ေသြးခ်ိဳေရာဂါႏွင့္ေပ်ာ္ရႊင္စြာေနထိုင္ျခင္း

 

Yangon Health Guide

ဒီေန႔ေခတ္မွာ ေသြးခ်ိဳေရာဂါဟာ အျဖစ္အရမ္းမ်ားလာပါတယ္။ေသြးခ်ိဳေရာဂါရွိေနၿပီလို႔ သိလိုက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္မသြားဘဲ စိတ္ေအးလက္ေအး နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ရင္ဆိုင္ေနထိုင္ႏိုင္ေစဖို႔ ဒီေဆာင္းပါးကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

ေသြးခ်ိဳေရာဂါႏွင့္ေပ်ာ္ရႊင္စြာေနထိုင္ျခင္း

ေသြးခ်ိဳေရာဂါသည္ ကုသေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါသလား။ ေသြးခ်ိဳ ေ၀ဒနာရွင္အားလံုး သိခ်င္ေသာေမးခြန္းျဖစ္ပါသည္။ ကုသမႈကို မွန္မွန္ကန္က...န္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ခံယူမည္ဆိုပါက ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ပမာဏ ျမင့္တက္မႈသည္ ပံုမွန္ပမာဏသို႔ ေရာက္ရွိသြားႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါသည္ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးဆက္လက္ရွိေနမည္ျဖစ္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါခံစားေနရၿပီဆိုပါက စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းဖို႔မလိုပါ။ ေသြးခ်ိဳေရာဂါ ရွိလ်က္ႏွင့္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာဘ၀ကို ျဖတ္သန္းေနၾကသည့္ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ား သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ အစားအသာက္အေနအထိုင္ ဆင္ျခင္ျခင္း၊ ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း တိတိက်က်လိုက္နာျခင္း၊ မျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပံုမွန္ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔ုျဖင့္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါရွင္ဘ၀ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖို႔ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို သတိျပဳရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

(၁) ဆီးခဏခဏသြားျခင္း
(၂) အျမင္ေ၀၀ါးျခင္း
(၃) ပံုမွန္္ထက္ပို ေရစာျခင္း
(၄) ေျခလက္မ်ား ထံုက်င္ျခင္း
(၅) ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆာေလာင္ျခင္း
(၆) အလြန္အမင္း ႏုန္းေခြျခင္း
(၇) စိတ္ဆတ္ျခင္း
(၈) အနာက်က္ေႏွးျခင္း
(၉) ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထိခုိက္ျခင္း မရွိဘဲ အေရျပားေပၚတြင္ ေသြးေျခဥျခင္း။

အထက္ပါ အခ်က္မ်ားထဲမွ တစ္ခုခုကို ခံစားေနရၿပီဆိုပါက ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပန္လည္ျပသသင့္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖို႔ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာတြင္ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ျခင္း၊ မျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ပံုမွန္စစ္ေဆးျခင္း၊ လိုအပ္ပါက အင္ဆူလင္ထိုးျခင္းႏွင့္ ေသြးခ်ိဳက်ေဆးမ်ား သံုးစြဲျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ရပါသည္။

ေ၀ဒနာရွင္အမ်ားစုသည္ ၄င္းတို႔၏ ေသြးတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္ကို အစားအေသာက္ဆင္ျခင္ျခင္း တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါသည္။ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေသာက္ေဆး၊ ထိုးေဆးမ်ား သံုးစြဲေနခ်ိန္၌ပင္ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ဖို႔ လိုပါသည္။ အစားအစာ အမ်ိဳးအစား၊ စားေသာက္သည့္အခ်ိန္၊ စားေသာက္သည့္ ပမာဏ စသည္တို႔သည္ ေသြးတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါသည္။

ေသြးတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏကို ပံုမွန္ပမာဏသို႔ေရာက္ေအာင္ ထိန္းႏိုင္ေလေလ၊ ေသြးခ်ိဳေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ေလေလျဖစ္ပါသည္။ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ သာမန္လူမ်ားႏွင့္မတူဘဲ တစ္မူထူးျခားေသာ စနစ္တက် အခ်ိန္မွန္မွန္ ထမင္းစားေသာက္ျခင္း အေလ့အထကို ေလ့က်င့္လိုက္နာက်င့္သံုးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

အစာစားေသာက္သည့္ အခ်ိန္အပုိင္းအျခားသည္ စားေသာက္သည့္ အစားအစာအမ်ိဳးအစားႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်အေရးႀကီးပါသည္။ တစ္ႀကိမ္တည္းတြင္ အစားအေသာက္မ်ားမ်ားစားေသာက္ျခင္းသည္ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို အလြန္အမင္းတက္ေစၿပီး ၎သၾကားဓာတ္ကို ေခ်ဖ်က္ရန္အတြက္ အင္ဆူလင္ဓာတ္ကို ပုိမိုလုိအပ္လာပါသည္။ ပမာဏနည္းနည္းစီ စားေသာက္ၿပီး စားေသာက္သည့္ အႀကိမ္ေရကို တုိးျမႇင့္စားေသာက္ပါက ေသြးထဲရွိသၾကားဓာတ္ကို ေခ်ဖ်က္ရန္အတြက္ အင္ဆူလင္ဓာတ္မ်ားစြာ လုိအပ္ေတာ့မည္မဟုတ္ေပ။

ေသြးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ား လုိက္နာက်င့္ၾကံသင့္သည့္ အစာစားေသာက္ပံုမွာ -

(၁) တစ္ေန႔တာအတြင္း အနည္းဆံုးသံုးႀကိမ္ ထမင္းစားပါ။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေသြးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္မ်ားသည္ ထမင္းအနည္းငယ္ကို သံုးႀကိမ္စား၍ ထမင္းစားခ်ိန္မ်ားၾကားတြင္ သြားေရစာအနည္းငယ္ႏွစ္ႀကိမ္ စားေသာက္ သည့္အေလ့အထကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကပါသည္။

(၂) ထမင္းစားေသာက္ခ်ိန္ႏွင့္ သြားေရစာစားေသာက္ခ်ိန္မ်ားကို ေန႔စဥ္အခ်ိန္မွန္မွန္ သတ္မွတ္စားေသာက္ ရန္ အေရးႀကီးပါသည္။

(၃) မနက္စာ၊ ေန႔လယ္စာ၊ ညစာစားေသာက္ေသာ ပမာဏမ်ားသည္ ေန႔စဥ္တူညီေနရပါမည္။

(၄) မနက္စာ၊ ေန႔လယ္စာ၊ ညစာမ်ားကို မလြတ္ေစပါႏွင့္။ အစာစားခ်ိန္ေနာက္က်ေတာ့မည္ဟု ယူဆလွ်င္ စားေသာက္စရာမ်ားကို ကုိယ္ႏွင့္ တစ္ပါတည္းယူေဆာင္သြားပါ။ ထမင္းစားခ်ိန္ ေနာက္မက်ေစပါႏွင့္။

အစာစားေသာက္သည့္အခ်ိန္အပုိင္းအျခားကို မွန္ကန္ေစရန္ အထက္ပါအတုိင္း စနစ္တက်ေလ့က်င့္ စားေသာက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ထုိ႔ေနာက္ စားေသာက္သည့္ အစားအစာအမ်ိဳးအစားကုိ ေရြးခ်ယ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေသြးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ား စားေသာက္ႏုိင္သည့္ အစားအေသာက္မ်ားသည္ အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာ ကြဲျပားသြားပါသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ အစားအစာမ်ားသည္ တုိင္းတာစားေသာက္ရန္လုိအပ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာမ်ား ဥပမာ - ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား စသည္တုိ႔သည္ တုိင္းတာစရာမလုိပါ။ တုိင္းတာခ်င့္ခ်ိန္၍ စားေသာက္ရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေသြးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္မ်ားအား ကဆီဓာတ္၊ အသားဓာတ္၊ အဆီဓာတ္၊ ဗီတာမင္ဓာတ္၊ သတၱဳဓာတ္၊ ဖုိင္ဘါဓာတ္ႏွင့္ အျခားအာဟာရဓာတ္ မ်ားမွ်တစြာရရွိေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။

(ဤေဆာင္းပါးအဆံုးတြင္ ေသြးခ်ိဳပန္းကန္ျပားအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။)

ေသြးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖို႔ စားေသာက္မည့္ အစားအစာအမ်ိဳးအစား ကို စနစ္တက် ေရြးခ်ယ္၍ ပမာဏအတိအက် စားေသာက္ျခင္း၊ ေန႔စဥ္အခ်ိန္မွန္မွန္စားေသာက္ျခင္းတုိ႔အျပင္ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ေသြးေဖာက္၍ စနစ္တက်တုိင္းတာမွတ္သားရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ ပမာဏကို သိရွိပါမွ ကုသမႈသည္ ထိေရာက္မႈရွိမရွိကို သိရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေသြးထဲ၌ ပံုမွန္ရွိသင့္သည့္ သၾကားဓာတ္ပမာဏမွာ ၇၀ mg/dl မွ ၁၁၅ mg/dl (၃.၈၅ mmol/L မွ ၆ mmol/L) ျဖစ္ပါသည္။

အစာစားၿပီးစအခ်ိန္တြင္ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏသည္ ႐ုတ္တရက္ ျမင့္တက္ သြားပါသည္။ သာမန္လူတစ္ေယာက္တြင္ ထုိကဲ့သို႔ ျမင့္တက္သြားေသာ သၾကားဓာတ္ပမာဏသည္ ႏွစ္နာရီ အတြင္း ပံုမွန္ပမာဏသုိ႔ က်ဆင္းသြားပါသည္။ အကယ္၍ ပံုမွန္ပမာဏသုိ႔ က်ဆင္းမသြားဘဲ ၁၂၆ mg/dl (၇ mmol/L) ႏွင့္အထက္ ျမင့္တက္ေနပါက ေသြးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွိေနၿပီဟု သတ္မွတ္ႏုိင္ပါသည္။

တစ္ခါတရံတြင္ ေသြးခ်ိဳေရာဂါကို ကုသရန္အတြက္ စနစ္တက် စားေသာက္ျခင္းႏွင့္ မလံုေလာက္ဘဲ ေသာက္ေဆးမ်ား မွီ၀ဲရန္ လုိအပ္လာပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေသာက္ေဆးတစ္ခုတည္းကို အားကုိးျခင္းမ်ိဳး မျပဳလုပ္ရပါ။ စနစ္တက်စားေသာက္ျခင္း၊ မျပင္းထန္ေသာ ကုိယ္ကာယေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ပံုမွန္ ျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ ေသြးခ်ိဳေဆး၀ါးသံုးစြဲျခင္းတုိ႔ကုိ ဟန္ခ်က္ညီညီျပဳလုပ္မွသာ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏကို ထိေရာက္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳေဆး၀ါးမ်ားသည္ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ပံုနည္းလမ္းမ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု မတူညီၾကပါ။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေသြးခ်ိဳေဆးမ်ားသည္ အသည္းမွသၾကားဓာတ္ (ဂလူးကုိ႔စ္) ထုတ္လႊတ္မႈကို တားဆီးျခင္း၊ အစာလမ္းေၾကာင္းမွ ဂလူးကို႔စ္စုပ္ယူမႈကို ေႏွးေကြးေစျခင္း၊ ခႏၶာကုိယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ားမွ ဂလူးကုိ႔စ္သံုးစြဲမႈကို တုိးပြားေစျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကုိ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ျပဳလုပ္ပါသည္။

တခ်ိဳ႕ေသာ ေသြးခ်ိဳေဆးမ်ားမွာမူ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ ပန္ကရိယဟုေခၚေသာ မုန္႔္ခ်ိဳအိတ္မွ အင္ဆူလင္ပုိမုိထြက္ေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ထြက္လာေသာ အင္ဆူလင္၏အစြမ္းကို အသံုးျပဳကာ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကိုေလ်ာ့က်ေအာင္ ျပဳလုပ္ပါသည္။ မည္သည့္ ေသြးခ်ိဳေဆး အမ်ိဳးအစား ေသာက္သံုးသင့္သည္ကို ဆရာ၀န္မွ စနစ္တက် ၫႊန္ၾကားေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။

အင္ဆူလင္ဓာတ္အေၾကာင္း အနည္းငယ္တင္ျပလုိပါသည္။ အင္ဆူလင္ဆုိသည္မွာ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ ပန္ကရိယဟုေခၚေသာ မုန္႔္ခ်ိဳအိတ္မွ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္းဓာတ္ကုိ ထုတ္လႊတ္ေပးပါသည္။

အင္ဆူလင္ဓာတ္သည္ ခႏၶာကုိယ္အႏွံ႕အျပားရွိ ဆဲလ္မ်ား၏အျပင္နံရံတြင္ တြယ္ကပ္လုိက္သည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နက္ ေသြးထဲရွိ ဂလူးကုိ႕စ္ဓာတ္ကို ၄င္းဆဲလ္မ်ားအတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္ေစရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးပါသည္။

တခ်ိဳ႕ေသာ ေသြးခ်ိဳေရာဂါအမ်ိဳးအစားတြင္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္း၌ အင္ဆူလင္ဓာတ္ လံုလံုေလာက္ေလာက္မရွိသည့္အတြက္ ေသြးထဲရွိသၾကားဓာတ္ကို ဆဲလ္မ်ားအတြင္းသို႔ မသြင္းႏုိင္ဘဲ ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္စုပံုလာကာ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ေပၚလာသည္။ အဆုိပါ ေသြးခ်ိဳေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖို႔ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ျမင့္တက္လာပါက အင္ဆူလင္ထုိးရန္ လုိအပ္ပါသည္။

အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္းသည္ ထုိးေဆးပံုစံသာရွိၿပီး ေသာက္ေဆးပံုစံမရွိပါ။ အင္ဆူလင္ဓာတ္သည္ အစာလမ္းေၾကာင္းထဲသုိ႔ ေရာက္ရွိပါက အစာေခ်ဖ်က္ေသာအင္ဇုိင္းဓာတ္မ်ား၏ ေခ်ဖ်က္ျခင္းခံရၿပီး ပ်က္စီးသြားေသာေၾကာင့္ ေသာက္ေဆးပံုစံထုတ္လုပ္၍ မရႏုိင္ပါ။ သုေတသနပညာရွင္မ်ားသည္ ႐ွဴသြင္းျခင္း နည္းလမ္းကဲ့သုိ႔ မနာက်င္ေသာနည္းျဖင့္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသို႔ အင္ဆူလင္ဓာတ္ေရာက္ရွိႏုိင္မည့္ နည္းလမ္းအသစ္မ်ားကို ဆက္လက္ရွာေဖြလ်က္ ရွိပါသည္။

ေသြးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖို႔ ေသြးအတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္ပမာဏကို စနစ္တက် တုိင္းတာမွတ္သား၍ အစားအေသာက္အမ်ိဳးအစား၊ စားေသာက္သည့္အခ်ိန္တုိ႔ကို တိတိက်က်အခ်ိန္မွန္မွန္ သတ္မွတ္စားေသာက္ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ကာ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္စြာျဖင့္ သက္တမ္းေစ့ေနထုိင္သြားႏုိင္ပါသည္။ စနစ္တက်ေနထုိင္စားေသာက္ျခင္းမရွိပါက ေသြးခ်ိဳေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳးမ်ားကို ခံစားရႏုိင္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳးမ်ားမွာ _

(၁) ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္ျမင့္မားျခင္း

ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္ျမင့္တက္ျခင္းသည္ ကာလၾကာရွည္ျဖစ္ေနျခင္းမ်ိဳး ၾကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အစာမ်ားမ်ားစားေသာက္မိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္သလုိ ဖ်ားနာျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးျခင္း၊ ေသြးထဲ၌ အင္ဆူလင္ဓာတ္နည္းေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္ ျမင့္တက္ေနပါက ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ အျမင္ေ၀၀ါးျခင္း၊ မၾကာခဏဆီးသြားျခင္း၊ ေရဆာျခင္း၊ အေရျပားေျခာက္ေသြ႕ျခင္းႏွင့္ ယားယံျခင္းတုိ႔ကို ခံစားရႏုိင္ပါသည္။

(၂) ဆီးထဲ၌ ကီတုန္း (Ketone) ဓာတ္ပါျခင္း

ေသြးထဲရွိသၾကားဓာတ္သည္ ၂၄mmol/dl (၁၃mg/L)ထက္ မ်ားေနၿပီဆုိပါက ဆီးထဲ၌ ကီတုန္းဓာတ္ ပါ/မပါကို စစ္ေဆးရပါမည္။ ဆီးထဲ၌ ကီတုန္းဓာတ္ပါေနၿပီဆုိပါက တတ္ကၽြမ္းနားလည္ေသာ သမားေတာ္ႀကီး မ်ားႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းျပသရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဆီးခဏခဏသြားေနလွ်င္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဆီးသြားမ်ား၍ ေရဓာတ္ခန္းလွ်င္ အလြန္အႏၲရာယ္ ရွိပါသည္။

(၃) ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္အလြန္အမင္း က်ဆင္းသြားျခင္း

ဆီးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္မ်ားသည္ တစ္ခါတစ္ရံ၌ ေသြးအတြင္းရွိ သၾကားဓာတ္အလြန္အမင္း က်ဆင္းသြားျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါသည္။ အႏၲရာယ္ရွိပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အင္ဆူလင္ထုိးေဆး သံုးစြဲမႈ မ်ားသြားျခင္း၊ အစားအေသာက္ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မစားသံုးျခင္း၊ အစာမရွိဘဲ အရက္ေသာက္ျခင္းႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ ကုိယ္ကာယေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ လုပ္မိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္ေလ်ာ့နည္းလာပါက ကတုန္ကယင္ျဖစ္ျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊ အလြန္အမင္း ဆာေလာင္ျခင္း၊ စိတ္႐ႈပ္ေထြးျခင္း၊ စိတ္ေျခာက္ျခားျခင္းတုိ႔ကို ခံစားရပါသည္။ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို အျမန္ဆံုးျဖည့္တင္းေပးရန္ လုိအပ္ပါသည္။ (အေရးေပၚအေနႏွင့္ ပန္းသီး သုိ႔မဟုတ္ လိေမၼာ္သီးေဖ်ာ္ရည္ ဖန္ခြက္တစ္၀က္ခန္႔ေသာက္ျခင္း၊ သၾကားလံုး ၅ လံုးခန္႔ ငံုျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္၍ ေဆး႐ံု/ေဆးခန္းသုိ႔ ခ်က္ခ်င္းေခၚေဆာင္သြားသင့္ပါသည္။)

(၄) အျခားေသာျပႆနာမ်ား

ေသြးထဲ၌ သၾကားဓာတ္ျမင့္တက္ျခင္းသည္ ကာလၾကာရွည္လာပါက ေသြးေၾကာမ်ားအေပၚ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ရွိလာပါသည္။ ပန္းေသပန္းၫႇိဳးျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ား၊ အျမင္အာ႐ံုေရာဂါ ေ၀ဒနာမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ပါသည္။ (ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလငန္းေရာဂါမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ကို ျမင့္တက္ေစပါသည္။)

အေရျပားေပၚတြင္ အနာမ်ားျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး ထိေရာက္စြာမကုသႏုိင္ပါက ေျခေထာက္ျဖတ္ျခင္းကဲ့သုိ႔ အနာရွိေသာေနရာအား ျဖတ္ေတာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရတတ္ပါသည္။

ေျခေထာက္ႏွစ္ဖက္တြင္ အာ႐ံုခံစားမႈေလ်ာ့နည္းလာျခင္းသည္ ေသြးခ်ိဳေရာဂါ၏ ဆုိးက်ိဳးတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ေျခေထာက္အာ႐ံုခံစားမႈ ေလ်ာ့နည္းလာပါက ေျခေထာက္တြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိမႈကို တစ္ခါတရံ တြင္ မသိလုိက္ျခင္းမ်ိဳး ရွိတတ္ပါသည္။ အခ်ိန္မီမသိလုိက္ဘဲ ဒဏ္ရာညိဳပုပ္မွသိရွိပါက ကုသရန္ခက္ခဲၿပီး ေျခေထာက္ျဖတ္ရျခင္းမ်ိဳး ရွိလာႏုိင္ပါသည္။ ေသြးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္မ်ားအဖုိ႔ မိမိ၏ေျခေထာက္တြင္ ဒဏ္ရာအနာတရ ရွိမရွိကို ေန႔စဥ္စစ္ေဆးၾကည့္႐ႈရန္ လုိအပ္ပါသည္။


အႏွစ္ခ်ဳပ္
ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါသည္ ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳးမ်ား အမ်ားအျပားရွိေသာ္လည္း စနစ္တက်ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ပါက ၎ဆုိးက်ိဳးမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ပါသည္။ စနစ္တက် မွန္မွန္ကန္ကန္ စားေသာက္ျခင္း၊ မျပင္းထန္ေသာ ကုိယ္ကာယေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ေန႔စဥ္မွန္မွန္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္ကို တိက်စြာလုိက္နာျခင္း၊ လိုအပ္ပါက ေဆးပံုမွန္ေသာက္သံုးျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေသြးခ်ိဳရွိေသာဘ၀မွာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထုိင္သြားႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေသြးခ်ိဳပန္းကန္ျပား

ကိုယ့္ရဲ႕ထမင္းပန္းကန္ထဲက အစားအစာေတြဟာ ကစီဓာတ္မပါတဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ ျဖစ္ေနေစဖို႔နဲ႔ ကစီဓာတ္ပါတဲ့ အစားအစာနဲ႔ အသားငါးကို အနည္းငယ္သာ ပါေစဖို႔ အာရံုစိုက္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ ထမင္းဟင္းလ်ာကုိ စီမံထားျခင္းဟာ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာမွာ ပထမဆံုး စတင္သင့္တဲ့ အလြယ္ကူဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ္နဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ ထမင္းဟင္းလ်ာ တစ္နပ္စာကို စီမံတဲ့ ေနရာမွာ စက္ပစၥည္း အကူအညီ မပါဘဲ၊ ခက္ခက္ခဲခဲ ခ်ိန္တြယ္စရာ မလိုဘဲ လုပ္ႏုိင္တဲ့ လြယ္ကူတဲ့ နည္းလမ္းရွိပါတယ္။ အဲဒီနည္းလမ္းကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ေသြးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္သာမကပဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်လိုသူေတြအတြက္ပါ အသံုးတည့္လွတဲ့ လြယ္ကူရိုးစင္းတဲ့နည္းလမ္းပါ။ အလြယ္တကူ မွတ္သားလို႔ရေအာင္ ဆီးခ်ိဳပန္းကန္လို႔ပဲ ေခၚဆိုၾကပါစို႔။

ဆီးခ်ိဳပန္းကန္ ဖန္တီးျခင္းဟာ အလြန္လြယ္ကူသလို အလြန္ပဲ ထိေရာက္မႈရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ စားေနက် ထမင္းပန္းကန္ေပၚမွာ စိတ္ကူးနဲ႔မွန္းၿပီး မ်ဥ္းေၾကာင္းေလးေတြဆြဲလိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ စားခ်င္တဲ့ အစားအစာကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ ေရြးခ်ယ္ၿပီးရင္ေတာ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး စားဖို႔ပဲ က်န္ေတာ့တာေပါ့။

ထမင္းစားပန္းကန္ျပားတစ္ခ်ပ္ကိုယူၿပီး ပန္းကန္ျပားရဲ႕အလယ္မွာ စိတ္မွန္းနဲ႔ မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္း ဆြဲလိုက္ပါ။ ႏွစ္ပိုင္းျဖစ္သြားတဲ့ ပန္းကန္ျပားမွာတစ္ပိုင္း၌ အလယ္တြင္မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္းထပ္ဆြဲပါ။ ထိုအခါပန္းကန္ျပားမွာ အႀကီးတစ္ပိုင္းႏွင့္ အေသးႏွစ္ပိုင္း စုစုေပါင္းသံုးပိုင္းျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္္။

အႀကီးဆံုးအပိုင္းမွာ ကစီဓာတ္မပါေသာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို ထည့္ပါ။ ကစီဓာတ္မပါတဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားမွာ - ဟင္းႏုနယ္၊ မုန္လာဥနီ၊ ဆလတ္ရြက္၊ ေဂၚဖီ၊ မုန္ညင္း၊ ပဲသီးအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဘရိုကိုလီ၊ ပန္းေဂၚဖီ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ၾကက္သြန္နီ၊ သခြားသီး၊ ရံုးပတီသီး၊ မိႈ၊ ငရုတ္သီး၊ မုန္လာဥျဖဴစသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

အေသးႏွစ္ပိုင္းအနက္မွ တစ္ပိုင္းမွာ ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀တဲ့ အစားအစာေတြကို ထည့္ပါ။ ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀ေသာ အစားအစာမ်ားမွာ - ေပါင္မုန္႔ျဖဴ၊ ထမင္း၊ ေခါက္ဆြဲ၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အာလူး၊ ေျပာင္းဖူး၊ ကန္စြန္းဥ၊ ေပါက္ေပါက္ဆုပ္စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။

က်န္အေသးတစ္ပိုင္းမွာ - ပရိုတိန္းဓာတ္ၾကြယ္၀တဲ့အစားအစာေတြ ထည့္ပါ။ အေရခြံမပါေသာ ၾကက္သား၊ ငါး၊ ပုဇြန္၊ ဂဏန္း၊ အဆီမပါေသာ အမဲသား၊ အဆီမပါေသာ ၀က္သား၊ ပဲျပား၊ ၾကက္ဥစတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္ပါတယ္။

မလိုင္မပါတဲ့ အဆီထုတ္ထားတဲ့ ႏြားႏို႔တစ္ဖန္ခြက္ျပင္ထားပါ။ ႏြားႏို႔မႏွစ္သက္ရင္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္လို႔ ရပါတယ္။

အသီးတစ္လံုး (သို႔မဟုတ္) အရြက္သုပ္ပန္းကန္လံုးတစ္လံုးစာေလာက္ ျပင္ထားပါ။

ဒါဆိုရင္ေတာ့ ေသြးခ်ိဳပန္းကန္ျပား (Diabetic Plate)လို႔ေခၚတဲ့ ေသြးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ေတြအတြက္ ေကာင္းမြန္သင့္ေတာ္တဲ့ ထမင္းတစ္နပ္ျဖစ္ပါၿပီ။

Yangon Health Guide ပရိသတ္မ်ား စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါ က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။