အျမန္လမ္းႏွင့္ ေျဖရွင္းရမည့္ပုစၦာ

Eleven Media Group

 

#emg_opinions

အျမန္လမ္းႏွင့္ ေျဖရွင္းရမည့္ပုစၦာ

(Written by: သစ္ထြဋ္)

ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့ အေ၀းေျပးလမ္းမကုိ အသုံးျပဳၿပီး သင္ခရီးသြားရမယ္ ဆုိပါစုိ႔။ သင့္အေနနဲ႔ ဘယ္အရာကုိ ကုိးကြယ္အားထားရာအျဖစ္ လက္ကုိင္ျပဳၿပီး သြားသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ျမင္မိပါသလဲ။

ေသဆံုးသူ ၁၃ ဦးႏွင့္ အမ်ားဆုံးစံခ်ိန္

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ သြယ္တန္းထားတဲ့ အဓိကလမ္းမႀကီးေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္မွာ ယာဥ္ မေတာ္တဆမႈမ်ား ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ဧၿပီလအတြင္း ယာဥ္မေတာ္တဆမႈမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူေတြအၾကား ရန္ကုန္မႏၲေလး အျမန္လမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္မႈေတြ တုိးပြားလာပါတယ္။ သက္ဆုိင္ရာက တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြမွာေတာ့ ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ သႀကၤန္ကာလအတြင္း ယာဥ္တိုက္မႈ (၂၂) ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေသဆံုးသူ ၁၆ ဦးႏွင့္ ဒဏ္ရာရသူ ၄၃ ဦးရွိခဲ့ကာ ဧၿပီ ၁၂ ရက္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ယာဥ္တိုက္မႈ တစ္ခုကေတာ့ အျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ယာဥ္တုိက္မႈျဖစ္စဥ္ တစ္ခုအတြင္း ေသဆံုးသူ ၁၃ ဦးနဲ႔ အမ်ားဆုံး စံခ်ိန္တင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္စဥ္မွာ ကားႏွစ္စီး ယွဥ္ေမာင္းရာကေန ခရီးသည္တင္ ဘတ္စ္ကားႀကီးက လူစီးကားေလးကုိ တုိက္မိၿပီး ကားေလးက ဓာတ္ဆီတုိင္ကီေပါက္ၿပီး မီးေလာင္ရာက ဘတ္စ္ကားႀကီးနဲ႔ လူစီးကားေပၚက ၁၃ ဦးအထိ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ျဖစ္ရပ္ပါ။

တုိးလာသည့္ ယာဥ္တုိက္မႈ

တကယ္ေတာ့ ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းမႀကီး တစ္ေလွ်ာက္မွာ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့တာ အခုမွ မဟုတ္ပါဘူး။ တရား၀င္ စတင္အသုံးျပဳခြင့္ ျပဳခဲ့စဥ္ကတည္းက ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာမွာ လက္ရွိအျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ အရင္ကထက္ တုိးၿပီးျဖစ္ပြားလာတယ္လို႔ အျမန္လမ္းလုံျခံဳေရး ရဲတပ္ဖြဲ႕က အႀကီးအကဲေတြယ္တုိင္ တရား၀င္ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ရပါတယ္။ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စာရင္းေတြကုိ ၾကည့္ရင္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေပါင္း ၂၅၉ မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ေတြ႕ရၿပီး ေသဆံုးသူဦးေရ ၁၁၃ ဦးနဲ႔ ဒဏ္ရာရသူ ၆၂၇ ဦး ရွိခဲ့ပါတယ္။

ယခု ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲမွာေတာ့ ႏွစ္စကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ သႀကၤန္အၿပီး ကာလအထိ ယာဥ္တိုက္မႈ ၁၄၇ မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေသဆံုးသူ ၅၇ ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူ ၂၆၂ ဦးရွိခဲ့ရာ ယမန္ႏွစ္ ေသဆုံးခဲ့သူေတြရဲ႕ အေရအတြက္ရဲ႕ ထက္၀က္နီးပါးခန္႔ ႏွစ္စပုိင္း ေလးလမကုန္ေသးခင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့ရတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ေန႔စဥ္နီးပါး

ေသဆုံးထိခုိက္မႈေတြ တုိးလာေပမယ့္ ယာဥ္တုိက္မႈေတြက ေလ်ာ့မက်သြားပါဘူး။ အျမန္လမ္းေပၚက ယာဥ္တုိက္မႈ သတင္းေတြကုိ ေန႔စဥ္နီးပါး မီဒီယာေတြမွာ ဖတ္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိေန႔စဥ္ အျမန္လမ္းကုိ အသုံးျပဳတဲ့ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္စီးေရဟာ ၅၀၀၀ ကေန ၇၀၀၀ ၾကားထဲမွာ ရွိေနတာေၾကာင့္လည္း အရင္ႏွစ္မ်ားထက္စာရင္ အျမန္လမ္းအသုံးျပဳတဲ့ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္အေရအတြက္ တုိးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယာဥ္စီးေရတုိးလာတာေၾကာင့္ ယာဥ္တုိက္မႈေတြ ခပ္စိပ္စိပ္ျဖစ္လာခဲ့ရာ ယာဥ္တုိက္မႈျဖစ္စဥ္တုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ယာဥ္ေတြဟာ အရွိန္ႏႈန္းျမင့္ ေမာင္းႏွင္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ ဆုိေပမယ့္လည္း အျမန္လမ္းရဲ႕ တည္ေဆာက္ရာမွာ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနခဲ့တာေၾကာင့္ မျဖစ္သင့္တဲ့ ယာဥ္တုိက္မႈအခ်ဳိ႕ ျဖစ္ပြားခဲ့တာလို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလမ္းကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့သူေတြကုိယ္တုိင္ လမ္းတည္ေဆာက္မႈတြင္ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္လို႔ မီဒီယာေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးေပမယ့္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ သိသာတဲ့ ျပင္ဆင္မႈေတြကုိ မေတြ႕ရေသးသလုိ ယာဥ္တုိက္မႈေတြဟာလည္း ဆက္လက္ျဖစ္ပြားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အရွိန္ျပင္းေမာင္းႏွင္မႈမ်ား

သက္ဆုိင္ရာက အျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အရွိန္ျပင္းေမာင္းႏွင္မႈ မရွိေစဖို႔ အရွိန္ထိန္းကိရိယာနဲ႔ ဖမ္းဆီးအေရးယူလ်က္ ရွိေနေသာ္လည္း အရွိန္ႏႈန္းျမင့္ ေမာင္းႏွင္တဲ့ ယာဥ္ေတြကုိ အျမန္လမ္းေပၚမွာ ေတြ႕ေနရဆဲပါ။ အျမန္လမ္းမွာ အရွိန္ထိန္းကိရိယာနဲ႔ ဖမ္းခဲ့ရတဲ့ အႀကိမ္ေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ဧၿပီလ၀က္ အတုိင္းအတာ အတြင္းမွာပင္ ၄၅၀ အႀကိမ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ယခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ အျမန္လမ္းယာဥ္တုိက္မႈေတြမွာ ယာဥ္တုိက္႐ုံသာမက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မီးေလာင္မႈေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အခ်ဳိ႕ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ လူေသဆုံးမႈေတြ ရွိလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယာဥ္တုိက္မႈေတြ ရွိလာတာေၾကာင့္ အျမန္လမ္း အသုံးျပဳေနသူေတြအၾကား ေ၀ဖန္မႈေတြ တုိးလာေပမယ့္ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလးလမ္းေၾကာကုိ အခ်ိန္တုိအတြင္း သြားလာႏုိင္တဲ့ လမ္းတစ္လမ္းျဖစ္တာေၾကာင့္ အသုံးျပဳသူေတြဟာ စုိးရြံ႕မႈေတြ ရွိေနေပမယ့္ ဆက္လက္အသုံးျပဳေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ

တကယ္ေတာ့ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းကုိ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေနျပည္ေတာ္ စတင္တည္ေဆာက္ခ်ိန္က စတင္ၿပီး ေဖာက္လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထဲမွာေတာ့ ရန္ကုန္မွ မႏၲေလးသို႔ အၿပီးဆက္သြယ္ ေဖာ္လုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အျမန္လမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္မႈ အျမဲရွိတဲ့ အခ်က္မ်ားကေတာ့ ကြန္ကရစ္လမ္း ျဖစ္ေနျခင္း၊ လမ္းပုိင္းဆုိင္ရာ ေဖာက္လုပ္မႈဒီဇုိင္း (အထူးသျဖင့္ တံတားမ်ားကုိ ပင္မလမ္းထက္ က်ဥ္းေျမာင္းေနျခင္း) မွာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိျခင္းနဲ႔ အေ၀းေျပးလမ္းမႀကီးေတြမွာ ရွိသင့္တဲ့ လုိအပ္ခ်က္အခ်ဳိ႕ ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ထားျခင္း မရွိျခင္းနဲ႔ လမ္းကုိအသုံးျပဳႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လမ္းေဖာက္လုပ္သူေတြကုိ ဖိအားေပးခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အလ်င္စလုိ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ လမ္းမွာလုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုလုိ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနတဲ့ အျမန္လမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံႏႈန္းမီ အျမန္လမ္းမႀကီး ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ ဂ်ပန္ကပညာရွင္ေတြ လာေရာက္ေလ့လာခဲ့ရာမွာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္နဲ႔ အဆင့္ျမႇင့္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ေပမယ့္ ျပင္ဆင္မႈေတြကုိ ႀကီးႀကီးမားမား မေတြ႕ရေသးဘဲ ယေန႔အထိေတာ့ ယာဥ္တုိက္မႈေတြဟာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတာပါ။

အေျဖရွာသင့္ၿပီ

ဒါေၾကာင့္ ယာဥ္တုိက္မႈေတြမွာ ယာဥ္ထိခုိက္ပ်က္စီးမႈေတြအျပင္ လူေသဆုံးမႈေတြ မ်ားလာတဲ့ အျမန္လမ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေျဖရွာဖုိ႔ လုိအပ္လာပါၿပီ။ ကြၽမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၿပီး လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ဘယ္လုိစီမံ ေဆာင္ရြက္ရမလဲဆုိတာ အခ်ိန္ဆြဲမေနဘဲ ျပဳလုပ္သင့္ပါၿပီ။ အဓိကအားျဖင့္ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အေျခအေန မေပးေသးဘူးဆိုရင္လည္း ရႏုိင္တဲ့ဘက္က ယာဥ္တုိက္မႈေတြ ေလ်ာ့က်လာေစဖုိ႔ အစီအမံေတြကုိ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ ခ်မွတ္ဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ပါၿပီ။ ဥပမာအားျဖင့္ သတ္မွတ္မုိင္ႏႈန္းထက္ ပုိေမာင္းတဲ့သူေတြကုိ ထိေရာက္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ရမွာျဖစ္သလုိ စီးနင္းသူမ်ားၿပီး အသြားအလာမ်ားတဲ့ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္လုိင္းေတြကုိလည္း စနစ္တက်ေမာင္းႏွင္ဖုိ႔ ပညာေပးမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါမွသာ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေၾကာင့္ လူေသဆုံးရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကုိ ေရွာင္လႊဲလုိ႔ရႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လမ္းကုိ အသုံးျပဳသူေတြ အေနနဲ႔လည္း အျမန္လမ္းကုိ အသုံးျပဳတဲ့ေနရာမွာ သတိတရားကုိ အျမဲလက္ကုိင္ထားၿပီး ကုိယ္အသုံးျပဳေနတဲ့လမ္းဟာ အျမန္လမ္းမ်ားရဲ႕ ရာႏႈန္းျပည့္စံႏႈန္းကို မမီေသာ လမ္းတစ္လမ္းျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိမေမ့ထားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ယခုလုိ လူရာနဲ႔ခ်ီ ေသဆုံးမႈမ်ား ရွိေနတဲ့ အျမန္လမ္းကုိ အခ်ိန္ဒီထက္မလင့္ခင္ ဒီထက္၀မ္းနည္းစရာေတြ မၾကံဳေတြ႕ခင္မွာ အျမန္ဆုံးျမင့္တင္ ျပဳျပင္ႏုိင္ဖုိ႔၊ ယာဥ္တုိက္မႈမ်ား ေလ်ာ့က်ဖုိ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးပါလို႔ စုိးရိမ္စိတ္မ်ားနဲ႔ ခရီးသြားေနရသူမ်ားကုိယ္စား ေရးသားတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။

(ျဖဴးၿမဳိ႕နယ္ ရန္ကုန္-မႏၲေလး ျပည္ေထာင္စုအျမန္လမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ဧၿပီ ၁၂ ရက္ နံနက္ ၂ နာရီ ၁၅ မိနစ္ခန္႔က အျမန္လမ္းမႀကီး မုိင္တုိင္အမွတ္ ၁၁၆ မုိင္ ၂ ဖာလုံႏွင့္ ၃ ဖာလုံအၾကားတြင္ ခရီးသည္တင္ မွန္လုံယာဥ္ႏွင့္ ယာဥ္ေၾကာတူေမာင္းႏွင္လာေသာ အျဖဴေရာင္ ဆလြန္းကားေသးယာဥ္တုိ)