၂၀၁၄ ခုႏွစ္အထိပင္ ကြက္တိမွန္ကန္ေနေသာ မာ့က္စ္၏ အံဖြယ္ခန္႔မွန္းခ်က္ ၅ ခု

ကားလ့္မာ့က္စ္ဆိုလွ်င္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္၏ ေခါင္းကုိင္ဖခင္ၾကီးတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း လူတိုင္းလိုလိုသိၾကပါလိမ့္မည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၁၆၀ေက်ာ္က သူႏွင့္ ဖရက္ဒရစ္အိန္ဂ်ယ္တို႔ ဖန္ဆင္းခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္တေစၦၾကီးသည္ ကမၻာတစ္၀န္းရွိ အရင္းရွင္တို႔ကို ယေန႔ထက္တိုင္ ေျခာက္လွန္႔ေနဆဲျဖစ္သည္ကို ႏိုင္ငံတကာအရင္းရွင္ၾကီးမ်ားျငင္း၍မရႏိုင္ပါ။


"ယေန႔ထက္တိုင္တည္ရွိေနေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအားလုံးတို႔၏ သမိုင္းသည္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲမ်ား၏ သမိုင္းပင္ျဖစ္သည္"ဟူ၍ ကားလ္မာ့က္စ္ႏွင့္ ဖရက္ဒရစ္အိန္ဂ်ယ္တို႔က ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္း၏ ပထမဆုံးစာေၾကာင္းတြင္ေၾကြးေက်ာ္ေရးသားခဲ့ေလသည္။ သို႔ရာတြင္ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံအေပါင္းတို႔က ေသြးရူးေသြးတန္း ၀ိုင္း၀န္း၀ါဒျဖန္႔ေျခမႈံးခဲ့ၾကသျဖင့္ ယေန႔အခါတြင္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္မွာ ငုပ္ေကာင္သဖြယ္ရွိေနေသာ္လည္း လုံးလုံးလ်ားလ်ားအျမစ္ျပတ္မသြားသလို ယခင္ကထက္ခိုင္မာသည့္ေရေသာက္ျမစ္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနသည္ကိုလည္း အားလုံးသိေနၾကပါသည္။ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္းမ်ားလည္း ေပၚထြက္လာလွ်က္ရွိေနသည္။

ထိုနည္းတူပင္ ၂၁ရာစု၏ေန႔ရက္မ်ားအတြင္း၀ယ္ ကားလ္မာ့က္စ္အေၾကာင္း လူေျပာသူေျပာျပန္လည္မ်ားျပားေနျပန္၏။ သို႔ရာတြင္ အရင္းရွင္စနစ္အေပၚ မာ့က္စ္၏ ထက္ျမက္ထိေရာက္ေသာ ဆန္းစစ္ေ၀ဖန္မႈကို အမွန္တကယ္နားလည္သူမွာမူ အနည္းငယ္မွ်သာရွိေလသည္။ အမ်ားစုမွာကား ေတာ္လွန္ေသာ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦး၏ ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားအရ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္သည္ အရင္းရွင္စနစ္ကို မလြဲမေသြ အစားထိုးေနရာယူလိမ့္မည္ဟူ၍သာ မေရမရာသိထားၾကေသာ္လည္း မာ့က္စ္အေနျဖင့္ ထိုအတိုင္းအမွန္ျဖစ္လာမည္ဟု အဘယ္ေၾကာင့္ယုံၾကည္ခဲ့ျခင္းကိုမူ ေယဘုယ်အားျဖင့္ နားလည္မႈလြဲမွားေနၾကေလ၏။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ကာလမ်ားအတြင္းအခ်ိန္ခန္႔က ခန္႔မွန္းခဲ့ေသာ မာ့က္စ္၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အခ်ဳိ႔မွားယြင္းခဲ့သည့္တိုင္ေအာင္ ယေန႔ေခတ္အရင္းရွင္စနစ္၏ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍မူ မဟာစီးပြားေရးက်ဆင္းမႈမွသည္ သင့္အိပ္ေထာင္ထဲ၀ယ္ iPhone 5S ရွိေနျခင္းကဲ့သို႔ေသာ ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားမွာမူ ကြက္တိပင္မွန္ကန္ေနေလ၏။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တြင္ၾကံဳေတြ႔ရမည့္ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားအနက္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာခဲ့ေသာ ကားလ္မာ့က္စ္၏ ကြက္တိမွန္ကန္ေနသည့္ ခန္႔မွန္းခ်က္ ငါးခုကိုေဖၚျပလိုက္ပါသည္။

(၁)မဟာစီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ(အရင္းရွင္စနစ္၏ဖရိုဖရဲဆန္ေသာသဘာ၀)

မာ့က္စ္၏ အဓိကက်ေသာ ေရးသားတင္ျပခ်က္မ်ားတြင္ အရင္းရွင္စနစ္၏ ဖရိုဖရဲျဖစ္တတ္ေသာ၊ ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ဆိုက္တတ္ေသာ ေမြးရာပါသဘာ၀မ်ားကိုေတြ႔ရသည္။ အရင္းရွင္တို႔သည္ အျမတ္အစြန္းရရွိေရးအလို႔ငွာ စက္မႈလုပ္ငန္းၾကီးမ်ားထူေထာင္၍ ထုတ္ကုန္မ်ားကိုပို၍ပို၍ထုတ္လုပ္ရင္း လုပ္ခမ်ားကိုမူေလွ်ာ့ခ်သည္ထက္ေလွ်ာ့ခ်ရင္းက ၀ယ္သူမ်ားမ၀ယ္ႏိုင္ၾကေတာ့သည္အထိကုန္ပစၥည္းမ်ားထုတ္လုတ္လာၾကျခင္းေၾကာင့္ျပႆနာမ်ားေပၚလာလိမ့္မည္ဟု မာ့က္စ္ကေရးသားေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေသခ်ာပါ၏။ ေခတ္သစ္သမိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားအရ မဟာစီးပြားပ်က္ကပ္မွသည္ သတင္းအခ်က္အလက္နည္းပညာဆိုင္ရာေပါက္ကြဲမႈအထိျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ မာ့က္စ္က "စိတ္ကူးယဥ္အရင္းအႏွီး"ဟုေခၚေ၀ၚခဲ့သည့္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားႏွင့္ အေၾကြးစနစ္မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ဘ႑ာေငြေၾကးဆိုင္ရာ လက္နက္ကိရိယာမ်ားေၾကာင့္ဆိုသည္ကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ေျခရာခံ၍သုံးသပ္သိရွိႏိုင္ပါသည္။

ေရာင္းကုန္မ်ားအား ထုတ္လုပ္လိုက္ၾကသည္မွာ ၀ယ္မည့္သူမရွိေတာ့သည္အထိျဖစ္ျပီး၊ ေစ်းကြက္အသစ္လည္းမရွိ၊ အေၾကြးတင္စရာလည္းမရွိေတာ့ေခ်။ ယင္းသံသရာသည္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔မ်က္စိေရွ႔တြင္ပင္လည္ပတ္ေနပါသည္။ အက်ယ္ခ်ဲ႔ေျပာရေသာ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အိမ္ယာေစ်းကြက္ပ်က္ခဲ့သည္မွာလည္း ထိုအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ေလ၏။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မညီမမွ်ျဖစ္မႈက ၀င္ေငြမ်ားေလ်ာ့က်ေစခဲ့ျပီး ယင္းကပင္လွ်င္ အေမရိကန္တို႔အားေၾကြးလည္ပင္းခိုက္ေစခဲ့သည္။ အတိုးနည္းနည္းႏွင့္ပင္ ေငြေခ်းသူမ်ားမရွိၾကေတာ့သည္တြင္မူ မာ့က္စ္ကထိုသို႔ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟု ေျပာခဲ့သည့္အတိုင္းပင္ တစ္စစီျပိဳကြဲပ်က္စီးခဲ့ေလေတာ့သည္။

(၂)iPhone 5S(စိတ္ကူးထဲမွ အာသာဆႏၵ)

ထုတ္ကုန္မ်ားကိုအေတာမသတ္ထင္တိုင္းၾကဲထုတ္လုပ္မႈေၾကာင့္ "လူသားမဆန္ေသာ၊ ဆန္းျပားရႈတ္ေထြးေသာ စိတ္ကူးအာရုံထဲမွအာသာဆႏၵမ်ားကို ေအာက္က်ဳိ႔၀ပ္တြားရသည့္ သဘာ၀မက်ေသာအျဖစ္မ်ား"ကိုၾကံဳလာရမည္ဟု မာ့က္စ္ကေျပာခဲ့သည့္အတိုင္းျဖစ္လာေခ်ျပီ။ ယင္းသည္ အေမရိကန္တြင္သာမက တစ္ကမၻာလုံးတြင္ျဖစ္ေနၾကျခင္းကို တိတိက်က်ႏွင့္ ခပ္ျပင္းျပင္းဆိုျခင္းပင္ျဖစ္ေလ၏။ အမွန္တကယ္ မလိုအပ္ေသာ္လည္း အကယ္ပင္လိုအပ္ေနသကဲ့သို႔ ၀ယ္စရာေတြကို ၀ယ္ျပီးရင္း၀ယ္ခ်င္ေနျခင္းမ်ဳိးကို အားလုံးၾကံဳေနရသည္။

ခင္ဗ်ားဆီမွာေတာင္ ၀ယ္ျပီးသားျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနမည့္ iPhone 5S သည္ ယမန္ႏွစ္ကေပၚခဲ့ေသာ iPhone 5 သို႔တည္းမဟုတ္ iPhone 4S တို႔ထက္ တစ္ကယ္ပင္ ထူးထူးျခားျခားပိုမိုေကာင္းပါ၏ေလာ။ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ အီလက္ထရြန္းနစ္စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားေၾကာင္ တရုတ္မိသားစုမ်ား ကင္ဆာေရာဂါရေနၾကခ်ိန္တြင္ ေကာင္းေနေသးေသာပစၥည္းမ်ားကို အေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ျဖင့္ မသုံးေတာ့ပဲစြန္႔ပစ္ၾကရန္ မီဂါေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားက လႈံ႔ေဆာ္ေၾကာ္ျငာေနၾကျပန္သည္။ အကယ္၍ မာ့က္စ္သာ ထိုအျဖစ္မ်ားကိုျမင္ပါက ေခါင္းတျငိမ့္ျငိမ့္လုပ္ေနမည္မွာေသခ်ာ၏။

(၃)ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔(ကမၻာလုံးဆိုင္ရာအရင္းရင္စနစ္)

အလြန္အကြ်ံကုန္ထုတ္လုပ္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္သည္တို႔ကို သုံးသပ္ေတြးေတာျခင္းက မာ့က္စ္အား ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းဟုယေန႔အခါေခၚေ၀ၚေနၾကသည့္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာအရင္းရွင္စနစ္ေပၚေပါက္လာလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာၾကားႏိုင္ေစခဲ့သည္။

အရင္းရွင္စနစ္ကို တစ္ကမၻာလုံးျဖန္႔က်က္၍ ေစ်းကြက္သစ္မ်ားရွာေဖြၾကျခင္းပင္ျဖစ္ေလ၏။ "မိမိ၏အထြက္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ေစ်းကြက္ကို အဆက္မျပတ္တိုးခ်ဲ႔ရန္လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ ကမၻာအႏွံ႔ေျပးလႊားေနရသည္"ဟု မာ့က္စ္က ေရးသားခဲ့သည္။ "ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ မည္သည့္ေနရာ၌မဆို အိုးအိမ္ထူေထာင္ၾကရမည္၊ မည္သည့္ေနရာ၌မဆို အေျခစိုက္ၾကရမည္၊ မည္သည့္ေနရာႏွင့္မဆို ဆက္သြယ္ၾကရမည္ျဖစ္၏"ဟုလည္း မာ့က္စ္ကေရးသားခဲ့ေသးသည္။

ယင္းသည္ ယေန႔ေခတ္တြင္ ထူးဆန္းလွသည္မဟုတ္ေသာ္ျငား မာ့က္စ္က ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ကတည္းကေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွ်မက ၂၀ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ဘာေတြ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္လာမည္ဟုေျပာခဲ့ျခင္းကလည္းမွန္ေနျပန္ေသးသည္။ ေစ်းကြက္အသစ္မ်ားႏွင့္ ေစ်းခ်ဳိေသာလုပ္သားမ်ားကို အေတာမသတ္ရွာေဖြေနရသလို သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ားကိုလည္း အျမဲတမ္းလိုအပ္ေနျခင္းက မေကာင္းဆိုးရြားမ်ားကို ဒရစပ္အစာေကြ်းေနရသည့္သဖြယ္ပင္ျဖစ္လာေတာ့၏။

(၄)ေ၀ါလ္မာ့တ္(Walmart)(လက္၀ါးၾကီးအုပ္ျခင္း)

ေရွးရိုးစံထား စီးပြားေရးသီအိုရီအရ ျပိဳင္ဆိုင္မႈသည္ပုံမွန္ပင္ျဖစ္ျပီး ထို႔ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ မိမိကိုယ္မိမိအရွည္တည္တန္႔ေအာင္ျပဳမူႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယူဆလက္ခံခဲ့ၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုၾကေစကာမူ လုပ္ငန္းတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အျပိဳင္အဆိုင္ သားေကာင္ဖမ္းသည့္ႏွယ္ျပဳလုပ္ၾကရင္းက ေစ်းကြက္၏အင္အားသည္ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ကုမၸဏီၾကီးမ်ားဆီတြင္သာဗဟိုျပဳသြားလိမ့္မည္ဟု မာ့က္စ္ေျပာခဲ့သည္။

၁၉ ရာစုတုန္းကမူ မာ့က္စ္၏ ၾကိဳတင္ခန္႔မွန္းခ်က္သည္ ထူးျခားေနေလ၏။ "အေမရိကန္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပန္႔ႏွံ႔ေစမွာေၾကာင့္ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအင္အားေတြဟာလဲ တစ္ေနရာထဲမွာပဲရွိေနေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး"ဟု ၂၀ရာစုအလယ္ပိုင္းက ထင္ရွားခဲ့သည့္ အေမရိကန္သမိုင္းဆရာ ရစ္ခ်တ္ ေဟာ့ဖ္စတက္တာ ကေရးခဲ့ေသာ္ျငား၊မာ့က္စ္ခန္႔မွန္းခဲ့သည္တို႔မွာ ၂၀ရာစုေႏွာင္းပိုငးတြင္ စတင္အရွိန္ရလာခဲ့သည္။

ယေန႔အခါတြင္ ယခင္ကရွိခဲ့ဖူးသည့္ မိသားစုလက္လီဆိုင္ငယ္ကေလးမ်ားကို ေ၀ါလ္မာ့တ္ လိုစတိုးဆိုင္ၾကီးမ်ားကအစားထိုးေနရာယူလွ်က္ရွိျပီး၊ ဘဏ္အေသးစားကေလးမ်ားကိုလည္း ေဂ်၊ ပီ၊ ေမာ္ဂန္လို ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ ဘဏ္ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီမ်ားက ၀ါးမ်ဳိသြားျပီျဖစ္ကာ၊ လယ္သမားငယ္တို႔၏လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း အာခ်ာ ဒယ္နီယယ္လ္ မစ္ဒ္လင္း လို လယ္ယာလုပ္ငန္းၾကီးမ်ားက အစားထိုးေနရာယူသြားေခ်ျပီ။ နည္းပညာဆိုင္ရာေလာကတြင္လည္း ထိုအတိုင္းပင္ျဖစ္ျပီး မဟာေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားက ျမန္ႏိုင္သမွ်ျမန္ျမန္ စုတ္ယူ၀ါးမ်ဳိလွ်က္ရွိပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက မည္သို႔ပင္လုပ္ေနၾကေစကာမူ အဆိုပါလုပ္ငန္းၾကီးမ်ားအေျခခိုင္ေနၾကျပီဆိုသည္ကို ကြ်ႏ္ုပ္တို႔အားလုံးအသိပင္ျဖစ္ေလ၏။

(၅)လုပ္ခနည္းနည္း၊ အျမတ္မ်ားမ်ား(စက္ရုံလုပ္သား အရံတပ္မေတာ္)

"စက္ရုံလုပ္သားအရံတပ္မေတာ္"တစ္ခုေၾကာင့္ လုပ္ခမ်ားက်ဆင္းလိမ့္မည္ဟု မာ့က္စ္ ယုံၾကည္ခဲ့သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အရံတပ္မေတာ္တစ္ခုႏွယ္ ပိုလွ်ံေနေသာ စက္ရုံလုပ္သားမ်ားေၾကာင့္ အရင္းရွင္မ်ားအတြက္ လုပ္ခေစ်းႏွိမ္ရန္ အလြယ္တကူပင္ အဆင္ေျပျခင္းျဖစ္ေလ၏။

မာ့က္စ္၏နည္းကိုသုံး၍ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ခန္႔မွန္းမည္ဆိုပါက စီးပြားေရးကပ္တစ္ခု အျပီးကာလမ်ားတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းျမင့္မားလာျခင္းေၾကာင့္ လုပ္ခေစ်းတက္မႈရပ္တန္႔သြားကာ အျမတ္ေငြပမာဏမွာမူ တဟုန္ထိုးျမင့္တက္လာလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာၾကားႏိုင္၏။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္မည္ကိုစိုးရိမ္ေသာ လုပ္သားမ်ားသည္ မိမိတို႔အေပၚ မည္မွ်ပင္ေသြးစုပ္ေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ေနပါေစ အလုပ္မထြက္ရဲၾကေတာ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ "အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးျပန္လည္ထူေထာင္မႈသည္ မာ့က္စ္၀ါဒကဆိုထားသည့္ လကၡဏာမ်ားကိုျပေနသည္။ လုပ္ငန္းမ်ား၏ အျမတ္မ်ားသာမက ထုတ္လုပ္မႈမ်ားပါတိုးတက္လာျပီး အလုပ္လက္မဲ့အဆင့္အတန္းကိုလည္း အထူးတလည္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းျပဳရန္မလိုပဲ ကုမၸဏီမ်ားကို ျပန္လည္တိုးတက္လာေစသည္"ဟု ေ၀ါစထရိဂ်ာနယ္ကလည္း သတိေပးေရးသားခဲ့သည္။

ယင္းကပင္လွ်င္ အလုပ္သမားမ်ားသည္ အလုပ္ထြက္ရမည္ကိုစိုးရိမ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ လုပ္ခႏွင့္ပတ္သက္၍ ေစ်းဆစ္ညွိႏႈိင္းမႈမျပဳႏိုင္ေတာ့ျခင္းကိုျပေန၏။ အလုပ္လက္မဲ့နည္းပါးျပီး လုပ္ခအႏွိမ္ခံေနရေသာ လုပ္သားမ်ားအေနႏွင့္ အျခားလုပ္သစ္တစ္ခုသို႔ အဆင္ေျပလြယ္ကူစြာေျပာင္းႏိုင္သည့္ကာလမ်ဳိးကသာလွ်င္ မွ်တေသာတိုးတက္မႈအတြက္ အခ်ိန္ေကာင္းဆိုသည္ကို အထူးတလည္အံ့အားသင့္ရန္မလိုေတာ့ေခ်။

မာ့က္စ္၏ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ား၀ယ္ မွားယြင္းခဲ့ျခင္းမ်ားလည္း မ်ားစြာရွိခဲ့ပါသည္။ သူ၏ အရင္းရွင္စံနစ္အေပၚေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ားသည္ အရင္းရွင္စနစ္အား ဘာႏွင့္အစားထိုးရမည္ကို သာမန္မွ်အဆိုျပဳျခင္းထက္ မ်ားစြာသာလြန္ပါသည္။ ယင္းအေပၚအယူလြဲၾကသူမ်ားလည္းရွိခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မာ့က္စ္ေၾကာင့္ ကမၻာၾကီး၀ယ္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာလည္းျဖစ္ေပၚခဲ့ပါေသးသည္။
သို႔ရာတြင္ မာ့က္စ္၏ ထင္ရွားေသာေၾကြးေက်ာ္သံျဖစ္သည့္ "ကမၻာအ၀န္းရွိလုပ္သားမ်ားေသြးစည္းၾက။ သင္တို႔အားတုပ္ေႏွာင္ထားေသာေႏွာင္ၾကိဳးမ်ားမွအပ သင္တို႔အတြက္ဆုံးရႈံးစရာမရွိ"ဟူသည့္ ေၾကြးေက်ာ္သံမွာမူ အာနိသင္ေလ်ာ့နည္းေနပါေသးသည္။

Credit: Popular Journal
http://www.phothutaw.com/2014/02/blog-post_12.html