က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမွဳ
ေသြးတိုးေစမည့္ အစာမ်ားႏွင့္ ေသြးတိုးက်ေစမည့္ အစာမ်ား
================================
ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြဟာ အစားအေသာက္ ကို ဂ႐ုစိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သိၾကၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လို အစားအေသာက္ေတြကို တိတိက်က် ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ၿပီး ဘယ္လို အစားအေသာက္ ေတြကိုေတာ့ စားေသာက္သင့္တယ္ဆိုတာ ကိုလည္း ေသခ်ာနားလည္ထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ေသြးတိုးေရာဂါရွင္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ေသာ အစာမ်ား
ဆားႏွင့္ ဆိုဒီယမ္
သင္စားတဲ့ အစာထဲမွာ ဆား (NaCl) နဲ႔ ဆိုဒီယမ္ (Na) ကို ေလွ်ာ့စားျခင္းဟာ ေသြးတိုးက် ေစပါတယ္။ သင့္မွာ ေသြးတိုးေရာဂါရွိရင္ တစ္ေန႔လံုး သင္စားတဲ့အစာေတြထဲမွာ ဆား ၁.၅ ဂရမ္ထက္ ေလ်ာ့နည္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္က ငန္တဲ့အစာေတြ အထူးသျဖင့္ ပါကင္ထုတ္ထားတဲ့ အဆင္သင့္ အစားအစာေတြနဲ႔ စည္သြပ္ဘူးေတြကိုေရွာင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ့္အိမ္မွာ ဟင္းခ်က္တဲ့အခါမွာလည္း ဆားေလွ်ာ့ထည့္ပါ။
ေအာက္ပါ အစားအစာေတြမွာ ဆား ဒါမွမဟုတ္ ဆိုဒီယမ္ပါဝင္မႈမ်ားႏိုင္တဲ့အတြက္ သတိထားပါ။
ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငါးေသတၱာဘူးမ်ား
ဟမ္ဘာဂါ၊ ေဟာေဒါ့စတဲ့ အျမန္စာေတြမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ျပဳျပင္ၿပီးအသား
ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား
အာလူးေၾကာ္၊ ေျမပဲဆားေလွာ္၊ ခရက္ကာလိုမ်ိဳး အငန္ကဲထားတဲ့ သေရစာမ်ား
ဆား ဒါမွမဟုတ္ ေဆာ္ဒါမႈန္႔ပါတဲ့ ေပါင္မုန္႔နဲ႔ ဖုတ္ထားတဲ့ တျခားမုန္႔မ်ား
အခ်ဥ္တည္ၿပီး သနပ္လုပ္ထားတဲ့ အစာမ်ား
ေကြကာအုပ္ အသင့္စား ေအးခဲထားတဲ့ အစာမ်ား ဥပမာ ပီဇာ၊ အာလူးေထာင္း၊ ခ်ိစ္
ေဆးသၾကားထည့္ထားတဲ့ ေဆာ္ဒါအခ်ိဳရည္၊ အားကစားသမားေတြေသာက္တဲ့ အခ်ိဳရည္ (Sport Drink)
အစားအစာ တာရွည္ခံထိန္းေဆးမ်ား ဥပမာ အခ်ိဳမႈန္႔ (Monosodium Glutamate), Sodium Benzoate, Nitrite, Hydroxide, Sulfate, Propionate
ေဆာ့ (ဆားၿမိန္ရည္မ်ား)
အရက္
အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္းဟာ ေသြးဖိအားကို ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရက္ေသာက္သံုးမႈကို တစ္ရက္မွာ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ 1 drinks နဲ႔ အမ်ိဳးသားဆိုရင္ 2 drinks ထက္ မပိုပါေစနဲ႔။ (1 drinks ဆိုတာ ဘီယာဆိုရင္ ၁၂ ေအာင္စနဲ႔ ဝိုင္ဆိုရင္ ၄ ေအာင္စကို ဆိုလိုတာပါ။)
ကဖင္း
ကဖင္းဓာတ္ကလည္း တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ ေသြးဖိအား အနည္းငယ္ျမင့္တက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို တိတိက်က်သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကဖင္းပါဝင္တဲ့ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ စတာေသာက္ၿပီး ၄၅ မိနစ္အၾကာမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ၾကည့္ပါ။
ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာကို ျမင့္တက္ေစႏိုင္ေသာ အစာမ်ား
သင့္ေသြးထဲက စုစုေပါင္း ကိုလက္စထေရာဟာ 200mg/dl ထက္မ်ားေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ မေကာင္းတဲ့ LCL ကိုလက္စထေရာဟာ 100mg/dl ထက္မ်ားေနရင္ သင္စားတဲ့အစာထဲမွာ ျပည့္ဝဆီနဲ႔ ကိုလက္စထေရာပါဝင္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ပါတယ္။ ဒီအဆီေတြဟာ အသားေတြ၊ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ၾကက္ဥအႏွစ္ေတြထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာျမင့္တက္ေနျခင္းဟာ ေသြးေၾကာမာေက်ာျခင္းနဲ႔ ေသြးဖိအားမ်ားေစႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
ေသြးဖိအားက်ေစႏိုင္ေသာ အစာမ်ား
ပိုတက္စီယမ္ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစာေတြကို မွန္မွန္စားျခင္းဟာ ေသြးဖိအားကို က်ေစပါတယ္။ တစ္ေန႔စားသင့္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္ပမာဏက ၄ ဒသမ ၇ ဂရမ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြ စားသင့္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္ႂကြယ္ဝတဲ့ အစာေတြကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား
မုန္လာဥျဖဴ၊ မုန္လာဥနီ၊ တ႐ုတ္နံနံ၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္းစိမ္း၊ အာလူးမီးဖုတ္၊ ဆလတ္ရြက္၊ သခြားေမြး၊ မုန္လာရြက္။
သစ္သီးမ်ား
ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဂရိတ္ဖ႐ုသီး၊ လိေမၼာ္သီး။
အခြံမာသီးမ်ား
မက္မြန္သီး၊ သစ္ၾကားသီး (က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ မျပည့္ဝဆီပါ ပါဝင္ပါတယ္။)
အသားေတြနဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြမွာ ဆိုဒီယမ္ပါဝင္မႈ ျမင့္မားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအစားအစာေတြဟာ ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္အရင္းအျမစ္ မဟုတ္ပါဘူး။
သတိျပဳရန္
ပိုတက္စီယမ္ဆာ (KCI) ကေန ပိုတက္စီယမ္ကို မယူသင့္ပါဘူး။ အသက္အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ ေသြးထဲမွာ ပိုတက္စီယမ္မ်ားလြန္းတဲ့ အေျခအေန (Hyperkalemia) ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အစားအစာေတြဟာ ေသြးဖိအားျမင့္တက္ေနျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းဟာ ေနာက္ထပ္နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္နဲ႔ မိသားစုဘဝမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရွိျခင္းဟာ ေသြးဖိအားက်ေအာင္ ကူညီႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြကို ဖယ္ရွားပါ။
***ပိုေကာင္းတာကေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ကိုယ္တုိင္ရွာႏုိင္ေအာင္ တရားထိုင္ပါ။
ေဆးၿမီးတိုမွ
================================
ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြဟာ အစားအေသာက္ ကို ဂ႐ုစိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သိၾကၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လို အစားအေသာက္ေတြကို တိတိက်က် ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ၿပီး ဘယ္လို အစားအေသာက္ ေတြကိုေတာ့ စားေသာက္သင့္တယ္ဆိုတာ ကိုလည္း ေသခ်ာနားလည္ထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ေသြးတိုးေရာဂါရွင္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ေသာ အစာမ်ား
ဆားႏွင့္ ဆိုဒီယမ္
သင္စားတဲ့ အစာထဲမွာ ဆား (NaCl) နဲ႔ ဆိုဒီယမ္ (Na) ကို ေလွ်ာ့စားျခင္းဟာ ေသြးတိုးက် ေစပါတယ္။ သင့္မွာ ေသြးတိုးေရာဂါရွိရင္ တစ္ေန႔လံုး သင္စားတဲ့အစာေတြထဲမွာ ဆား ၁.၅ ဂရမ္ထက္ ေလ်ာ့နည္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္က ငန္တဲ့အစာေတြ အထူးသျဖင့္ ပါကင္ထုတ္ထားတဲ့ အဆင္သင့္ အစားအစာေတြနဲ႔ စည္သြပ္ဘူးေတြကိုေရွာင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ့္အိမ္မွာ ဟင္းခ်က္တဲ့အခါမွာလည္း ဆားေလွ်ာ့ထည့္ပါ။
ေအာက္ပါ အစားအစာေတြမွာ ဆား ဒါမွမဟုတ္ ဆိုဒီယမ္ပါဝင္မႈမ်ားႏိုင္တဲ့အတြက္ သတိထားပါ။
ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငါးေသတၱာဘူးမ်ား
ဟမ္ဘာဂါ၊ ေဟာေဒါ့စတဲ့ အျမန္စာေတြမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ျပဳျပင္ၿပီးအသား
ႏို႔ထြက္ပစၥည္းမ်ား
အာလူးေၾကာ္၊ ေျမပဲဆားေလွာ္၊ ခရက္ကာလိုမ်ိဳး အငန္ကဲထားတဲ့ သေရစာမ်ား
ဆား ဒါမွမဟုတ္ ေဆာ္ဒါမႈန္႔ပါတဲ့ ေပါင္မုန္႔နဲ႔ ဖုတ္ထားတဲ့ တျခားမုန္႔မ်ား
အခ်ဥ္တည္ၿပီး သနပ္လုပ္ထားတဲ့ အစာမ်ား
ေကြကာအုပ္ အသင့္စား ေအးခဲထားတဲ့ အစာမ်ား ဥပမာ ပီဇာ၊ အာလူးေထာင္း၊ ခ်ိစ္
ေဆးသၾကားထည့္ထားတဲ့ ေဆာ္ဒါအခ်ိဳရည္၊ အားကစားသမားေတြေသာက္တဲ့ အခ်ိဳရည္ (Sport Drink)
အစားအစာ တာရွည္ခံထိန္းေဆးမ်ား ဥပမာ အခ်ိဳမႈန္႔ (Monosodium Glutamate), Sodium Benzoate, Nitrite, Hydroxide, Sulfate, Propionate
ေဆာ့ (ဆားၿမိန္ရည္မ်ား)
အရက္
အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္းဟာ ေသြးဖိအားကို ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရက္ေသာက္သံုးမႈကို တစ္ရက္မွာ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ 1 drinks နဲ႔ အမ်ိဳးသားဆိုရင္ 2 drinks ထက္ မပိုပါေစနဲ႔။ (1 drinks ဆိုတာ ဘီယာဆိုရင္ ၁၂ ေအာင္စနဲ႔ ဝိုင္ဆိုရင္ ၄ ေအာင္စကို ဆိုလိုတာပါ။)
ကဖင္း
ကဖင္းဓာတ္ကလည္း တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ ေသြးဖိအား အနည္းငယ္ျမင့္တက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို တိတိက်က်သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကဖင္းပါဝင္တဲ့ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ စတာေသာက္ၿပီး ၄၅ မိနစ္အၾကာမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ၾကည့္ပါ။
ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာကို ျမင့္တက္ေစႏိုင္ေသာ အစာမ်ား
သင့္ေသြးထဲက စုစုေပါင္း ကိုလက္စထေရာဟာ 200mg/dl ထက္မ်ားေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ မေကာင္းတဲ့ LCL ကိုလက္စထေရာဟာ 100mg/dl ထက္မ်ားေနရင္ သင္စားတဲ့အစာထဲမွာ ျပည့္ဝဆီနဲ႔ ကိုလက္စထေရာပါဝင္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ပါတယ္။ ဒီအဆီေတြဟာ အသားေတြ၊ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ၾကက္ဥအႏွစ္ေတြထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာျမင့္တက္ေနျခင္းဟာ ေသြးေၾကာမာေက်ာျခင္းနဲ႔ ေသြးဖိအားမ်ားေစႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
ေသြးဖိအားက်ေစႏိုင္ေသာ အစာမ်ား
ပိုတက္စီယမ္ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစာေတြကို မွန္မွန္စားျခင္းဟာ ေသြးဖိအားကို က်ေစပါတယ္။ တစ္ေန႔စားသင့္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္ပမာဏက ၄ ဒသမ ၇ ဂရမ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြ စားသင့္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္ႂကြယ္ဝတဲ့ အစာေတြကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား
မုန္လာဥျဖဴ၊ မုန္လာဥနီ၊ တ႐ုတ္နံနံ၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္းစိမ္း၊ အာလူးမီးဖုတ္၊ ဆလတ္ရြက္၊ သခြားေမြး၊ မုန္လာရြက္။
သစ္သီးမ်ား
ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဂရိတ္ဖ႐ုသီး၊ လိေမၼာ္သီး။
အခြံမာသီးမ်ား
မက္မြန္သီး၊ သစ္ၾကားသီး (က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ မျပည့္ဝဆီပါ ပါဝင္ပါတယ္။)
အသားေတြနဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြမွာ ဆိုဒီယမ္ပါဝင္မႈ ျမင့္မားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအစားအစာေတြဟာ ေသြးတိုးေရာဂါရွင္ေတြအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပိုတက္စီယမ္အရင္းအျမစ္ မဟုတ္ပါဘူး။
သတိျပဳရန္
ပိုတက္စီယမ္ဆာ (KCI) ကေန ပိုတက္စီယမ္ကို မယူသင့္ပါဘူး။ အသက္အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ ေသြးထဲမွာ ပိုတက္စီယမ္မ်ားလြန္းတဲ့ အေျခအေန (Hyperkalemia) ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အစားအစာေတြဟာ ေသြးဖိအားျမင့္တက္ေနျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းဟာ ေနာက္ထပ္နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္နဲ႔ မိသားစုဘဝမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရွိျခင္းဟာ ေသြးဖိအားက်ေအာင္ ကူညီႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြကို ဖယ္ရွားပါ။
***ပိုေကာင္းတာကေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ကိုယ္တုိင္ရွာႏုိင္ေအာင္ တရားထိုင္ပါ။
ေဆးၿမီးတိုမွ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။