ႏႈိင္းခ်င့္၍သာယံု

ႏႈိင္းရင့္ေႏြ

ႏႈိင္းခ်င့္၍သာယံု
----------------------------------------------------------------
ႏႈိင္းရင့္ေႏြမွတင္ဆက္သည္...
https://www.facebook.com/hnaingyintnway
----------------------------------------------------------------
အခုတေလာ page တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးအေၾကာင္းေလးေတြ share ေနၾကတာေတြ႔ပါတယ္... ေစတနာထားၿပီး မွ်ေဝတာကုိ အျပစ္မဆုိသာေပမဲ့ အင္တာနက္ယံုတမ္းေတြကို အဟုတ္ထင္ေနၾကမွာစိုးတဲ့အတြက္ ဒီ post ကို ေရးလိုက္ရတာပါပဲ... ေသေသခ်ာခ်ာမသိရင္ အဟုတ္လို႔ယံုမွတ္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြက အင္တာနက္မွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေလ့ရွိပါတယ္...

အခု ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးကိစၥကေတာ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ေလာက္က email အေနနဲ႔ စလာတဲ့ ဇာတ္လမ္းျဖစ္ပါတယ္... အဲ့ဒီကာလကေန ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ေပ်ာက္သြားလုိက္.. စိတ္ကူးေပါက္တဲ့တစ္ေယာက္က ျပန္ forward လုပ္လုိက္နဲ႔ လူေတြၾကားထဲမွာ ေခတ္စားခဲ့ပါတယ္... အခုေခတ္ social network ေတြေခတ္စားလာတဲ့အခါ မွာလည္း တစ္နည္းတစ္ဖံုနဲ႔ ျပန္ေရာက္လာတာျပန္ပါတယ္...

ပါဝင္တဲ့ စာသားေတြကေတာ့ အၾကမ္းအားျဖင့္တူညီၿပီး ခဲပါတယ္ဆုိတဲ့ ႏႈတ္ခမ္းဆိုးေဆးတံဆိပ္ေတြကိုေတာ့ စတင္ျဖန္႔ေဝတဲ့သူက ပစ္မွတ္ထားခ်င္တဲ့ တံဆိပ္ေတြကို ထည့္သြင္းတတ္ၾကပါတယ္... အမ်ားဆံုးတူညီတာကေတာ့ Dr. Elizabeth Ayoub ဆိုတာနဲ႔ ခဲပါဝင္တဲ့အတြက္ 67 ေဒၚလာကေန 9.9 ေဒၚလာကို ေစ်းက်သြားတဲ့ တံဆိပ္ဟာ Red Earth ဆုိတာေတြပါပဲ... Dr. Elizabeth Ayoub ကို မသံုးခင္ အရင္က Walter Reed Army Medical Center ကေန ထုတ္ျပန္တယ္ဆုိၿပီး ျဖန္႔ခဲ့ပါေသးတယ္... Walter Reed Army Medical Center က ဒီအေၾကာင္းကို တစ္ခါမွ မတင္ခဲ့သလုိ Dr. Elizabeth Ayoub ဆိုတာ အျပင္မွာတကယ္ရွိမရွိဆိုတာလည္း မေသခ်ာပါဘူး...

အဲ့ဒီမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စမ္းသပ္ခ်က္ကလည္း မမွန္ပါဘူး... ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးကို ေရႊလက္စြပ္နဲ႔ပြတ္တုိက္လိုက္တဲ့အခါ အမည္းေရာင္ေျပာင္းသြားတယ္ဆုိတုိင္း ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးထဲမွာခဲပါဝင္တယ္လို႔ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး... ေရႊဟာ မူလအတိုင္း ဓာတ္ျပဳတတ္တဲ့သေဘာမရွိတဲ့အတြက္ ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးမွာပါတဲ့ ဘယ္အရာကိုမွ တံု႔ျပန္မႈမျပဳပါဘူး... မည္းသြားတယ္ဆိုတာကေတာ့ လက္စြပ္မွာကပ္ေနတဲ့ အညစ္အေၾကးေတြက ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးမွာ သြားကပ္လို႔ပါပဲ... ဒီအခ်က္တစ္ခုထဲနဲ႔ ခဲပါတယ္လို႔မေျပာႏုိင္ပါဘူး... မယံုေသးရင္ ေရႊလက္စြပ္အစား ေၾကးလက္စြပ္နဲ႔ ေျပာင္းၿပီးစမ္းၾကည့္ပါ... ဒီအေျဖပဲရပါလိမ့္မယ္... ႏႈတ္ခမ္းဆိုးေဆးအစား ဖေယာင္းတိုင္နဲ႔ စမ္းၾကည့္ပါ... ခဲပါမပါစစ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ သိပၸံနည္းက်စမ္းသပ္ဖို႔လိုသလို သက္ဆုိင္ရာကိရိယာပစၥည္းေတြလည္း လိုပါလိမ့္မယ္...

ေနာက္တစ္ခ်က္က ခဲသတၱဳဟာ တစ္နည္းတစ္ဖံုေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ဆက္စပ္ႏုိင္ေပမဲ့ ကင္ဆာျဖစ္ဖို႔ အဓိကလႈံ႔ေဆာ္ႏုိင္တဲ့အရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး... က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ တျခားေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြေတာ့ရွိပါတယ္... ခဲဆိပ္သင့္တာဟာ ႏွလံုး၊ အ႐ုိး၊ အူ၊ ေက်ာက္ကပ္၊ မ်ိဳးပြားအဂၤါနဲ႔ အာ႐ံုေၾကာစနစ္အပါအဝင္ ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ထိခိုက္ေစႏုိင္ပါတယ္... ဒီလုိခဲဆိပ္တက္တယ္ဆုိတာကလည္း ခဲပါဝင္မႈႏႈန္းျမင့္မားတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးမွသာ ႀကံဳရႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္... အထူးသျဖင့္ ကိုယ္ခံအားနိမ့္ပါးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြမွာအျဖစ္မ်ားပါတယ္...

ခဲဆိပ္သက္ေရာက္မႈကိုတုိင္းတာတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ေသြးအတြင္းခဲပါဝင္မႈႏႈန္း (blood lead level) ျဖစ္ပါတယ္... unit ကေတာ့ micrograms per deciliter (µg/dl) ဒါမွမဟုတ္ micrograms per 100 grams (µg/100 g) ျဖစ္ပါတယ္... အေမရိကန္ရဲ့ Centers for Disease Control ကေန သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပမာဏကေတာ့ လူႀကီးအတြက္ 10 (µg/dl) နဲ႔ ကေလးအတြက္ 5 (µg/dl) ျဖစ္ၿပီး ေသြးအတြင္း ခဲပါဝင္မႈ အဲ့ဒီထက္ေက်ာ္မေက်ာ္သင့္ပါဘူး...

ခဲေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ႏုိင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြကေတာ့ ေလ၊ ေရ၊ ေျမနဲ႔ အိမ္သုတ္ေဆးလိုမ်ိဳး တစ္ခ်ိဳ႕ထုတ္ကုန္ေတြျဖစ္ပါတယ္... ခဲပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ ေျမမွာ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့ အသီးအရြက္ေတြမွာေတာင္ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆုိသလို ခဲေတြပါေနတတ္ပါတယ္... ရွဴလိုက္တဲ့ ေလထဲမွာ ေသာက္လုိက္တဲ့ ေရထဲမွာလည္း ခဲပါဝင္ႏုိင္ပါတယ္... ခဲပါဝင္မႈႏႈန္းက်ဆင္းေအာင္ Enviromental Protection Agency (EPA) လိုမ်ိဳး ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔ေတြက ေစာင့္ၾကည့္လုပ္ေဆာင္ၾကရပါတယ္...

အလွကုန္ပစၥည္းေတြမွာ ခဲပါသလားၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ ခဲကိုထည့္သံုးစရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး... ဟုိးေရွးေရွးတုန္းကေတာ့ အလွကုန္ေတြမွာသံုးခဲ့ဖူးပါတယ္... အဲ့ဒီလုိသံုးတဲ့အတြက္လည္း က်န္းမာေရးထိခိုက္တာေတြ... အသက္နဲ႔ရင္းရတာေတြကို ႀကံဳခဲ့ၾကရပါတယ္... ဒီေန႔ဒီေခတ္အခါမွာေတာ့ အဲ့လိုမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး... ကုန္ပစၥည္းတစ္ခုကို ထုတ္ခ်င္သလိုထုတ္ၿပီး ျဖန္႔ခ်င္သလိုျဖန္႔လုိ႔လဲ မရေတာ့ပါဘူး... ဒါေပမဲ့ ထုတ္လုပ္သူေတြရဲ့ နည္းစနစ္အရ တစ္ခ်ိဳ႕ထုတ္ကုန္ေတြမွာေတာ့ ပါေကာင္းပါႏုိင္ပါတယ္... အဲ့ဒီပါတယ္ဆုိတဲ့ပမာဏကလည္း ပတ္ဝန္းက်င္မွာထိေတြ႔ေနရတဲ့ ခဲပမာဏထက္ကိုမမ်ားပါဘူး... ခဲပါတယ္ဆိုတဲ့ ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးဟာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့ ေရ၊ ေလနဲ႔ အစားအစာေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ခဲနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္လုိက္ရင္ ရွိသင့္တဲ့ခဲပမာဏေလာက္ကို မမ်ားရပါဘူး...

ခဲဆိပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္းကို ေလ့လာခ်င္တယ္ဆိုရင္ http://en.wikipedia.org/wiki/Lead_poisoning မွာ အေသးစိတ္ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္..

WHO က ေဖာ္ျပထားတဲ့ ခဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတိျပဳစရာအခ်က္ေတြကိုေတာ့ http://www.who.int/ipcs/assessment/public_health/lead/en/index.html မွာ ဆက္ေလ့လာၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္...

အေမရိကန္ရဲ့ Enviroment Protection Agency ကလည္း လူ႔က်န္းမာေရးနဲ႔ ခဲတုိ႔ဆက္စပ္မႈကို http://www.epa.gov/superfund/lead/health.htm မွာ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္...

ကမာၻအႏွ႔ံက က်န္းမာေရးဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ခဲျပန္႔ႏွ႔ံမႈကို သိရွိေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္... အလွကုန္ေတြအပါအဝင္ ကုန္ပစၥည္းေတြမွာ ခဲအသံုးျပဳမႈႏႈန္းထား ကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ၾကပ္မတ္ပါတယ္... ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္က FDA... UK က CTPA နဲ႔ European Commission တုိ႔လို အဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္ပါတယ္..

FDA (Federal Drug Administration) ကေန ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးမွာပါဝင္တဲ့ ခဲအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ရဲ့ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို 2009 ခုႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္၊ 2011 ဒီဇင္ဘာလမွာတစ္ႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္... သူတို႔အဆုိအရ ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ ခဲပမာဏဟာ အလြန္နည္းၿပီး က်န္းမာေရးအရထိခိုက္ႏုိင္တဲ့ပမာဏရဲ့ ေအာက္မွာပဲ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္...

အဲ့ဒီေတာ့ အေၾကာင္းအရာကို ၿခံဳငံုၿပီးျပန္ေျပာရရင္ ႏႈတ္ခမ္းဆုိးေဆးေတြမွာ ခဲပါဝင္တယ္ဆုိတာ အတိအက်မမွန္ပါဘူး... ပါဝင္ခဲ့ရင္လည္း ေန႔စဥ္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ထိေတြ႔ေနတဲ့ ခဲပမာဏရဲ့ေအာက္မွာပဲရွိပါတယ္... အဲ့လုိရွိႏုိင္ေအာင္လည္း ႏုိင္ငံအသီးသီးက သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြက သက္ဆုိင္ရာစံႏႈန္းေတြနဲ႔ စစ္ေဆးေနပါတယ္... ၿပီးေတာ့ ခဲေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္တယ္ဆုိတာကလည္း အေသအခ်ာမေျပာႏုိင္ပါဘူး... ခဲေၾကာင့္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြရွိေပမဲ့ အဓိကအားျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိေနတဲ့ ခဲေတြနဲ႔ ထိေတြ႔မႈေၾကာင့္ျဖစ္လာရတာပဲျဖစ္ပါတယ္.. တကယ္သာစုိးရိမ္ရမယ့္အေျခအေနမွာရွိရင္ အေပၚကေပးထားတဲ့ လင့္ေတြမွာ အဲ့ဒီအေၾကာင္းကို အက်ယ္တဝင့္ေရးသား ေဖာ္ျပထားမွာအေသအခ်ာပါပဲ...

ဒီသတင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံုးသပ္ရွင္းလင္းျပထားတာေလးေတြကို http://www.hoax-slayer.com/lead-lipstick.html နဲ႔ http://www.snopes.com/medical/toxins/lipstick.asp တို႔မွာ ဆက္ေလ့လာၾကည့္လုိက္ပါဦး...

အင္တာနက္မွာ ဒီလုိဇာတ္လမ္းေလးေတြက အမ်ားအျပားရွိပါတယ္... တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ထိခိုက္ေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုခုနဲ႔ လုပ္ႀကံဖန္တီးထားတာေတြျဖစ္ပါတယ္... ျဖစ္ႏိုင္မျဖစ္ႏုိင္ကုိ မိမိကိုယ္ပုိင္ဥာဏ္နဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားသံုးသပ္ၿပီးမွ ယံုသင့္ပါတယ္... ျဖန္႔ေဝလိုက္တဲ့သူေတြကလည္း ေစတနာထားၿပီး ျဖန္႔ေဝေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အျပစ္မဆုိသာပါဘူး.... ဒါေပမဲ့ မလိုအပ္ဘဲ အစိုးရိမ္လြန္ေနတာကလည္း လက္ေတြ႔ဘဝမွာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရႏုိင္ပါတယ္... ဒါေၾကာင့္ ႏႈိင္းဆေတြးေတာခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားၿပီးမွ ယံုၾကပါလို႔ အႀကံျပဳတုိက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္....
----------------------------------------------------------------