမ်ားမွ ကခ်င္ေတာင္တန္း နယ္မ်ား နွင့္ခ်င္းေတာင္တန္းနယ္မ်ားက ရသင့္ရထိုက္ေသာ ဘ႑ာေရးအကူအညီကို ထိခိုက္ေစျခင္း မရွိေစရ၊ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ပေဒသရာဇ္ရွမ္းျပည္စု၏ဘ႑ာေရးအစီအစဥ္မ်ားကဲ့သို႕ ကခ်င္ေတာင္တန္းႏွင့္ခ်င္းေတာင္တန္း မ်ားအတြက္ အလားတူ အစီအစဥ္မ်ား ထားရွိက်င့္သံုးရန္ျဖစ္နိုင္မည္၊ မျဖစ္နိုင္မည္ကို ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီက နယ္စပ္ေဒသမ်ား အတိုင္ ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ ဒုတိယအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိုလ္တို႔ႏွင့္ အတူ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈ ရမည္။

ထိုသမိုင္းဝင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္၌ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ေသာ ေအာက္ပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾက ပါသည္။ ဗမာ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား အသီးသီးက လက္မွတ္ေရးထိုးၾကပါသည္။

ဗမာ ကိုယ္စားလွယ္-

(ပံု) ေအာင္ဆန္း

ကခ်င္ ကိုယ္စားလွယ္-

(ပံု) ဆမားဒူဝါဆင္ဝါးေနာင္(ျမစ္ၾကီးနား) ။

(ပံု) ဒူဝါေဇာ္ရစ္ (ျမစ္ၾကီးနား) ။

(ပံု) ဒူဝါ ဒိန္ရတန္ (ျမစ္ၾကီးနား) ။

(ပံု) ဒူဝါေဇာ္လ (ဗန္းေမာ္) ။

(ပံု) ဒူဝါေဇာ္ေလာန္ (ဗန္းေမာ္) ။

(ပံု) ဦးလဘန္ဂေရာင္း (ဗန္းေမာ္)

ခ်င္း ကိုယ္စားလွယ္-

(ပံု) ပိုးလႊာမႈန္း (ေအတီအမ္၊အိုင္တီအိုင္(စ္)အမ္းဖလမ္း) ။

(ပံု) ပိုးေသာင္စာခပ္ (ေအတီအမ္၊တီးတိန္) ။

(ပံု) ပိုးကြယ္မန္း (ေအတီအမ္၊ ဟားခါး )

ရွမ္း ကိုယ္စားလွယ္-

(ပံု) ခြန္ပန္းစိန္ (ေတာင္ပိုင္စဝ္ဖလံုး) ။

(ပံု) စပ္ေရြသိုက္ (ေညာင္ေရႊစဝ္ဖလံုး) ။

(ပံု) စပ္ဟုန္ဖ (ေျမာက္ပိုင္းသိႏၷီစဝ္ဖလံု) ။

(ပံု) စပ္ႏြံ (ေလးခ်ား စဝ္ဖလံု) ။

(ပံု) စပ္စံထြန္း (မိုင္းပြန္ စဝ္ဖလံု) ။

(ပံု) စပ္ထမ္းေအး (တာမိုင္းခမ္းစဝ္ဖလံု) ။

(ပံု) ဦးျဖဴ (သထံု စဝ္ဖလံု၏ကိုယ္စားလွယ္) ။

(ပံု) ခြန္ဖံု (ေျမာက္ပိုင္း သိႏၷီ ) ။

(ပံု) ဦးတင္ေအး ။

(ပံု) ဦးထြန္းျမင့္ ။

(ပံု) ဦးၾကာပု ။

(ပံု) ဦးခြန္ေစာ ။

(ပံု) စဝ္ရဖ ။

(ပံု) ဦးခြန္ထီး ။ တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။

ပင္လံုညီလာခံက်င္းပျပီးေနာက္ မိမိတို႔ ေဒသ အသီးသီးတြင္ လူထုအစည္းအေဝးပြဲမ်ား က်င္းပလ်က္ ညီလာခံႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ သေဘာတုညီခ်က္မ်ားကို ေဒသျပည္သူမ်ားအား ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ထို႔အတူ တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လြတ္ေတာ္ က်င္းပမည္ ျဖစ္သျဖင့္ တက္ေရာက္ရန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။

ေရွ႔ အပိုင္း(၁) တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေျပလည္မႈမရ၍ ျပန္ေတာ့မည္ ဒူဝါၾကီးမ်ားမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္နွင့္အတူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေပၚ ၾကည္ညိဳေလးစား ယံုၾကည္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ရက္တြင္ ညီလာခံ ျပန္လည္တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ညီလာခံတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတာင္းဆိုသည့္ အတိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ သတ္မွတ္ေရးကို ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳေပးခဲ့သည္။

အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁/၆တြင္ “ ျမစ္ၾကီးနားႏွင့္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္မ်ားဟူ၍ ယခင္ က ေခၚတြင္ခဲ့ေသာ နယ္ေျမမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ နယ္ေျမတစ္ခု အျဖစ္ သီးသန္႔ ဖြဲ႔စည္းရမည္။ ထို ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္ နယ္ေျမကို ဤမွေနာင္အခါတြင္ ( ကခ်င္ျပည္နယ္)ဟူ ေခၚဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ ” ဟု ေရးဖြဲ႔ထားသည့္ အတိုင္း ျမစ္ၾကီးနား အပိုင္း(၁)၊(၂) ႏွင့္ ဗန္းေမာ္အပိုင္း (၁)၊(၂)တို႔အား ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ အျဖစ္ ေပါင္းစည္း၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဟု သတ္မွတ္ ခဲ့ၾကသည္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္၏ နယ္ေျမ အက်ယ္အဝန္းသည္ အေရွ႔ေလာင္ဂ်ိ တြဒ္ ၉၆ ံ ႏွင့္ ၉၈ ံ ၄၈ ၾကား ၊ ေျမာက္ လတီ တြဒ္ ၂၃ ံ ၂ရ ႏွင့္ ၂၈ ံ ၅၅ ၾကား ရွိျပီး ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ေပါင္း(၃၄၃၇၉)ခန္႔ ရွိသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဒုတိယအၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ နယ္စပ္မ်ဥ္းအျဖစ္အိႏိၵယနိုင္ငံ၊ တိဘက္ျပည္၊ တရုတ္ျပည္ တို႔မွ နယ္ေျမသတ္မွတ္ယူ၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

အပိုင္း(၃) လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေနာက္ပိုင္းအေျခအေနမ်ား ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္ေန႔ ဟုေခၚတြင္ေသာ(ေန႔) စတင္ က်င္းပခဲ့ျခင္း တို႔ကို ဆက္လက္ ေဖာ္ျပေပးပါမည္။

ေလးစားခ်စ္ၾကည္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္လ်က္-

ကိုဝိုင္ဝိုင္ေက

၅-၁-၁၃