ရွိတ္စပီးယားအေၾကာင္းသိေကာင
==========================
ယခုႏွစ္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ဟာ ရွိတ္စပီးယားကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့
ဂရိတ္ျဗိတိန္နုိ္င္ငံက ေက်ာင္းေတြမွာ ရိွတ္စပီးယားျပဇာတ္္ ကျပတာမ်ိဳး ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စာသင္ရံု သက္သက္ပဲလား။ ေခတ္ေပၚ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ေရာ ဘာသာျပန္ၾကပါသလား။
ျပဇာတ္ကတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မရွ္ိပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ မိတ္ေဆြေျပာသလုိဘဲ ေက်ာင္းေတြအားလံုး ရွိတ္စပီးယားကို မသင္မေနရ ပံုစံန႔ဲ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား ျပဌာန္းထားျပီးေတာ့၊ ေလ့လာရင္း ျပဇာတ္ရဲ့ ဇာတ္ဝင္ခန္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို သရုပ္ေဖာ္ တင္ဆက္တာကို ၾကည့္ၾကတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ Shakespeare Schools Festival လုိမ်ိဳး ေက်ာင္းေပါင္းစံု ရွိတ္စပီးယားပြဲေတာ္ကို ပုိျပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ပရိႆတ္ေတြဆီေရာက္ေအာင္နွင့္
ရွိတ္စပီးယားထက္ပိုျပီး အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ စာေပအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့တဲ့ အျခားစာေရးဆရာမ်ား ရွိပါသလား။
တိုတိုဘဲေျဖရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ရာစုမ်ားစြာ ၾသဇာၾကီးမားတဲ့ စာေရးဆရာ ေျမာက္မ်ားစြာ ေပၚထြက္ခဲ့ေပမဲ့ ဘယ္သူ႔စာေပကမွ သူ႔လုိမ်ိဳး ေန႔စဥ္သံုး ဘာသာစကားတစ္ခုရဲ့ ၾကီးမားတဲ့ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ မေရာက္ခဲ့ပါဘူး။
ရွိ္တ္စပီးယားရဲ့ဲ႔ ျပဇာတ္ေတြဟာ ပူေဆြးေသာကေတြ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဥ္ီးဆံပို္င္ ရွင္ဘုရင္ေတြရဲ့ ဘဝဆုိင္ရာေတြ အေၾကာင္းေတြဘဲလုိ႔ ကမာၻက သိထားပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အျခားလက္ရာေတြ ဥပမာ ဟာသနဲ႔ အျခားအမ်ိဳးအစားေတြ ရွိပါသလား။
ရွိတ္စပီးယားက ဟာသျပဇာတ္ေတြ၊ သမိုုင္းေနာက္ခံေတြနဲ႔ ေတးကဗ်ာေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တစ္ခ်ိဳ႕ျပဇာတ္ေတြ ဥပမာ The Tempest လုိမ်ိဳး ျပဇာတ္ဆုိရင္ ဘယ္အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါသလဲဆုိတာ ေျပာရခက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ပူေဆြးမႈေတြနဲ႔ ဟာသ tragicomedies ဒါမွမဟုတ္ အခ်စ္ဟာသ romantic comedies ဆုိျပီးအမ်ိဳးမ်ိဳးသတ္မွတ္ၾ
ရွိတ္စပီးယားက compound noun ေတြသံုးတဲ့ ပထမဥိီးဆံုး စာေရးဆရာျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒါမွန္ပါသလား။
သူက compound noun ေတြကို ပထမဆံုးသံုးခဲ့တယ္ဆုိတာ မျဖစ္နုိ္င္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ compounding ဟာ ေရွးေဟာင္းအဂၤလိပ္စာမွာတည္း
ရွိတ္စပီးယားရဲ့ မ်ိဳးဆက္ေတြ ယေန႔တုိင္ သက္ရွိထင္ရွား ရွိေသးလား။
မရွိပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာသားလည္း ကြယ္လြန္သြားခဲ့တယ္။ သူ႔သမီးနွစ္ေယာက္မွာလည္း တစ္ေယာက္က သားသမီး မထြန္းကားခဲ့ဘူး။ ေနာက္တစ္ေယာက္ရဲ့ ကေလးေတြလည္း အကုန္ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဝမ္းနည္္းစရာဘဲေပါ့။ Elizabethan ေခတ္တုန္းက ျပဇာတ္ေလာက လူေနမႈ ပံုစံက ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တာမုိ႔ သူ႔မွာ အျခားတရားမဝင္ ကေလးေတြ ရွိေကာင္းရွိနုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခိုင္လံုတဲ့ သဲလြန္စ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီအခ်က္ကို အတည္ျပဳနုိ္င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ရွိတ္စပီးယားရဲ့ စာအုပ္ ဘယ္နွွစ္အုပ္ ထြက္ခဲ့သလဲ ေျပာျပလုိ႔ရမလား။
အားလံုးလက္ခံထားတဲ့ အေရအတြက္ကေတာ့ ၃၈ အုပ္ (ပူးတြဲေရးသားထားတာ အပါအဝင္) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပဇာတ္နွစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ King Edward III နဲ႔ Sir Thomas More အပါအဝင္ အျခားျပဇာတ္ေတြကိုလည္း သူေရးခဲ့တာလား ဒါမွမဟုတ္ ပူးတြဲ ေရးခဲ့တာလားဆုိတာ စူးစမ္းမႈလုပ္တုန္း ရွိပါတယ္။ ေအာက္မွာေတာ့ ဒီအျငင္းပြားမႈ ဥပမာေတြ တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ဝင္ၾကည့္နုိင္ပါတယ္။
သူက အသက္ဘယ္ေလာက္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့သလဲ။
ရွိတ္စပီးယားက ၅၂ နွစ္ အရြယ္အထိ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၆၁၆ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ သူကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ကုိ ၁၅၆၄ ခုနွစ္ အဲ့ဒီရက္စြဲမွာဘဲ (၁၀၀ % ေတာ့ မေသခ်ာ) ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။
==========================
ယခုႏွစ္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ဟာ ရွိတ္စပီးယားကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့
ဂရိတ္ျဗိတိန္နုိ္င္ငံက ေက်ာင္းေတြမွာ ရိွတ္စပီးယားျပဇာတ္္ ကျပတာမ်ိဳး ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စာသင္ရံု သက္သက္ပဲလား။ ေခတ္ေပၚ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ေရာ ဘာသာျပန္ၾကပါသလား။
ျပဇာတ္ကတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မရွ္ိပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ မိတ္ေဆြေျပာသလုိဘဲ ေက်ာင္းေတြအားလံုး ရွိတ္စပီးယားကို မသင္မေနရ ပံုစံန႔ဲ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား ျပဌာန္းထားျပီးေတာ့၊ ေလ့လာရင္း ျပဇာတ္ရဲ့ ဇာတ္ဝင္ခန္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို သရုပ္ေဖာ္ တင္ဆက္တာကို ၾကည့္ၾကတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ Shakespeare Schools Festival လုိမ်ိဳး ေက်ာင္းေပါင္းစံု ရွိတ္စပီးယားပြဲေတာ္ကို ပုိျပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ပရိႆတ္ေတြဆီေရာက္ေအာင္နွင့္
ရွိတ္စပီးယားထက္ပိုျပီး အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ စာေပအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့တဲ့ အျခားစာေရးဆရာမ်ား ရွိပါသလား။
တိုတိုဘဲေျဖရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ရာစုမ်ားစြာ ၾသဇာၾကီးမားတဲ့ စာေရးဆရာ ေျမာက္မ်ားစြာ ေပၚထြက္ခဲ့ေပမဲ့ ဘယ္သူ႔စာေပကမွ သူ႔လုိမ်ိဳး ေန႔စဥ္သံုး ဘာသာစကားတစ္ခုရဲ့ ၾကီးမားတဲ့ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ မေရာက္ခဲ့ပါဘူး။
ရွိ္တ္စပီးယားရဲ့ဲ႔ ျပဇာတ္ေတြဟာ ပူေဆြးေသာကေတြ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဥ္ီးဆံပို္င္ ရွင္ဘုရင္ေတြရဲ့ ဘဝဆုိင္ရာေတြ အေၾကာင္းေတြဘဲလုိ႔ ကမာၻက သိထားပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အျခားလက္ရာေတြ ဥပမာ ဟာသနဲ႔ အျခားအမ်ိဳးအစားေတြ ရွိပါသလား။
ရွိတ္စပီးယားက ဟာသျပဇာတ္ေတြ၊ သမိုုင္းေနာက္ခံေတြနဲ႔ ေတးကဗ်ာေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တစ္ခ်ိဳ႕ျပဇာတ္ေတြ ဥပမာ The Tempest လုိမ်ိဳး ျပဇာတ္ဆုိရင္ ဘယ္အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါသလဲဆုိတာ ေျပာရခက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ပူေဆြးမႈေတြနဲ႔ ဟာသ tragicomedies ဒါမွမဟုတ္ အခ်စ္ဟာသ romantic comedies ဆုိျပီးအမ်ိဳးမ်ိဳးသတ္မွတ္ၾ
ရွိတ္စပီးယားက compound noun ေတြသံုးတဲ့ ပထမဥိီးဆံုး စာေရးဆရာျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒါမွန္ပါသလား။
သူက compound noun ေတြကို ပထမဆံုးသံုးခဲ့တယ္ဆုိတာ မျဖစ္နုိ္င္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ compounding ဟာ ေရွးေဟာင္းအဂၤလိပ္စာမွာတည္း
ရွိတ္စပီးယားရဲ့ မ်ိဳးဆက္ေတြ ယေန႔တုိင္ သက္ရွိထင္ရွား ရွိေသးလား။
မရွိပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာသားလည္း ကြယ္လြန္သြားခဲ့တယ္။ သူ႔သမီးနွစ္ေယာက္မွာလည္း တစ္ေယာက္က သားသမီး မထြန္းကားခဲ့ဘူး။ ေနာက္တစ္ေယာက္ရဲ့ ကေလးေတြလည္း အကုန္ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဝမ္းနည္္းစရာဘဲေပါ့။ Elizabethan ေခတ္တုန္းက ျပဇာတ္ေလာက လူေနမႈ ပံုစံက ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တာမုိ႔ သူ႔မွာ အျခားတရားမဝင္ ကေလးေတြ ရွိေကာင္းရွိနုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခိုင္လံုတဲ့ သဲလြန္စ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီအခ်က္ကို အတည္ျပဳနုိ္င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ရွိတ္စပီးယားရဲ့ စာအုပ္ ဘယ္နွွစ္အုပ္ ထြက္ခဲ့သလဲ ေျပာျပလုိ႔ရမလား။
အားလံုးလက္ခံထားတဲ့ အေရအတြက္ကေတာ့ ၃၈ အုပ္ (ပူးတြဲေရးသားထားတာ အပါအဝင္) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပဇာတ္နွစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ King Edward III နဲ႔ Sir Thomas More အပါအဝင္ အျခားျပဇာတ္ေတြကိုလည္း သူေရးခဲ့တာလား ဒါမွမဟုတ္ ပူးတြဲ ေရးခဲ့တာလားဆုိတာ စူးစမ္းမႈလုပ္တုန္း ရွိပါတယ္။ ေအာက္မွာေတာ့ ဒီအျငင္းပြားမႈ ဥပမာေတြ တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ဝင္ၾကည့္နုိင္ပါတယ္။
သူက အသက္ဘယ္ေလာက္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့သလဲ။
ရွိတ္စပီးယားက ၅၂ နွစ္ အရြယ္အထိ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၆၁၆ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ သူကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ကုိ ၁၅၆၄ ခုနွစ္ အဲ့ဒီရက္စြဲမွာဘဲ (၁၀၀ % ေတာ့ မေသခ်ာ) ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။