ေတြးတတ္ျခင္း

 

ကံေကာင္းျခင္းလက္ေဆာင္

 

ေတြးတတ္ျခင္း
━━━━━━━━
(က)
“မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္ သင္ေတြးတတ္ပါေစ”...တဲ့။

ဒီစကားကို ဆရာႀကီး ပါေမာကၡ ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (ဒႆနေဗဒ) ေျပာခဲ့တာပါ။

(ခ)
မေတြးတတ္သူဆိုတာ ေလာကမွာ ခပ္ရွားရွားပါပဲ။
ေတြးတတ္ၾကသူေတြ ေလာကမွာ အမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္။ ေတာင္ေတာင္အီအီ ေတြးတတ္ၾကတယ္။
မဟုတ္မမွန္တာကို ေတြးတတ္ၾကတယ္။
မေတာ္တေရာ္ေတြ ေတြးတတ္ၾကတယ္။
ဟုတ္ေလႏုိးႏိုး ေတြးတတ္ၾကတယ္။
အေတြးပင္လယ္ထဲ ေမ်ာေနသူေတြ တစ္ပုံႀကီးပါပဲ။
အဲဒီအထဲမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေတြးတတ္သူေတြလည္း ပါ၀င္ႏုိင္ပါတယ္။

(ဂ)
ေတြးတယ္ဆိုတဲ့ နယ္ပယ္ကိုၾကည့္ရင္
တခ်ဳိ႕က ကုိယ့္အတြက္ ေတြးတတ္ၾကတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မိသားစုအတြက္ ေတြးတယ္။
ကိုယ့္အဖဲြ႔အစည္းအတြက္၊ ကိုယ့္ႏုိင္ငံအတြက္ စသည္ျဖင့္ ေတြးတဲ့နယ္ပယ္မ်ဳိးစုံအလုိက္ ေတြးစရာေတြကို ေတြးတတ္ၾကပါတယ္။

လုပ္ငန္းအလိုက္ ကဲြျပားတဲ့နယ္ပယ္ေတြမွာလည္း
ေတြးတတ္သူေတြ ရိွပါတယ္။
တခ်ဳိ႕က စီးပြားေရးအတြက္ ေတြးၾကတယ္။
တခ်ဳိ႕က သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းအလိုက္ ပညာေရး၊ ႏိုင္ငံေရးစသည္အတြက္ ေတြးၾကတာလည္း ရိွပါတယ္။

ပုဂၢိဳလ္အလုိက္ ကဲြျပားတဲ့နယ္ပယ္ေတြမွာလည္း ေတြးတတ္သူေတြ မ်ားစြာရိွပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ကေလးအတြက္ ေတြးတယ္။ တခ်ဳိ႕က လူႀကီးအတြက္ ေတြးတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေက်ာင္းသားအတြက္၊ ဆရာအတြက္၊ မိဘအတြက္ ျပည္သူအတြက္ ေတြးၾကသူေတြလည္း ရိွပါတယ္။

မေတြးတတ္သူဆုိတာ မရိွသေလာက္ပါပဲ။
ေတြးတတ္သူက အလြန္ေပါမ်ားလွပါတယ္။ ဒါကို ဆရာႀကီးက ”မေတြးတတ္သူမ်ား“အတြက္ ဆိုၿပီး ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာခဲ့ရတာလဲ။

(ဃ)
စဥ္းစားမိပါတယ္။
လူတိုင္းဟာ ေတြးတတ္ၾကတယ္။
သို႔ေသာ္ စနစ္တက်ေတြးတတ္သူကေတာ့ အေရအတြက္အားျဖင့္ နည္းႏုိင္ပါတယ္။

လူတိုင္းမွာ ကိုယ္လိုရာကို ေတြးႏုိင္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ဘက္မလိုက္ဘဲ ေတြးတတ္သူကေတာ့ အေရအတြက္အားျဖင့္
နည္းႏုိင္ပါတယ္၊

လူတုိင္းဟာ လြတ္လပ္စြာ ေတြးႏုိင္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ မယုတ္မလြန္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေတြးတတ္သူကေတာ့ အေရအတြက္အားျဖင့္ နည္းႏုိင္ပါတယ္။

စနစ္တက်် ေတြးတတ္သူ၊ ဘက္မလိုက္ဘဲ ေတြးတတ္သူ၊ မယုတ္မလြန္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေတြးတတ္သူေတြအနက္
ေလာကီ သမၼာသကၤပၸအဆင့္ ေရာက္သူေတြ ရိွတယ္။
ထုိ႔ထက္အလြန္ ေလာကုတၱရာ သမၼာသကၤပၸအဆင့္ထိ ေရာက္သူေတြလည္း ရိွပါတယ္။

(င)
ဒါဆိုရင္ “မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္ သင္ေတြးတတ္ပါေစ” ဆိုတာ ဘယ္လိုလဲလို႔ ေမးလာရင္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေျဖဆိုမိမွာပါ။

မိမိက်င္လည္ရာပတ္၀န္းက်င္မွာ စနစ္တက် မေတြးတတ္သူမ်ားကိုေတြ႔ရင္
သူတို႔ေတြးတဲ့အေတြးဟာ စနစ္မက်ဘူးလို႔ ေရွးဦးစြာ ဆုံးျဖတ္ႏုိင္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီလို မဆုံးျဖတ္ႏုိင္ရင္ သူ႔အေတြးကို ကုိယ္ကႏွစ္သက္လက္ခံၿပီး သူ-စနစ္မက်သလို ကိုယ္လည္း စနစ္မက် ဆက္လက္ေတြးမိသြားႏုိင္တယ္။
ဒီေတာ့ သူစနစ္မက် ေတြးေနေၾကာင္း ဦးစြာသိၿပီးမွ ကိုယ္က စနစ္က်ေအာင္ ဘယ္လိုေတြးရမလဲလို႔ စဥ္းစားမိမွာပါ။

စနစ္တက် မေတြးတတ္သူမ်ားကို ေတြ႔ရင္
သူ႔ကုိ အျပစ္မတင္ဘဲ ကိုယ္က စနစ္က်ေအာင္ေတြးတတ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ မိမိကိုယ္ကို ခံယူရမယ္။

မေတြးတတ္သူကို ျမင္ေတြ႔ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္
စနစ္တက် ေတြးတတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။
မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္
စနစ္တက် ေတြးတတ္ေအာင္ မွ်ေ၀ေပးရမယ္။
စနစ္တက် ေတြးတတ္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးရမယ္။
စနစ္တက် ေတြးတတ္ေအာင္ ကူညီရမယ္။

ျဖစ္ႏုိင္ရင္
စနစ္မက်ေသာ အေတြးေတြကို စနစ္က်ေသာအေတြးေတြနဲ႔ အစားထုိးႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမယ္။

အဲဒီအတြက္ အေရးႀကီးတာက မိမိကိုယ္တိုင္ စနစ္က်ေအာင္ ေတြးတတ္ဖို႔လိုတယ္။

မွန္မွန္ကန္ကန္ မေတြးတတ္သူမ်ားကို ေတြ႔ရင္
မွန္မွန္ကန္ကန္ ငါေတြးတတ္ရမယ္လို႔ ေရွးဦးစြာ သတိျပဳၿပီး မွန္ကန္ေအာင္ ေတြးတတ္ဖို႔ လိုတယ္။

မွားယြင္းတဲ့အေတြးအေခၚအယူအဆေတြကို ျမင္ရၾကားရရင္
မွန္ကန္တဲ့အေတြးကို ငါေတြးျပရမယ္လို႔ ေရွးဦးစြာသတိျပဳၿပီး...
မွန္ကန္ေအာင္ ေတြးတတ္ဖို႔လိုတယ္...လို႔ ေျဖဆိုမိမွာပါ။
(ဆရာႀကီးအာေဘာ္ မက်ဟုယူဆပါက ခြင့္လႊတ္ေစလိုပါတယ္။)

ဆရာႀကီးအေနနဲ႔ တစ္စုံတစ္ဦးကုိ ရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာရတာဆိုေတာ့ “မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္ သင္ေတြးတတ္ပါေစ”ေပါ့။
မိမိကိုယ္ကို ျပန္ေျပာမိေတာ့
“မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္ ငါေတြးတတ္ပါေစ”လို႔ ဆိုရမွာပါ။

(စ)
ေတြးစရာႀကံဳတုိင္း ဆရာႀကီးကို သတိရေနတတ္ပါတယ္။
ေတြးစရာလမ္းစကို ရွာေဇြျပတတ္တဲ့ ဆရာႀကီးမ်က္ႏွာေပၚက အၿပဳံးက
ကိုယ့္အတြက္ ထြက္ေပါက္ပါပဲ။

“မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္ သင္ေတြးတတ္ပါေစ”ဆိုတဲ့ စကားကိုၾကားေယာင္ ျမင္ေယာင္ၿပီး
စနစ္က်ေအာင္ မေတြးတတ္သူမ်ားအတြက္
စနစ္တက် ေတြးတတ္ဖို႔
ငါႀကိဳးစားဖို႔ လိုတယ္လို႔ ခံယူမိပါတယ္။

ေတြးစရာေပၚလာတိုင္း စနစ္တက် ေတြးတတ္ဖို႔အတြက္
၁။ ေတြးပုံေတြးနည္းမ်ား (Ways of thinking)
၂။ ေတြးစရာ နယ္ပယ္မ်ား (Fields of thinking)
၃။ ေတြးသူ၏ ပင္ကိုယ္အရည္အေသြးမ်ား (Skills of thinking)
၄။ ေတြးေတာျခင္းဆိုင္ရာ ႏႈန္းစံမ်ား (Norms of thinking)
စသည္တို႔ကုိလည္း အေျခအေနအားေလွ်ာ္စြာ ထည့္သြင္းခ်ိန္ဆၾကည့္ေနမိပါတယ္။

ဆရာေတာ္အရွင္ေထရာသဘ
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
ေမတၱာျဖင္႔ ဓမၼစကူးလ္ဆုံရာ
Credit. To. အ႐ွင္သုမဂၤလ