ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ ေဆးဘက္ဝင္ သဘာဝတရားႀကီးရဲ႕ လက္ေဆာင္ အစာအဟာရမ်ား

 

က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမွဳ

ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ ေဆးဘက္ဝင္ သဘာဝတရားႀကီးရဲ႕ လက္ေဆာင္ အစာအဟာရမ်ား

ကင္ဆာေတြ၊ ႏွလုံးေရာဂါေတြ ကာကြယ္ခ်င္ရင္ မိမိကိုယ္မိမိ ဘာေတြ စားေသာက္ေနသလဲ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ လုိပါမယ္။ သုေတသန ျပဳခ်က္မ်ားအရ သိရတာက ႏွလုံးေသြးေၾကာ ပိတ္ေနတာတို႔၊ ကိုယ္ခႏၶာဆဲလ္မ်ား ကင္ဆာအျဖစ္ ေျပာင္းေနတာတို႔ ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အာ႐ုံေၾကာမွ်င္မ်ား ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြလည္း ထိခိုက္ႏုိင္ေနၿပီ ဆိုတာပါပဲ။ “ဉာဏ္ယဥ္ၿပီး စားေသာက္ပါ” ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဟာလည္း ယခုထက္ပိုၿပီး ျပည့္စုံေအာင္ လုပ္ဖို႔ လုိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ Tufts တကၠသိုလ္ရဲ႕အသက္အရြယ္ အိုမင္းျခင္းဆုိင္ရာ အာဟာရ ေဗဒဌာနမွ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာဆိုင္ရာ သိပၸံပညာရွင္ James Joseph က အခုလိုေျပာပါတယ္။ “ဘုရားသခင္က အသီးအႏွံေတြနဲ႔ အသီးအရြက္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ ဖန္ဆင္းခဲ့သလဲဆိုတာ ဘုရားသခင္ သိပါတယ္” တဲ့။ ေျပာရဦးမယ္- ကိုယ္ခႏၶာဟာ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အစာအဟာရေတြ ေခ်ဖ်က္စုပ္ယူျခင္း၊ အစာအရဟာရမွ စြမ္းအင္ကို ေျပာင္းလဲထုတ္ေပးျခင္း၊ အဆိပ္အေတာက္ေတြကို ေခ်ဖ်က္ျခင္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနရတယ္။ ထုိလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွ သိပ္ကိုေၾကာက္စရာ ေကာင္းၿပီး ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြကို ေသေၾကေစတဲ့လြင့္ ေမ်ာေမာ္လီက်ဴး (free radicals) မ်ားကို ထြက္ေပၚေစပါတယ္။ အဲဒီလြင့္ေမ်ာ ေမာ္လီက်ဴးေတြကို ျပန္လည္သန္႔စဥ္ဖို႔ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ကိုယ္ခႏၶာက ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ သတၱိရွိတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားကို အေရးတႀကီး လိုအပ္ပါတယ္။ အသက္ႀကီးလုိ႔ ကုိယ္ခံအားစနစ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းလာၿပီဆိုရင္ ဒီလြင့္ေမ်ာ ေမာ္လီက်ဴးေတြက ေသာင္းက်န္း ဖ်က္ဆီးၾကေတာ့တာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ သိပ္စိတ္မပူပါနဲ႔။ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ယုံၾကည္ထားခ်က္အရ anti oxidants လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းမ်ားကို သာလုံေလာက္စြာရခဲ့ရင္ အယ္(လ္)ဇိုင္းမားလုိ ဦးေႏွာက္မွတ္ဉာဏ္ ပ်က္ယြင္းသည့္ ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့အျပင္ ႏွလုံးခုန္အား သန္မာေစျခင္းနဲ႔ ေသြးေၾကာနံရံမ်ား ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဦးေႏွာက္က အျခားကိုယ္ခႏၶာရဲ႕ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြနဲ႔ သီးျခားျဖစ္ေနၿပီး က်န္းမာေနတာပဲ၊ ဘာဆုိင္လုိ႔လည္းဆိုေတာ့ မေတြးပါနဲ႔၊ ႏွလုံးက ပုိ႔လႊတ္လိုက္တဲ့ ေသြးေတြရဲ႕ (၂၀) ရာခုိင္ႏႈန္းက ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြဆီ ျဖတ္သန္း စီးဆင္းေနရတာ။ ဒီေသြးစီးဆင္းမႈကို ထိခိုက္ေစၿပီဆိုရင္ေတာ့ အႏၲရာယ္ျဖစ္ၿပီသာမွတ္။ ေလသင္တုန္း ျဖတ္လို႔ရွိရင္ ဦးေႏွာက္ပါ ထိခိုက္ေတာ့မွာ။ ဒါ့အျပင္ ေလျဖန္းခ်င္သလို ျဖစ္ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္လည္း မေပ့ါနဲ႔ဗ်။ အဲဒီလုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ေနၿပီဆုိရင္ မၾကာခင္ အယ္(လ္)ဇိုင္းမားလုိ မွတ္ဉာဏ္ပ်က္စီးျခင္း ေရာဂါမ်ဳိးဆန္ဆန္ေတြ ျဖစ္လာေတာ့မွာ။ အသားစားတာမ်ားလုိ႔ရွိရင္ အသားကို ေခ်ဖ်က္ရာမွ ထြက္လာတဲ့ homocysteine ေတြလည္းမ်ားလာၿပီး အဲဒီဟာေတြက ေသြးေၾကာအတြင္း ေသြးခဲမႈကို ျဖစ္ေစတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေသြးတိုးရွိေနတဲ့ သူေတြဆုိရင္ မၾကာခင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း ျဖစ္လာၿပီး ေလျဖတ္ႏုိင္တယ္။ ဒါဆို ဦးေႏွာက္ကို ထိခုိက္မိၿပီေပါ့။ (၂၅) ႏွစ္ၾကာ လူေပါင္း (၃၇၃၅) ဦးကို သုေတသနျပဳၿပီး ေတြ႕ရွိခ်က္အရ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္မွာ ေသြးတိုးရွိသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အသက္ႀကီးလာရင္ မွတ္ဉာဏ္ယိုယြင္း သတိေမ့ေလ်ာ့ျခင္းေတြ ပုိမုိျဖစ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေတြမျဖစ္ေအာင္ ငယ္စဥ္ကေလးဘဝကတည္းက ဂ႐ုစိုက္သင့္တယ္လုိ႔ (Kansas တကၠသိုလ္) ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာ႐ုံေၾကာေဗဒပညာရွင္ Charles De Carli က ေျပာပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ဘယ္အစားအစာေတြကို စားသင့္ၾကသလဲဆိုတာ ၾကည့္ရေအာင္။

စေတာ္ဘယ္ရီ၊ ဘလူးဘယ္ရီ၊ ဆီးသီး၊ စပ်စ္သီးႏွင့္ ဟင္းႏုႏြယ္

ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဆားေလွ်ာ့၊ ဆီေလွ်ာ့ စားရပါမယ္။ အဆီမပါတဲ့ ႏြားႏို႔နဲ႔ႏို႔အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ အသီးအႏွံေတြဟာ ေဆးေတြလိုပဲ ေသြးဖိအားကို ေလ်ာ့က်ေစႏုိင္ပါတယ္။ အသီးအႏွံမ်ဳိးစုံေပါ့ဗ်ာ။ အပင္အားတိုးေဆးတုိ႔ ပိုးသတ္ေဆးတို႔ေတာ့ ကင္းရပါမယ္။ တခ်ဳိ႕အပင္ေတြက အိမ္မွာ ကိုယ္တုိင္စိုက္ထားရင္ ရပါတယ္။ ပန္းအိုးနဲ႔ေတာင္ အိမ္ထဲစုိက္ႏုိင္တဲ့ အသီးအႏံွအပင္ေတြလည္း ရွိေနတာပါပဲ။ မ်ဳိး႐ုိးဗီဇ ျပဳျပင္ထားတာမဟုတ္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ သဘာက်တဲ့ ရာသီေပၚ အသီးအႏွံမ်ဳိးစုံကို စားသုံးသင့္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းေတြ အမ်ားႀကီးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမွ်င္ဓာတ္နဲ႔ ဗိုက္တာမင္ သတၱဳဓာတ္ေတြလည္း ႂကြယ္ဝပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Omega-3 အဆီ (ငါးၾကင္းဆီ) လိုမ်ဳိးေကာင္းတဲ့ အဆီကိုစားသုံးျခင္းျဖင့္ ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း ႏွစ္မ်ဳိးလုံးကို ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ တကယ့္ကို က်န္းမာခ်င္တယ္ဆိုရင္ျဖင့္ စေတာ္ဘယ္ရီတို႔၊ ဘလူးဘယ္ရီတို႔ စားေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ ဘယ္ရီသီးလို နီနီရဲရဲ၊ အျပာရင့္ရင့္ အေရာင္ေတြထဲမွာ တကယ့္ကို အစြမ္းထက္တဲ့ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္း anthocyanins ေတြ ႂကြယ္ဝစြာ ပါဝင္တယ္လို႔ သုေတသနျပဳထားခ်က္အရ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ယ္ရီသီးတို႔၊ ဆီးသီးတု႔ိ၊ စပ်စ္သီးတို႔ေရာေပါ့။ Anthocyanins ဓာတ္ပစၥည္းေတြဟာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အာ႐ုံေၾကာမွ်င္ေတြကို က်န္းမာေစၿပီး ေသြးခဲမႈကိုလည္း ေခ်ဖ်က္ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ကိုလည္း စားသင့္ပါတယ္။ အေရာင္ထြက္တဲ့ ဟင္းႏုႏြယ္ဆို ပိုေကာင္းတယ္။ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား စုေဝးရာေနရာဌာနႀကီး ျဖစ္ၿပီး ဗိုက္တာ မင္ေတြျဖစ္တဲ့ beta-carotene, vitamin C နဲ႔ folic acid ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

ၾကက္သြန္ျဖဴနဲ႔ ပဲႏို႔ရည္

ၾကက္သြန္ျဖဴဟာ ေသြးတိုးကို သိသိသာသာႀကီး ေလ်ာ့က်ေစတယ္လို႔ သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားစြာက ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ အနံ႔နံပါတယ္ဆိုတဲ့ အဲဒီၾကက္ သြန္ျဖဴေလးက လူကိုလည္း က်န္းမာေစၿပီး ေသြးေၾကာေတြကိုလည္း ေပ်ာ့ေျပာင္းေစပါတယ္လို႔ ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ ပညာရွင္ Varro Tyles ေျပာျပပါတယ္။ သူအႀကံျပဳထားတာက တစ္ရက္ကို ၾကက္သြန္ျဖဴ ႏွစ္တက္ေလာက္ကို ခ်က္ၿပီး (သို႔မဟုတ္) အစိမ္းစားပါ။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ 250 milligram ပမာဏရွိတဲ့ ၾကက္သြန္ျဖဴမွရတဲ့ ေဆးကို (၄) လုံးေလာက္စားပါလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ ပဲႏို႔ရည္ကလည္း ကိုလက္စထေရာကို ေလ်ာ့က်ေစတယ္လို႔ သုေတသနျပဳမႈ (၄၀) ေလာက္ကေန သိရပါတယ္။ အဟာရေဗဒပညာရွင္နဲ႔ ပဲႏို႔ရည္ သုေတသီ Mark Messian ေျပာတာက ပဲႏုိ႔ရည္မွာပါတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားဟာ ေသြးေၾကာပိတ္ေစတဲ့ LDL အဆီမ်ား၊ ကိုလက္စထေရာမ်ားနဲ႔ oxidises မ်ားကို မျဖစ္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုက္တာမင္ေဆးေတာင့္

အသက္ႀကီးရင္ေတာ့ ေဆးကူရပါမယ္။ အရင္လိုလည္း မစားႏုိင္ေတာ့ဘူးေလ။ ဗိုက္တာမင္ B-12 က သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ B-12 လုံေလာက္ေအာင္ရရွိမွသာ ဦးေႏွာက္အာ႐ုံေၾကာ ပ်က္စီးမႈကို ကာကြယ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ အာဟာေဗဒ ပညာရွင္ Katherine Tucker က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ folic acid တို႔ ဗိုက္တာမင္ B အုပ္စုဝင္တို႔ပါတဲ့ ေဆးကိုလည္း ဆရာဝန္နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး သုံးသင့္ပါတယ္။ ေရကညြတ္၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ လိေမၼာ္သီးနဲ႔ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြက folic acid ႂကြယ္ဝပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗုိက္တာမင္ B-12 25-micrograms နဲ႔ B-6 3-milligramsရရွိဖို႔ ဗုိက္တာမင္ေဆးကိုေတာ့ ေသာက္သုံးသင့္ပါတယ္။ ဗုိက္တာမင္ E ေဆးေတာင့္ျဖစ္တဲ့ ဓာတ္တုိးဆန္႔က်င္ ပစၥည္းကလည္း အခုေျပာခဲ့တဲ့ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ေပးမွာပါ။

သူရေက်ာ္
BY THE LIGHT OF MANDALAY (MDY A LIN)