ျမင္ေတြ႕သမွ် ဘဝင္မက်ျဖစ္ရတဲ့ လူမႈေရးစနစ္ေအာက္မွာ

Kyaw Tun

ျမင္ေတြ႕သမွ် ဘဝင္မက်ျဖစ္ရတဲ့ လူမႈေရးစနစ္ေအာက္မွာ

ျမန္မာျပည္သား

သူ႕အသက္က ၁၈-ႏွစ္၊ အသားျဖဴျဖဴ၊ ပိန္ပိန္ပါးပါးဟု သံုးရမလိုျဖစ္ေသာ္လည္း သူက ပိန္သာပိန္သည္ မပါး။ သူ႕ေနရာႏွင့္သူ အသားအရည္တို႕က ဖုထစ္စိုေျပေနသည္။ အရပ္ ၅ ေပခန္႕သာ႐ွိေသာ ထိုမက္ဆီကန္သူေလးက သူ႕ကိုယ္ သူ မိတ္ဆက္ရင္း အၿပံဳးလွလွတို႕ျဖင့္ က်ဳပ္ကိုႀကဳိဆိုမိတ္ဖြဲ႕လာသည္။ ျမန္မာျပည္သားက်ဳပ္လည္း ျပန္လည္ၿပံဳးျပရင္း မိတ္ဆက္စကားဆိုလိုက္ေလ၏။ ဤသည္မွာ အေမရိကားတြင္ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုပါ။

ျမန္မာျပည္သားတို႕ အေမရိကားေရာက္ခါစက သက္ႀကီးေတြကိုစာသင္ေပးေသာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ထို လွပေခ်ာေမာလွေသာ မက္ဆီကန္သူေလးႏွင့္ ေရစက္ဆံုခဲ့ရသည္ကို ျပန္ေျပာင္းအမွတ္ရေနျခင္းပါ။ ျမန္မာျပည္သားလည္း မိတ္ဆက္စကားေျပာရင္း "Are you marriage?" လို႕ ေမးမိေတာ့ သူက "No" တဲ့။ က်ဳပ္ကေတာ့ အိမ္ေထာင္႐ွိတဲ့ အေၾကာင္း၊ သားသမီး႐ွိတဲ့အေၾကာင္း က်ဳပ္ကိုယ္က်ဳပ္ မိတ္ဆက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက ဒါကိုဘာမွစိတ္မဝင္စား၊ မသိသလိုပါဘဲ။ အဲဒီအေပၚမွာ ဘာခံစားမႈမွမ႐ွိတဲ့အျပင္ အလြန္႕အလြန္ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ခဲ့တဲ့ မိတ္ေဟာင္းေဆြေဟာင္း ေတြလို စကားေျပာရင္း သူေနတဲ့အခန္းကိုပင္ အလည္လာဖို႕ဖိတ္ေခၚေနေလရဲ႕။ က်ဳပ္ဆီက note စာအုပ္ကိုေတာင္းၿပီး သူ႕လိပ္စာကိုေရးေပးပါတယ္။

Monday to Friday ေက်ာင္းတက္ၾကရင္း က်ဳပ္တို႕လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့ၾကေလရဲ႕။ စာသင္ႏွစ္ ၿပီးဆံုးလို႕ ေႏြရာသီေရာက္ေတာ့ က်ဳပ္တို႕ေက်ာင္းက ႀကီးမွဴးဖြင့္လွစ္တဲ့ "သားသမီးမ်ားအား စီမံခန္႕ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း"သင္တန္းကို က်ဳပ္နဲ႕ က်ဳပ္မိန္းမလည္း ဗဟုသုတအျဖင့္တက္ခဲ့ၾကတယ္။ ညေန ၆-နာရီကေန ည ၉-နာရီအထိ ပို႕ခ်တဲ့ သင္တန္းပါ။ အဲဒီသင္တန္းမွာ ၃-ႏွစ္ အ႐ြယ္ကေလးငယ္ကိုလက္ဆြဲလုိ႕ ေက်ာင္းထဲဝင္လာတဲ့ က်ဳပ္သူငယ္ခ်င္း မက္ဆီကန္အမ်ဳိးသမီးငယ္ကိုျမင္ေတာ့ "သူက ဘယ္သူလဲ" လို႕ ကေလးငယ္ကိုၫႊန္ျပရင္း ေမးခြန္းထုတ္လိုက္မိတယ္။ "This is my daughter." လို႕ အၿပံဳးနဲ႕ေျပာလာတယ္။ သူနဲ႕က်ဳပ္ စေတြ႕စဥ္တုန္းက အိမ္ေထာင္မ႐ွိဘူးလို႕လည္းေျပာရဲ႕၊ အခု သူ႕သမီးလို႕လည္းေျပာရဲ႕၊ ဘယ္လိုပါလိမ့္လို႕ ဒြဟျဖစ္ေနတာနဲ႕ "ကေလးအေဖက အလုပ္သြားေနလို႕လား" လို႕ ေမးခြန္း ဆက္ၾကည့္လိုက္တယ္။ "မဟုတ္ဘူး၊ သူ႕အေဖမ႐ွိဘူး" လို႕ ဘာမွမျဖစ္သလိုအၿပံဳးနဲ႕ ေအးေအးေဆးေဆး တည္တည္ ၿငိမ္ၿငိမ္ ျပန္ေျဖလာျပန္တယ္။
ဒီေတာ့မွ ျမန္မာျပည္သားက်ဳပ္လည္း အလုံးစံုကိုျပန္လည္ဆက္စပ္ေတြးေတာ သေဘာေပါက္လာရေလေတာ့၏။ "တံုးပ ျမန္မာျပည္သားရယ္"။ အေမရိကားေရာက္ခါစက ဒါမ်ဳိးၾကားလွ်င္ က်ဳပ္နားမလည္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ ၾကာလာေတာ့ အလြန္ တံုးတဲ့က်ဳပ္ နားမလည္ႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာတို႕သည္ပင္ တစ္ခုခ်င္းတစ္ခုခ်င္း နားလည္သေဘာေပါက္လာခဲ့ရေလ ေတာ့၏။

လင္မ႐ွိဘဲ ကေလးေမြးျခင္း၊ အသက္ ၁၈-ႏွစ္မျပည့္ေသးေသာ္လည္း အိမ္ေထာင္႐ွိျခင္း၊ အသက္ ၁၄-၁၅ အ႐ြယ္နဲ႕ သားသမီး႐ွိျခင္း၊ အတူေပါင္းသင္းေနထိုင္ၿပီး သားသမီးမ်ား႐ွိေသာ္လည္း လင္မယားမဟုတ္ျခင္း၊ ရီးစားသာျဖစ္ေနျခင္း။ အေမရိကားတြင္ ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမ အခြင့္အမိန္႕ရတရား႐ံုးတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခြင့္အမိန္႕ရေ႐ွ႕ေနတစ္ဦးဦး၏ ေ႐ွ႕တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းမျပဳလွ်င္ အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ကအသိအမွတ္မျပဳပါ။ အတူတူေနထိုင္ၿပီး ကေလးေတြေမြးေနပါေစ လင္မယားအျဖစ္အသိအမွတ္မျပဳပါ။ girlfriend, boyfriend ဟုသာ ေခၚၾက ၏။ တနည္းေျပာရင္ေတာ့ living together (လင္မယား မဟုတ္ အတူေန)ေပါ့။ ဖိုမဆက္ဆံေရးကို ျပႆနာတစ္ခုအျဖစ္ ထူးထူးဆန္းဆန္း အႀကီးႀကီးလုပ္ၿပီး စဥ္းစားေလ့မ႐ွိၾကေသာ အေမရိကားတြင္ ျမန္မာျပည္သားက်ဳပ္သည္ ဘုမသိ ဘမသိျဖင့္ ငတံုးႀကီးျဖစ္ခဲ့ရပါေလ၏။

ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈတြင္ ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမအတူေနထိုင္ၾကၿပီး ကေလးေတြလည္းေမြးေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ လင္မယားဘဲ။ ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒတြင္ "အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီး ေယာက္်ားႏွင့္မိန္းမတို႕ ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္ အတူသြား အတူလာၾကသည္ကို အေ႐ွ႕ ၇-အိမ္၊ အေနာက္ ၇-အိမ္ သိလွ်င္၊ျမင္လွ်င္ လင္မယားအရာေျမာက္သည္" ဟု ဖြင့္ဆိုထားေလ၏။
အပ်ဳိစစ္စစ္၊ လူပ်ဳိစစ္စစ္ဆိုေသာ စကားလုံးအသံုးအႏႈန္းေတြကလည္း က်ဳပ္တို႕လူမ်ဳိး၏ ႐ိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီထဲထိေအာင္ တန္ဖိုးထား စြဲနစ္ေနၾက၏။ အ႐ွက္အေၾကာက္ႀကီးေသာ က်ဳပ္တို႕လူမ်ဳိးေတြက ရီးစားထားခ်င္သပဆိုရင္ေတာင္ လူႀကီးမိဘ မသိေအာင္ တိတ္တိတ္ခိုးထားၾက၏။ ခိုး၍တဲြၾက၏။ အေမရိကားတြင္ ထိုသို႕မဟုတ္ပါ။ အသက္ ၁၈-ႏွစ္ျပည့္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပည့္သည္ျဖစ္ေစ ရီးစားထားခ်င္သပ ဆိုမွျဖင့္ ေျပာင္းေျပာင္းတင္းတင္းပင္ ထားၾက၏။ ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ မ႐ွိပါ။ လူေ႐ွ႕သူေ႐ွ႕မေ႐ွာင္ ႏႈတ္ခမ္းခ်င္းေတ့နမ္းၾက၏။ ဘာမွ မထူးဆန္း။ ဘယ္သူကမွလည္း ေရးႀကီးခြင္က်ယ္ လွည့္မၾကည့္။ အေပၚပိုင္း ရင္သားထိပ္ေလာက္ႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းအ႐ွက္ေနရာ ကြက္ကြက္ေလာက္ကိုသာ မလုံ႕တလုံ ကြယ္ဖံုးထားေသာ ေရကူးဝတ္စံုျဖင့္ ေရကူးေနၾကသည့္ ႀကီးငယ္႐ြယ္လတ္ ပ်ဳိပ်ဳိအိုအို မိန္းကေလးမ်ားကိုလည္း ေရကူးကန္ႏွင့္ ပင္လယ္ကမ္း ေျခေနရာမ်ားတြင္ မျမင္ခ်င္မွအဆံုး ဒုႏွင့္ေဒး ေတြ႕ၾကရ၏။ ဝတ္သူမ႐ွက္ ၾကည့္သူ႐ွက္ျဖစ္ရတာက ျမန္မာျပည္သား က်ဳပ္ရယ္ပါ။ သို႕ေသာ္လည္း သူ႕လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမွာေတာ့ ဒါဟာ ထူးဆန္းသည့္အရာတစ္ခုအျဖစ္ ဘယ္သူကမွ မသတ္ မွတ္ပါ။

ဒီႏိုင္ငံမွာ က်ဳပ္ရဲ႕ေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္း မက္ဆီကန္အမ်ဳိးသမီးလို လင္မ႐ွိဘဲ ကေလး႐ွိေနျခင္းမွာလည္း အထူးအဆန္း မဟုတ္ပါ။ သူတစ္ခ်ိန္က တြဲခဲ့ဘူးေသာရီးစားႏွင့္ ကေလးရခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ "အဲဒီေယာက္်ားကို မယူဘဲ ဘာျဖစ္လို႕ ကေလးယူတာလဲ" လို႕ က်ဳပ္ကိုမေမးနဲ႕။ အေျဖကို က်ဳပ္လည္းမသိဘူး။ က်ဳပ္တို႕ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ ျမန္မာ့လူမႈေရးစနစ္ေတြနဲ႕ လံုးဝဆန္႕က်င္ကြဲလြဲေနတဲ့ သူတို႕ရဲ႕ လူေနမႈ စနစ္ပံုသ႑ာန္ေတြကို က်ဳပ္ဘယ္လိုမွနားလည္၍ မရပါ။

သမီးျဖစ္သူကို ရီးစားျဖစ္သူက က်ဳပ္ေ႐ွ႕မွာ ႏႈတ္ခမ္းခ်င္းေတ့ၿပီး နမ္း႐ႈိက္ေနသည္ကို သီးခံႏိုင္စြမ္း႐ွိေလာက္ ေအာင္လည္း က်ဳပ္တို႕ရဲ႕ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈက က်ဳပ္ကိုသင္ၾကားမေပးခဲ့ပါ။ ကေလးရသည္အထိ အတူေနထိုင္ခဲ့ၿပီးမွ လုံးဝ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းမ႐ွိဘဲ ပစ္သြားမည့္ေယာက္်ားျဖစ္သူအား သမီး႐ွင္၏ဖခင္က်ဳပ္က မ်က္လုံးေဒါက္ေထာင့္ၾကည့္ေန ရၿပီး သီးခံႏိုင္စြမ္း႐ွိေလာက္ေအာင္လည္း ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈက က်ဳပ္ကို သင္ၾကားမေပးခဲ့ပါ။
သို႕ေသာ္လည္း က်ဳပ္တို႕ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာျဖတ္သန္းႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ ျမန္မာ့လူမႈေရးစနစ္ေတြနဲ႕ ေဝးသထက္ေဝးၿပီး က်ဳပ္မခ်စ္မႏွစ္သက္လွသည့္ သူတို႕ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူေနမႈစနစ္ေတြရဲ႕ၾကားမွာ ေအာင့္သည္း ေအာင့္သက္ ရင္နာနာျဖင့္ အသားမက် က်ဳပ္ေနထိုင္လာခဲ့ရသည္မွာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။

တစ္ေန႕မွာ ေခၽြးမျဖစ္သူက သူ႕သူငယ္ခ်င္း ေဆး႐ုံမွာကေလးေမြးတာ သြားၾကည့္မလို႕ဆိုၿပီးေျပာလာေတာ့ က်ဳပ္ကလည္း စပ္စပ္စုစု "သူ႕ေယာက္်ားက ဘယ္ကလဲ" လို႕ ေမးလိုက္မိျပန္တယ္။ "သူ႕မွာ ေယာက္်ားမ႐ွိဘူး၊ သူနဲ႕အတူ ေနတဲ့ သူ႕သူငယ္ခ်င္းနဲ႕ရတာ၊ သူ႕သူငယ္ခ်င္းက အာဖရိက က passport နဲ႕လာတဲ့သူ"။ "ဟိုက္! အေမရိကန္မေတြ အမဲ တယ္ႀကိဳက္ပါလား" လို႕ စိတ္ထဲက ေျပာလိုက္မိေတာ့၏။ က်ဳပ္စိတ္ထဲ "သူတို႕ေတြ သားေဖာက္စားတာက်ေနတာဘဲ" ဟုလည္း ႀကံႀကံဖန္ဖန္ေတြးမိရျပန္သည္။

တစ္ခါက အသက္ႀကီးႀကီးမိန္းမတစ္ေယာက္နဲ႕ လူငယ္တစ္ဦးတို႕ living together အတူေနထိုင္ၾကၿပီး ကေလး တစ္ေယာက္ရတယ္္။ အဲဒီေတာ့ လူငယ္ျဖစ္သူက တရားဝင္လက္ထပ္ေနထိုင္ၾကဖို႕ ကမ္းလွမ္းတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသမီးျဖစ္သူက လက္မခံဘူး။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ ေယာက္်ားေလးနဲ႕အတူမေနေတာ့ဘဲသီးျခားခြဲေနလိုက္ၿပီး ေယာက္်ား ေလးမွာ ကေလးစားစရိတ္ေတာင္းေတာ့တယ္။ျမန္မာျပည္က စကားနဲ႕ေျပာရင္ေတာ့ "ပိုင္းလုံး" လုပ္တယ္ဆုိပါေတာ့။
ဤႏိုင္ငံတြင္ အခ်စ္ေရးကိုစဥ္းစားရာ၌ အသက္ႀကီးသည္ငယ္သည္ကို စိတ္မဝင္စား။ အပ်ဳိစစ္ မစစ္၊ လူပ်ဳိစစ္ မစစ္ကို စိတ္မဝင္စား။ ဖိုမဆက္ဆံေရးကိုသာ ဦးစားေပးစဥ္းစားၾကသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ အမ်ားစုသည္ အိမ္ေထာင္ေရး အေပၚတြင္ ေလးေလးနက္နက္မ႐ွိၾက။ ရီးစားထားျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းသည္ သီးျခားစီျဖစ္၏။ သားသမီးမ်ား ႐ွိေနၾကျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းသည္လည္း သီးျခားစီျဖစ္၏။ လူအမ်ားေ႐ွ႕တြင္ျဖစ္ေစ၊ ညီကိုေမာင္ႏွမေ႐ွ႕တြင္ျဖစ္ေစ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ႏႈတ္ခမ္းခ်င္းေတ့ နမ္း႐ႈိက္ၾကရာ၌ မည္သူ႕ကိုမွ က႐ုမစိုက္ပါ။ လူငယ္ေတြက ထိုင္ခုန္အေပၚမွာထိုင္ၿပီး လူႀကီးေတြက ထိုင္ခုန္ေအာက္ၾကမ္းခင္းမွာထိုင္ၾကသည္မွာလည္း ဤႏိုင္ငံတြင္ အဆန္းမဟုတ္ပါ။ ထမင္းစားၾကရာ၌ မိဦး၊ ဖဦး၊ ဆရာဦး ဆိုသည့္ယဥ္ေက်းမႈ ဤႏိုင္ငံတြင္မ႐ွိပါ။ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ခပ္ခ်င္သလိုခပ္၊ ယူခ်င္သလိုယူ၊ စားခ်င္ သလိုစား အဲဒါ သူတို႕ဓေလ့ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာေမြးၿပီး အေမရိကားမွာႀကီးခဲ့ၾကတဲ့ က်ဳပ္သားသမီးေတြေတာင္ ျမန္မာမဟုတ္ အေမရိကန္မဟုတ္၊ ဖားတစ္ပိုင္း ငါးတစ္ပိုင္းယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ကုန္ၾကၿပီ။ က်ဳပ္ရင္ထဲ ႏွလုံးသားထဲ ခံရခက္ရပါဘိသနဲ႕။ က်ဳပ္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအတြက္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႕ပတ္သက္လာရင္ ဘာမွေမွ်ာ္လင့္၍ မရႏိုင္ေတာ့ပါ။ ၾကာလာရင္ ယဥ္ေက်းမႈ တံုး၊ ဘာသာစကားတံုး၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈတံုး၊ ေနာက္ဆံုး လူမ်ဳိးပါတံုးေတာ့မည္ဟုေတြးကာ က်ဳပ္ရင္ထဲနာက်င္စြာ ခံစားရင္း အိပ္မရညေတြနဲ႕အတူ ႏွလုံးေသြးအားနည္းေရာဂါတို႕သည္သာ အေမရိကားတြင္ သေႏၶတည္လာခဲ့ရေလေတာ့၏။

ျမန္မာျပည္သား
၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဩဂုတ္လ ကေရးခဲ့သည္။